Hoe diep moet een fundering voor poeren zijn? Belangrijke factoren, stappenplan en aanbevelingen

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Een goed uitgevoerde fundering is de basis voor elk bouwwerk. Vooral bij het gebruik van poeren – breedere en hogere funderingsconstructies die vaak onder zware kolommen of lokaal hoge belastingen worden aangebracht – is het van essentieel belang dat de diepte van de fundering correct wordt bepaald. De diepte van de fundering bepaalt niet alleen de stabiliteit van de constructie, maar ook de duurzaamheid en veiligheid tegen omgevingsfactoren zoals vorst en grondwater.

In deze artikel wordt een gedetailleerde uitleg gegeven over de benodigde diepte voor een fundering van poeren. We behandelen factoren die bepalend zijn voor de diepte, zoals bodemgesteldheid, klimaat, belastingen en constructiekenmerken. Daarnaast wordt een stappenplan uitgelicht om de juiste diepte te berekenen, en worden aanbevelingen gedaan voor het uitvoeren van funderingswerken. Het artikel richt zich zowel aan professionals als aan particulieren die hun eigen project uitvoeren.

Wat is een poer en waarom is de diepte belangrijk?

Een poer is een funderingsconstructie in de vorm van een vierkante plaat, meestal onder zware kolommen of lokaal hoge belastingen. Deze constructie zorgt ervoor dat de belasting van het gebouw gelijkmatig over een bredere ondergrond wordt verdeeld, waardoor het risico op ongelijke vervorming of instorting wordt beperkt.

De diepte van de fundering van een poer is cruciaal om de volgende redenen:

Stabiliteit en duurzaamheid: Een diepere fundering zorgt ervoor dat de poer stevig in de grond vastzit en minder gevoelig is voor beweging of verschuiving.
Vorstbescherming: In Nederland is het belangrijk dat de fundering onder de vorstgrens ligt om ijsvorming en daarmee samenhangende schade aan de fundering te voorkomen.
Grondwater en bodemverzakking: In gebieden met een hoge grondwaterstand of zachte bodems is een diepere fundering noodzakelijk om de constructie te beschermen tegen verzakkingen.

Aanbevolen dieptes variëren vanaf minimaal 60 cm tot diepere dieptes in specifieke omstandigheden. De precieze diepte hangt af van een aantal factoren die verder in dit artikel worden behandeld.

Factoren die bepalend zijn voor de diepte van de fundering

1. Bodemgesteldheid

De bodemgesteldheid is de belangrijkste factor bij het bepalen van de diepte van een fundering. De ondergrond moet in staat zijn om de belasting van het gebouw te dragen. In losse of zachte bodems, zoals veen of slappe klei, is het vaak noodzakelijk om een fundering op palen te kiezen, omdat de draagkracht van de bovengrond niet voldoet.

In de Randstad en het westen van Nederland, waar vaak zandgrond of aangevulde grond voorkomt, is een fundering op palen vaak de beste keuze. In zandgrond is het aan te raden om palen te plaatsen die dieper zitten (bijvoorbeeld meer dan 3 meter) om de draagkracht te verhogen.

Bij poerfundering is het belangrijk dat de bodem onder de poer sterk genoeg is om de belasting te dragen. Als de bodem zwak is, kan het nodig zijn om de poer dieper te plaatsen of extra stabilisatietekeningen toe te passen.

2. Klimaat en vorstgrens

Het klimaat van de regio en de vorstgrens bepalen ook de benodigde diepte van de fundering. In Nederland is de vorstgrens gemiddeld op een diepte van 60 cm, maar dit kan variëren per seizoen en locatie. Het is daarom aan te raden om de funderingssleuf minimaal 60 cm diep te graven om te voorkomen dat vorstvorming de fundering beïnvloedt.

In regio’s met extreme klimatologische voorwaarden kan de benodigde diepte hoger liggen. Hier is het verstandig om professioneel advies in te winnen om de optimale diepte te bepalen.

