Hoe diep moet een fundering voor een muurtje zijn? Richtlijnen, technieken en materialen

Bij het bouwen van een muurtje, zoals een tuinmuur of een decoratieve afscheiding, is het correct uitvoeren van de fundering van groot belang voor de duurzaamheid en stabiliteit van de constructie. Veel amateurs en zelfbouwers vragen zich af hoe diep en breed de fundering moet zijn. In dit artikel worden de aanbevolen dieptes, breedtes en technieken voor het aanleggen van een fundering voor een muurtje besproken, gebaseerd op betrouwbare informatie uit bouwsectorbronnen.

Inleiding: Waarom is een goede fundering belangrijk?

Een fundering is de basis van elke constructie. Ze zorgt ervoor dat het gewicht van het muurtje gelijkmatig wordt verdeeld over de ondergrond en voorkomt dat de constructie verzakt of scheurt door zetting of vocht. Een onvoldoende of verkeerd uitgevoerde fundering kan leiden tot problemen in de toekomst, zoals scheefzittende muren, lekkages of zelfs volledig instorten. Daarom is het verstandig om tijdens de planning van het project rekening te houden met de juiste diepte, breedte en materialen voor de fundering.

De aanbevolen diepte van de fundering

De diepte van de fundering is een van de belangrijkste factoren bij het bouwen van een muurtje. Er zijn verschillende richtlijnen, afhankelijk van de hoogte van het muurtje, de belasting die het moet dragen en de ondergrond waarop het wordt opgezet.

Voor alle klimatologische omstandigheden: Vorstvrije diepte

Een algemeen aan te raden richtlijn is dat de fundering onder de vorstgrens moet liggen. In Nederland is dit meestal ongeveer 60 cm tot 80 cm onder het grondoppervlak. Dit zorgt ervoor dat de fundering niet gevoelig is voor ijsvorming in de winter, die kan leiden tot verzakking of scheuren in het muurtje.

In de praktijk is het aan te raden om een fundering van minimaal 60 cm diep te graven, zoals uitgelegd in meerdere betrouwbare bronnen. Voor een muurtje van 25 cm hoog is dit voldoende, zolang het muurtje niet zwaar belast wordt en geen hoge druk van de aarde uit de tuin of de stoep uitgeoefend wordt.

Een andere betrouwbare richtlijn uit een bron is dat de diepte van de fundering tussen 1/4 en 1/3 van de hoogte van de muur moet zijn. Bijvoorbeeld, bij een muurtje van 1 meter hoog, zou de fundering 25 tot 33 cm diep moeten zijn. Echter, deze richtlijn geldt vooral voor lichtere constructies en niet voor zware muren of muren die hoge druk moeten dragen.

Invloed van de ondergrond

De ondergrond waarop het muurtje wordt opgebouwd, heeft ook invloed op de benodigde diepte van de fundering. Bij losse of zandige bodems is het verstandig om dieper te graven om te zorgen voor een stabiele basis. In zachte of vochtige grond kan de fundering namelijk makkelijker verzakken.

Een goede vuistregel is om in zandige of losse grond een fundering van minstens 80 cm diep te maken, afhankelijk van je regio en het type grond. In deze gevallen is het aan te raden om een stevige fundering uit beton aan te leggen, in plaats van een eenvoudig zandbed of stabilisatiezand.

De aanbevolen breedte van de fundering

Naast de diepte van de fundering is ook de breedte een belangrijke factor bij de stabiliteit van het muurtje. De breedte bepaalt hoe het gewicht van de muur wordt verdeeld over de ondergrond.

Voor woningen en muren: Vuistregels

Voor woningen is een aanlegbreedte van 2,5 tot 3 keer de breedte van de muur aan te raden. Dit betekent dat bijvoorbeeld bij een muur van 30 cm breed, de fundering ongeveer 75 tot 90 cm breed moet zijn. Deze richtlijn zorgt ervoor dat de fundering voldoende steun biedt aan het gewicht van de muur en voorkomt dat het muurtje scheefzakt of breidt.

Bij het bouwen van een tuinmuurtje geldt een soortgelijke vuistregel: de fundering moet twee of drie keer zo breed zijn als de muur zelf. Dit helpt bij het verdelen van de belasting en vermindert het risico op scheuren of verzakking.

Invloed van de hoogte van het muurtje

De breedte van de fundering kan ook worden bepaald door de hoogte van het muurtje. Bij een muurtje van 40 tot 50 cm hoog is een minder complexe fundering meestal voldoende, omdat het niet zwaar belast wordt. Echter, voor een muurtje van 1 meter of meer is het verstandig om rekening te houden met een bredere en diepere fundering.

