De draagkracht van funderingen: wat kun je verwachten en hoe kies je de juiste oplossing

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Funderingen vormen de basis van elk bouwkundig project, zowel bij woningbouw als bij uitbouw, terrasconstructies of recreatiewoningen. De vraag hoeveel een fundering kan dragen is daarom van essentieel belang voor de stabiliteit, veiligheid en duurzaamheid van een gebouw of constructie. In dit artikel bespreken we de draagkracht van verschillende funderingstypen, zoals betonpoeren en schroeffunderingen, en geven we een overzicht van de factoren die bepalen hoeveel belasting een fundering kan verdragen. Daarnaast geven we richtlijnen voor het kiezen van de juiste funderingsmethode, afhankelijk van de grondsoort, belasting en projecteisen.

Draagkracht van funderingen: een essentieel bouwelement

Een fundering moet in staat zijn om de belasting van het bovenliggende bouwwerk op te vangen en deze gelijkmatig te verdelen over de ondergrond. De draagkracht van een fundering wordt beïnvloed door een aantal factoren, waaronder:

Grondsoort: Zandgrond is draagkrachtiger dan klei- of veengrond.
Materiaal van de fundering: Beton, staal of combinaties daarvan.
Belastingtype: Verticaal, horizontaal of opwaarts.
Constructiegewicht: Het totale gewicht van het bouwwerk.
Aantal funderingspalen of poeren.

In de volgende paragrafen zullen we deze aspecten nader toelichten aan de hand van technische informatie uit betrouwbare bronnen.

Betonpoeren: zware belastingen op lange termijn

Betonpoeren worden vaak gebruikt wanneer er sprake is van zware constructies, zoals carports, overkappingen of recreatiewoningen. Deze poeren worden gemaakt van beton en zijn ontworpen om zowel verticale als horizontale belastingen te verdragen.

Volgens bron [1], kunnen betonpoeren draagkrachten van enkele honderden kilogrammen tot meer dan 1000 kilogram per poer behouden. Dit maakt ze ideaal voor permanente constructies die over meerdere jaren worden gebruikt.

Bij het gebruik van betonpoeren is het belangrijk om rekening te houden met de grootte van de constructie en het gewicht dat elke poer moet dragen. In sommige gevallen is het nodig om meerdere poeren onder één funderingselement te groeperen, wat ook bekend staat als een poer. Zoals aangegeven in bron [5], kunnen standaard poeren bestaan uit 2, 3 of 4 palen, maar in zwaardere situaties kunnen ook acht of meer palen nodig zijn.

Schroeffunderingen: flexibel en snel in gebruik

Schroeffunderingen zijn een flexibele en steeds populairder wordende funderingsoplossing. Ze bestaan uit schroefpalen die in de grond worden gedraaid en die grip bieden op de bodem. Deze funderingsmethode is vooral geschikt voor tijdelijke of lichte constructies, zoals tuinhuisjes, serres of terrasoverkappingen.

De draagkracht van een schroefpaal hangt af van meerdere factoren:

De grootte van de schroefpaal.
De grondsoort: zand is draagkrachtiger dan klei of veen.
Het type belasting.

Volgens bron [2] kan een schroefpaal in standaard situaties een gewicht van 200 tot 500 kilogram per paal dragen. Voor zwaardere constructies zijn schroefpalen met een hogere draagkracht beschikbaar, die geschikt zijn voor grotere projecten zoals veranda’s of uitbouwen.

Factoren die de draagkracht bepalen

De keuze van de juiste funderingsmethode hangt direct af van de draagkracht van de ondergrond en de belasting die op de fundering wordt uitgeoefend. Een aantal belangrijke factoren die dit bepalen, zijn:

1. Grondsoort

Zandgronden zijn in het algemeen draagkrachtiger dan klei- of veengronden. Zand heeft een betere drukverdeling en minder samendrukbaarheid. Klei- en veengronden zijn daarentegen samendrukbaar en kunnen leiden tot ongelijke zettingen (bron [6]).

2. Vochtgehalte

Het vochtgehalte van de grond speelt een rol in de draagkracht. Te veel vocht kan leiden tot verzwakking van de ondergrond. Dit geldt met name voor kleigrond, die bij droogte kan krimpen en bij regen kan opzwellen.

3. Belastingtype

Verticale belasting is de meest voorkomende vorm. Hierbij gaat het om het gewicht van het bouwwerk.
Horizontale belasting kan veroorzaakt worden door wind of activiteit in de grond. Dit is bijvoorbeeld het geval in veengronden of bij grondwaterstromen.
Opwaartse krachten kunnen ontstaan door stijgend grondwater of vorst. Dit kan leiden tot opwaartse druk op de fundering.

4. Aantal palen of poeren

Het aantal schroefpalen of betonpoeren dat nodig is, hangt af van het gewicht en de constructie van het bouwwerk. Een tuinhuis kan bijvoorbeeld op vier schroefpalen gefundeerd worden (op de hoeken). Een zwaardere uitbouw of recreatiewoning vereist meestal meer schroefpalen (bron [4]).

