Hoe bepaal je of je fundering sterk genoeg is voor een bouwproject?

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Een betrouwbare fundering is het fundament van elke constructie en speelt een cruciale rol in de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van een gebouw of aanbouw. Wanneer je overweegt om een woning aan te kopen, een verbouwing te starten of een nieuwe constructie zoals een loods of bedrijfshal te bouwen, is het van groot belang om te weten of de fundering sterk genoeg is voor het gewenste project. In deze artikel leggen we uit wat een fundering moet kunnen dragen, hoe je bepaalt of deze voldoet aan de eisen en welke stappen je kunt nemen om mogelijke problemen te voorkomen.

Wat zijn de eisen voor een sterk fundering?

Een fundering moet voldoen aan een aantal essentiële criteria om te worden beschouwd als sterk genoeg. Deze eisen zijn onder andere gedefinieerd in het Bouwbesluit en worden bepaald door de belasting die het gebouw op de fundering uitoefent. Onderstaande factoren zijn van essentieel belang bij het bepalen van de sterkte van een fundering:

1. Draagcapaciteit en belastingopname

De fundering moet in staat zijn om het gewicht van het gebouw en eventueel extra belastingen (zoals sneeuw, wind of verhogen van het bouwvolume) te dragen. De draagcapaciteit wordt bepaald door de dragende grondlaag, die meestal een zand- of kleilaag is. Deze laag moet sterk genoeg zijn om de verticale en horizontale krachten die op de fundering werken, op te nemen.

Volgens bron [4], is de diepte waarop de fundering geplaatst moet worden afhankelijk van de locatie van de dragende grondlaag. In het oosten van Nederland ligt deze vaak dichter bij het oppervlak, terwijl het in het westen vaak dieper zit. Bij geboekte constructies met hoge belastingen is het dus belangrijk om ervoor te zorgen dat de fundering diep genoeg ligt om de dragende grondlaag te bereiken.

2. Stabiliteit en verticale krachten

Naast het opnemen van het gewicht moet de fundering ook statisch stabiel zijn. Dit betekent dat ze niet mag verzakken of schuiven onder invloed van zwaartekracht of andere externe krachten. De fundering moet ook in staat zijn om trekkrachten te weerstaan, bijvoorbeeld veroorzaakt door windverbanden in constructies zoals loodsen of halconstructies (bron [1]).

De fundering is de schakel met de bodem en moet dus voldoende grip en stevigheid bieden. Wanneer de fundering niet sterk genoeg is, kan deze loskomen van de grond of zelfs breken. Dit leidt tot structurele schade aan het gebouw.

3. Waterhuishouding en afvoer

Een andere essentiële factor is waterresistentie. Het Bouwbesluit stelt dat de fundering zo ontworpen moet zijn dat water geen negatieve invloed heeft op de stabiliteit van de constructie (bron [2]). Wateroverlast kan leiden tot verzakkingen, rotting van materialen of vermindering van de draagcapaciteit. Daarom is het verstandig om een voldoende drainage aan te brengen rond de fundering, zodat het water snel kan wegvloeien.

4. Compatibiliteit met het Bouwbesluit

Het Bouwbesluit legt duidelijke eisen vast voor funderingen. Een fundering moet voldoen aan eisen op het gebied van stabiliteit, veiligheid en waterhuishouding. Daarnaast is het verplicht om een fundering te laten uitvoeren door een gekwalificeerde aannemer die ervaring heeft met het toepassen van technische normen (bron [2]).

Hoe weet je of je fundering sterk genoeg is?

Als je wilt bepalen of je fundering sterk genoeg is voor een bepaald project, zijn er een aantal stappen die je kunt ondernemen. Deze variëren van eenvoudige observaties tot gedetailleerde onderzoeken.

