Hoe brengt men een nieuwe fundering aan: een stapsgewijs overzicht voor woningen, aanbouwen en schuren

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Een stevige en duurzame fundering is de basis van elke bouwconstructie, of het nu gaat om een nieuwbouw woning, een uitbouw aan een bestaand huis of een schuur in de tuin. Zonder een goed uitgevoerde fundering kunnen structurele problemen zoals verzakkingen, scheuren in metselwerk en instabiliteit optreden. In dit artikel wordt stapsgewijs uitgelegd hoe je een nieuwe fundering aanbrengt, op basis van praktische richtlijnen uit meerdere betrouwbare bronnen. De informatie is gericht op zowel do-it-yourself’ers, particuliere bouweigenaren als professionals in de bouwsector.

Inleiding: De rol van een fundering in de bouw

Een fundering is de ondersteuning die ervoor zorgt dat een bouwwerk stabiel blijft op de grond. Zij voorkomt verzakkingen, scheuren en andere problemen die kunnen ontstaan door ongelijke belasting of een ongeschikte ondergrond. De sterkte en duurzaamheid van de fundering hangen af van meerdere factoren, zoals het gewicht van het gebouw, de verdeling van krachten, de ondergrond (klei, zand, veen) en de klimaatomstandigheden.

Het aanbrengen van een fundering vereist zorgvuldige planning, technische kennis en de juiste bouwmaterialen. Tijdens het proces moet rekening worden gehouden met bodemkenmerken, de gewenste diepte (bijvoorbeeld onder de vorstgrens), het gebruik van wapening en de juiste uitvoering van het storten van beton.

In de volgende hoofdstukken wordt de procedure beschreven, gestructureerd in duidelijke stappen, waardoor iedereen een overzicht krijgt van wat er nodig is om een betrouwbare fundering aan te leggen.

Stap 1: Voorbereiding en planning

Bodemonderzoek en geotechnisch advies

Voor het aanleggen van een fundering is het verplicht om eerst een bodemonderzoek te doen. Dit onderzoek bepaalt de draagkracht van de grond en helpt bij het kiezen van de juiste funderingsmethode. Volgens meerdere bronnen, zoals bouwen.com en fundering.nl, is een geotechnisch onderzoek essentieel om eventuele risico’s op verzakking of vochtproblemen te voorkomen.

In regio’s zoals Breda, waar vroeger vaak op stroken- of gemetselde fundering wordt gebouwd, kan de grondwaterstand en trillingen leiden tot scheve vloeren en scheuren in metselwerk. Daarom is het verstandig om professionele adviezen in te winnen bij een aannemer, constructeur of gespecialiseerde bedrijven zoals Geosonda.

Ontwerp en vergunningen

Bij de voorbereiding is het belangrijk om een ontwerp te maken, vaak door een architect of ingenieur, op basis van de bodemkenmerken en de gewenste structuur. Daarna moeten bouwvergunningen worden aangevraagd bij de gemeente. Deze stappen zijn verplicht om te voldoen aan bouwvoorschriften en om eventuele juridische complicaties te voorkomen.

Ook bij kleinere projecten, zoals een schuur of een veranda, is het aan te raden om eerst een bouwtekening of plan te hebben, zoals aangegeven in hubo.nl.

Stap 2: Uitgraven van de bouwput

De diepte en afmetingen bepalen

De eerste fysieke stap is het uitgraven van de bouwput. De diepte van de fundering hangt af van de locatie en de klimaatomstandigheden. In Nederland is het aan te raden om de fundering minimaal 60 centimeter onder het maaiveld te leggen om het te beschermen tegen vorst. Bij vloerverwarming of combinatievloeren moet rekening worden gehouden met extra dikte, zoals uitgelegd in bouwonline.com.

Bijvoorbeeld:

7 cm dekvloer (met vloerverwarming)
20 cm combinatievloer
40 cm funderingsbalk
8 cm EPS funderingskist

Totaal: 75 cm + 4-5 cm extra voor zand → 80 cm totale diepte

Wanneer het maaiveld al 15 cm lager ligt, is de benodigde diepte 65 cm.

Uitgraven en ruimte voor de bekisting

Het is belangrijk om een beetje extra ruimte in het gegraven gat te laten, om ruimte te maken voor de bekisting. Meerdere bronnen adviseren om aan beide kanten 10 centimeter extra ruimte te laten. Dit zorgt voor een betere uitlijning en voorkomt dat het beton niet goed in de bekisting past.

Stap 3: Bekisting en wapening

Bekisting aanbrengen

De bekisting vormt het kader waarin het beton gestort wordt. Het bestaat meestal uit houten of metalen platen die rondom de fundering worden geplaatst. De platen moeten goed uitgelijnd zijn, zodat het beton een rechte vorm krijgt. Het is verstandig om met een waterpas te controleren of de bekisting horizontaal en verticaal goed is.

In fundering.nl wordt benadrukt dat een goed uitgelijnde bekisting essentieel is voor een stevige fundering.

Wapening

De wapening bestaat uit stalen staven die in het beton worden ingebracht. Deze versterking zorgt ervoor dat de fundering minder snel gaat scheuren onder druk of spanning. De wapening moet goed verdeeld worden in het beton en eventueel worden ondersteund met bruggetjes of hulpconstructies, zoals beschreven in bouwonline.com.

Stap 4: Voorbereiding van de ondergrond

Zand- of grindbed aanbrengen

Voor het storten van beton is het aan te raden om de ondergrond voor te bereiden met een laag zand of grind. Dit zorgt voor extra stabiliteit en voorkomt verzakking. In klussendirect.nl wordt aangeraden om het zand aan te drukken, zodat het een compacte ondergrond vormt.

