Herbruikbare funderingen: duurzame oplossing voor toekomstbestendig wonen

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

De woningbouwsector staat voor een transformatie. Ondertussen wordt steeds meer aandacht geschonken aan duurzaamheid, circulair bouwen en herbruikbaarheid van bouwmateriaal. Deze ontwikkelingen zijn ook van groot belang bij de keuze van funderingsmaterialen. In dit artikel bespreken we de voordelen en toepassingen van herbruikbare funderingen in de woningbouw, met een focus op duurzame en flexibele technologieën zoals schroeffunderingen en geopolymeerbeton. De nadruk ligt op hoe deze oplossingen bijdragen aan een duurzamer, toekomstbestendiger bouwproces, zowel voor nieuwbouw als voor herstelprojecten.

Inleiding

Funderingen vormen de basis van elke woning en zijn daarom van essentieel belang voor de duurzaamheid, veiligheid en levensduur van een gebouw. Traditionele funderingsmethoden, zoals betonpaalfunderingen, hebben hun voordeel, maar zijn vaak niet goed bestand tegen veranderingen in de ondergrond of hergebruik. In recente projecten en onderzoeken is er een duidelijke trend waarneembaar richting duurzame en herbruikbare funderingsoplossingen.

In dit artikel behandelen we de volgende thema’s:

De voordelen van herbruikbare funderingen in nieuwbouwprojecten
De rol van schroeffunderingen in flexibele en duurzame woningbouw
Geopolymeerbeton als duurzame alternatief voor traditioneel beton
De toepassing van herbruikbare funderingen in ecologische woningen
De mogelijkheden voor funderingsherstel en financiële ondersteuning

De informatie is gebaseerd op casussen, onderzoeken en projecten die beschreven staan in de bronnen. De nadruk ligt op feiten en gegevens uit betrouwbare bronnen zoals bouwbedrijven, architecten en overheden.

Herbruikbare funderingen in nieuwbouw

Herbruikbare funderingen zijn een slimme keuze in nieuwbouwprojecten, vooral in de context van de huidige focus op circulair bouwen. In projecten zoals de herbruikbare COA-woningen van Reboxd, ontworpen door AWR advisering en uitgevoerd door Strackee, wordt gebruikgemaakt van tijdelijke paalfunderingen die na circa 10 tot 15 jaar uit de grond gedraaid kunnen worden. Deze funderingen zijn ontworpen om later opnieuw op een andere locatie te worden gebruikt. Zowel de woningunits als de funderingen zijn op maat gemaakt voor herbruik, wat de levensduur van de materialen verlengt en de CO2-voetafdruk van het bouwproces vermindert.

Deze aanpak is vooral geschikt voor woningprojecten die tijdelijk of flexibel zijn, zoals woonprojecten voor COA of projecten op lege grond die later herbestemd kunnen worden. Het gebruik van herbruikbare funderingen zorgt voor een lagere impact op de ondergrond en maakt het mogelijk om de woning later te verplaatsen of aan te passen aan nieuwe wijkontwikkelingen.

Schroeffunderingen: duurzaam en flexibel

Een van de meest gebruikte herbruikbare funderingsmethoden is de schroeffundering. Deze techniek maakt gebruik van schroefpalen die in de grond worden gedraaid en die later weer verwijderd kunnen worden zonder blijvende schade aan de ondergrond. Schroeffunderingen zijn geschikt voor diverse bodemtypen, waaronder zand, klei en veen, en worden vaak toegepast in ecologische en modulaire woningprojecten.

Voordelen van schroeffunderingen

Snelheid van installatie: Schroefpalen kunnen binnen enkele uren worden geïnstalleerd, zonder de lange droogtijden die nodig zijn bij het gebruik van betonfunderingen. Dit maakt ze ideaal voor tijdsgekende bouwprojecten.
Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid: Schroeffunderingen zijn gemaakt van roestvast staal (RVS), dat 100% herbruikbaar is. Daarnaast is er geen behoefte aan beton, wat een aanzienlijke CO2-reductie oplevert. De grondstructuur blijft intact, wat gunstig is voor bodemleven en waterafvoer.
Flexibiliteit en herbruikbaarheid: Schroefpalen kunnen eenvoudig worden verwijderd en hergebruikt. Dit maakt ze geschikt voor modulaire woningen die later verplaatst of aangepast kunnen worden. Ze zijn ideaal voor tijdelijke of uitbreidbare woningen.
Geschikt voor diverse ondergronden: Schroeffunderingen kunnen worden gebruikt op zandgrond, klei of veengebieden. Ze zijn geschikt voor zowel stedelijke als landelijke locaties.
Kostenbesparing: Schroeffunderingen vereisen geen zware machines voor de installatie, wat arbeidskosten verlaagt. Ze hebben een lange levensduur zonder onderhoud en zorgen voor minder grondverzet, wat kosten en vergunningstrajecten kan verminderen.

Toepassingen van schroeffunderingen

Schroeffunderingen worden vooral toegepast in de modulaire woningbouw, ecologische woningen en herbruikbare woningprojecten. Ze zijn geschikt als volledige funderingen van modulaire woningen, waarbij snelheid, duurzaamheid en flexibiliteit belangrijk zijn. In ecologische woningen, zoals die op het Pioniersveld in Culemborg, zijn schroeffunderingen een essentieel onderdeel van het circulaire bouwproces.

