De juiste hoogte van de fundering bij een aanbouw: richtlijnen, factoren en praktische tips

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Bij het uitvoeren van een aanbouw aan een bestaande woning is het leggen van een juiste fundering van essentieel belang. De fundering vormt namelijk de basis van de constructie en draagt het gewicht van het gebouw, wat betekent dat de hoogte van de fundering sterk beïnvloed wordt door factoren als bodemgesteldheid, belasting, klimaatinvloeden en bouwvoorschriften. In dit artikel worden de richtlijnen en aanbevelingen voor de hoogte van de fundering bij een aanbouw besproken, met aandacht voor praktische stappen, mogelijke fouten en het belang van professioneel advies.

Inleiding

De fundering is een onmisbaar onderdeel van elk bouwwerk. Ze zorgt ervoor dat de belasting van de constructie gelijkmatig over de grond wordt verdeeld, waardoor het risico op verzakking of schade aan het gebouw wordt beperkt. Bij een aanbouw, zoals een uitbreiding van een woning, garage of vlonder, moet de hoogte van de fundering zorgvuldig bepaald worden. Deze hoogte hangt af van de gebruikte bouwmaterialen, het gewicht van de constructie en de aard van de ondergrond. In de praktijk is er een algemene aanbeveling voor de minimale diepte van de fundering, maar deze kan variëren afhankelijk van de situatie. Het is daarom belangrijk om deze keuze goed te onderbouwen en eventueel professioneel advies in te winnen. Een goed aangelegde fundering is de basis van een stabiele en duurzame aanbouw en vermindert het risico op later schade of herstelkosten.

Fundering als basis van de constructie

Een fundering vormt de basis van elk bouwwerk en zorgt ervoor dat de belasting van het gebouw gelijkmatig over de grond wordt verdeeld. Dit is van groot belang om eventuele verzakking of schade aan de structuur te voorkomen. De fundering moet daarom voldoende diep liggen om de stabiliteit van het bouwwerk te waarborgen, maar ook de juiste breedte en hoogte moeten worden aangehouden.

Bij de aanbouw van een huis, garage of vlonder, hangt de benodigde diepte van de fundering af van het type bouwmaterialen, de gewichtsbelasting en de aard van de ondergrond. Een fundering die te weinig diep of onvoldoende verankerd is, kan leiden tot scheuren in muren, vochtproblemen of zelfs tot volledige instorting in extreme gevallen.

Belasting en constructiemateriaal

De hoogte van de funderingsbalk moet in overeenstemming zijn met de gewichtsbelasting van de constructie. Bijvoorbeeld een houten aanbouw vereist een andere hoogte dan een betonnen constructie. Voor een enkele muur is een fundering van 25 cm breed voldoende, terwijl voor een spouwmuur een breedte van 40 cm aan te raden is. De standaardafmetingen voor een funderingsbalk bij een aanbouw zijn onder meer:

Kleine aanbouw: 300 x 400 mm betonbalk met 3 x diameter 10 mm onder en boven wapening.
Middelgrote aanbouw: 350 x 400 mm met 3 x diameter 12 mm onder en boven wapening.
Grote aanbouw: 350 x 500 mm betonbalk met 3 x diameter 12 mm onder en boven wapening.

Deze afmetingen zijn afhankelijk van de berekening die een constructeur maakt, aangevuld met een tekening waarop de wapening is ingetekend.

Factoren die de funderingsdiepte bepalen

De hoogte van de fundering wordt bepaald door meerdere factoren, die allemaal een rol spelen in de stabiliteit en duurzaamheid van het bouwwerk. Hieronder worden deze factoren nader toegelicht.

1. Bodemgesteldheid

De bodemgesteldheid is een van de belangrijkste bepalende factoren voor de hoogte van de fundering. Aan de hand van de aard van de ondergrond kan worden bepaald hoe diep de fundering moet liggen om de stabiliteit van het bouwwerk te waarborgen. De algemene aanbevelingen voor de minimale funderingsdiepte op basis van bodemtype zijn:

Op zandgrond: Minimaal 80 cm diep.
Op klei- en leemgrond: Minimaal 90 cm diep.
Op veengrond: Fundering op palen is vereist.
Onder de vorstgrens: Minimaal 60 cm diep om vorstschade te voorkomen.

De exacte diepte hangt af van de constructie en de belasting. Bij twijfel is een bodemonderzoek aan te raden.

2. Gewichtsbelasting

Het gewicht van de aanbouw bepaalt ook de benodigde hoogte van de fundering. Zwaardere constructies vereisen een sterkere en diepere fundering om het gewicht te kunnen dragen. De hoogte van de funderingsbalk moet daarom altijd in overeenstemming zijn met de gewichtsbelasting van het bouwwerk.

