Huis kopen: hoe herken je funderingsproblemen en scheefstand op tijd

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Het kopen van een woning is voor veel mensen een van de belangrijkste investeringen in hun leven. Daarom is het essentieel om er zeker van te zijn dat de woning die je koopt, stevig op de grond staat – zowel figuurlijk als letterlijk. De fundering van een huis vormt namelijk de basis voor de stabiliteit en levensduur van de woning. In de afgelopen jaren zijn funderingsproblemen echter steeds vaker in het nieuws geweest, vooral door klimaatverandering, bodemdaling en veranderende bouwmethoden.

Deze artikelen bieden een overzicht van hoe je funderingsproblemen en scheefstand kunt herkennen bij een woning die je wil kopen. We bespreken de belangrijkste aandachtspunten, de rol van de bouwtechnische keuring, mogelijke risicogebieden en wat je kunt doen als funderingsproblemen zich voordoen. Het doel is om kopers bewust te maken van de risico’s en hen te ondersteunen bij een verstandige beslissing.

De fundering: essentieel maar vaak vergeten

De fundering van een woning is de onzichtbare basis die ervoor zorgt dat het huis blijft staan. Ze zorgt ervoor dat het gewicht van het gebouw wordt gedragen en verdeeld over de ondergrond. In Nederland zijn funderingen vaak op houten palen, op geheide palen of op gewapend beton gemaakt, afhankelijk van de bouwperiode, de bodem en de technologie van die tijd.

In het kader van klimaatverandering en bodemdaling is de fundering steeds belangrijker geworden. Ondertussen blijkt uit onderzoek dat funderingsproblemen bij 1 miljoen woningen dreigen en dat funderingsproblemen in 50% van de gevallen al voorkomen. Toch is er vaak weinig informatie over de fundering te vinden in verkoopteksten. Slechts 2,2% van de verkoopteksten noemt de kwaliteit van de fundering. Dit betekent dat kopers vaak blindelings de verantwoordelijkheid opnemen voor eventuele funderingsproblemen.

Een verkeerde inschatting van de staat van de fundering kan tot miljoenen kosten leiden. Daarom is het belangrijk om de juiste stappen te ondernemen bij een woning die je wilt kopen.

Scheefstand en funderingsproblemen herkennen

Bij een woning die al een funderingsprobleem heeft, kunnen verschillende zichtbare tekenen naar boven komen. Deze signalen kunnen reeds tijdens een openbare bezichtiging worden opgemerkt of duidelijk worden tijdens een bouwtechnische keuring. De belangrijkste signalen die wijzen op funderingsproblemen of een scheefstand zijn:

Scheuren in muren of plafonds: Dit zijn vaak de eerste duidelijke tekens van funderingsproblemen. Scheuren die breed worden of zich verdiepen zijn een alarmlicht.
Scheve kozijnen of deuren: Als deuren niet goed sluiten of klem raken, of als kozijnen scheef staan, kan dit wijzen op een verzakking of scheefstand van het huis.
Scheve vloeren of trappen: Als je merkt dat de vloer van het ene naar het andere kantje ligt, of als de trappen scheef of ongelijk zijn, is dit een ander duidelijk signaal dat het huis niet evenwichtig staat.
Verdwenen of veranderde afstanden: Door een bouwtechnische keuring met een waterpas kunnen afstanden tussen muren of binnenhoeken worden gemeten. Als deze afwijkingen groter zijn dan normaal, is er sprake van een verzakking.
Problemen met de communicatie met de buitentoevoeging: Bijvoorbeeld, als de deur slecht sluit met de buitenmuur of als de stoep een ander niveau heeft dan de woning, kan dit wijzen op een verzakking van het huis.

Een verkoopmakelaar kan je helpen bij het herkennen van deze signalen, maar het is aan te raden om ook een professionele bouwtechnische keuring te laten doen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een bouwkundig keurmeester of een funderingsexpert en geeft inzicht in de staat van de fundering.

Risicogebieden en historische funderingsmethoden

Niet elk huis is even sterk of even veilig wat betreft de fundering. In sommige regio’s en steden is het risico op funderingsproblemen groter dan elders. De belangrijkste risicogebieden zijn:

Woningen gebouwd voor 1970: Deze woningen hebben vaak een oudere funderingsmethode gebruikt, zoals houten palen of palen op veenbodems, die minder sterk zijn.
Woningen op veen of klei: Deze bodems zijn instabiel en kunnen inklinken, wat leidt tot verzakkingen van de fundering.
Woningen op houten palen: Ondanks dat houten palen duurzaam zijn, zijn ze kwetsbaar voor paalrot als de grondwaterstand daalt.
Woningen in steden met bodemdaling: Steden als Amsterdam, Almere en Utrecht staan bekend om funderingsproblemen door bodemdaling en droogte.

