Nederland Telt 83 Gemeenten Met Verzakkende Huizen – Wat Betekent Dit Voor Eigenaren En Gemeenten?

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

In Nederland is het probleem van funderingsverzakking op dit moment een van de grootste uitdagingen voor zowel woningeigenaren als gemeenten. Volgens het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) zijn er al minstens 83 gemeenten waar huizen verzakt zijn of serieus risico lopen op funderingsproblematiek. Deze informatie is afkomstig uit meldingen van woningeigenaren, en het KCAF benadrukt dat dit slechts het topje van de ijsberg is. Het probleem wordt verder ingewijd door klimatologische veranderingen en droge zomers, die het grondwaterpeil verder doen dalen en daarmee funderingsproblematiek verder versnellen.

In dit artikel geven we een overzicht van de huidige situatie in Nederland, de rol van de gemeente en het KCAF in de aanpak van funderingsproblemen, de kosten die eigenaren kunnen verwachten, en de maatregelen die kunnen worden genomen om schade te beperken. We richten ons vooral op de 83 gemeenten waar meldingen van verzakkende huizen zijn geregistreerd, en we bespreken hoe eigenaren en gemeenten samen deze uitdaging kunnen aanpakken.

Het Aantal Meldingen Groeit – Meer Dan 1 Miljoen Huizen In Gevaar

De funderingsproblematiek in Nederland is niet nieuw, maar de afgelopen jaren is het aantal meldingen aanzienlijk toegenomen. Het KCAF heeft sinds het begin van het probleem in februari 2019 gemeld dat het aantal gemeenten met verzakkende huizen is gestegen van 83 tot 203 in augustus 2020. Dit betekent dat het probleem zich verder verspreidt over het land, en dat een groter deel van de woningbehoefte in Nederland nu op termijn risico loopt.

Volgens Dick de Jong, directeur van het KCAF, zijn ongeveer 1 miljoen woningen in Nederland op termijn blootgesteld aan funderingsproblematiek. Deze schatting is gemaakt op basis van bodemspecialistische analyses en meldingen van woningeigenaren. Het proces van bodemdaling wordt versneld door droge zomers, zoals die in 2022, waarin het grondwaterpeil aanzienlijk is gedaald. Dit heeft gevolgen voor de fundering van woningen, vooral in gebieden met duurzame bouwtechnieken uit voor 1970.

De kosten om deze problemen aan te pakken zijn volgens het KCAF op lange termijn enorm. De directeur benadrukt dat het totaalbedrag op een schatting van 60 miljard euro uitkomt – dit is het equivalent van zes keer de Deltawerken, die ruim 10 miljard euro hebben gekost. Deze cijfers benadrukken de urgentie van de situatie en de noodzaak voor een coördinatie tussen eigenaren, gemeenten en overheidsinstellingen.

83 Gemeenten Met Verzakkende Huizen – Waar Ligt Het Risico?

De 83 gemeenten waar meldingen van verzakkende huizen zijn geregistreerd, zijn verspreid over het hele land. Het KCAF heeft een interactieve kaart gemaakt waarop deze gemeenten visueel zijn weergegeven. De kaart toont ook de intensiteit van de meldingen, waarbij donkerrode gemeenten het meeste aantal meldingen hebben. Een voorbeeld is de gemeente Zevenaar, waar al 200 meldingen zijn geregistreerd.

Deze 83 gemeenten vormen slechts een deel van de situatie, omdat niet alle eigenaren hun problemen melden. Dick de Jong benadrukt dat er ook anonieme meldingen zijn, of dat mensen hun problemen alleen bij hun gemeente melden. Bovendien zijn er eigenaren die helemaal niet melden dat hun woning verzakt, uit angst voor een daling van de woningwaarde of omdat ze het probleem nog niet opgemerkt hebben.

