Fundering voor waterdoorlatende bestrating: Uitleg en aanbevelingen

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Waterdoorlatende bestrating speelt een steeds grotere rol in de duurzame bouw en beheersing van regenwater. Zowel voor particuliere klanten, zoals eigenaren van een woning of garage, als voor professionals in de bouwsector is het begrijpen van de juiste fundering van groot belang. De fundering vormt namelijk de basis waarop de waterdoorlatende bestrating rust en bepaalt mede de duurzaamheid, stabiliteit en efficiëntie van het gehele systeem.

In dit artikel wordt ingegaan op de essentiële aspecten van de fundering voor waterdoorlatende bestrating. We behandelen de samenstelling van de fundering, de invloed van de verkeersbelasting, de rol van geotextiel, en de keuze van geschikte materialen. Ook wordt aandacht besteed aan de verschillende constructies, zoals waterpasserende en waterdoorlatende bestrating, en de specifieke aandachtspunten bij de uitvoering. De informatie is gebaseerd op de beschikbare en betrouwbare bronnen en richt zich naar zowel amateurs als professionals die willen weten hoe ze een stabiele en waterdoorlatende bestrating kunnen aanleggen.

Belang van een correcte fundering

Een correcte fundering is van essentieel belang bij de aanleg van waterdoorlatende bestrating. Deze fundering zorgt voor een voldoende stabiliteit van de bestrating, voorkomt verzakkingen en ondersteunt het waterinfiltratieproces. Zonder een stabiele fundering is er een groter risico op scheuren, doorzakking of slechte infiltratie, wat op lange termijn kan leiden tot wateroverlast of een minder duurzame oplossing.

Volgens de richtlijnen van ebema.be moet de fundering van waterdoorlatende bestrating bestaan uit twee lagen: een funderingslaag en een straatlaag of legbed. De dikte van de funderingslaag hangt af van de verwachte verkeersbelasting. Voor lichte belasting kan de funderingslaag 20 cm dik zijn, terwijl voor zware belastingen zoals bij openbare wegen of industriële toepassingen de funderingslaag tot wel 50 cm dik moet zijn. De draagkracht van deze fundering dient minimaal 110 MPa te zijn, volgens Standaardbestek SB 250.

Bij natte of weinig doorlatende ondergronden is het noodzakelijk om voldoende drainage aan te brengen. Dit kan bijvoorbeeld gerealiseerd worden door het gebruik van drainagezand of door geotextiel in te voegen. Deze maatregelen zorgen ervoor dat het water niet blijft stilstaan in de fundering en snel kan infiltreren in de bodem.

Samenstelling van de funderingslagen

De fundering voor waterdoorlatende bestrating bestaat uit meerdere lagen die op elkaar afgestemd moeten zijn. Hieronder geven we een overzicht van de meest gebruikte lagen en materialen, gebaseerd op de beschikbare informatie.

1. Funderingslaag

De funderingslaag vormt het onderste deel van de fundering en zorgt voor stabiliteit en doorlatendheid. Deze laag moet goed druk kunnen verdragen en tegelijkertijd voldoende water doorlaten. Het materiaal dat hier gebruikt wordt, varieert afhankelijk van de verkeersbelasting en de eigenschappen van de ondergrond.

Voor zware belastingen wordt vaak drainerend schraal beton gebruikt. Dit materiaal heeft een hogere draagkracht en zorgt voor betere waterafvoer. Voor lichte belastingen zijn klassieke funderingsmaterialen zoals gewassen natuursteenslag 0/20, 0/32 of 0/40 mm geschikt. Deze materialen bevatten een beperkt gehalte aan fijne delen (maximaal 3% < 0,063 mm en maximaal 25% < 2 mm), wat de doorlatendheid bevordert.

De dikte van de funderingslaag varieert tussen 20 en 50 cm, afhankelijk van de belastingsklasse. Voor zwaardere toepassingen zoals industriële wegen of openbare wegen is het aanbevolen om minstens 30 cm aan te brengen. Bij artstone.be wordt eveneens aangeraden om minstens 30 cm uit te graven bij het aanleggen van de fundering.