Geopolymeerbeton als duurzaam alternatief

Nebij de schroeffunderingen is geopolymeerbeton een interessante duurzame oplossing voor funderingsbalken en funderingsstructuren. In het project Pioniersveld in Culemborg werden gewapende funderingsbalken gemaakt van cementloos geopolymeerbeton. Dit type beton is gemaakt van 100% gerecyclede grondstoffen en gebruikt geopolymeren als bindmiddel in plaats van traditioneel cement. Hierdoor is de CO2-footprint van het mengsel aanzienlijk lager dan bij traditioneel beton. Na het einde van de levensduur is geopolymeerbeton volledig recyclebaar, wat het een waardevolle optie maakt in het kader van circulaire economie.

De keuze voor geopolymeerbeton is vooral relevant in ecologische woningprojecten waar duurzaamheid en bewuste gebruik van grondstoffen centraal staan. Bouwers kiezen bewust voor lokaal beschikbare, natuurlijke en herbruikbare materialen zoals leem, aarde, kalk, katoen, wol en linnen. Geopolymeerbeton past hierin goed, omdat het een duurzame en toekomstbestendige oplossing biedt voor funderingen.

Herbruikbare funderingen in ecologische woningen

Ecologische woningen worden vaak geplaatst in natuurlijke omgevingen, waarbij de bodem vaak natter is en het terrein minder vlak. Traditionele funderingsmethoden kunnen hier problemen opleveren. Schroeffunderingen bieden in deze gevallen een betrouwbare en duurzame oplossing. Ze kunnen onafhankelijk van elkaar op de juiste diepte worden ingesteld, zodat ze verankerd worden in de vaste zandlaag voor een stabiele basis. Daarnaast zijn ze flexibel genoeg om aanpassingen in het ontwerp of verplaatsing van de woning te ondersteunen.

Ecologische woningen zijn vaak gemaakt om de impact op de omgeving zo klein mogelijk te houden. Schroeffunderingen draaien hierin mee, omdat ze geen blijvende schade veroorzaken aan de ondergrond en de biodiversiteit behouden blijft. Het gebruik van herbruikbare funderingen bij ecologische woningen is een slimme keuze om de ecologische voetafdruk van het bouwproces te verkleinen.

Funderingsherstel en herbruikbaarheid

Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren manifesteren, zoals scheuren in muren of vloeren, kluitendeuren, of scheve vloeren. Deze problemen kunnen gevaarlijke situaties met zich meebrengen en leiden tot hoge herstelkosten. Het is daarom belangrijk om vroegtijdig een inspectie te laten uitvoeren. In het kader van funderingsherstel kunnen herbruikbare funderingen ook worden overwogen, zowel om kosten te besparen als om het milieu te beschermen.

Herbruikbare funderingen kunnen bijvoorbeeld worden ingezet bij het herstellen van verzakte funderingen van oude woningen. In plaats van volledig nieuwe funderingen te storten, kan gebruik worden gemaakt van hergebruikte schroeffunderingen of andere duurzame materialen. Dit zorgt voor een lagere CO2-uitstoot en minder bouwafval.

Er zijn ook financiële ondersteuningsopties voor funderingsherstel. Het Fonds Duurzaam Funderingsherstel biedt bijvoorbeeld hulp aan woningeigenaren die vanwege ontoereikend inkomen niet in aanmerking komen voor marktconforme financiering. Hiermee kunnen funderingsproblemen worden aangepakken, waardoor woningen veilig en bewoonbaar blijven. Deze fondsen stimuleren ook duurzame en herbruikbare oplossingen, zoals schroeffunderingen of geopolymeerbeton, bij funderingsherstelprojecten.

Conclusie

Herbruikbare funderingen bieden een duurzame, flexibele en toekomstbestendige oplossing voor zowel nieuwbouw als funderingsherstelprojecten. Schroeffunderingen zijn vooral geschikt voor ecologische woningen, modulaire bouw en herbruikbare woningprojecten. Geopolymeerbeton is een duurzame alternatief voor traditioneel beton, met een lagere CO2-footprint en een hoge mate van recycleerbaarheid. In ecologische en circulaire bouwprojecten is het gebruik van herbruikbare funderingen een essentieel onderdeel van het duurzame bouwproces.

Bij funderingsherstelprojecten is het ook mogelijk om herbruikbare funderingen toe te passen. Dit zorgt voor een lagere impact op de omgeving en een duurzamere aanpak. Bovendien zijn er financiële ondersteuningsopties voor funderingsherstel, zoals het Fonds Duurzaam Funderingsherstel, die ook duurzame en herbruikbare oplossingen bevorderen.

In de toekomst is het gebruik van herbruikbare funderingen waarschijnlijk nog verder toe te nemen, zowel in nieuwbouwprojecten als in herstelprojecten. Door het combineren van technologieën zoals schroeffunderingen en geopolymeerbeton met circulaire bouwprincipes, kan de woningbouwsector een belangrijke bijdrage leveren aan duurzaamheid en klimaatstabiliteit.