Is een fundering nodig bij het bouwen met stapelblokken?

Het bouwen van constructies met stapelblokken is een populaire keuze voor zowel amateurs als professionals in de bouwsector. Deze blokken worden vaak gebruikt voor het aanleggen van bloembakken, borders, bordes, tuinmuren en andere tuinprojecten. Maar voordat je aan de slag gaat, is het belangrijk om te weten of je een fundering nodig hebt en hoe je deze zo nodig moet aanleggen. In dit artikel bespreken we op basis van betrouwbare informatie de rol van een fundering bij het werken met stapelblokken, wanneer deze nodig is en welke technieken en materialen je daarbij kunt inzetten.

We leggen uit hoe een fundering werkt, welke factoren bepalen of je deze nodig hebt, en welke materialen en bouwmethoden geschikt zijn. Ook geven we een overzicht van praktische stappen om je project zo stabiel en duurzaam mogelijk te maken.

Wat is een fundering en waarom is die nodig?

Een fundering is de basis van elke bouwconstructie. Het doel van een fundering is om het gewicht van de constructie gelijkmatig over de ondergrond te verdelen, zodat er geen verzakking of scheefstand ontstaat. Bij stapelblokken, die vaak van beton zijn gemaakt en relatief zwaar zijn, is een goed aangelegde fundering een essentieel onderdeel van het project. Zonder fundering loopt je kans dat de blokken doorzakken of los raken, vooral in zachte of natte grond.

Een fundering helpt ook om de structuur waterpas te houden en biedt stabiliteit, zodat je constructie jarenlang stand kan houden. Dit is vooral belangrijk bij hogere constructies of bij projecten die extra belast worden, zoals een muurtje of een bordes.

Wanneer is een fundering noodzakelijk bij stapelblokken?

Of je nu een klein bloembakje of een hoog muurtje bouwt, de keuze voor een fundering hangt af van een aantal factoren:

1. Hoogte van de constructie

• Tot 50 cm hoogte: Bij lage constructies is een fundering vaak niet nodig. Hierbij is het voldoende om de blokken op een vlakke en draagkrachtige ondergrond te plaatsen.
• Hoger dan 50 cm: Bij hogere constructies wordt een fundering aanbevolen, vooral als je met zware of betonblokken werkt. Een fundering voorkomt verzakking en zorgt voor extra stabiliteit.

2. Soort en gewicht van de blokken

• Betonblokken zijn zwaar en hebben dus vaak meer ondersteuning nodig dan lichtere blokken.
• Als je met blokken werkt die groter zijn of een hogere belasting meekrijgen, is een fundering meestal verplicht.

3. Soort ondergrond

• Bij zachte, zandige of vochtige grond is een fundering aan te raden, omdat de grond niet voldoende draagvermogen biedt.
• Op een stevige, droge grond kan een fundering soms worden weggelaten, maar dit is afhankelijk van het type project.

4. Bestaande fundering of bestrating

• Als je stapelblokken op een bestaande fundering (zoals opsluitbanden of een betonnen ondergrond) plaatst, is extra fundering vaak niet nodig.
• In dit geval kan de bestaande fundering als basis dienen voor je constructie.

Welke materialen kun je gebruiken voor de fundering?

Er zijn meerdere materialen en technieken die geschikt zijn voor het aanleggen van een fundering bij stapelblokken. De keuze hangt af van de omstandigheden van je project, zoals de hoogte, het gewicht van de blokken en de aard van de ondergrond.

1. Opsluitbanden

• Aanbevolen gebruik: Voor constructies tot maximaal 50 cm hoogte.
• Voordelen: Opsluitbanden zijn smal en lang, waardoor ze het gewicht van de blokken goed verdelen. Ze zijn makkelijk te leggen en geschikt voor DIY-projecten.
• Plaatsing: Leg de opsluitbanden plat en waterpas in de grond, ongeveer 10 cm onder de naastgelegen bestrating.

2. Zand- of grindlaag

• Aanbevolen gebruik: Als ondergrondverwerking.
• Voordelen: Een zand- of grindlaag vormt een stabiele basis en helpt bij het verdelen van het gewicht.
• Plaatsing: Begracht de grond, maak hem vlak en leg een laag van 10 cm zand of grind. Compacteren is aan te raden.

3. Cement of mortel

• Aanbevolen gebruik: Voor hogere of zwaardere constructies.
• Voordelen: Cement of metselmortel zorgt voor extra stevigheid en vermindert de kans op verzakking.
• Plaatsing: Verwerk cement of mortel in de ondergrond of gebruik het om de blokken te lijmen op de fundering.

4. Schroeffundering

• Aanbevolen gebruik: Voor tijdelijke of lichte structuren.
• Voordelen: Schroefpalen zijn eenvoudig te installeren, milieuvriendelijk en herbruikbaar.
• Plaatsing: Schroefpalen worden in de grond gedraaid en dienen als stevige basis voor je constructie. Ze zijn ideaal voor tuinprojecten waar geen zware machines of graafwerkzaamheden nodig zijn.

