Hoe verwijder je een fundering: stappen, risico's en alternatieven

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Een fundering vormt de basis van iedere woning en speelt een cruciale rol in de stabiliteit en levensduur van een gebouw. Maar soms, bij grote verbouwingen of om fundamentele problemen aan te pakken, is het nodig om een fundering volledig of gedeeltelijk te verwijderen. Dit kan echter een complexe klus zijn, waarbij zowel technische kennis als veiligheid centraal staan. In dit artikel geef ik een overzicht van de stappen die je kunt overwegen bij funderingverwijdering, de risico's die je moet kennen, en alternatieven die soms beter aangewezen zijn. Het artikel is opgesteld op basis van informatie uit betrouwbare bronnen, zoals adviezen van vakmensen en bouwadviesportalen.

Inleiding

Het verwijderen van een fundering is zelden een klus die je zomaar opknapt. Het vereist een grondige evaluatie van de huidige situatie, technische kennis en vaak professionele ondersteuning. In de context van verbouwingen, herstel van funderingsproblemen of het maken van ruimte voor uitbreidingen, kan het noodzakelijk zijn om delen van een fundering te verwijderen. In dit artikel bespreken we hoe dat proces verloopt, welke stappen je moet overwegen, en wat de voordelen en nadelen zijn van funderingverwijdering t.o.v. alternatieven zoals herstel of versteviging.

Wat is funderingverwijdering?

Funderingverwijdering betekent het demonteren of het weghalen van delen van een bestaande fundering. Dit kan nodig zijn bij:

Verbouwingen of uitbreidingen, waarbij je ruimte nodig hebt voor nieuwe constructies.
Funderingsproblemen, zoals scheuren of verzakkingen, waarbij het herstel van de huidige fundering niet mogelijk is.
Verandering van structuur, zoals het maken van een kelderbak of het aanleggen van een nieuwe ondergrondse ruimte.

Het verwijderen van een fundering kan gedeeltelijk of volledig gebeuren, afhankelijk van de doelstellingen en de staat van het bestaande fundament.

Wanneer is funderingverwijdering noodzakelijk?

Voordat je overweegt om een fundering te verwijderen, is het belangrijk om te bepalen of dat echt nodig is. Volgens de informatie uit de bronnen zijn er meerdere situaties waarin verwijdering het beste alternatief kan zijn:

Serieuze funderingsproblemen die niet hersteld kunnen worden.
Verbouwingen of uitbreidingen waarbij de huidige fundering niet geschikt is voor de nieuwe functie of structuur.
Wanneer de huidige fundering niet voldoet aan huidige normen of is verouderd.

Een duidelijk advies uit de bronnen is om altijd eerst een professionele inspectie te laten uitvoeren. Een constructeur of aannemer kan bepalen of verwijdering nodig is of of er alternatieven zijn zoals herstel of versteviging.

Stappen bij funderingverwijdering

Als het besluit is genomen om een fundering te verwijderen, zijn er een aantal stappen die je kunt overwegen. Deze stappen zijn gebaseerd op de ervaringen en adviezen uit de bronnen.

1. Situatie bepalen

Voordat je met de verwijdering begint, is het essentieel om de huidige staat van de fundering te bepalen. Dit kan door middel van:

Visuele inspectie op scheuren, verzakkingen of andere tekens van slijtage.
Meetwerk om te bepalen hoe diep en breed de fundering is.
Radar- of sonaronderzoek om eventuele leidingen of andere constructies in de grond te detecteren.

Een goed advies uit de bronnen is om een deskundige in te schakelen, zoals een constructeur of geotechnisch ingenieur. Zij kunnen bepalen of de verwijdering nodig is of of je beter kunt kiezen voor een herstelstrategie.

2. Verlaatplan opstellen

Als verwijdering echt nodig is, moet je een verlaatplan opstellen. Dit plan moet beantwoorden aan vragen zoals:

Welk deel van de fundering wordt verwijderd?
Welke constructies zijn er bovenop gebouwd en hoe worden die tijdelijk ondersteund?
Wat gebeurt er met de grond die vrijkomt?
Wat zijn de gevolgen voor de rest van het gebouw?

Het is belangrijk om een detailed plan te maken, omdat funderingverwijdering risico’s met zich meebrengt, zoals verlies van stabiliteit of beschadiging aan het gebouw.

3. Voorbereiding van de werkvloer

Voordat je begint met het verwijderen van de fundering, moet je de werkplek goed voorbereiden. Dit omvat:

Het ontleden van eventuele leidingen of andere ondergrondse constructies.
Het afgraven van de grond rondom de fundering.
Het vaststellen van ondersteuningspunten, zodat het gebouw tijdens de verwijdering niet instort.

In de praktijk is het aan te raden om dit werk aan vakmensen te overlaten, omdat het technisch complex en risicovol is.

4. Verwijdering uitvoeren

De verwijdering zelf kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van de omstandigheden en het type fundering. Volgens de bronnen zijn er meerdere opties:

Handmatig verwijderen, bijvoorbeeld met een zagen, hamer en spade, voor kleine delen.
Mechanisch verwijderen, zoals met een grasmaaier of grondverzetmiddel, voor grotere werkplekken.
Hydraulisch verwijderen, waarbij geïnjecteerde middelen worden gebruikt om losse onderdelen van de fundering te verwijderen.

Het is belangrijk om hierbij veiligheidsgereedschap en bescherming te gebruiken, zoals een stofmasker, veiligheidsbril en stevige handschoenen.