1. Funderingsonderzoek uitvoeren

Een funderingsonderzoek is een betrouwbare methode om de huidige staat van een fundering vast te stellen. Bij een funderingsonderzoek wordt onder andere bepaald of de fundering voldoende draagcapaciteit heeft en of er tekenen zijn van slijtage of schade. Dit type onderzoek is verstandig bij:

De aankoop van een woning of bedrijfspand
Plannen om een verbouwing of aanbouw te realiseren
Problemen met deuren of ramen die niet meer goed sluiten

Tijdens het onderzoek wordt de fundering onderzocht op stabiliteit, waterafvoer, afbraak en aanwezigheid van schimmels of rotting (bron [3]).

Het onderzoek wordt conform de F3O-richtlijnen uitgevoerd, wat betekent dat het uitvoeren van het onderzoek aan vastgestelde kwaliteitsnormen voldoet. Dit maakt het onderzoek betrouwbaar en geschikt voor gebruik bij wettelijke vereisten, zoals een omgevingsvergunning.

2. Grondonderzoek uitvoeren

Een grondonderzoek is een voorafgaande stap bij het bepalen van de diepte en de geschiktheid van de fundering. Hierbij wordt onderzocht waar de dragende grondlaag ligt en of deze geschikt is voor de gewenste belasting.

Bijvoorbeeld, bij het bouwen van een bedrijfshal met een robuuste betonvloer is het belangrijk om zeker te weten dat de fundering op de juiste diepte ligt. Dit is niet altijd mogelijk op basis van ervaring of schatting, maar moet vaak op basis van meetresultaten van een grondonderzoek (bron [4]).

3. Bepaling van de funderingsdiepte

De diepte van de fundering is een cruciale factor in de sterkte van de constructie. De fundering moet minimaal geplaatst worden in de dragende grondlaag, die sterk genoeg is om de belasting van het gebouw op te nemen.

De diepte van de dragende grondlaag kan variëren per regio. In het oosten van Nederland ligt deze vaak dichter bij het oppervlak, terwijl het in het westen vaak dieper zit. Hierdoor is het niet mogelijk om een algemene regel op te stellen voor de funderingsdiepte; deze moet per project bepaald worden op basis van een grondonderzoek (bron [4]).

Wanneer de dragende grondlaag diep ligt, wordt vaak gebruik gemaakt van een fundering op palen. Deze methode bestaat uit het sleuren of heien van palen de grond in, totdat de dragende laag bereikt is. Dit zorgt voor een stevige en betrouwbare fundering (bron [4]).

4. Fundering op palen versus fundering op staal

Tijdens de funderingskeuze kan men kiezen tussen een fundering op palen en een fundering op staal. Beide methoden hebben hun eigen voordelen en nadelen.

Een fundering op palen is doorgaans steviger en betrouwbaarder, omdat de palen diep de grond in kunnen. Dit maakt het mogelijk om ook in minder draagkrachtige bodems een betrouwbare fundering te realiseren. De fundering op palen is daarom aan te raden wanneer het gewenste gewicht van het gebouw groter is of wanneer er sprake is van onzekerheid over de dragende grondlaag (bron [5]).

Een fundering op staal, daarentegen, is minder duur en makkelijker uit te voeren. Deze methode is geschikt wanneer de dragende grondlaag zich op maximaal drie meter diepte bevindt. Echter, bij zware of complexe constructies is de fundering op palen de betere keuze (bron [5]).

Waarom is het belangrijk om een professional in te schakelen?

Het plaatsen van een fundering is geen taak die zomaar zelf gedaan kan worden. Het Bouwbesluit stelt strikte eisen voor funderingen, en het ontwerpen en uitvoeren van een fundering vergt technische kennis en ervaring.

Hoewel schroeffunderingen of andere types funderingen relatief eenvoudig lijken, is het verplicht om deze uit te voeren met de juiste apparatuur en volgens de geldende technische normen. Een amateur kan hierbij gemakkelijk fouten maken die leiden tot structurele problemen of onveilige situaties.