3. Belastingen en toepassingen

De belastingen die op de poer werken bepalen ook de benodigde diepte. Bij zware belastingen, zoals bij liftschachten, zonnepanelen of zware machines, is een diepere fundering vaak nodig om de constructie te ondersteunen.

Bij puntlasten (bijvoorbeeld bij skelet- of spantbouw) is het verstandig om de poer te versterken of dieper te plaatsen om de extra belasting te verwerken.

4. Constructiekenmerken

De constructiekenmerken van het gebouw spelen ook een rol bij het bepalen van de diepte van de fundering. Bijvoorbeeld bij een zwaar gebouw met zware kolommen is een diepere poerfundering noodzakelijk. Bij lichtere constructies, zoals een schuur of overkapping, is een poerfundering vaak minder belangrijk, maar het is dan nog steeds belangrijk om voldoende diepte te garanderen voor stabiliteit.

Stappenplan voor het bepalen van de diepte van een poerfundering

Hieronder volgt een gestructureerd stappenplan om de juiste diepte van een poerfundering te bepalen:

1. Bodemonderzoek uitvoeren

Voordat een funderingssleuf wordt gegraven, is het belangrijk om een bodemonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek geeft inzicht in de dragenkracht van de ondergrond, de aanwezigheid van zwakke lagen zoals veen of klei, en de hoogte van de grondwaterstand.

Voor een poerfundering is het aan te raden om dit onderzoek uitvoeren door een geotechnische expert om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de benodigde stabiliteitscriteria.

2. Kies het juiste funderingstype

Bij het bepalen van de diepte is het belangrijk om te kiezen voor het juiste funderingstype. Voor poeren zijn drie hoofdtype funderingen mogelijk:

Fundering op staal (ondiep aangelegde fundering)
Fundering op palen (diep aangelegde fundering)
Tussenvormen, zoals fundering op putten of grondverbetering

De keuze hangt af van de bodemgesteldheid en de benodigde stabiliteit van het gebouw. In losse of zachte bodems is een fundering op palen vaak de beste oplossing.

3. Bepaal de benodigde diepte

De diepte van de fundering wordt bepaald door de volgende richtlijnen:

Minimale diepte: 60 cm om onder de vorstgrens te blijven.
Extra diepte: In zwakkere bodems of bij zware belastingen is het verstandig om de funderingssleuf dieper te maken.
Grondwaterstand: Als de grondwaterstand hoog ligt, kan de funderingssleuf dieper gegraven worden om de fundering boven de waterstand te plaatsen.

De diepte kan variëren vanaf 60 cm tot wel 100 cm of meer, afhankelijk van de omstandigheden. Het is verstandig om een constructeur in te schakelen om de exacte diepte te bepalen.

4. Voorbereiding van de sleuf

Nadat de diepte is bepaald, kan de funderingssleuf worden uitgegraven. De sleuf moet:

Waterpas zijn om ervoor te zorgen dat de fundering gelijkmatig wordt uitgevoerd.
Vrij van onkruid en losse grond om de stabiliteit te garanderen.
Bekist worden zodat het beton goed kan stollen en de vorm behoudt.

Voor het aanbrengen van een poerfundering is het belangrijk om een zandbed aan te brengen. Dit zandbed moet waterpas worden gemaakt en besprenkeld met water om de ondergrond steviger te maken.

5. Wapening en constructie

Bij een betonnen fundering is het belangrijk om rekening te houden met de wapening. Afhankelijk van de belastingen en de dikte van de fundering kan de wapening in verschillende posities variëren. Een constructeur kan hier een nauwkeurige berekening en wapeningstekening voor maken.

Voor een poerfundering is het aan te raden om extra wapening aan te brengen, vooral bij zware belastingen of in zwakkere bodems. Dit zorgt ervoor dat de poer extra sterk is en minder gevoelig voor ongelijke vervorming.

6. Beton gieten en afwerken

Nadat de wapening is aangebracht, kan het beton worden gegoten. Het is belangrijk om het beton snel aan te brengen en goed uit te werken. De betonplaat moet volledig vullen en geen luchtlekken of lekken bevatten.