Vochtbescherming

Het is belangrijk om de fundering te beschermen tegen opstijgend vocht. Dit kan door een laag zand aan te brengen en hierop een vochtbestendige folie te leggen. Deze maatregel voorkomt vochtige muren en eventuele schimmelvorming.

Stap 5: Storten van het beton

Het storten uitvoeren

Nadat de bekisting en de wapening zijn aangebracht, kan het beton worden gestort. Het beton moet gelijkmatig worden verdeeld en eventueel getrild om luchtbellen te verwijderen. Trilling is belangrijk, want anders kan het beton scheuren of ongelijk uitharden.

Uitharden van het beton

Het beton moet voldoende uitharden voordat er op gebouwd kan worden. De uithardingsperiode hangt af van de temperatuur, de omstandigheden en het type beton. In de meeste gevallen duurt het minimaal 7 tot 10 dagen voordat het beton voldoende sterk is.

Stap 6: Controle en afwerking

Controle op kwaliteit en uitlijning

Na het storten van het beton is het belangrijk om te controleren of de fundering volgens de plannen is uitgevoerd. Dit omvat het controleren van de horizontale en verticale uitlijning, de dikte van het beton en het correcte gebruik van wapening.

Afwerken van de fundering

Nadat het beton volledig is uitgehard, kan de bekisting worden verwijderd. De fundering is nu klaar om verder te worden gebruikt voor het bouwen van het gebouw of de uitbouw.

Stap 7: Tips voor het zelf doen

Benodigdheden en gereedschappen

Voor het zelf maken van een fundering zijn verschillende benodigdheden nodig. Deze omvatten:

Houten of metalen platen voor de bekisting
Stalen wapening
Betonmengsel
Zand en grind
Voeltlaken of vochtbestendige folie
Waterpas en meetinstrumenten
Gereedschappen zoals schoppen, kruwagens en betonpompen

In hubo.nl wordt aangeraden om zwaar materiaal zoals betonpompen te huren, omdat het sjouwen van zware materialen fysiek zwaar is.

Hulptroepen inzetten

Het storten van beton en het sjouwen van zware materialen is een zware klus, die beter gedaan kan worden met hulp van anderen. In het artikel op hubo.nl wordt aangeraden om vrienden of familieleden in te schakelen om de klus sneller en veiliger te laten verlopen.

Stap 8: Wanneer is professionele hulp nodig?

Voor grotere projecten

Bij grotere projecten, zoals nieuwbouw woningen of uitbouwen, is het aan te raden om professionele hulp in te schakelen. In klussendirect.nl wordt benadrukt dat een fundering niet alleen stevig maar ook aangepast moet zijn aan de specifieke omstandigheden. Een bouwkundige berekening is essentieel om verzakking te voorkomen.

Voor problematische bodems

In regio’s waar de bodem niet ideaal is, zoals veen of zachte klei, is het verstandig om advies in te winnen bij een aannemer of constructeur. In balemans.nl wordt uitgelegd dat funderingen in regio’s zoals Breda vaak problemen opleveren als ze niet goed worden aangebracht.

Stap 9: Veelvoorkomende fouten en hoe deze te voorkomen

Niet genoeg diepte

Een veelgemaakte fout is het niet genoeg diep graven. In Nederland is het aan te raden om de fundering minstens 60 cm onder het maaiveld te leggen. Bij lage grondwaterstanden is dit nog belangrijker, omdat anders de fundering in de winter kan barsten door ijsvorming.

Onvoldoende wapening

Niet genoeg wapening in het beton kan leiden tot scheuren onder spanning. Het is belangrijk om de wapening goed te verdelen en eventueel extra staven in te zetten voor extra stabiliteit.

Slechte uitlijning van de bekisting

Een slecht uitgelijnde bekisting leidt tot onregelmatige of scheve funderingen. Het is verstandig om vaker te controleren met een waterpas of laserapparaat om ervoor te zorgen dat het beton een rechte vorm krijgt.

Stap 10: Kostenoverzicht en materialen

Benodigde materialen

De kosten van het aanbrengen van een fundering hangen af van de grootte van het project, de benodigdheden en of professionele hulp is ingeschakeld. Voor een zelfstandig project zijn de volgende materialen nodig:

Bekisting: €100-€200
Wapening: €50-€100
Beton: €200-€500
Zand en grind: €50-€100
Hulp en gereedschap: €0-€200 (afhankelijk van huren of eigen bezit)

Totale schatting: €400-€1000, afhankelijk van de grootte en complexiteit van de fundering.

Kosten bij inzet van professionals

Bij het inschakelen van een aannemer of constructeur kunnen de kosten aanzienlijk stijgen. Voor een professionele fundering in nieuwbouw kan het budget variëren tussen €2000 en €5000, afhankelijk van de maat, de bodemkenmerken en de benodigde materialen.

Conclusie

Het aanbrengen van een nieuwe fundering is een essentiële stap in elk bouwproject, of het nu gaat om een woning, een uitbouw of een schuur. Het vereist zorgvuldige voorbereiding, het uitvoeren van de juiste stappen en het gebruik van de juiste materialen. Door te starten met een bodemonderzoek, het uitgraven van een voldoende diepe bouwput, het aanbrengen van een goed uitgelijnde bekisting en het correct storten van beton, kun je een stevige en duurzame fundering aanleggen.

Voor grotere projecten en bij ongunstige bodemomstandigheden is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Dit zorgt niet alleen voor betere resultaten, maar ook voor veiligheid en naleving van bouwregels. Of je nu zelf aan de slag gaat of hulp inroept, het belang van een goed uitgevoerde fundering kan niet worden overgeschat.