Huis bouwen zonder betonnen fundering: duurzame en praktische alternatieven

Bij het bouwen van een huis, tuinhuis of kleinere constructies zoals aanbouwen, veranda’s of tiny houses, is een stevige fundering essentieel voor de stabiliteit en levensduur van het gebouw. Traditioneel wordt hierbij vaak gebruikgemaakt van beton, maar in de huidige bouwpraktijk zijn er steeds meer alternatieven die het bouwen zonder betonnen fundering mogelijk maken. Deze alternatieven bieden voordelen op het gebied van duurzaamheid, snelheid van uitvoering, kostenbesparing en flexibiliteit. In dit artikel worden de meest gebruikte alternatieve funderingsmethoden besproken, samen met hun toepassingsgebied, voordelen en belangrijke overwegingen.

Wat is een fundering en waarom is die nodig?

Een fundering is het onderste deel van een gebouw dat zorgt voor een stabiele basis en de belasting van het gebouw overdraagt op de grond. Het doel is om de constructie te verankeren en te voorkomen dat deze instort of verandert door grondverplaatsing of vocht. Traditioneel wordt hierbij gebruikgemaakt van beton, een zwaar en duurzaam materiaal dat goed werkt op stabiele grond. Echter, in veel gevallen is beton niet de enige of zelfs niet de beste keuze.

Alternatieve funderingsmethoden zonder beton

Er zijn meerdere alternatieve funderingsmethoden die zonder het gebruik van beton functioneren. Deze worden vaak toegepast bij lichtere constructies of in situaties waarbij het gebruik van beton onpraktisch of onwenselijk is. De belangrijkste opties zijn:

1. Schroeffunderingen (schroefpalen of grondschroeven)

Schroeffunderingen zijn op dit moment een van de meest gebruikte alternatieven voor betonfunderingen. Deze methode maakt gebruik van stalen schroefpalen die worden gedraaid in de grond. De palen worden stevig verankerd in de grondlagen die voldoende draagkracht bieden.

Toepassingsgebied

Schroeffunderingen zijn geschikt voor een breed spectrum van constructies, zoals: - Tuinhuisjes en schuren - Veranda’s en serres - Tiny houses - Aanbouwen aan bestaande woningen

Zowel lichte als zware constructies kunnen op schroefpalen gefundeerd worden, afhankelijk van de draagkracht van de grond en het gewicht van het bouwwerk.

Voordelen van schroeffunderingen

• Snelle installatie: Schroefpalen kunnen snel en eenvoudig in de grond worden gedraaid, zonder dat zware machines of langdurige uithardingsprocessen nodig zijn.
• Duurzaam: Schroefpalen zijn meestal gemaakt van verzinkt staal en zijn herbruikbaar of verwijderbaar, waardoor ze minder impact hebben op het milieu.
• Geen uithardtijd: In tegenstelling tot betonfunderingen is er geen wachttijd nodig voor het uitharden van het materiaal. Het bouwproces kan direct worden voortgezet.
• Flexibel: Schroefpalen kunnen op verschillende grondsoorten worden gebruikt, waaronder zand, klei en leem. Ze zijn ook geschikt voor onregelmatige grondoppervlakken.
• Kostenbesparend: Het gebruik van schroefpalen kan in veel gevallen goedkoper zijn dan het gieten van een betonnen fundering, vooral bij lichte constructies.

Belangrijke overwegingen

• De keuze voor schroeffunderingen hangt sterk af van de bodemgesteldheid. Het is essentieel om een bodemonderzoek uit te voeren om te bepalen of de grond voldoende draagkracht heeft.
• Schroefpalen zijn geschikt voor lichte tot middelzware belastingen. Voor zware constructies is een andere funderingsmethode mogelijk nodig.
• De fundering moet goed worden afgewerkt en beveiligd tegen vocht en corrosie. Dit kan gedaan worden door de palen te verweren in een laag grind of steenslag.

2. Houten frame als fundering

Een andere duurzame en eenvoudige optie voor het funderen zonder beton is het gebruik van een houten frame. Deze methode is vooral geschikt voor lichte constructies zoals tuinhuisjes en aanbouwen.

Bouwproces

Het opzetten van een houten frame als fundering verloopt als volgt: 1. Bepaal de afmetingen van het bouwwerk en de locatie van de fundering. 2. Graaf gaten voor de houten palen. De gaten moeten diep genoeg zijn om stabiliteit te bieden. 3. Plaats de houten palen in de gaten en controleer of ze waterpas staan. 4. Verbind de palen met dwarsbalken om een stevig frame te vormen. 5. Vul de gaten rondom de palen met steenslag of grind om de palen te beschermen tegen vocht. 6. Plaats de vloer van het bouwwerk op het frame en bevestig deze stevig.

