Huis met fundering: Soorten, risico’s en herkenning van funderingsproblemen

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Een huis begint op de grond, maar het is de fundering die ervoor zorgt dat het huis veilig en stabiel blijft staan. De fundering verdeelt het gewicht van het huis goed over de ondergrond en zorgt ervoor dat er geen scheuren ontstaan of dat het huis verzakt. Toch blijkt uit recente studies dat ongeveer een half miljoen huizen in Nederland funderingsproblemen hebben of kunnen krijgen. Dit maakt het essentieel voor woningeigenaren om te weten welk type fundering hun huis heeft, hoe funderingsproblemen herkend kunnen worden en wat de oorzaken zijn.

In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende soorten funderingen die in Nederland worden gebruikt, de risico’s die daarmee gepaard gaan en hoe je funderingsproblemen kunt herkennen. Daarnaast wordt uitgelegd wat je kunt doen om eventuele schade aan de fundering te voorkomen of te herstellen.

Soorten funderingen en hun kenmerken

De keuze voor een specifieke fundering hangt af van verschillende factoren, zoals de ondergrond, de bouwperiode en de structuur van het huis. In Nederland zijn verschillende soorten funderingen gebruikelijk. De meest voorkomende zijn:

Paalfundering
Fundering op staal
Caissonfundering
Pijlerfundering
Algemene funderingsplaat
Puttenfundering

De twee meest gebruikte funderingsvormen zijn de paalfundering en de fundering op staal. De paalfundering wordt vooral toegepast als de zandlaag dieper in de grond ligt. Hierbij worden palen gegraven tot diepere, stabielere lagen van de ondergrond. Deze methode zorgt voor extra stabiliteit en minder kans op verzakking.

De fundering op staal bestaat uit massieve betonnen platen of stroken die eenvoudig gelijk onder het grondoppervlak worden geplaatst. Deze methode is meestal voldoende in gebieden met een stabiele ondergrond. Voor deze fundering wordt vaak een deel van de grond gegraven tot een zandlaag en opgevuld om stabiliteit te creëren.

Daarnaast zijn er ook minder gebruikelijke soorten funderingen, zoals caissonfundering of pijlerfundering, die meestal gebruikt worden in complexere situaties of bij grote bouwprojecten.

Het bepalen van het type fundering van je eigen huis is belangrijk bij renovaties, uitbreidingen of bij het herkennen van eventuele schade. Deze informatie kan bijvoorbeeld worden opgevraagd bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van je gemeente of via de originele bouwtekeningen van het huis.

Risico’s en oorzaken van funderingsproblemen

Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren openbaren, zoals scheuren in de muren, verzakking van de vloeren of klemmende deuren. Het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) schat dat ongeveer 500.000 huizen in Nederland funderingsproblemen hebben of kunnen krijgen. Of een huis aan deze risico’s bloot staat, hangt af van het type fundering en de bodemstructuur.

De twee meest voorkomende funderingen die problemen kunnen veroorzaken, zijn de fundering op houten palen en de ondiepe fundering. In risicogebieden zoals Rotterdam en Amsterdam komt het vaker voor dat huizen zijn gefundeerd op houten palen, die na jaren verrot kunnen zijn. Dit is vooral het geval in huizen die ouder zijn dan 50 jaar.

Klimaatverandering verergert deze problemen. Droogte en bodemdaling zorgen ervoor dat de ondergrond verandert, wat weer invloed heeft op de stabiliteit van de fundering. Dit kan leiden tot funderingsverzakking en schade aan het huis.

Hoe herken je funderingsproblemen?

Er zijn duidelijke signalen die wijzen op funderingsproblemen. Het herkennen van deze signalen is essentieel om eventuele schade vroegtijdig op te sporen en te herstellen. De volgende tekenen kunnen wijzen op funderingsproblemen:

Verzakking en scheefstand van het huis: Dit is een van de meest opvallende signalen, vooral bij huizen met houten paalfunderingen of ondiepe funderingen in veengebieden. In de omgeving kunnen ook andere huizen gelijkaardige problemen vertonen.
Scheuren in de buitengevel: Bij funderingsproblemen zijn de scheuren vaak breder dan normale haarscheurtjes. Ze worden breder en langer als de druk op de constructie toeneemt.
Bredere scheuren in binnenmuren en vloeren: Als de fundering (gedeeltelijk) verzakt, krijgt de woning onvoldoende steun. Hierdoor ontstaan brede scheuren in de muren en vloeren.
Deuren en ramen die klemmen: Als de deuren of ramen over een langere periode klem raken, kan dit wijzen op een veranderde structuur van het huis door funderingsverzakking.
Ongelijke naden tussen kozijnen en muren: Dit kan het gevolg zijn van een ongelijke verzakking van het huis.
Verzakkende vloeren: Als de vloeren merkbaar zakken of scheuren vertonen, is het een teken dat de fundering mogelijk niet meer stabiel is.