Een andere aanbevolen manier is om rekenen met 1 cm betonfundering per laag stenen. Bijvoorbeeld, bij een muurtje van 50 cm hoog met vijf lagen stenen, is een fundering van 5 cm voldoende. Maar dit geldt vooral voor lichte muren en niet voor zware constructies of muren die hoge druk moeten dragen.

Technieken voor het aanleggen van de fundering

De keuze van de funderingtechniek hangt af van de hoogte, het gewicht en de functie van het muurtje, evenals van de ondergrond. Er zijn verschillende technieken beschikbaar, variërend van eenvoudige zandbedden tot stevige betonfunderingen.

Zandbed

Voor lage en lichte muren, zoals borders of decoratieve muurtjes, is een zandbed vaak voldoende. Dit is geschikt voor constructies die geen zware belasting moeten dragen en waarbij stabiliteit niet zo belangrijk is. Een zandbed is eenvoudig uit te voeren en geschikt voor kleine projecten.

Stabilisatiezand

Voor middelhoge muurtjes, zoals afscheidingen of borderwanden in de tuin, is stabilisatiezand aan te raden. Dit is een mengsel van zand en cement, dat na uitharding een stevigere basis biedt dan een gewoon zandbed. Stabilisatiezand zorgt ervoor dat de fundering niet verzakt en biedt extra stabiliteit, wat belangrijk is voor muurtjes die iets hoger zijn.

Betonfundering

Voor hogere muren of zware constructies, zoals tuinmuren of muren die gemaakt zijn van natuursteen of massief beton, is een betonfundering de beste keuze. Een betonfundering biedt maximale stabiliteit en is bestand tegen zware belasting. Het is ook de beste optie voor muren die langer moeten meegaan en niet mogen verzakken.

Een betonfundering wordt meestal uitgevoerd door een geul te graven van minimaal 60 cm diep en 70 tot 90 cm breed. Vervolgens worden twee betonijzers in de lengterichting van het muurtje gelegd en ondersteund met bakstenen. Daarna wordt de geul met beton gestort en gelijkmatig verdelen om stabiliteitsproblemen te voorkomen.

Schroeffundering

In sommige gevallen kan het gebruik van een schroeffundering ook een geschikte keuze zijn, vooral wanneer je te maken hebt met onstabiele gronden. Schroeffunderingen bestaan uit metalen schroeven die diep in de grond worden gedraaid en bieden uitstekende weerstand tegen bodembewegingen. Ze zijn bijzonder handig in gebieden met een hoog grondwaterpeil en kunnen relatief eenvoudig worden geplaatst zonder zware machines.

Schroeffunderingen worden steeds vaker gebruikt in bouwprojecten zoals tiny houses vanwege hun aanpasbaarheid en gemak van installatie. Ze zijn ideaal voor projecten waarbij tijdsbesparing en eenvoud van uitvoering belangrijk zijn.

Materialen voor de fundering

Naast de techniek die wordt gebruikt, is het ook belangrijk om het juiste materiaal te kiezen voor de fundering. De keuze hangt af van de belasting die de fundering moet dragen, de ondergrond en de levensduur van het muurtje.

Beton

Beton is een veelgebruikte optie voor funderingen vanwege zijn duurzaamheid en sterkte. Het is geschikt voor zowel lichte als zware constructies en biedt een stevige basis voor het muurtje. Betonfunderingen worden meestal uitgevoerd door een geul te graven van minimaal 60 cm diep en 70 tot 90 cm breed, en vervolgens het geul te storten met beton.

Een betonfundering zorgt ervoor dat het muurtje goed verdeeld is over de ondergrond en voorkomt verzakking of scheuren. Het is de beste optie voor muren die langer moeten meegaan en geen verkeerde druk zouden mogen uitstaan.

Stabilisatiezand

Stabilisatiezand is een mengsel van zand en cement en wordt vaak gebruikt voor middelhoge muurtjes. Het biedt een stevige basis en voorkomt verzakking, waardoor het ideaal is voor muren die iets hoger zijn. Het is eenvoudiger en goedkoper dan een volledige betonfundering en geschikt voor projecten waarbij de belasting niet zo hoog is.

Zandbed

Een zandbed is de eenvoudigste vorm van fundering en is geschikt voor lage en lichte muren. Het is een goedkope en snelle oplossing, maar het biedt minder stabiliteit dan een betonfundering of stabilisatiezand. Het is aan te raden voor muren die geen zware belasting moeten dragen en waarbij de stabiliteit niet zo belangrijk is.