Nadat het beton is gestold, kan het oppervlak worden afgehaald en afgeperkt. Het is aan te raden om een afwerklagere te aanbrengen om schade door omgevingsinvloeden te voorkomen.

Aanbevelingen voor het uitvoeren van funderingswerken

1. Gebruik van bouwtekeningen

Bij het uitvoeren van funderingswerken is het verstandig om bouwtekeningen te gebruiken. Deze tekeningen geven duidelijk aan waar de funderingssleuf moet worden uitgegraven, hoe de wapening moet worden aangebracht, en welke afmetingen er nodig zijn.

Voor beginners is het aan te raden om een poerenplan te gebruiken. Dit plan laat precies zien waar de betonpoeren moeten worden geplaatst en hoe het gebouw moet worden uitgebouwd. De meeste bouwbedrijven geven deze plannen mee bij de aankoop van constructiemateriaal.

2. Constructieberekening en wapeningstekening

Een constructieberekening is verplicht voor elke fundering. Deze berekening geeft aan of de fundering in staat is om de benodigde belastingen te dragen. Bij een poerfundering is het belangrijk om een wapeningstekening te gebruiken om ervoor te zorgen dat de wapening correct is aangebracht.

Professionele advies is aan te raden om foutieve dimensionering te voorkomen. Door de juiste keuzes te maken op basis van betrouwbare informatie en ervaring wordt een duurzame en stabiele fundering gegarandeerd.

3. Grondverbetering

In sommige gevallen is het nodig om de grond te verbeteren om ervoor te zorgen dat de fundering stevig genoeg is. Dit kan gedaan worden door:

Groutinjectie toe te passen.
Zandkoffers aan te brengen.
De grond verdicht te maken.

Deze technieken helpen om de draagkracht van de ondergrond te verhogen en de fundering te stabiliseren.

4. Poeren in complexe situaties

Bij lokaal hoge belastingen, zoals bij liftschachten of zware machines, kan het nodig zijn om palen te groeperen onder één funderingselement. Dit noemt men een poer. Poeren zijn vaak breder en hoger dan standaard funderingen en bevatten meestal 2 tot 4 palen. In uitzonderlijke gevallen kunnen er zelfs 8 of meer palen in een poer worden aangebracht.

Het nadeel van de poer ten opzichte van de plaatfundering is dat de poer gevoelig is voor ongelijkmatige vervorming. Hierdoor moet extra aandacht besteed worden aan de uitvoeringskwaliteit.

Conclusie

De diepte van een fundering voor poeren is een cruciale factor bij het bouwen van een stabiel en duurzaam gebouw. De diepte wordt bepaald door een aantal variabelen zoals bodemgesteldheid, klimaat, belastingen en constructiekenmerken. In Nederland is het aan te raden om minimaal 60 cm te graven om onder de vorstgrens te blijven, maar in zwakkere bodems of bij zware belastingen kan de diepte hoger liggen.

Het is verstandig om een constructieberekening uit te voeren en een constructeur in te schakelen om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de benodigde stabiliteitscriteria. Door de juiste keuzes te maken op basis van betrouwbare informatie en ervaring wordt een duurzame en stabiele fundering gegarandeerd.

Bij het uitvoeren van funderingswerken is het belangrijk om te letten op de kwaliteit van de uitvoering, zoals het aanbrengen van een waterpas zandbed, het gebruik van wapening en het correct gieten van het beton. Ook is het verstandig om bouwtekeningen en poerenplannen te gebruiken om het proces te vergemakkelijken, vooral voor beginners.

Tegenwoordig zijn er ook professionele diensten beschikbaar die een persoonlijk poerenplan aanbieden, wat de bouwproces enorm helpt bij het uitvoeren van funderingswerken. Door het juiste plan en de juiste technieken te gebruiken, kan elke bouwproject een solide en duurzame fundering krijgen.

Bronnen

diep
poeren