De 83 gemeenten zijn het topje van de ijsberg, zoals de directeur van het KCAF stelt. Het betekent dat het probleem zich op dit moment vooral op deze gemeenten richt, maar dat het zich waarschijnlijk in de toekomst verder zal verspreiden. In dit kader is het belangrijk dat zowel gemeenten als woningeigenaren actief zijn in het opsporen en beheersen van funderingsproblematiek.

Tien Actieve Gemeenten – Welke Aanpak Zijn Ze Volgens Het KCAF?

Hoewel het aantal meldingen toeneemt, zijn er volgens het KCAF slechts tien gemeenten die actief bezig zijn met de aanpak van funderingsproblematiek. Deze gemeenten zijn:

Zaanstad
Rotterdam
Haarlem
Schiedam
Gouda
Weesp
Leeuwarden
Dordrecht
Amstelveen
Amsterdam

In deze gemeenten zijn er initiatieven zoals het Funderingsloket in Rotterdam, waar eigenaren terecht kunnen voor advies, of specifieke projecten waarbij de gemeente samenwerkt met woningeigenaren om funderingsproblemen aan te pakken. Deze gemeenten worden gezien als voorbeeldgemeenten, omdat ze niet alleen actief zijn in het begeleiden van eigenaren, maar ook in het opstellen van beleidsmaatregelen om het probleem op langer termijn te voorkomen.

Dick de Jong benadrukt dat het belangrijk is dat ook andere gemeenten actief worden. In tegenstelling tot wat sommigen denken, is het niet de verantwoordelijkheid van de gemeente om de funderingsproblemen volledig op te lossen. De eigenaar is verantwoordelijk voor de sanering van zijn woning, tenzij er subsidies of leningen beschikbaar zijn. De rol van de gemeente ligt vooral in het begeleiden van eigenaren en het creëren van een overzichtelijke aanpak.

Funderingsonderzoek – Wat Moet Er Gedaan Worden?

Een essentieel onderdeel van de aanpak van funderingsproblematiek is het uitvoeren van een funderingsonderzoek. Dit onderzoek kan in verschillende fasen worden uitgevoerd, afhankelijk van de ernst van het probleem.

Een funderingsonderzoek fase 2 is het meest uitgebreid en wordt uitgevoerd als er sprake is van aanzienlijke funderingsproblemen. Deze onderzoeken kunnen kosteneffectief zijn om schade te beperken, maar zijn ook relatief duur. De kosten beginnen bij ongeveer € 3000.

De gemeente Utrecht speelt een actieve rol in het begeleiden van woningeigenaren bij het uitvoeren van funderingsonderzoek. De gemeente ondersteunt bijvoorbeeld het op gang brengen van gezamenlijke funderingsonderzoeken, financiële ondersteuning bij het uitvoeren van het onderzoek, begeleiding tijdens en na het onderzoek, en het geven van technisch advies op mogelijke oplossingen.

Een bouwkundige keuring met funderingsonderzoek is een essentieel onderdeel van elke woningaankoop, vooral in regio’s met een hoog risico op verzakking. Door de juiste maatregelen te nemen, kunnen schade en kosten worden beperkt, en wordt een veilige woning gegarandeerd.

Rol Van Het KCAF – Tools En Handleidingen Voor Eigenaren En Gemeenten

Het KCAF speelt een centrale rol in het oplossen van funderingsproblematiek in Nederland. De organisatie heeft onder andere een online funderingsviewer op zijn website, waar eigenaren hun postcode kunnen invoeren om de bodemgesteldheid van hun woning te controleren. Deze tool is een handig instrument om potentiële risico’s in kaart te brengen.

Daarnaast heeft het KCAF een handleiding voor gemeenten ontwikkeld, die stap voor stap uitlegt hoe funderingsproblematiek kan worden aangepakt. De handleiding is bedoeld voor overheidsprofessionals en bevat informatie over de verantwoordelijkheden van verschillende partijen, een participatieladder die gemeenten kunnen gebruiken om keuzes te maken bij de aanpak, en uitleg over het gebruik van tools zoals FunderMaps.