Daarom is het aan te raden om een gekwalificeerde aannemer in te schakelen. Deze aannemer kent de eisen van het Bouwbesluit, heeft de benodigde apparatuur en kan ervoor zorgen dat de fundering volledig veilig en sterk is (bron [2]).

Wat zijn de tekenen dat je fundering niet sterk genoeg is?

Soms zijn er aanwijzingen dat de fundering van je woning of gebouw niet sterk genoeg is. Deze signalen kunnen het gevolg zijn van verzakkingen, verwerpingen in de bodem of slechte waterafvoer. Onderstaande tekenen zijn waarschuwingen die je niet moet negeren:

Deuren en ramen sluiten niet meer goed – Dit kan wijzen op verwerping van het gebouw, veroorzaakt door een verzakte of ongelijke fundering.
Kreunende of kraakende geluiden in de constructie – Deze geluiden kunnen wijzen op spanningen in het gebouw als gevolg van een onstabiele fundering.
Zichtbare kieren in de muren of vloeren – Kieren die groter worden of die plotseling ontstaan zijn een duidelijk teken van structurale spanning.
Waterproblemen rond de fundering – Het aanhouden van water rondom de fundering kan leiden tot rotting of slijtage van het funderingsmateriaal.

Als je deze signalen opmerkt, is het verstandig om direct een funderingsonderzoek te laten uitvoeren (bron [3]).

Wat kun je doen om funderingsproblemen te voorkomen?

Om funderingsproblemen te voorkomen of te minimaliseren, zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen:

1. Eerst een grondonderzoek laten doen

Voordat je begint met het bouwen of verbouwen van een pand, is het verstandig om eerst een grondonderzoek te laten uitvoeren. Hierbij wordt onderzocht waar de dragende grondlaag ligt en of deze geschikt is voor het gewenste project. Dit voorkomt dat je later met onverwachte problemen geconfronteerd raakt (bron [4]).

2. Kies voor een geschikte funderingstype

Afhankelijk van de draagcapaciteit van de bodem en het gewicht van het gebouw, kun je kiezen tussen een fundering op palen, fundering op staal, of een schroeffundering. De keuze moet altijd gemaakt worden op basis van het resultaat van een grondonderzoek en in overleg met een bouwprofessional (bron [5]).

3. Zorg voor goede drainage

Het voorkomen van wateroverlast rond de fundering is essentieel. Zorg ervoor dat het gebied rondom de fundering goed is ge-draineerd en dat er geen water blijft stilstaan. Dit voorkomt verzakkingen, rotting en slechte draagcapaciteit (bron [2]).

4. Laat het werk uitvoeren door een gekwalificeerde aannemer

Als je wilt zorgen dat de fundering veilig en sterk is, is het aan te raden om het werk te laten uitvoeren door een gekwalificeerde aannemer die ervaring heeft met het Bouwbesluit en de technische eisen. Een professional kan ervoor zorgen dat de fundering voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit en dat het werk op een veilige en duurzame manier wordt uitgevoerd (bron [2]).

Conclusie

Een sterk fundering is de basis van elke duurzame en veilige constructie. Of je nu een loods, een verbouwing of een bedrijfshal bouwt, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de fundering voldoet aan de benodigde eisen. Dit betekent dat je een grondonderzoek moet laten uitvoeren, de juiste funderingstype moet kiezen en het werk moet laten uitvoeren door een gekwalificeerde aannemer.

Teken van een onstabiele fundering kunnen op het eerste gezicht klein lijken, maar kunnen leiden tot grote structurele problemen. Daarom is het verstandig om bij het minste twijfel een funderingsonderzoek te laten uitvoeren. Dit onderzoek kan je helpen om mogelijke problemen op te sporen voordat het te laat is en je een betrouwbare fundering kunt realiseren.

Door de juiste stappen te nemen en de juiste professionals in te schakelen, kun je ervoor zorgen dat je fundering sterk genoeg is voor jouw project.

Bronnen

sterk
genoeg