Kabels en leidingen in de riolering: technische en praktische aspecten voor aannemersbedrijven

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

Kabels en leidingen spelen een cruciale rol in de riolering en infrastructuur van steden en dorpen. Zij vormen het onzichtbare netwerk dat zorgt voor het transport van energie, data, water, afval en andere essentiële diensten. Voor aannemersbedrijven, die vaak betrokken zijn bij bouwprojecten en infrastructuurwerken, is het begrijpen van de technische en praktische aspecten van kabels en leidingen van groot belang. In dit artikel wordt ingegaan op de belangrijkste eisen, aanbevelingen en technische richtlijnen die van toepassing zijn bij het aanleggen, verleggen en onderhouden van kabels en leidingen in de riolering.

Technische eisen voor kabels en leidingen

Bij de aanleg of verlegging van kabels en leidingen zijn er verschillende technische eisen en richtlijnen die in acht moeten worden genomen. Volgens de bron [1], is het van belang dat de verticale ligging van kabels of leidingen voldoet aan de vereisten van de gemeente. Zo dient de onderlinge tussenruimte bij kruisingen ten minste 0,20 meter te zijn. Daarnaast moet er een strook van 0,60 tot 1,0 meter worden vrijgehouden bij kruisende rioolaansluitingen. Deze regels zijn van toepassing op het moment dat kabels of leidingen worden aangelegd en dienen als basis voor een veilige en effectieve uitvoering van de werkzaamheden.

Bij het aanleggen van kabels of leidingen moet rekening worden gehouden met de situatie ter plaatse, vooral bij boringen of persingen. De minimale verticale afstand ten opzichte van de te kruisen kabels of leidingen bedraagt ten minste 0,50 meter. Dit geldt ook bij het kruisen van watergangen, waarbij een minimale gronddekking van 1,00 meter moet worden aangehouden ten opzichte van de ontwerpdiepte van de bodem van de watergang. Indien de aanwezige bodem van de watergang lager ligt dan de ontwerpdiepte, wordt een gronddekking van 1,00 meter ten opzichte van de aanwezige bodem aangehouden.

Praktische aanpak bij het verleggen van kabels en leidingen

Voor aannemersbedrijven die betrokken zijn bij het verleggen van kabels en leidingen, is het van belang dat er vooraf wordt gekeken naar de locatie van al bestaande infrastructuur. Hierbij wordt gebruikgemaakt van proefsleuven, waarbij de grondroerder de plaats van alle reeds in het werk gelegen leidingen vaststelt. Hiermee wordt voorkomen dat bijvoorbeeld kabels of leidingen worden beschadigd tijdens de werkzaamheden. Bovendien wordt er aangegeven of er aanpassingen nodig zijn aan het tracé, op basis van de gevonden proefsleuven.

Bij werkzaamheden zoals weg- en rioolreconstructies kunnen er kabels en leidingen in de weg liggen. In dat geval is het van belang dat er eerst een voorbereiding wordt gemaakt, inclusief het opstellen van een situatietekening en overleg met de betrokken nutsbedrijven. Dit verzoek dient dan ook aan de nutsbedrijven verstuurd te worden. Voor telecombedrijven is een juist opgesteld verzoek van groot belang, want hiermee komen de kosten niet voor rekening van de aannemer.

Belangrijke onderdelen van kabels en leidingen

Kabels en leidingen bestaan uit verschillende onderdelen, waaronder het kabel- en leidingentracé, de mantelbuis, het montagegat of lasgat, en de opslag. Het kabel- en leidingentracé is het traject in de lengterichting van de weg waarbinnen kabels of leidingen kunnen worden gelegd. De mantelbuis is een beschermende buis van staal of kunststof die om een kabel of leiding heen zit. Het montagegat of lasgat is een opbreking van maximaal 2 m², die wordt gemaakt t.b.v. de toegang tot een handhole, het plaatsen van afsluiters of het opgraven van een kabelrol. De opslag verwijst naar vrijgekomen sleufmaterialen die tijdelijk worden opgeslagen, meestal naast de sleuf.

Veiligheid en kwaliteit van kabels

De veiligheid en kwaliteit van kabels en leidingen is van groot belang, zowel voor het bedrijf als voor de eindgebruiker. Kabels moeten voldoen aan internationale standaarden en moeten voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit. Voor het bepalen van de brandklasse van kabels kan gebruik worden gemaakt van de Gebruiksfunctie volgens NEN 8012 of volgens het Bouwbesluit. Daarnaast is een DOP-verklaring (Declaration of Performance) van toepassing, waarin de brandeigenschappen van een kabel zijn vermeld.

Bij de keuze van kabels is het belangrijk om te letten op de juiste aansluitingen en het vermijden van storingen. Bijvoorbeeld bij elektriciteitskabels zijn er verschillende aansluitingen volgens het IEC systeem, met verschillende maximale stroomsterktes. De keuze van de juiste kabel hangt af van de toepassing, zoals netwerkkabels, beeld- en geluidskabels, of voedingskabels.

Onderhoud en herstel van kabels en leidingen

Bij het onderhouden van kabels en leidingen is het belangrijk om rekening te houden met het geval van tijdelijke voorzieningen, zoals damwanden of sleufbekistingen. Deze tijdelijke voorzieningen worden na het voltooien van de werkzaamheden verwijderd, tenzij anders overeengekomen met de coördinator. Bovendien moeten kabels of leidingen die tijdens de werkzaamheden blijvend buiten gebruik worden gesteld, zoveel mogelijk gelijktijdig met de uit te voeren werkzaamheden worden verwijderd.

Alle te leggen kabels of leidingen moeten duidelijk worden voorzien van een codering of label, waaruit blijkt wat de functie of wie de eigenaar van deze kabel of leiding is. Dit is van belang voor het onderhoud en herstel van de infrastructuur.

Conclusie

Kabels en leidingen vormen een essentieel onderdeel van de infrastructuur en zijn van groot belang bij het uitvoeren van bouwprojecten en infrastructuurwerken. Voor aannemersbedrijven is het belangrijk om rekening te houden met de technische eisen, de praktische aanpak bij het verleggen van kabels en leidingen, en de veiligheid en kwaliteit van de gebruikte materialen. Daarnaast is het belangrijk om de juiste maatregelen te nemen bij het onderhouden en herstellen van de infrastructuur, zodat deze veilig en duurzaam blijft.