2. Legbed of straatlaag

De straatlaag of legbed ligt bovenop de funderingslaag en fungeert als een bufferlaag. Deze laag bestaat doorgaans uit een mix van kalksteengranulaat en lava. De dikte van deze laag is meestal 3 tot 5 cm, afhankelijk van de toepassing.

Het legbedsubstraat 0/8 mm voor de straatlaag is samengesteld uit kalksteengranulaat 0/6,3 mm en lava 2/8 mm. Deze mix kan eventueel aangevuld worden met compost en teelaarde om de grasgroei te bevorderen. Dit is vooral van toepassing bij bestratingen die gedeeltelijk of volledig met gras zijn voorzien.

3. Geotextiel

Geotextiel wordt vaak toegepast in de fundering van waterdoorlatende bestrating om de doorlatendheid te bevorderen en te voorkomen dat fijne delen uit de bovenliggende lagen in de ondergrond terechtkomen. Dit geotextiel dient waterdoorlatend te zijn en wordt meestal aangebracht op de randen of tussen de funderingslagen.

Bij artstone.be wordt aangeraden om een waterdoorlatend geotextiel te gebruiken bij het bekleden van de uitgegraven ruimte. Dit zorgt voor een betere waterafvoer en voorkomt blokkering van de kanalen in de fundering.

4. Voegen en voegmaterialen

De voegen in waterdoorlatende bestrating spelen een belangrijke rol in de infiltratie. Het granulaat dat in de voegen gebruikt wordt, bepaalt mede hoe goed het water kan sijpelen. Hoe groter de korrels, des te beter de doorlatendheid.

Bij waterdoorlatende stenen loopt het water door de steen zelf. In dit geval is het belangrijk om een voegmaterialen te gebruiken dat minstens 0,5 mm in korrelgrootte is. Dit voorkomt verstopping van de kanalen in de steen. Bij waterpasserende stenen zijn de voegen breder gemaakt om het water via de voegen te laten afvoeren. Hier is het mogelijk om grover granulaat te gebruiken.

5. Gras- of plantvoegen

Een specifieke vorm van waterdoorlatende bestrating zijn gras- of plantvoegen. Deze voegen worden gevuld met bodem of compost en bevorderen de groei van planten. Ze zorgen niet alleen voor een natuurlijke uitstraling, maar ook voor een extra waterafvoer via de wortelstructuur.

Artstone.be en struykverwoinfra.nl wijzen erop dat het gebruik van grasvoegen niet alleen esthetisch aantrekkelijk is, maar ook bijdraagt aan het verminderen van wateroverlast. Het is echter belangrijk om rekening te houden met de ondergrond en de hoeveelheid zonlicht die beschikbaar is voor de plantengroei.

Toepassing op verschillende verkeersbelastingen

De keuze van de fundering hangt sterk af van de verwachte verkeersbelasting. Voor zware belastingen, zoals op industriële parkeerplaatsen of openbare wegen, is een stevige fundering met een hogere draagkracht nodig. Voor lichte belastingen, zoals op particuliere opritjes of tuinpaden, zijn lichtere materialen voldoende.

Voor zware verkeersbelastingen wordt vaak drainerend schraal beton gebruikt. Dit beton heeft een hogere draagkracht en zorgt voor een betere waterafvoer. Voor lichte belastingen zijn klassieke funderingsmaterialen zoals gewassen natuursteenslag geschikt. De dikte van deze funderingslaag is meestal 20 cm.

Bij bleijko.nl en odru.nl wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende verkeersbelastingen en de daarbij behorende funderingsconstructies. Voor zware belastingen is het aanbevolen om de funderingslaag uit te breiden tot wel 50 cm, terwijl voor lichte belastingen 20 cm vaak voldoende is.

Aandachtspunten bij de uitvoering

Bij de aanleg van waterdoorlatende bestrating zijn er verschillende aandachtspunten die genoemd kunnen worden. Deze aandachtspunten zijn van belang voor zowel amateurs als professionals die zelf aan de slag gaan of een project begeleiden.

1. Ondergrond controleren

Voordat er met de aanleg begonnen kan worden, is het belangrijk om de ondergrond te controleren. Is de ondergrond goed doorlatend? Of is er sprake van een natte of weinig doorlatende ondergrond? In dat geval is het noodzakelijk om voldoende drainage aan te brengen.

