Goedkope funderingsoplossingen: Efficiëntie en duurzaamheid in de praktijk

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Inleiding

Het kiezen van de juiste fundering is een cruciale stap in het bouw- of renovatieproces. Niet alleen bepaalt het de stabiliteit en levensduur van een gebouw, maar ook de kosten en duurzaamheid. In dit artikel bespreken we op basis van actuele praktijkvoorbeelden en onderzoeksresultaten de meest kostenefficiënte funderingsmethoden en -strategieën. We richten ons op zowel traditionele als innovatieve opties, met aandacht voor economische, technische en ecologische aspecten. Hierbij wordt ook ingegaan op de voordelen van het hergebruik van bestaande funderingen en het gebruik van constructieberekeningen om kosten te besparen en verkeerde keuzes te voorkomen.

Funderingsmethoden en kosten: Wat zijn de opties?

Fundering op staal: Een goedkope maar gevoelige keuze

Een fundering op "staal" (een oude term voor een stabiele grondlaag direct onder het maaiveld) is een relatief goedkope methode. Dit type fundering wordt vaak uitgevoerd met plaat-, strook- of poerfunderingen. Deze oplossing is geschikt voor gebieden waar de zandlaag zich binnen een diepte van 3 meter onder het maaiveld bevindt.

Het voordeel van deze methode is dat het minder materiaal en arbeid vereist, waardoor de kosten laag kunnen blijven. Echter, de fundering is volledig met elkaar verbonden, wat betekent dat eventuele verzakkingen zich snel over het gehele systeem kunnen verspreiden. Dit kan leiden tot scheuren in muren of verzakkingen in vloeren. Deze methode is dus minder geschikt voor gebieden met onstabiele grond.

Fundering op palen: Meer stabiliteit, hogere kosten

Wanneer de grond onstabiel is of de zandlaag dieper ligt dan 3 meter, is een fundering op palen vaak onvermijdelijk. Hoewel deze methode aanzienlijk duurder is dan fundering op staal, biedt het een hogere stabiliteit en langer gebruik. De kosten per paal liggen tussen € 1.000 en € 3.000, afhankelijk van de lengte en het aantal benodigde palen. Voor een woning met meerdere palen kan het totaalbedrag snel oplopen tot € 25.000 of meer.

De keuze voor een paalfundering moet echter zorgvuldig worden genomen. De stabiliteit van de fundering is sterk afhankelijk van het aantal en de correcte berekening van de palen. Een constructeur maakt hierbij vaak een efficiënt ontwerp, waarbij het aantal benodigde palen zo laag mogelijk wordt gehouden. Elke paal die gespaard kan worden, bespaart gemiddeld tussen € 500 en € 1.000.

Constructieberekening: Een slimme keuze om kosten te beheersen

Een constructieberekening is een essentieel instrument om de juiste funderingsmethode te kiezen en mogelijke kosten te besparen. Door middel van een berekening kan een constructeur meerdere opties vergelijken en de economisch meest verstandige keuze maken. Dit kan onder andere leiden tot het vermijden van onnodige materialen of het kiezen van een fundering die niet alleen veilig is, maar ook goedkoper.

Daarnaast geeft een constructieberekening de verantwoordelijkheid aan de constructeur. Dit betekent dat hij verantwoordelijk is voor eventuele problemen die ontstaan door een onvoldoende ontwerp. Voor de eigenaar is dit een extra garantie dat het ontwerp veilig en duurzaam is. Een professionele berekening vermindert ook de kans op onnodige kosten en vertragingen tijdens de bouw.

Hergebruik van bestaande funderingen: Duurzaam en kostenefficiënt

CO2-besparing en kostenbesparing

In een tijd waarin duurzaamheid op de voorgrond staat, is het hergebruik van bestaande funderingen een interessante optie. Het hergebruik van funderingspalen bespaart aanzienlijk aan CO2-uitstoot, energie en grondstoffen. Het hergebruik is bovendien vaak goedkoper dan het plaatsen van nieuwe palen. Volgens de bronnen is het bijvoorbeeld mogelijk om 28 van de 50 funderingspalen van een gebouw in Amsterdam te hergebruiken, wat leidt tot aanzienlijke kosten- en tijdbesparing.

Het hergebruik is echter niet altijd eenvoudig. De geschiktheid van bestaande palen hangt af van factoren zoals soort, lengte, diameter en conditie. Moderne technieken maken het mogelijk om de kwaliteit van palen nauwkeurig te bepalen. Als de palen nog steeds geschikt zijn, kunnen ze worden ingebed in een nieuw ontwerp.

Voorbeelden uit de praktijk

Een goed voorbeeld van hergebruik is de viaductconstructie over de A9, waar 208 funderingspalen van een oude brug werden hergebruikt. Dit voorkwam het graven van nieuwe palen en de uitstoot van CO2. Ook in woningbouwprojecten is hergebruik steeds vaker van toepassing, zoals bij de aanleg van nieuwe woningen in bestaande wijkstructuren.

Het hergebruik van funderingen kan ook leiden tot snellere bouwtijden. Het weghalen en opnieuw plaatsen van palen kost veel tijd en middelen. Door bestaande palen in het ontwerp in te passen, kan de bouwperiode worden verkort.