Schroeffundering

Schroeffunderingen zijn gemaakt van metalen schroeven die diep in de grond worden gedraaid. Ze zijn geschikt voor onstabiele gronden en gebieden met een hoog grondwaterpeil. Schroeffunderingen bieden een stevige basis en zijn gemakkelijk te plaatsen zonder zware machines. Ze zijn ideaal voor projecten waarbij tijdsbesparing en eenvoud van uitvoering belangrijk zijn.

Invloed van het type muur op de fundering

Het type muur dat je bouwt heeft ook invloed op de benodigde diepte en breedte van de fundering. Verschillende muurtypen vereisen verschillende funderingsmethoden en materialen.

Halfsteens muur

Een halfsteens muur is een muur die de dikte heeft van de kop van een steen, ongeveer 110 mm. De aanbevolen breedte van de fundering is 320 mm. Deze muurtype is geschikt voor lichte constructies en vereist een voldoende diepe fundering om stabiliteit te garanderen.

Steens muur

Een steens muur heeft een dikte van ongeveer 220 mm. De aanbevolen breedte van de fundering is 540 mm. Deze muurtype vereist een bredere en stevige fundering om de belasting van de muur te dragen en te voorkomen dat het muurtje scheefzakt of breidt.

Anderhalfsteens muur

Een anderhalfsteens muur is iets dikker en vereist dus een bredere fundering. De aanbevolen breedte is 760 mm. Deze muurtype is geschikt voor muren die zwaardere belastingen moeten dragen en vereist een stevige basis om stabiliteit te garanderen.

Spouwmuur

Een spouwmuur is een muur die bestaat uit twee wanden met een lege ruimte ertussen. De aanbevolen breedte van de fundering is 650 mm. Deze muurtype vereist een stevige fundering om de belasting van beide wanden te dragen en te voorkomen dat de muur instort.

Aandachtspunten bij het uitvoeren van de fundering

Bij het uitvoeren van de fundering zijn er een aantal aandachtspunten waarmee rekening moet worden gehouden om de stabiliteit en levensduur van het muurtje te waarborgen.

Vaste grond

De fundering moet altijd op vaste grond worden aangelegd. Dit betekent dat je moet zorgen voor een stevige ondergrond waarop de fundering kan worden geplaatst. In sommige gevallen kan het nodig zijn om losse of zandige grond te verwijderen en te vervangen door een steviger materiaal, zoals stabilisatiezand of beton.

Grondwater

Het grondwaterpeil kan ook een invloed hebben op de uitvoering van de fundering. In gebieden met een hoog grondwaterpeil is het aan te raden om een vrostvrije fundering aan te leggen. Dit betekent dat de fundering minstens 80 cm diep moet zijn en op vaste grond moet rusten.

Zetting en scheuren

Zetting is een veelvoorkomend probleem bij funderingen en kan leiden tot scheuren in het muurtje. Om dit te voorkomen is het belangrijk om een stevige en homogene fundering aan te leggen. Dit kan bijvoorbeeld worden bereikt door een betonfundering of stabilisatiezand te gebruiken.

Ventilatie en afvoer

Bij het aanleggen van de fundering is het ook belangrijk om rekening te houden met ventilatie en afvoer. Dit betekent dat je moet zorgen voor een goede afvoer van het water om te voorkomen dat er vocht opbouwt onder de fundering. Dit kan worden gedaan door een afvoerleiding of drainage aan te leggen.

Conclusie

Het aanleggen van een fundering voor een muurtje is een essentieel onderdeel van het bouwproces. De diepte en breedte van de fundering hangen af van de hoogte, het gewicht en de functie van het muurtje, evenals van de ondergrond waarop het wordt opgebouwd. Het is aan te raden om rekening te houden met een fundering van minimaal 60 cm diep en 2,5 tot 3 keer de breedte van de muur. Voor lichte constructies is een zandbed of stabilisatiezand vaak voldoende, maar voor zware muren is een betonfundering de beste keuze.

Het is ook belangrijk om rekening te houden met de ondergrond, het grondwaterpeil en de belasting die het muurtje moet dragen. Door een stevige en homogene fundering aan te leggen, kun je de stabiliteit en levensduur van het muurtje garanderen.

Bronnen

1. Demargaretha.nl – Fundering voor een muurtje
2. Wijzeantwoorden.com – Hoe diep moet een fundering uitgegraven worden?
3. Demargaretha.nl – Fundering maken voor een tuinmuurtje
4. Webwoordenboek.nl – Hoe diep fundering muurtje
5. Asumstadstuin.nl – De basis voor een stevige fundering van je tuinmuur
6. 1001vragen.nl – Hoe diep moet de fundering zijn