Bekisting maken voor een fundering: stappenplan, benodigdheden en voordelen

Het aanleggen van een stevige fundering is een fundamentele stap in elke bouw- of renovatieproject, ongeacht of het gaat om de constructie van een woning, een garage of een uitbreiding. Een cruciaal onderdeel van dit proces is het maken van een bekisting voor de fundering. De bekisting zorgt ervoor dat het beton in de juiste vorm kan worden gegoten en de nodige sterkte en stabiliteit kan ontwikkelen. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op het proces van het maken van een bekisting, de benodigdheden, het stappenplan en de voordelen van het zelf uitvoeren van deze klus. De informatie is gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen binnen de bouwsector, waaronder HB Betonwerken, Bouwbestel en 123 Beton Bestellen.

Introductie

Een fundering is de basis van elk bouwproject en heeft een grote invloed op de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van het gebouw. Het maken van een bekisting is een essentieel onderdeel van het aanleggen van een fundering. Deze tijdelijke constructie houdt het beton op de juiste plaats tot het volledig is uitgehard. Het is belangrijk dat de bekisting stevig, waterdicht en nauwkeurig voldoet aan de afmetingen van de fundering.

Het is mogelijk om een bekisting zelf te maken, wat voordelen heeft op het gebied van kosten, flexibiliteit en kwaliteitscontrole. Voor wie bereid is om het werk zelf uit te voeren, is het essentieel om de juiste stappen te volgen, de juiste materialen te gebruiken en aandacht te besteden aan de kwaliteit van de uitvoering. In de volgende paragrafen wordt stap voor stap uitgelegd hoe een bekisting voor een fundering gemaakt kan worden, inclusief benodigdheden, technieken en aanbevelingen.

Benodigdheden voor het maken van een bekisting

Voor het maken van een bekisting zijn meerdere materialen en gereedschappen nodig. De keuze van materialen hangt af van de grootte en complexiteit van het bouwproject. Voor een standaard rechthoekige fundering zijn de volgende benodigdheden meestal van toepassing:

Materialen

• Houten planken en latten: Deze worden gebruikt om de bekisting op te bouwen. De planken moeten van goede kwaliteit zijn en aan elkaar worden bevestigd met schroeven of spijkers.
• Beton: Het kiezen van het juiste type beton is van groot belang voor de sterkte en duurzaamheid van de fundering.
• Wapeningsstaal of wapeningsnetten: Deze worden gebruikt om de fundering extra te versterken en het risico op scheuren te beperken.
• Plastic bouwfolie: Wordt soms gebruikt om de fundering te beschermen tegen vocht.
• Isolatiemateriaal: Eventueel nodig voor funderingen die aan de zijkant geïsoleerd moeten worden.
• Zand: Wordt gebruikt als onderlaag voor de fundering, om een gelijkmatige ondersteuning te garanderen.

Gereedschappen

• Piketpalen en metselkoord: Voor het uitzetten van de fundering.
• Rolmaat en waterpas: Voor het bepalen van de juiste afmetingen en het controleren van het horizontale vlak.
• Houtzaag en hamer: Voor het snijden en bevestigen van het hout.
• Spade en trilnaald: Voor het graven en verdichten van de ondergrond.
• Schroeven en spijkers: Voor het bevestigen van de houten planken en latten.
• Paaltjes en schroeven: Voor de extra versteviging van de bekisting.
• Lijmtang of houten latten: Voor het maken van klampen om de bekisting aan elkaar vast te houden.

Het is verstandig om alle benodigdheden vooraf te checken en eventueel een lijst te maken om tijdens het bouwproces niet gestopt te worden door ontbrekende materialen of gereedschappen.

Stappenplan voor het maken van een bekisting

Het maken van een bekisting kan in meerdere stappen worden opgebroken. Het volgende stappenplan is toepasbaar voor meeste projecten waarbij een rechthoekige fundering nodig is.

Stap 1: Uitzetten van de fundering

Begin met het uitzetten van de fundering. Plaats vier piketpalen op de gewenste plek en span een metselkoord tussen deze palen. Gebruik een rolmaat om de juiste afmetingen te bepalen. Met een waterpas wordt zorg genomen voor een horizontaal vlak. Dit is essentieel om ervoor te zorgen dat de fundering later goed gelijk ligt.