Stappenplan voor het aanleggen van een fundering bij stapelblokken

Als je besluit om een fundering aan te leggen, is het belangrijk om dit op een professionele manier te doen. Hieronder volgt een overzicht van de stappen die je kunt volgen:

1. Voorbereiding van de ondergrond

• Graaf de grond uit tot een diepte van minimaal 10 cm.
• Maak de ondergrond vlak en verwijder losse aarde of onkruid.
• Compacter de grond goed om verzakking te voorkomen.

2. Aanleggen van de fundering

• Kies het juiste funderingsmateriaal op basis van de hoogte en belasting van je project.
• Leg opsluitbanden of een zand- of grindlaag neer.
• Controleer met een waterpas of de fundering waterpas is en eventueel corrigeer.

3. Verwerken van cement of mortel

• Als je te maken hebt met een hogere of zwaardere constructie, verwerk cement of mortel in de ondergrond.
• Zorg voor een gelijkmatige verdeling van het cement en laat het drogen voordat je de blokken plaatst.

4. Plaatsing van de blokken

• Leg de eerste laag stapelblokken neer op de fundering.
• Controleer regelmatig met een waterpas of alles waterpas is.
• Als nodig, gebruik metselmortel of lijm om de blokken vast te zetten.

5. Afwerking en versteviging

• Vul de voegen tussen de blokken met zand of grind voor een stevige afwerking.
• Controleer opnieuw of de constructie stabiel staat en eventueel extra versteviging toepassen.

Alternatieven zonder fundering

Niet elk project vereist een fundering. Voor lichte constructies, zoals een kleine border of een lage bloembak, is het vaak voldoende om de blokken op een vlakke en draagkrachtige ondergrond te plaatsen. Hierbij zijn een paar tips:

• Kies voor lichte of droogbouwstapelblokken.
• Zorg voor een vlakke ondergrond.
• Gebruik eventueel een zand- of grindlaag voor extra stabiliteit.
• Controleer regelmatig met een waterpas of alles recht staat.

Bouwen zonder fundering: wanneer is dat veilig?

Bij het bouwen zonder fundering is het belangrijk om rekening te houden met de belasting en stabiliteit van je constructie. Hieronder een overzicht van wanneer dit veilig is:

Let op: Als je twijfelt of een fundering nodig is, is het verstandig om een funderingsberekening te laten uitvoeren. Dit kan voorkomen dat je later problemen hebt met scheefstand of verzakking.

Voordelen van een fundering bij stapelblokken

Hoewel een fundering niet altijd nodig is, biedt het een aantal voordelen die het gebruik aanbevelenswaardig maken:

• Extra stabiliteit: Voorkomt verzakking en scheefstand.
• Langer duurzaam: Verhoogt de levensduur van je constructie.
• Professioneel resultaat: Zorgt voor een waterpas en strakke afwerking.
• Veiligheid: Vermindert het risico op instorting of los raken van blokken.

Nadelen van het bouwen zonder fundering

Hoewel het bouwen zonder fundering een snelle en kostenefficiënte oplossing is, zijn er ook een paar nadelen:

• Verzakking: Bij zachte grond kan de constructie instorten of scheef staan.
• Kortere levensduur: De structuur kan in de loop van de tijd instabiel worden.
• Minder professioneel: Het resultaat kan minder strak en duurzaam zijn.
• Geringe belasting: Niet geschikt voor zware of hogere constructies.

Kies het juiste type fundering voor je project

Bij het kiezen van een fundering is het belangrijk om rekening te houden met de omstandigheden van je project. Hieronder een overzicht van de meest gebruikte funderingstypen en hun toepassing:

Tips voor beginners bij het bouwen met stapelblokken

Als je voor het eerst aan de slag gaat met stapelblokken, zijn er een paar tips die je kunnen helpen om een stabiele en strakke constructie te bouwen:

• Voorbereiding is alles: Maak de ondergrond vlak en compacter goed.
• Gebruik een waterpas: Controleer regelmatig of alles recht staat.
• Kies het juiste materiaal: Kies een funderingsmateriaal dat geschikt is voor je project.
• Wees voorzichtig bij het stapelen: Zorg ervoor dat de naden van de blokken verspringen.
• Laat het drogen: Als je cement of mortel gebruikt, laat het goed drogen voordat je verder werkt.

Conclusie

Bij het bouwen met stapelblokken is het besluit of je een fundering nodig hebt afhankelijk van verschillende factoren, zoals de hoogte van de constructie, het gewicht van de blokken en de aard van de ondergrond. Voor lage en lichte projecten is een fundering vaak niet nodig, maar bij hogere of zwaardere constructies is het aan te raden om een fundering aan te leggen.

Door een fundering aan te leggen, zorg je voor extra stabiliteit, een langere levensduur en een professioneel resultaat. De keuze van het juiste funderingsmateriaal en de juiste techniek is van groot belang voor de successvolle uitvoering van je project.

Of je nu een DIY-enthusiast bent of een ervaren bouwprofessional, het is verstandig om rekening te houden met de voordelen en nadelen van een fundering. Dit zorgt ervoor dat je constructie niet alleen mooi uitkomt, maar ook veilig en duurzaam is.

Bronnen

1. Fundering voor bloembakken gemaakt van stapelblokken
2. Stapelblokken plaatsen – fundering
3. Voordelen van een opslaghal met stapelblokken
4. Stapelblokken plaatsen
5. Hoe bouw je met stapelblokken
6. Zelf funderen – Schroeffunderingen