Hoe bereken je de draagkracht van een fundering?

Het berekenen van de draagkracht van een fundering is een essentieel onderdeel van het ontwerp van een bouwproject. Een fundering op palen wordt berekend op basis van een funderingsadvies en de belasting uit de bovenliggende constructie. De draagkracht van de palen moet gelijk zijn aan of groter zijn dan de belasting die op de fundering wordt uitgeoefend.

Bron [5] legt uit dat het berekenen van een fundering op palen vaak ingewikkelder en dus duurder is dan een berekening van een fundering op staal. Er moet rekening worden gehouden met de draagkracht van de palen, de belasting uit de constructie, en de wapening in de fundering.

Naast een berekening moet een constructeur ook een palenplan maken, waarin de posities van de palen nauwkeurig worden aangegeven, en een wapeningstekening van de fundering. Deze tekeningen zijn essentieel voor de uitvoering van het project.

Wanneer is een poer nodig?

Een poer is een verbreed funderingselement dat wordt gebruikt wanneer lokaal grote belastingen op de fundering komen. Een poer kan bijvoorbeeld bestaan uit 2, 3 of 4 palen in een ruitvormige of lineaire opstelling. In zware situaties zijn zelfs acht of meer palen nodig.

Poeren zijn vaak hoger en breder dan standaard funderingen en worden gebruikt bij zware constructies of in situaties waarin de ondergrond niet sterk genoeg is om een lichte fundering te dragen.

Funderingsproblematiek: oorzaken en gevolgen

Funderingsproblemen kunnen ontstaan door verschillende oorzaken, zoals verlaagde grondwaterstanden, droogte, bactériële aantasting, veroudering of fouten in de constructie (bron [3]). De gevolgen kunnen ernstig zijn en kunnen leiden tot schade aan het bouwwerk, verlies van investeringen in verbouwingen, en zelfs het tijdelijk verlaten van een woning.

Het oplossen van funderingsproblemen is vaak ingewikkeld en duur. De rompslomp en kosten kunnen oplopen tot boven de 120.000 euro. Daarom is het belangrijk om funderingsproblemen zo vroeg mogelijk op te sporen en te verhelpen.

Subsidies en financiering voor funderingsherstel

Om grip te krijgen op de funderingsproblematiek wordt geadviseerd subsidies en leningen beschikbaar te stellen voor funderingsonderzoek, herstelplannen en funderingsherstel. Volgens bron [3] zou dit kunnen leiden tot een snellere oplossing van funderingsproblemen en minder financiële druk voor eigenaren.

Tot en met 2035 worden subsidies voorgesteld voor:

90% van de kosten voor funderingsonderzoek.
70% van de kosten voor het maken van een herstelplan.
30% van de kosten (max. 40.000 euro) voor het herstel van de fundering.

Deze subsidies kunnen een ondersteunende rol spelen bij het oplossen van funderingsproblemen en het voorkomen van verdere schade aan het bouwwerk.

Voordelen van schroeffunderingen

Schroeffunderingen bieden een aantal voordelen boven op andere funderingsmethoden. Deze voordelen zijn:

Tijdbesparing: schroefpalen kunnen snel ingedraaid worden.
Duurzaamheid: er is geen grondverzet nodig, en de grond herstelt snel bij demontage.
Flexibiliteit: geschikt voor zowel lichte als zwaardere constructies.
Milieuvriendelijk: geen afvalproducten of grote grondverplaatsing.

Bron [4] benadrukt dat schroeffunderingen vooral geschikt zijn voor projecten waarbij snelheid en flexibiliteit belangrijk zijn. Voor tijdelijke of lichte constructies zoals een tuinhuis of serre is een schroeffundering een uitstekende keuze.

Conclusie

De draagkracht van een fundering is een essentieel aspect bij het ontwerpen en uitvoeren van een bouwproject. De keuze van de juiste funderingsmethode hangt af van de grondsoort, het gewicht van het bouwwerk, het type belasting en de duurzaamheid die gewenst is.

Betonpoeren zijn ideaal voor zware, permanente constructies en kunnen draagkrachten tot 1000 kilogram per poer behouden. Schroeffunderingen zijn flexibel en geschikt voor zowel lichte als zwaardere projecten. De draagkracht van een schroefpaal varieert tussen 200 en 500 kilogram, afhankelijk van de grondsoort en de grootte van de paal.

Het berekenen van een fundering vereist kennis van de belasting, de grondkenmerken en de constructie. Het gebruik van een poer of meerdere schroefpalen is vaak nodig bij zware constructies of in minder draagkrachtige gronden.

Funderingsproblemen zijn een ingewikkeld en duur probleem dat vroegtijdige detectie en professionele ondersteuning vereist. Subsidies en financieringsmogelijkheden kunnen een belangrijke rol spelen bij het herstellen van funderingsproblemen en het voorkomen van verdere schade.

Bronnen

drag