Voordelen

• Kostenbesparend: De materialen zijn vaak goedkoop en het bouwproces vereist geen zware machines.
• Duurzaam: Hout is een natuurlijke en herwinbare grondstof.
• Eenvoudig uit te voeren: Deze methode is ideaal voor DIY-projecten.
• Flexibel: Een houten frame is makkelijk aanpasbaar en verplaatsbaar.

Belangrijke overwegingen

• Het gebruik van hout als funderingsmateriaal vereist aandacht voor vochtbescherming. Het hout moet goed zijn verweren en eventueel verwerkt worden in een laag grind of steenslag om vocht te voorkomen.
• De levensduur van een houten fundering is afhankelijk van de kwaliteit van het hout en de manier waarop het is afgewerkt. Verzinkt hout of houtbehandeling is aan te raden.
• Deze methode is geschikt voor lichte constructies. Bij zwaardere constructies of in vochtige grond is een andere funderingsmethode verstandiger.

3. Kunststof tegels als funderingsmateriaal

Kunststof tegels zijn een innovatieve optie voor het funderen van lichte constructies zoals tuinhuisjes of schuren. Deze tegels zijn gemaakt van milieuvriendelijke materialen en kunnen direct op het grondoppervlak worden gelegd.

Voordelen

• Duurzaam: Kunststof tegels zijn vaak gemaakt van gerecyclede materialen.
• Kostenbesparend: Deze methode is vaak goedkoper dan het gieten van beton.
• Snelle installatie: Het leggen van kunststof tegels is eenvoudig en tijdsbesparend.
• Flexibel: De tegels zijn makkelijk te verplaatsen of te verwijderen.

Belangrijke overwegingen

• Kunststof tegels zijn geschikt voor lichte constructies en niet voor zware woningen.
• Het is belangrijk om zorgvuldig te kiezen voor een kwalitatief hoogwaardige kunststof tegel die voldoende stevigheid en stabiliteit biedt.
• Deze methode vereist een vaste ondergrond en goede drainage om verzakking of vochtproblemen te voorkomen.

4. Gerecyclede betonblokken

Gerecyclede betonblokken kunnen ook dienen als funderingsmateriaal voor lichte constructies. Deze blokken worden vaak gebruikt bij het funderen van tuinhuisjes, schuren of aanbouwen.

Voordelen

• Duurzaam: De blokken zijn gemaakt van gerecyclede materialen.
• Kostenbesparend: Het gebruik van gerecyclede materialen kan kosten besparen.
• Stabiel: De blokken bieden een stevige basis voor het bouwwerk.

Belangrijke overwegingen

• De kwaliteit van de gerecyclede blokken kan variëren. Het is belangrijk om te controleren of de blokken geschikt zijn voor funderingsdoeleinden.
• Deze methode is geschikt voor lichte constructies en niet voor zware woningen.

5. Grind- en steenslagfundering

Een eenvoudige en goedkope funderingsoptie is het gebruik van grind of steenslag. Deze methode is vaak toegepast bij het funderen van tuinhuisjes, veranda’s of schuren.

Bouwproces

1. Graaf een laag uit om plaats te maken voor de fundering.
2. Vul het gegraven gebied met een laag grind of steenslag.
3. Druk het materiaal goed aan en maak het waterpas.
4. Plaats de vloer of constructie op het grindoppervlak.

Voordelen

• Kostenbesparend: De materialen zijn goedkoop en makkelijk te verkrijgen.
• Eenvoudig uit te voeren: Het bouwproces is tijdsbesparend en vereist geen zware machines.
• Duurzaam: Grind en steenslag zijn natuurlijke materialen.

Belangrijke overwegingen

• Deze methode is geschikt voor lichte constructies en niet voor zware woningen.
• Het is belangrijk om voldoende drainage te zorgen om verzakking of vochtproblemen te voorkomen.
• De fundering moet goed worden afgewerkt en eventueel ondersteund met een houten frame of houten palen voor extra stabiliteit.

6. Prefab-funderingen

Prefab-funderingen zijn een moderne oplossing die steeds populairder wordt bij de bouw van woningen en kleinere constructies. Deze funderingen worden in de fabriek vervaardigd en op maat gemaakt, waarna ze op de bouwplaats worden geplaatst.