De handleiding benadrukt ook de rol van gemeenten bij het voorkomen of uitstellen van funderingsschade. Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan door actief grondwaterpeilbeheer in te zetten, zodat het grondwaterpeil niet te ver daalt en funderingsproblematiek kan worden voorkomen.

Actie Van Eigenaren – Wat Moet Er Gedaan Worden?

Dick de Jong benadrukt dat eigenaren actief moeten zijn bij het aanpakken van funderingsproblematiek. Het KCAF adviseert om in gesprek te gaan met de gemeente en eventueel maatregelen te nemen om het grondwaterpeil te verhogen of de fundering volledig te vervangen.

De kosten hiervan zijn niet licht. Voor een doorsneewoning ligt de prijs van een vernieuwde fundering tussen € 50.000 en € 60.000, en voor grotere woningen kunnen de kosten oplopen tot € 100.000 of meer. Dit benadrukt de urgente aard van het probleem, maar ook de financiële druk die op eigenaren rust.

Voor eigenaren die in aanmerking komen voor funderingswerkzaamheden is er een speciaal fonds beschikbaar waaruit leningen kunnen worden verstrekt. Dit is vooral van toepassing bij woningen met ernstige funderingsproblemen die anders niet veilig zijn om in te wonen.

Samenwerking Tussen Gemeenten En Eigenaren Is Essentieel

Hoewel het de verantwoordelijkheid van de woningeigenaar is om funderingsproblemen aan te pakken, is samenwerking met de gemeente en instellingen zoals het KCAF essentieel. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld:

Financiële ondersteuning bieden bij het uitvoeren van funderingsonderzoek.
Advies geven op technische oplossingen.
Begeleiding bieden tijdens en na het onderzoek.
Onderzoek doen naar financieringsmogelijkheden voor saneringen.

Bijvoorbeeld in de regio Groene Hart, waar funderingsproblematiek zich sterk voordoet, is de samenwerking tussen gemeenten en woningeigenaren van groot belang. Het probleem is hier aanzienlijk, en de risico’s voor woningen zijn hoog, vooral bij huizen die voor 1970 zijn gebouwd.

Conclusie

De funderingsproblematiek in Nederland is een groeiend probleem dat zowel eigenaren als gemeenten serieus moet nemen. Met minstens 83 gemeenten waar meldingen van verzakkende huizen zijn geregistreerd, is het duidelijk dat het probleem zich op dit moment vooral in deze gebieden voordoet. Door klimatologische veranderingen, droge zomers en het gebruik van oude bouwtechnieken zijn er honderden woningen onder risico.

Het KCAF speelt een centrale rol in het oplossen en begeleiden van funderingsproblematiek, en de organisatie biedt zowel tools als handleidingen om eigenaren en gemeenten te ondersteunen. De rol van de gemeente is vooral in het begeleiden van eigenaren, het opstellen van beleidsmaatregelen en het creëren van een overzichtelijke aanpak. De eigenaar is verantwoordelijk voor de sanering van zijn woning, tenzij er subsidies of leningen beschikbaar zijn.

In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, is het niet de verantwoordelijkheid van de gemeente om alle kosten van funderingswerkzaamheden te dragen. Het is essentieel dat eigenaren actief worden bij het aanpakken van funderingsproblematiek, en dat ze samenwerken met instellingen zoals het KCAF en de gemeente. Door de juiste maatregelen te nemen, kunnen schade en kosten worden beperkt, en wordt een veilige woning gegarandeerd.

Het probleem van funderingsverzakking is niet op te lossen door één partij alleen. Het vraagt om samenwerking, actie en bewustwording van zowel woningeigenaren als overheden. Alleen zo kan Nederland de toekomst veilig en duurzaam opbouwen, zonder dat honderdduizenden woningen verdwijnen in de bodemdaling.