Het funderingslabel: Een essentieel hulpmiddel voor transparantie in de funderingskwaliteit van huizen in Nederland

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Inleiding

Sinds juli 2021 is het funderingslabel een standaardinformatie in het taxatierapport van vrijwel elke woning in Nederland. Het funderingslabel geeft inzicht in de staat van de fundering van een woning en het risico op funderingsproblematiek, zoals verzakking of rotting van houten palen. Het label is ontworpen om transparantie te brengen in de kwaliteit van de ondergrondse bouwconstructie, zodat eigenaars, kopers en taxateurs eventuele problemen vroegtijdig kunnen herkennen en passende maatregelen nemen.

In dit artikel bespreken we waar het funderingslabel kan worden ingezien, wat het betekent, welke risico’s er zijn, en hoe je als eigenaar of koper ermee om moet gaan. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen zoals het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) en deskundigen als Don Zandbergen en Maarten Kuiper, geven we een gedetailleerde uitleg.

Wat is het funderingslabel?

Het funderingslabel is een risicobeoordeling van de fundering van een woning. Het label wordt uitgevaardigd door erkende bouwexperts en is gebaseerd op meerdere criteria, zoals grondwaterstand, bodemsoort, ouderdom van de fundering en eventuele aantastingen zoals paalrot of bacteriële schade. Het label geeft een beeld van het risico op funderingsproblematiek en helpt daarmee bij het inschatten van de bouwkundige stabiliteit van een woning.

Het funderingslabel is ontwikkeld door het KCAF en is opgenomen in het model FunderMaps. Dit model maakt gebruik van openbaar beschikbare data, zoals satellietbeelden, de grondwaterstand, bodemsamenstelling en het type fundering. Het model helpt bij het bepalen van de risico’s op funderingsproblematiek, die worden ingedeeld in vijf klassen: A t/m E.

De betekenis van de labels

De labels worden op een schaal van A tot en met E ingedeeld, waarbij:

Label A: Geen verhoogd risico.
Label B: Geen verhoogd risico, maar in de toekomst mogelijk een licht verhoogd risico.
Label C: Licht verhoogd risico.
Label D: Hoog risico.
Label E: Zeer hoog risico.

Deze labels worden gebruikt om potentiële kopers en taxateurs op de hoogte te brengen van mogelijke funderingsproblematiek en om zowel eigenaars als kopers bewust te maken van de aanspreekbaarheid en verantwoordelijkheid bij het kopen, verkopen of onderhouden van een woning.

Het label is slechts een indicatie en moet waakzaamheid oproepen, zowel bij kopers als bij eigenaars. Het funderingslabel is geen vervanging voor een grondigere bouwkundige keuring of archiefonderzoek.

Waar vind je het funderingslabel?

Het funderingslabel is beschikbaar voor iedereen die het wil bekijken, maar er zijn beperkingen qua toegang. Tot en met januari 2021 was het funderingslabel toegankelijk via de online database FunderMaps, een tool die werd aangeboden door het KCAF. Deze database was bedoeld om iedereen inzicht te geven in de risico’s op funderingsproblematiek op pandniveau.

Eenmaal ingelogd in deze database kon men het label van een woning opvragen door bijvoorbeeld het kadastrale nummer in te voeren. Deze tool was bedoeld om bewustwording te creëren en om eigenaars en kopers vooraf van de risico’s op de hoogte te brengen.

Echter, na januari 2021 is het label niet langer vrij toegankelijk voor het algemeen publiek. Inmiddels is de toegang beperkt tot bepaalde gevallen, zoals bij de voorbereiding van een verkoop of bij een taxatie. Het label is nu vooral te vinden in het taxatierapport van een woning.

Het funderingslabel en de verkoop van een woning

Als je een huis wilt verkopen, is het aan te raden dat de fundering van je woning voorzien is van een funderingslabel. Het label geeft aan welke kwaliteit de fundering heeft en verstrekt informatie over de sterkte, duurzaamheid, stabiliteit, zuigkracht en het waterdichtheidsniveau.

Het funderingslabel helpt bij het verhogen van de transparantie, wat vaak leidt tot een sneller en beter verloop van de verkoop. Het label maakt bovendien duidelijk of er aandacht nodig is voor de fundering, zodat eventuele kopers hier rekening mee kunnen houden.

Waarom is het funderingslabel verplicht?

Het funderingslabel is verplicht geworden als gevolg van groeiende zorgen over de kwaliteit van funderingen in Nederland. Volgens Dick de Jong, voorzitter van het KCAF, kampen 1 miljoen van de 7,7 miljoen woningen in Nederland met funderingsproblemen. Bij 250.000 woningen is de situatie urgent, vooral door droogte en lage waterstanden. Dit heeft gevolgen voor vooral oude woningen, die vaak een houten fundering hebben en dus kwetsbaarder zijn voor paalrot of andere schade.