Stap 2: Afgraven van de funderingsplek

Graaf de uitgezette plek uit tot een diepte van minimaal 60 cm. In sommige gevallen wordt een diepte van 80 cm aanbevolen, afhankelijk van de lokale bodem- en klimaatcondities. Zorg ervoor dat aan de zijkanten ongeveer 10 cm extra wordt gegraven, zodat er ruimte is voor de bekisting en eventuele versteviging. Het is belangrijk om de bodem zorgvuldig te controleren op rotsen, wortels of andere obstakels die het graven kunnen bemoeilijken.

Stap 3: Aanbrengen van een zandbed

Als de fundering op staal moet worden aangelegd, wordt een zandbed aangelegd. Dit zorgt voor een gelijkmatige ondersteuning en voorkomt dat de fundering verkeerd zit. Het zand moet goed verdicht worden, bijvoorbeeld met een trilnaald. Dit zorgt voor een stabiele ondergrond waarop de fundering kan worden gestort.

Stap 4: Bouwen van de bekisting

Zaag de planken op maat en bevestig deze aan elkaar met schroeven. Zorg ervoor dat de platen goed aan elkaar bevestigd zijn, zo voorkom je dat de bekisting vervormt of dat er betonmortel verloren gaat. Plaats de bekisting in het uitgegraven gat en zorg dat de bovenkant op het juiste niveau ligt. Gebruik een waterpas om te controleren of de bovenkant horizontaal is.

Plaats piketpalen langs de zijkanten van de bekisting, circa om de 600 mm. Deze piketten zorgen ervoor dat de bekisting niet uiteenklapt tijdens het storten van het beton. Voor extra versteviging kunnen klampen of schuine latten gebruikt worden. Deze klampen worden aangeslagen vanaf bovenkant piket naar een piket dat circa 600 mm van de wand zit. Zorg dat deze paaltjes voldoende stevig zijn zodat de kist zeker niet uit uiteen kan klappen.

Stap 5: Plaatsen van de wapening

Voordat het beton wordt gestort, dient de wapening geplaatst te worden. Dit kan in de vorm van wapeningsstaal of wapeningsnetten zijn. De wapening moet goed bevestigd worden aan de zijkanten van de bekisting en op de juiste hoogte staan. Dit zorgt ervoor dat de fundering sterk genoeg is om de belasting van het gebouw te dragen.

Stap 6: Controleren van de kwaliteit

Controleer of alles goed is uitgevoerd. Controleer de horizontale niveaus, de stabiliteit van de bekisting en de juiste plaatsing van de wapening. Eventueel kan isolatiemateriaal worden aangebracht om de fundering te beschermen tegen vocht. Dit is vooral belangrijk in natte of koele omstandigheden, waarin vocht de sterkte van het beton kan ondermijnen.

Stap 7: Storten van het beton

Zodra de bekisting, wapening en eventuele isolatie correct zijn geplaatst, kan het beton worden gestort. Zorg ervoor dat het beton gelijkmatig wordt verdeeld en dat geen luchtblaasjes ontstaan. Gebruik een spade of een rolspaan om het beton glad te maken. Nadat het beton is gestort, moet het gedurende enkele dagen droog en hard worden. Tijdens deze periode moet de bekisting in stand blijven om ervoor te zorgen dat het beton de juiste vorm behoudt.

Stap 8: Verwijderen van de bekisting

Na enkele dagen, meestal na 3 tot 5 dagen, kan de bekisting worden verwijderd. Dit moet zorgvuldig en voorzichtig gebeuren om schade aan de fundering te voorkomen. De bekisting wordt losgehaald, plaat voor plaat. Zorg ervoor dat de fundering niet wordt belast voordat het beton volledig is uitgehard.