Artstone.be en vandersanden.com adviseren om bij natte of weinig doorlatende ondergronden extra aandacht te besteden aan de drainage. Dit kan gerealiseerd worden door drainagezand toe te voegen of door extra funderingslagen aan te brengen.

2. Materialen kiezen

Het kiezen van de juiste materialen is van groot belang voor de duurzaamheid en het functioneren van de waterdoorlatende bestrating. De keuze van de funderingsmaterialen, de straatlaag en de voegmaterialen moet op elkaar afgestemd zijn.

Voor zware belastingen zijn klassieke funderingsmaterialen zoals 0/32 of 0/40 mm geschikt. Voor lichte belastingen is 0/20 mm vaak voldoende. De straatlaag bestaat meestal uit een mix van kalksteen en lava, eventueel aangevuld met compost of teelaarde.

3. Geotextiel toepassen

Geotextiel wordt vaak toegepast om de doorlatendheid te bevorderen en om fijne delen in de bovenliggende lagen te voorkomen. Het is aan te raden om waterdoorlatend geotextiel te gebruiken, zowel bij het bekleden van de uitgegraven ruimte als tussen de funderingslagen.

4. Legtechniek

De legtechniek bepaalt mede de kwaliteit van de waterdoorlatende bestrating. Het is belangrijk om de bestrating zorgvuldig te leggen en de voegen goed te vullen. Bij waterdoorlatende stenen dient het voeggranulaat minimaal 0,5 mm te zijn. Bij waterpasserende stenen kunnen grovere korrels gebruikt worden.

5. Plant- en grasvoegen

Bij bestratingen met plant- of grasvoegen is het belangrijk om rekening te houden met de groei van planten en het waterbeheer. Deze voegen kunnen extra waterafvoer bieden, maar vereisen ook extra onderhoud.

Vergelijking van waterdoorlatende en waterpasserende bestrating

Twee veelvoorkomende vormen van waterdoorlatende bestrating zijn waterdoorlatende bestrating en waterpasserende bestrating. Beide vormen hebben hun eigen kenmerken en toepassingen.

Waterdoorlatende bestrating

Waterdoorlatende bestrating bestaat uit stenen of tegels die water doorlaten. Het water sijpelt door de poriën of kanalen in de steen en wordt daarna geabsorbeerd in de bodem of door de fundering. Dit type bestrating is geschikt voor gebieden met hoge regenval, omdat het water snel kan wegtrekken.

Voorbeelden van waterdoorlatende stenen zijn de Piove® stenen van bleijko.nl en de waterdoorlatende klinkers van struykverwoinfra.nl. Deze stenen zijn gemaakt van poreus beton of keramisch materiaal en hebben een open structuur die water doorlaat.

Waterpasserende bestrating

Waterpasserende bestrating bestaat uit stenen die door hun voegen water laten afstromen. Het water loopt niet door de steen zelf, maar via de voegen. Dit type bestrating is vaak geschikt voor openbare wegen of industriële toepassingen, waar een snelle waterafvoer belangrijk is.

Voorbeelden van waterpasserende stenen zijn de Perfora® en Percola® stenen van bleijko.nl. Deze stenen zijn ontworpen met brede voegen of ronde uitsparingen die het water snel kunnen afvoeren.

Conclusie

De fundering van waterdoorlatende bestrating speelt een cruciale rol in de duurzaamheid, stabiliteit en functionering van het gehele systeem. Het is belangrijk om de fundering goed aan te leggen, rekening houdend met de verkeersbelasting, de eigenschappen van de ondergrond en de keuze van geschikte materialen. Door de juiste funderingslagen aan te brengen en aandacht te besteden aan de voegen, legtechniek en drainage, kan een waterdoorlatende bestrating effectief bijdragen aan het beheer van regenwater en het verminderen van wateroverlast.

Zowel voor particuliere klanten als voor professionals is het begrijpen van de juiste fundering van groot belang. Het kiezen van het juiste materiaal en het toepassen van correcte constructiemethoden zorgen ervoor dat de bestrating niet alleen functioneel, maar ook duurzaam is.