Het funderingslabel is een initiatief van de makelaarsvereniging en geen verplichting vanuit de overheid of Europa. Het doel is om transparantie te creëren en te voorkomen dat problemen ongemerkt blijven. Door het label wordt duidelijk welke woningen een groter risico lopen op funderingsproblematiek, zodat kopers of eigenaars hierop voorbereid kunnen zijn.

Het funderingslabel en het Nationaal Funderingsloket

Het Nationaal Funderingsloket is een vraagbaak voor eigenaren van verzakte woningen. Het is ontwikkeld door het KCAF om mensen te helpen die met funderingsproblemen te maken hebben. Het funderingslabel speelt een rol in de klachtenbehandeling, omdat het een duidelijke indeling biedt van de risico’s op verzakking.

Door het label wordt duidelijk of een woning al jaren geleden een nieuwe fundering heeft gekregen, maar toch nog een hoge risicoclassificatie heeft. Dit kan het geval zijn bij woningen die in een risicogebied liggen of waar de ondergrond niet ideaal is voor houten palen.

Risico-gebieden en funderingsproblematiek

Risico-gebieden zijn vooral wijken waar een houten paalfundering in combinatie met een minder draagkrachtige bodem voorkomen. Deze bodems zijn bijvoorbeeld:

Zand
Löss
Klei

Deze bodems zijn kwetsbaarder voor funderingsproblematiek, omdat ze snel reageren op veranderingen in de grondwaterstand. Bovendien zijn houten palen kwetsbaar voor rotting, vooral bij lage grondwaterstanden.

Een woning die op zand of klei staat en een houten paalfundering heeft, ligt vaak in een risicogebied. In dergelijke gebieden is het risico op verzakking hoger, vooral bij oude woningen die slecht onderhouden zijn.

Wat zijn de gevolgen van funderingsproblemen?

Funderingsproblemen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de bouwkundige stabiliteit van een woning. Symptomen van funderingsproblemen kunnen onder andere zijn:

Verzakking of kromming van muren
Kreunende of knarsende geluiden in de woning
Leeglopende plafonds of vloeren
Scheuren in muren of plafonds
Deuren of ramen die niet meer goed sluiten

Als deze symptomen optreden, is het aan te raden om een bouwkundige keuring te laten uitvoeren. Dit kan helpen bij het vaststellen van de oorzaak van de problemen en het opstellen van een remedieplan.

Funderingslabel en funderingsonderzoek

Het funderingslabel is een indicatie en geen vervanging voor een grondigere bouwkundige keuring of archiefonderzoek. Als een woning bijvoorbeeld een label D of E heeft, is het verstandig om een gedetailleerde bouwkundige inspectie te laten uitvoeren.

Bij een funderingsonderzoek wordt een diepgaand onderzoek gedaan naar de staat van de fundering. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij woningen die in een risicogebied liggen of waar de symptomen duidelijk wijzen op funderingsproblemen.

Een funderingsonderzoek kan uit verschillende stappen bestaan:

Visuele inspectie: Een bouwkundige inspectie van de woning op tekenen van funderingsproblemen.
Boorexamen: Een booronderzoek om de toestand van de houten palen te bepalen.
Grondwateranalyse: Een analyse van de grondwaterstand om te bepalen of deze de fundering beïnvloedt.
Bouwhistorieonderzoek: Een onderzoek naar de bouwhistorie van de woning om eventuele aandachtspunten te identificeren.

Conclusie

Het funderingslabel is een belangrijk hulpmiddel voor de transparantie in de funderingskwaliteit van huizen in Nederland. Het label geeft een indicatie van het risico op funderingsproblematiek en helpt bij het inschatten van de bouwkundige stabiliteit van een woning. Het is ontworpen om eigenaars, kopers en taxateurs bewust te maken van de aanspreekbaarheid en verantwoordelijkheid bij het kopen, verkopen of onderhouden van een woning.

Hoewel het funderingslabel een waardevolle tool is, is het geen vervanging voor een grondigere bouwkundige keuring of archiefonderzoek. Het label dient als een eerste indicatie en moet waakzaamheid oproepen, zowel bij kopers als bij eigenaars.

Met het funderingslabel wordt transparantie gecreëerd, wat helpt bij het voorkomen van ongewenste situaties. Het is een initiatief dat gericht is op de preventie van funderingsproblematiek en het creëren van bewustwording bij mensen die met woningen werken of in woningen wonen.

Bronnen

huis
label