Voordelen van het zelf maken van een bekisting

Het zelf maken van een bekisting voor een fundering biedt meerdere voordelen, vooral voor kleinere projecten zoals het aanbouwen van een garage of het maken van een houtskeletconstructie. Deze voordelen zijn:

Kostenbesparing

Een van de grootste voordelen is de kostenbesparing. Door het werk zelf uit te voeren, hoeft er geen professional in te worden gehuurd. Dit bespaart aanzienlijke kosten aan arbeid. Daarnaast kunnen de benodigde materialen vaak goedkoper worden ingekocht via bouwmarkten of online leveranciers.

Flexibiliteit in het ontwerp

Het zelf maken van de bekisting biedt meer controle over het ontwerp van de fundering. Dit betekent dat de afmetingen, vorm en functie van de fundering aangepast kunnen worden aan de specifieke wensen en behoeften van de bouwer. Deze flexibiliteit is vooral gunstig bij houtskeletconstructies, waarbij een lichte fundering voldoende is.

Kwaliteitscontrole

Bij het zelf bouwen van de bekisting is het mogelijk om controle uit te oefenen over de kwaliteit van de fundering. Dit betekent dat de juiste keuzes gemaakt kunnen worden in betonmengsels, wapeningsmethoden en andere aspecten die van invloed zijn op de sterkte en duurzaamheid van de fundering.

Tijd

Wanneer je zelf de bekisting maakt, bepaal je zelf de planning. Dit biedt meer flexibiliteit in het bouwproces en voorkomt afhankelijkheid van de beschikbaarheid van een professional.

Leren

Het zelf maken van een bekisting is ook een leerervaring. Het biedt de mogelijkheid om praktische bouwvaardigheden te verwerven en te verbeteren. Dit is vooral waardevol voor DIY-enthusiastes of voor wie later grotere bouwprojecten wil uitvoeren.

Tabel: Voordelen van zelf funderingswerk versus inhuur van een professional

Aanbevelingen en tips

Om ervoor te zorgen dat het maken van een bekisting voor een fundering succesvol verloopt, zijn er een aantal aanbevelingen en tips:

• Plan zorgvuldig vooraf: Maak een duidelijk plan met het stappenplan, benodigdhedenlijst en tijdsschema. Dit helpt om eventuele fouten of vertragingen te voorkomen.
• Controleer de afmetingen en niveaus: Gebruik een waterpas om ervoor te zorgen dat de fundering horizontaal ligt en dat de bekisting goed is geplaatst.
• Zorg voor een stabiele ondergrond: Controleer de bodem en verdicht het zand zorgvuldig. Dit zorgt voor een stabiele ondergrond en voorkomt instorting of scheuren.
• Gebruik kwaliteitsmaterialen: Kies voor houten planken en latten van goede kwaliteit en bevestig deze stevig aan elkaar. Dit voorkomt vervorming of lekken tijdens het storten van het beton.
• Volg het stappenplan nauwkeurig: Elke stap is belangrijk voor de uiteindelijke kwaliteit van de fundering. Volg het stappenplan nauwkeurig en breng eventueel hulp in voor zware werkzaamheden.
• Laat de fundering gedurende enkele dagen droog worden: Zorg ervoor dat de fundering niet wordt belast voordat het beton volledig is uitgehard. Dit voorkomt scheuren of verkeerde vorm.

Samenvatting

Het maken van een bekisting voor een fundering is een essentieel onderdeel van elk bouwproject. Het zorgt ervoor dat het beton in de juiste vorm wordt gegoten en de nodige sterkte en stabiliteit ontwikkelt. Het is mogelijk om deze klus zelf uit te voeren, wat voordelen biedt op het gebied van kosten, flexibiliteit en kwaliteitscontrole. Het vereist echter wel een zorgvuldige voorbereiding, het juiste gereedschap en het juiste begrip van de bouwtechnieken.

Het stappenplan is helder en logisch, zodat zelfs iemand zonder grote ervaring het project kan uitvoeren. Door de juiste benodigdheden te kiezen en het stappenplan nauwkeurig te volgen, is het mogelijk om een stevige en duurzame fundering te creëren. Dit is van groot belang voor de stabiliteit en veiligheid van het gebouw.

Bronnen

1. HB Betonwerken
2. Demargaretha blog
3. Bouwbestel
4. 123 Beton Bestellen