Alternatieve funderingsmethoden: Injecteren en DFH-palen

Injecteren: Een goedkope maar beperkte oplossing

Injecteren is een methode waarbij een mengsel, zoals grout, in de fundering wordt geïnjecteerd om leemtes of lekken te vullen. Deze techniek is vooral geschikt voor kleine tot middelgrote funderingsproblemen en heeft minder invloed op het dagelijks gebruik van de woning.

De kosten voor injecteren variëren afhankelijk van de grootte van de fundering. Voor een oppervlakte van 25 m² liggen de opstartkosten rond de € 2.500, terwijl de kosten per m² ongeveer € 500 bedragen. Deze methode is relatief goedkoop vergeleken met heien of onderstoppen, maar niet geschikt voor ernstige funderingsproblemen.

DFH-paalsysteem: Een innovatieve oplossing

Het DFH-paalsysteem is een technische oplossing die gebruikt wordt voor het versterken van bestaande funderingen. Deze methode is vooral geschikt in situaties waarin de fundering niet volledig moet worden vervangen, maar waar extra stabiliteit nodig is. Het systeem maakt gebruik van speciale palen die worden ingebracht in de bestaande fundering. Het voordeel is dat het relatief snel en efficiënt is uit te voeren, en het kan zowel kosten als bouwtijd besparen.

Funderingsonderzoek en samenwerking tussen eigenaren

Economische voordelen van samenkoppelen

In sommige gevallen is het mogelijk om meerdere funderingen in een wijk samen te onderzoeken. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer woningen dicht bij elkaar staan en op hetzelfde funderingstype gebouwd zijn. Het onderzoeken van meerdere funderingen tegelijk is vaak goedkoper dan afzonderlijk onderzoek uitvoeren. De onderzoekers maken dan een inventarisatie van het funderingstype en voeren enkele eenvoudige metingen uit. Ook worden enkele putjes gegraven langs de gevel om de situatie te beoordelen.

Deze aanpak is vooral geschikt in oude wijkstructuren waar meerdere woningen op hetzelfde type fundering staan. Eigenaren kunnen hierbij samenwerken, wat leidt tot lage kosten per woning en een snelle implementatie van eventuele verbeteringen.

Rol van contactpersonen en onderzoeksbureaus

In het kader van funderingsonderzoek worden vaak contactpersonen aangestuurd die eigenaren overtuigen om mee te werken aan het onderzoek. Deze contactpersonen ontvangen informatie van experts en kunnen hun mede-eigenaren helpen bij het begrijpen van de resultaten. Onderzoeksbureaus voeren dan de technische inventarisatie uit en geven advies over eventuele versterkingen of herstelmaatregelen.

Uitdagingen en risico’s bij funderingswerken

Verzakkingen en stabiliteitsproblemen

Een van de grootste risico’s bij funderingswerken is het optreden van verzakkingen. Dit kan gebeuren als de fundering niet voldoende stabiliteit heeft of als er sprake is van ongelijke belastingen. Verzakkingen kunnen leiden tot scheuren in muren, kromgetrokken vloeren of zelfs het instorten van delen van een gebouw. Dit is vooral een probleem bij funderingen op staal, die gevoeliger zijn voor zulke verschuivingen.

Problemen met grondwater en bouwtechnieken

In sommige regio’s is het plaatsen van funderingspalen niet zonder risico. In De Wolden en Hoogeveen bijvoorbeeld wordt het gebruik van funderingspalen uit de hand gehouden vanwege het risico dat het beton spoelt weg voordat het kan uitharden. Dit gebeurt als er grondwater tussen de grondlagen zit en het beton niet goed kan verharden. In dergelijke gevallen moeten alternatieve funderingsmethoden worden overwogen.

Noodzaak van nationale aandacht

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) wijst erop dat de overheid actie moet nemen op nationaal niveau om funderingsproblematiek aan te pakken. Zonder actieve regelgeving en ondersteuning door de overheid kan het tot een crisis komen, vooral in oude wijkstructuren waar funderingsproblemen al jaren aan de orde zijn.

Conclusie

Het kiezen van de goedkoopste funderingsoplossing vereist een balans tussen kosten, stabiliteit en duurzaamheid. Funderingen op staal zijn relatief goedkoop, maar gevoeliger voor verzakkingen. Funderingen op palen zijn duurder, maar bieden meer stabiliteit. Hergebruik van bestaande funderingen is een duurzame en kostenefficiënte optie, mits de palen nog geschikt zijn. Technische oplossingen zoals injecteren of DFH-palen kunnen in bepaalde gevallen een efficiënte verbetering bieden.

Constructieberekeningen spelen een sleutelrol in het bepalen van de meest economische en veilige oplossing. Deze berekeningen voorkomen verkeerde keuzes en zorgen voor duidelijkheid in het ontwerp. Ook het samenwerken van eigenaren bij funderingsonderzoek kan leiden tot aanzienlijke kostenbesparing.

Bij funderingswerken is het belangrijk om zorgvuldig te kiezen en eventuele risico’s in te schatten. Door kennis te maken met de beschikbare opties en technieken, kunnen zowel particulieren als professionals een verstandige beslissing nemen die zowel economisch als technisch verantwoord is.

Bronnen

goedkoopste