Het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) heeft een kaart ontwikkeld waarop het risico op funderingsproblemen per stad en wijk is af te lezen. Deze kaart is een waardevolle hulpmiddel voor kopers die willen weten of ze in een risicogebied wonen.

De rol van de bouwtechnische keuring

Een bouwtechnische keuring is een essentieel onderdeel bij het kopen van een woning, vooral als het gaat om funderingsproblemen. Deze keuring wordt uitgevoerd door een erkend bouwkundig keurmeester en geeft inzicht in de staat van de woning, inclusief de fundering.

Tijdens de keuring worden verschillende aspecten gecontroleerd, zoals:

De stabiliteit van de fundering.
De aanwezigheid van scheuren, verzakkingen of scheefstand.
De kwaliteit van de constructie en eventuele tekortkomingen.
De staat van de vloeren, muren en daken.
De toegankelijkheid van de kruipruimte en het dak.

Na afloop ontvangt de koper een gedetailleerd rapport waarin eventuele tekortkomingen worden opgenoemd. Dit rapport kan gebruikt worden bij onderhandelingen over de verkoopprijs of als ondersteuning bij eventuele aansprakelijkheid.

Het is belangrijk om te weten dat een bouwtechnische keuring niet altijd funderingsproblemen boven water brengt, maar wel signalen kan opsporen die verdere onderzoeken vereisen. Als er sprake is van een duidelijke scheefstand of verzakking, is het verstandig om een funderingskeuring uit te voeren bij een funderingsexpert.

Funderingsproblemen en de verkoop

Bij het kopen van een woning met funderingsproblemen is het belangrijk om te weten wat je daarmee aan kunt. In de praktijk zijn er verschillende scenario’s:

Funderingsproblemen zijn al opgelost: Als de fundering is hersteld en er is een onderzoek gedaan, is het verstandig om dit te controleren en eventueel een nieuw onderzoek te laten uitvoeren.
Funderingsproblemen zijn nog aan de lopende hand: Soms is de fundering nog in de herstel fase, wat betekent dat er nog werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Dit kan een onderhandelingspunt zijn.
Funderingsproblemen zijn ernstig: In dat geval is het verstandig om af te haken, tenzij de verkoopmakelaar bereid is om de fundering te herstellen of een aanzienlijk prijskortingen te bieden.

Een funderingsprobleem kan namelijk leiden tot hoge kosten, niet alleen voor de herstelling van de fundering, maar ook voor de vervanging van vloeren, muren en andere constructieve delen van het huis. Daarom is het verstandig om zorgvuldig te onderhandelen als funderingsproblemen aan het licht komen.

De toekomst van funderingscontrole

Hoewel funderingsproblemen nog steeds een onzichtbaar onderdeel zijn bij de verkoop van woningen, is er steeds meer aandacht voor het onderwerp. In 2021 zijn nieuwe regels ingevoerd voor taxateurs die bij hypotheekaanvragen meedoen. Ze moeten nu ook letten op funderingsproblemen en baseren zich op de informatie van het KCAF. Bovendien wordt er gewerkt aan een funderingslabel dat duidelijk maakt wat de staat van de fundering is.

Deze ontwikkelingen duiden op een toekomst waarin funderingsproblemen transparanter worden en waar kopers beter geïnformeerd worden. Tijdens het kopen van een woning is het echter verstandig om altijd voorzichtig te zijn en de juiste stappen te ondernemen. Een goed onderzoek kan je veel ellende besparen.

Conclusie

Het kopen van een woning is een grote beslissing die jarenlang bepalend kan zijn voor je leven. Een van de belangrijkste aandachtspunten is de staat van de fundering, want deze bepaalt de stabiliteit en de levensduur van het huis. Funderingsproblemen zijn vaak moeilijk te herkennen, maar er zijn duidelijke signalen die je kunt opsporen bij een openbare bezichtiging of bij een bouwtechnische keuring. Onder andere scheuren in muren, scheve deuren en ongelijke vloeren kunnen wijzen op funderingsproblemen.

Het is verstandig om aandacht te besteden aan risicogebieden, historische funderingsmethoden en de staat van de bodem. Door deze factoren te begrijpen en te controleren, kun je voorkomen dat je onverwacht in de problemen belandt. Een bouwtechnische keuring en eventueel een funderingskeuring zijn essentieel om inzicht te krijgen in de staat van de fundering. Als funderingsproblemen aan het licht komen, is het belangrijk om zorgvuldig te onderhandelen over de verkoopprijs of om af te haken.

Tot slot is het duidelijk dat funderingsproblemen in de toekomst transparanter worden. Tijdens het kopen van een woning is het echter verstandig om altijd voorzichtig te zijn, zorgvuldig te onderzoeken en de juiste stappen te ondernemen. Een goed onderzoek kan je veel ellende en kosten besparen.