Voordelen

• Snelheid: De fundering is al voorbereid en kan snel worden geïnstalleerd.
• Nauwkeurigheid: De prefab-elementen zijn vervaardigd onder controle en passen nauwkeurig op de bouwtekening.
• Duurzaam: Door de productie in de fabriek is er minder afval en minder transport nodig.

Belangrijke overwegingen

• Deze methode is vooral geschikt voor projecten waarbij snelheid en nauwkeurigheid belangrijk zijn.
• Het is belangrijk om te controleren of de prefab-fundering geschikt is voor de specifieke grond- en bouwcondities.

Voordelen van het bouwen zonder betonnen fundering

Het bouwen zonder betonnen fundering biedt een aantal belangrijke voordelen die zowel voor het milieu als voor de bouwer zelf gunstig zijn.

1. Milieuvriendelijk

Betonproductie heeft een aanzienlijke impact op het milieu, met een hoge CO₂-uitstoot en veel afval. Door te kiezen voor duurzamere alternatieven zoals schroefpalen, houten frames of kunststof tegels, wordt het bouwproces minder belastend voor het milieu.

2. Snelheid van uitvoering

Alternatieve funderingsmethoden zijn vaak sneller in uitvoering dan het gieten van beton. Dit bespaart tijd en moeite en zorgt voor een sneller voltooide bouw. Bijvoorbeeld bij het gebruik van schroefpalen is er geen wachttijd nodig voor het uitharden van het materiaal.

3. Kostenbesparing

Veel alternatieve funderingsmethoden zijn goedkoper dan het gieten van beton. Dit geldt met name bij lichte constructies waarbij het gebruik van beton niet nodig is.

4. Flexibiliteit

Alternatieve funderingsmethoden bieden meer flexibiliteit. Ze zijn vaak makkelijker te verplaatsen of aan te passen, wat handig is bij veranderingen in het bouwproject of bij verhuizingen.

5. Circulaire bouw

Veel alternatieve funderingsmaterialen zijn herbruikbaar of verwijderbaar. Dit maakt de bouwproces circulairer en minder afhankelijk van afvalproducten.

Belangrijke overwegingen bij het kiezen van een betonvrije fundering

Hoewel alternatieve funderingsmethoden veel voordelen bieden, is het belangrijk om een aantal cruciale overwegingen te maken bij de keuze voor een betonvrije fundering.

1. Bodemgesteldheid

De keuze voor een funderingsmethode hangt sterk af van de bodemgesteldheid. Het is aan te raden om een bodemonderzoek uit te voeren om te bepalen welke methode geschikt is voor de specifieke grondsoort en draagkracht.

2. Gewicht van het bouwwerk

De keuze voor een funderingsmethode hangt ook af van het gewicht van het bouwwerk. Voor zware woningen zijn alternatieve methoden vaak niet geschikt en is een traditionele betonfundering verstandiger.

3. Duurzaamheid en milieubelasting

Het is belangrijk om te overwegen hoe duurzaam de gekozen methode is. Alternatieve funderingsmaterialen moeten voldoen aan milieustandaarden en moeten niet leiden tot vochtproblemen of stabiliteitsproblemen.

4. Kosten

Hoewel alternatieve funderingsmethoden vaak goedkoper zijn, is het belangrijk om een kostencalculatie te maken om te bepalen welke optie het meest gunstig is voor het project.

5. Lokaal bouwreglement

Het is belangrijk om te controleren of de gekozen funderingsmethode voldoet aan de lokale bouwregelgeving. Sommige gemeenten hebben specifieke eisen voor funderingsmethoden.

Conclusie

Het bouwen zonder betonnen fundering is een steeds populairder optie in de huidige bouwpraktijk. Er zijn meerdere duurzame en praktische alternatieven beschikbaar, waaronder schroeffunderingen, houten frames, kunststof tegels, grindfunderingen en prefab-funderingen. Deze methoden bieden voordelen op het gebied van duurzaamheid, snelheid van uitvoering, kostenbesparing en flexibiliteit.

Het kiezen van de juiste funderingsmethode hangt af van een aantal factoren, waaronder de bodemgesteldheid, het gewicht van het bouwwerk, de duurzaamheid en de lokale bouwregelgeving. Het is aan te raden om een bodemonderzoek uit te voeren en eventueel advies in te winnen bij een bouwprofessional.

Door te kiezen voor een betonvrije fundering, kunt u een duurzamere en efficiëntere bouw realiseren, zonder in te boeten aan stabiliteit of kwaliteit.

Bronnen

1. Akenschroeffunderingen.nl
2. Fundering.nu
3. Purperinterior.nl
4. Vechtdalschroeffunderingen.nl