Funderingsproblemen en gevelherstel: herkenbare kenmerken, aanpak en subsidies

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Bij woningeigenaars en bouwprofessionals is het begrip funderingsprobleem een bekende term. Funderingsschade kan fatale gevolgen hebben voor het bouwkundige geheel van een woning. Niet alleen muren en vloeren lopen risico, ook gevels kunnen beschadigd raken door een verslechterde fundering. In dit artikel worden funderingsproblemen en gevelherstel nader toegelicht. We behandelen de herkenbare kenmerken van funderingsschade, de aanpak van funderingsonderzoek en herstel, subsidies voor funderingsonderzoek en de rol van de gevel bij funderingsproblemen.

Wat zijn funderingsproblemen?

Funderingsproblemen betreffen de fundamentele ondersteuning van een gebouw. Wanneer de fundering niet in staat is om de gewichtsbelasting van het gebouw te dragen, kunnen vervormingen en schade ontstaan. Dit kan geleidelijk gebeuren, maar heeft langdurige gevolgen. Bij een verslechterde fundering zijn verschillende symptomen zichtbaar, zoals:

Scheuren in de binnen- en buitengevels
Ramen en deuren die niet goed sluiten of klemmen
Hoogteverschillen tussen het trottoir en het huis
Verzakte vloeren of scheve muren

Deze kenmerken duiden op een mogelijk funderingsprobleem. Het is belangrijk om tijdig te handelen. Funderingsherstel is duur en complex, maar noodzakelijk om de veiligheid en de duurzaamheid van de woning te waarborgen.

Oorzaken van funderingsproblemen

Funderingsproblemen kunnen ontstaan door verschillende factoren, zoals:

Verslechterde kwaliteit van houten paalfunderingen
Afwijkende bodemomstandigheden
Lage waterstanden door klimaatverandering
Vervallen funderingsmetselwerk

In oude stads- of dorpscentra was het gebruikelijk om oude funderingen te hergebruiken bij nieuwbouw. Deze funderingen zijn vaak minder bestand tegen huidige belastingen en omstandigheden. Verder kunnen verontreinigingen van grond en grondwater chemisch reageren met ondergronds bouwmaterialen, wat schade kan veroorzaken.

De stijgende aandacht voor klimaatverandering en (grond)waterbeheer heeft geleid tot nieuwe inzichten. Te lage waterstanden in zandige en droogere gebieden hebben geleid tot bodemdaling en verzakte huizen. Dit is een groeiend probleem dat niet alleen de woningeigenaar aangaat, maar ook vereist dat er een nationale aanpak komt.

Funderingsonderzoek: een essentieel eerste stappenplan

Voordat er sprake kan zijn van funderingsherstel, is een uitgebreid funderingsonderzoek nodig. Dit onderzoek maakt het mogelijk om de toestand van de fundering in kaart te brengen en eventuele gebreken te ontdekken. Het funderingsonderzoek bestaat uit verschillende stappen, zoals:

Meetwerk aan lintvoegen en vloervelden met waterpas
Blootleggen en inmeten van de fundering
Monstername bij houten funderingen om aantasting vast te stellen

Het is verstandig om meerdere bedrijven aan te horen voor het uitvoeren van het onderzoek. Dit maakt het mogelijk om een betaalbare en betrouwbare aanpak te kiezen. In het geval van appartementen of rijtjeshuizen is het belangrijk om samen met andere eigenaren te beslissen wie het onderzoek uitvoert en hoe de kosten worden verdeeld.

Funderingsherstel: stappen en duurzaamheid

Wanneer funderingsonderzoek heeft uitgewezen dat herstel noodzakelijk is, kan het herstelproces beginnen. Het herstel van funderingen is een complexe klus die uitgevoerd moet worden door experts. De aanpak van funderingsherstel kan uit vier stappen bestaan:

Inspectie: Een uitgebreide inspectie om de toestand van de fundering vast te stellen.
Rapportage: Een gedetailleerde rapportage waarin de gebreken en eventueel benodigde herstelmaatregelen worden beschreven.
Fundering herstellen: Daadwerkelijke herstelmaatregelen, zoals het versterken van de fundering of het verwijderen en vervangen van verslechterde paalconstructies.
Scheurherstel: Indien nodig, het herstellen van scheuren in muren of gevels.