3. Klimaatinvloeden

Klimaatfactoren zoals vorst, regen en grondwater beïnvloeden de hoogte van de fundering. Bijvoorbeeld is het aan te raden om de fundering minstens 60 cm onder maaiveld aan te leggen om vorstschade te voorkomen. Ook is het belangrijk om rekening te houden met de vochtbehandeling van de fundering om vochtproblemen te voorkomen.

4. Bouwvoorschriften

Bouwvoorschriften spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de hoogte van de fundering. Deze voorschriften zijn afhankelijk van de lokaal geldende bouwregelgeving en kunnen variëren per regio. Het is daarom belangrijk om bij de planning van een aanbouw aandacht te besteden aan de juiste funderingsafmetingen, rekening houdend met de belasting, de bodemgesteldheid en de bouwvoorschriften.

Aanvullen van de ondergrond

Als de funderingsdiepte moet worden vergroot vanwege het grondwater of de bodemgesteldheid, kan de resterende diepte worden aangevuld met witte grond. Het aanvullen met lichte materialen kan helpen om vochtafvoer te waarborgen en de stabiliteit te verhogen. Het aanvullen van de sleuf kan met een trilplaat worden gedaan, maar bij zwaardere constructies kan het noodzakelijk zijn om zwaarder materiaal of technieken te gebruiken.

Aanbevolen stappen bij het leggen van een fundering

Het leggen van een fundering is een complexe klus die beter in handen van een professional wordt gelaten, maar voor een DIY-project zijn er duidelijke stappen die worden aanbevolen:

Bepaal de benodigde diepte en afmetingen van de fundering, rekening houdend met bodem, gewicht en bouwvoorschriften.
Gravende sleuf, waarbij de sleuf langs een metselkoord wordt aangelegd om de afmetingen nauwkeurig te houden.
Maak een waterpas zandbed, dat vervolgens met water wordt besprenkeld om de ondergrond steviger te maken.
Stort het gewapende beton, waarbij rekening wordt gehouden met de dikte en sterkte van de fundering.

Een belangrijk onderdeel bij het leggen van de fundering is de bekisting. Vaak wordt bij een aanbouw een EPS-bekisting gebruikt. Deze bekisting is makkelijk te transporteren en eenvoudig en snel aan te brengen. De wapening, ofwel betonstaal, is afhankelijk van de benodigde funderingsbalk. De wapeningskorven zijn verkrijgbaar in standaardafmetingen van 3, 4 of 6 meter, maar maatwerk is tegenwoordig eenvoudig en gunstig te realiseren.

Veelgemaakte fouten bij een fundering en hoe deze te voorkomen

Een verkeerde fundering kan grote gevolgen hebben voor uw aanbouw. Veelgemaakte fouten zijn:

Te ondiepe fundering: Als de fundering niet diep genoeg is, kan deze wegzakken of ongelijk verzakken, wat leidt tot scheuren in de muren.
Slechte drainage: Een fundering zonder goede drainage kan wateroverlast veroorzaken, met vochtproblemen als gevolg.
Geen rekening houden met aangrenzende gebouwen: Een aanbouw kan invloed hebben op de fundering van naastgelegen gebouwen. Laat een constructieberekening maken om schade te voorkomen.

Het bepalen van de juiste funderingsdiepte is een specialistische klus. Wilt u advies over de fundering van uw aanbouw? Neem contact op met een bouwkundig deskundige of professionele constructeur.

Belang van een correcte fundering

Een goed aangelegde fundering is de basis van een stabiele en duurzame aanbouw. Het vermindert het risico op later schade of herstelkosten en zorgt voor een langdurige levensduur van het bouwwerk. Het is daarom belangrijk om bij de planning van een aanbouw aandacht te besteden aan de juiste funderingsafmetingen, rekening houdend met de belasting, de bodemgesteldheid en de bouwvoorschriften. In twijfelgevallen is het altijd aan te bevelen om advies in te winnen bij een bouwkundig deskundige of professionele constructeur.

Conclusie

De hoogte van de fundering bij een aanbouw hangt af van meerdere factoren, waaronder het type constructie, de bouwmaterialen, de bodemgesteldheid, de klimaatomstandigheden en de bouwvoorschriften. In de praktijk is een funderingsdiepte van minstens 60 cm onder maaiveld meestal aan te raden, terwijl de breedte varieert afhankelijk van het bouwwerk en de belasting. Bij het kiezen van de juiste afmetingen voor een fundering is het essentieel om rekening te houden met de stabiliteit van het bouwwerk en de toekomstige risico’s. Een correcte fundering is de basis van een duurzame en veilige aanbouw en vermindert het risico op schade of herstelkosten. Het is daarom aan te raden om bij het aanbouwen van een woning professioneel advies in te winnen, zodat de fundering volledig aan de eisen voldoet en de structuur langdurig stabiel blijft.