Het is belangrijk om deze signalen serieus te nemen. Funderingsproblemen kunnen ernstig zijn en vroegtijdige herkenning is essentieel om schade te beperken.

Belang van kennis over de fundering

Het weten van het type fundering van je huis is niet alleen belangrijk om eventuele funderingsproblemen te herkennen, maar ook bij verschillende bouw- en renovatieprojecten. Hieronder enkele situaties waarin kennis over de fundering essentieel is:

Verwijdering van dragende muren: Als je een dragende muur verwijderd, is het essentieel om te weten hoe de fundering is opgebouwd. Dit helpt bij het bepalen of extra ondersteuning nodig is.
Aanbouw of uitbouw van het huis: Als je een uitbreiding overweegt, is het belangrijk om te weten of de huidige fundering het extra gewicht kan dragen.
Aanleg van een dakterras of dakopbouw: Een dakterras of dakopbouw zorgt voor extra gewicht en moet daarom goed worden ondersteund door de fundering.
Aanleg van een garage, schuur of berging: Ook bij het aanleggen van een garage of schuur is het belangrijk te weten welk type fundering je huis heeft.
Aanvraag van een bouwvergunning: Bij het indienen van een aanvraag voor een bouwvergunning wordt vaak gevraagd welk type fundering het huis heeft. Deze informatie helpt bij het bepalen van de bouwtoegang en eventuele voorwaarden.

Weten welk type fundering je huis heeft, is dus niet alleen belangrijk voor het herkennen van eventuele schade, maar ook om bouwprojecten veilig en juridisch correct te kunnen uitvoeren.

Wat kun je doen bij funderingsproblemen?

Als je vermoedt dat je huis funderingsproblemen heeft, zijn er een aantal stappen die je kunt ondernemen om de situatie te beoordelen en eventueel schade te herstellen.

Onderzoek en professionele beoordeling: Laat de fundering professioneel onderzoeken door een bouwkundig ingenieur of funderingsdeskundige. Ze kunnen bepalen of er sprake is van schade en wat de oorzaak is.
Contact met de gemeente: Vraag bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van je gemeente de originele bouwtekeningen op en informeer je over de grondwaterstanden in je gebied.
Aanvragen voor subsidies of steun: Er zijn subsidies en programma’s beschikbaar voor woningeigenaren die funderingsproblemen ondervinden. Informeer bij lokale of regionale overheden of bij de KCAF.
Maatregelen nemen tegen verdere schade: Als funderingsproblemen worden geconstateerd, is het verstandig om professionele hulp in te richten om de schade te beheersen en de woning veilig en duurzaam te maken. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit het opnieuw funderen van het huis of het aanbrengen van extra ondersteuning.

Funderingsproblemen en klimaatverandering

Klimaatverandering speelt een steeds grotere rol bij funderingsproblemen. Droogte en bodemdaling veranderen de ondergrond en hebben hierdoor invloed op de stabiliteit van de fundering. Dit is vooral het geval in regio’s met veengebieden of met oude houten paalfunderingen. De combinatie van klimaatverandering en oude funderingsvormen verergert de problemen.

Het is daarom belangrijk dat woningeigenaren zich bewust zijn van de risico’s en actief maatregelen nemen om hun woning te beschermen. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit het regelmatig controleren van de fundering of het aanpassen van de ondergrond rondom het huis.

Conclusie

De fundering van een huis speelt een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van de woning. Het kiezen van het juiste type fundering hangt af van de ondergrond, de bouwperiode en de structuur van het huis. Funderingsproblemen kunnen zich op verschillende manieren openbaren, zoals scheuren in de muren of verzakking van de vloeren. Het herkennen van deze problemen is essentieel om schade te voorkomen of op tijd te herstellen.

Met name in risicogebieden zoals Rotterdam en Amsterdam zijn funderingsproblemen vaker aan te treffen, vooral in huizen met oude houten paalfunderingen. Klimaatverandering verergert deze problemen door droogte en bodemdaling. Het is daarom belangrijk dat huiseigenaren weten welk type fundering hun woning heeft, zodat zij eventuele risico’s kunnen beoordelen en nodige maatregelen kunnen nemen.

Bij renovaties, uitbreidingen of bouwprojecten is het weten van de fundering essentieel voor de veiligheid en het succes van het project. Huiseigenaren kunnen bij hun gemeente informatie opvragen of een postcodecheck uitvoeren om het type fundering van hun woning te achterhalen. Als funderingsproblemen worden geconstateerd, is het verstandig om professionele hulp in te richten om de schade te beheersen en de woning veilig en duurzaam te maken.

Bronnen

huis