De keuze voor duurzame herstelmethoden is belangrijk. De kwaliteit van de fundering bepaalt niet alleen de structuur van de woning, maar ook de energieprestaties en de duurzaamheid in de toekomst.

De rol van de gevel bij funderingsproblemen

Bij funderingsproblemen zijn gevels vaak het eerste wat zichtbaar is. Scheuren in de gevel zijn een duidelijke aanduiding van funderingsproblemen. Dit komt doordat de gevel direct ondersteuning ontvangt van de fundering. Wanneer de fundering verslechtert, kan de gevel vervormen, scheuren of zelfs afbrokkelen.

Bij het herstellen van funderingsproblemen is het vaak noodzakelijk om ook de gevel te herstellen. Dit betreft niet alleen het esthetische aspect, maar ook de functionele stabiliteit van het gebouw. Een goed herstel van de gevel is daarom een integraal onderdeel van de funderingsherstelprojecten.

Subsidies voor funderingsonderzoek

In bepaalde regio’s zijn subsidies beschikbaar om funderingsonderzoek en herstel betaalbaarder te maken. In gemeenten zoals Rotterdam is er een subsidie beschikbaar voor het onderzoek naar de kwaliteit van houten paalfunderingen. De gemeente betaalt tot 75% van de kosten, met een maximum van €1.500 per eigenaar.

Subsidies zoals deze maken het mogelijk voor woningeigenaren om tijdig actie te ondernemen. Een onderzoeksrapport kan duidelijkheid geven over de staat van de fundering en eventuele noodzaak tot herstel. Bovendien is een onderzoeksrapport vaak verplicht bij de verkoop van een woning.

Nationale aanpak en rol van de overheid

De discussie over funderingsproblemen is niet louter een kwestie van individuele woningeigenaren. De overheid heeft een rol te spelen in de aanpak van funderingsschade, vooral gezien de invloed van klimaatverandering en (grond)waterbeheer. In 2021 is een manifest opgesteld door Vereniging Eigen Huis en partners, waarin wordt aangedrongen op een nationaal plan, ook wel het Deltaplan funderingsschade genoemd.

Deze aanpak zou ervoor moeten zorgen dat woningeigenaren niet alleen de lasten dragen, maar dat er ook een eerlijke verdeling is van de kosten. Verder is het belangrijk dat er meer transparantie komt over funderingstoestanden. Dit helpt bijvoorbeeld aspirant-kopers om beter geïnformeerd te zijn over het risico op funderingsproblemen.

Samenwerking tussen woningeigenaren en experts

Woningeigenaren die funderingsproblemen vermoeden, moeten samenwerken met experts en eventueel met andere eigenaren (bij appartementen of rijtjeshuizen). Het is belangrijk om een duidelijke planning op te stellen en te bespreken wie het onderzoek uitvoert, hoe de kosten worden verdeeld en welke herstelmaatregelen genomen zullen worden.

Een goed voorbeeld van samenwerking is het project in Friesland, waar een nieuwe subsidie maakt funderingsherstel betaalbaarder. Zowel de woningeigenaar als de gemeente dragen een rol bij de aanpak van funderingsproblemen.

Conclusie

Funderingsproblemen en gevelherstel vormen samen een cruciale kwestie voor woningeigenaren en bouwprofessionals. Het herkennen van funderingsproblemen is essentieel voor de veiligheid en duurzaamheid van een woning. Een uitgebreid funderingsonderzoek is de eerste stap bij de aanpak van funderingsproblemen. Bij funderingsherstel is het belangrijk om de gevel niet te vergeten, want deze is vaak het eerste wat zichtbaar is bij schade. Subsidies en een nationale aanpak kunnen de lasten voor woningeigenaren verlichten. Samenwerking tussen eigenaren, experts en de overheid is daarom van groot belang bij de aanpak van funderingsproblemen.

Bronnen

gevel