5. Afwerking en herstel

Nadat de fundering is verwijderd, moet het gebied worden afgehandeld. Dit kan variëren van:

Het herstellen van de grond en het aanbrengen van een nieuwe fundering.
Het aanleggen van een nieuwe constructie op de vrijgekomen ruimte.
Het herstellen van de vloer en wanden bovenop de verwijderde fundering.

In alle gevallen is het aan te raden om een vakman in te schakelen om het werk te controleren en eventuele herstelmaatregelen uit te voeren.

Risico's van funderingverwijdering

Funderingverwijdering is geen klus voor beginners. Het met velen risico's:

Instabiliteit van het gebouw als de fundering niet goed wordt ondersteund.
Beschadiging aan aangrenzende constructies, zoals muren of vloeren.
Verlies van waterdichtheid, wat kan leiden tot vochtproblemen.
Verlies van structuur als de fundering niet goed hersteld wordt.

Volgens de bronnen is het dus aan te raden om altijd een professional in te schakelen, vooral bij grootschalige verwijdering of bij complexe situaties.

Alternatieven voor funderingverwijdering

Niet altijd is het nodig om een fundering volledig te verwijderen. Er zijn meerdere alternatieven die mogelijk efficiënter en veiliger zijn:

1. Herstellen van funderingsproblemen

Als de fundering slechts gedeeltelijk beschadigd is, kan het verstandiger zijn om het te herstellen in plaats van te verwijderen. Dit kan bijvoorbeeld door:

Het aanbrengen van een reparatiemortel op gaten of scheuren.
Het verstevigen van de fundering met extra beton of stalen palen.
Het installeren van een drainage systeem om waterafvoer te verbeteren.

Deze maatregelen zijn vaak minder kostbaar en minder destructief dan volledige verwijdering.

2. Versteviging van de fundering

Als de fundering nog steeds functioneert, maar minder stevig is geworden, kan het verstandig zijn om het te verstevigen. Dit kan door:

Het aanbrengen van extra palen onder de fundering.
Het aanvullen van de fundering met extra beton of stalen platen.
Het aanleggen van een kelderbak om de fundering te ondersteunen.

Deze opties zijn vaak beter aangewezen bij funderingsproblemen die niet diep gaan en waarbij het risico op instorting gering is.

3. Verbeteren van de grond

Soms is het probleem niet de fundering zelf, maar de grond rondom het gebouw. In dat geval kan het verstandiger zijn om de grond te verbeteren in plaats van de fundering te verwijderen. Dit kan door:

Het aanbrengen van een drainage systeem om overtollig water weg te leiden.
Het verhogen van de grond rondom de fundering om waterafvoer te verbeteren.
Het verstevigen van de grond met grondverbeterende stoffen of palen.

Deze maatregelen zijn vaak goedkoper en efficiënter dan het verwijderen en herstellen van de fundering.

Deelreparaties: een realistische optie

Als de fundering slechts gedeeltelijk beschadigd is, is het verstandig om deelreparaties uit te voeren. Dit betekent dat je alleen de meest beschadigde delen herstelt of verwijdert. Voordelen van deelreparaties zijn:

Lagere kosten in vergelijking met volledige herstel of verwijdering.
Minimale stoorfactoren voor het dagelijks gebruik van de woning.
Snellere uitvoering, omdat het werk beperkt blijft tot enkele delen.

Deelreparaties zijn vooral geschikt voor kleine scheuren of lichte verzakkingen, waarbij het probleem oppervlakkig zit en niet dieper in de structuur gaat.

Do-it-yourself of professionele hulp?

Voor een klein project, zoals het verwijderen van een klein deel van een fundering of het herstellen van een scheur, is het mogelijk om zelf te werken. Echter, het is essentieel om:

De oorzaak van de schade goed te begrijpen en te analyseren.
De juiste materialen en gereedschappen voor te bereiden.
Veiligheidsmaatregelen te nemen, zoals het gebruik van een stofmasker, veiligheidsbril en stevige handschoenen.
Te wezen realistisch over je eigen vaardigheden. Als je twijfelt of het je niet vertrouwt, is het verstandiger om een professional in te schakelen.

Volgens de bronnen is funderingsherstel of verwijdering geen klus voor beginners. Het vereist vaak technische kennis en ervaring, en fouten kunnen gevaarlijk zijn.

Subsidies en financiële hulp

Een belangrijk aspect bij funderingsherstel of verwijdering is de kostenaanrekening. Volgens de bronnen zijn er meerdere mogelijkheden voor subsidies of fiscale voordelen, afhankelijk van de situatie en de gemeente. Bijvoorbeeld:

Subsidies voor monumenten, waarbij de fundering historisch betekenis heeft.
Leningen met lage rente voor verbouwprojecten.
Aanvragen bij de gemeente voor financiële steun bij funderingsherstel.

Het is verstandig om dit voorhanden te onderzoeken voordat je met werk begint. Het kan het verschil maken in de totale kosten en het rendement van het project.

Conclusie

Het verwijderen van een fundering is een complexe klus die zorgvuldig gepland en uitgevoerd moet worden. Het is belangrijk om eerst de situatie te bepalen, een verlaatplan op te stellen en eventuele alternatieven te overwegen. In veel gevallen is het verstandiger om een fundering te herstellen of te verstevigen in plaats van volledig te verwijderen. Als verwijdering echt nodig is, is het aan te raden om professionele hulp in te schakelen, omdat het werk technisch complex en risicovol is. Door de juiste stappen te volgen en de juiste hulp in te schakelen, kun je ervoor zorgen dat het project veilig en efficiënt wordt uitgevoerd.

Bronnen

halen