L-elementen en fundering: Wanneer en hoe diep moet er gefundeerd worden?

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Het gebruik van L-elementen in tuinontwerpen en constructies zoals terrassen, trapdelen en bloemperken is een populaire keuze bij zowel particulieren als professionals. Ze zijn duurzaam, robuust en eenvoudig te plaatsen. Echter, om te zorgen voor een stabiele en langdurige constructie, is het essent om rekening te houden met de fundering. In deze artikelen gaan we dieper in op de rol van de fundering bij het plaatsen van L-elementen, welke soorten fundering er zijn, en hoe je deze in de praktijk aanlegt. Daarnaast bekijken we welke factoren bepalend zijn voor de diepte van de fundering, aangevuld met tips voor de juiste uitvoering.

Wat zijn L-elementen?

L-elementen zijn sierblokken van beton die in een L-vorm gegoten zijn. Deze vorm maakt het mogelijk om zowel horizontale als verticale afbakeningen te realiseren. De elementen bestaan uit een korte en een lange zijde, waarbij de korte zijde vaak in een muur of wand wordt ingemetseld, terwijl de lange zijde als een soort muurtje of afbakening kan dienen. Ze worden vaak gebruikt als rand voor terrastegels, als ophoging voor plantenbakken of vijvers, of als ondersteuning voor trapdelen.

Een belangrijk voordeel van L-elementen is dat ze relatief eenvoudig zelf te plaatsen zijn, zolang de ondergrond goed voorbereid is. De materialen zijn robuust, betrouwbaar en geschikt voor gebruik in externe omgevingen. Daarnaast zijn ze verkrijgbaar in verschillende kleuren en afmetingen, wat de toepassing in diverse tuin- en bouwprojecten mogelijk maakt.

Waarom is een fundering belangrijk bij het plaatsen van L-elementen?

Hoewel L-elementen zelf zwaar en stevig zijn, is het noodzakelijk om rekening te houden met de fundering om de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie te waarborgen. De fundering zorgt ervoor dat de elementen niet verplaatsen, kantelen of verheven worden door bijvoorbeeld grondwater, vriezende temperaturen of aardbevingen. Bovendien voorkomt een goed aangelegde fundering dat de elementen weglopen of scheefzakken, wat kan leiden tot ongewenste afbuigingen of zelfs schade.

Het is daarom essent om de ondergrond zorgvuldig voor te bereiden en bij nader inzien een passende funderingsmethode te kiezen. De keuze hangt af van factoren zoals de aard van de grond, de belasting van de constructie, de omgevingstemperatuur en de gewenste duurzaamheid.

Soorten fundering en hun toepassing

Er zijn verschillende soorten fundering die in de praktijk worden toegepast. De keuze hangt af van de omstandigheden op de bouwlocatie. In de context van het plaatsen van L-elementen zijn de volgende funderingstechnieken van belang:

Strokenfundering

Een strokenfundering wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige laag niet te diep zit. Dit type fundering bestaat uit een verbrede zone onder dragende muren of structuren. In het geval van L-elementen kan dit het geval zijn wanneer ze als rand dienen voor een terras of trapdelen. De fundering wordt meestal uitgevoerd in gewapend beton, wat ervoor zorgt dat de fundering sterk en bestand is tegen omgevingsinvloeden.

Poerenfundering

Poerenfundering is een variant van de strokenfundering en wordt vaak toegepast bij zware constructies. Het betreft een verbrede ondersteuning onder een puntbelasting. Bij L-elementen is deze methode meestal niet nodig, tenzij ze onderdeel uitmaken van een zwaar belaste constructie, zoals een opgehoogd terras of een vijver met betonnen randen.

Plaatfundering

Een plaatfundering bestaat uit één dikke plaat die op de draagkrachtige grond is geplaatst. Deze methode wordt meestal gebruikt wanneer de draagkrachtige grond te diep zit, bijvoorbeeld in moerassen of bij zachte grond. Bij L-elementen is een plaatfundering meestal niet nodig, maar het kan aangeraden worden in gevoelige omgevingen waar de grond niet stabiel genoeg is.

Fundering op staal

Een fundering op staal wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige laag dichtbij de oppervlakte ligt. In het kader van L-elementen kan dit het geval zijn wanneer ze gebruikt worden voor het aanleggen van trapdelen of terrasranden. In dit geval wordt de slechte bovengrond verwijderd en eventueel vervangen door een zandkoffer of verbeterd door verdichting.

Hoe diep moet de fundering liggen?

De diepte van de fundering is bepalend voor de stabiliteit van de constructie. Als richtlijn geldt dat de fundering moet liggen onder het vriesvlak, wat meestal tussen 50 en 100 cm onder het maaiveld zit, afhankelijk van de regio. In Nederland is dit meestal rond de 70 cm. Dit voorkomt dat het vriezen en ontdooien van de grond de fundering verandert in vorm of positie, wat kan leiden tot scheefzetting of instorting.

Voor L-elementen is het aan te raden om de fundering op minimaal 70 cm diepte aan te leggen, vooral als de elementen onderdeel uitmaken van een zwaardere constructie of in een regio met regelmatige vorst. Wanneer de elementen slechts licht belast zijn en de grond stabiel is, kan een diepte van 50 cm voldoen, mits er geen risico is op vriezen en ontdooien.

Voorbereiding van de ondergrond

Voordat L-elementen kunnen worden geplaatst, is het essent om de ondergrond zorgvuldig voor te bereiden. De ondergrond moet vlak, stevig en droog genoeg zijn om de elementen te dragen. Een waterpas is handig om te controleren of de ondergrond daadwerkelijk vlak is. Daarnaast moet er voldoende ruimte zijn voor de elementen, zodat ze niet tegen elkaar komen of verkeerd aansluiten.

Het is aan te raden om eventueel losse grond of zand te verwijderen en deze te vervangen door een laag zand of grind. Dit zorgt voor een stabielere basis en voorkomt dat de elementen verplaatsen. Bovendien helpt het om eventuele oneffenheden in de ondergrond te compenseeren.

Praktische stappen voor het plaatsen van L-elementen

Als je zelf de L-elementen wil plaatsen, zijn er een aantal stappen die je kunt volgen:

Voorbereiding van de ondergrond: Zorg dat de grond vlak en stevig is. Gebruik een waterpas om eventuele oneffenheden te controleren. Verwijder losse grond en vang eventueel losse zand- of grondpartikels af.
Afbakening van het terrein: Gebruik omlijningsslang of stokken om het gebied waar de elementen geplaatst moeten worden af te bakenen. Dit helpt om de elementen op de juiste manier te plaatsen en ervoor te zorgen dat ze in lijn blijven.
Aanleggen van de fundering: Leg een fundering aan op minimaal 70 cm diepte, afhankelijk van de omstandigheden. Vul eventueel een laag zand of grind aan onder de elementen om stabiliteit te geven.
Plaatsing van de L-elementen: Plaats de elementen op de voorbereide fundering. Zorg ervoor dat ze goed in lijn zijn en eventueel gebruik een waterpas om de horizontale en verticale positie te controleren.
Vastzetten van de elementen: Druk de elementen lichtjes in de ondergrond zodat ze niet verplaatsen. Eventueel kan er een klein laag zand of mortel aangebracht worden om de elementen extra te stabiliseren.
Afwerking: Vervolgens kun je eventueel een laag zand of grind aanbrengen rondom de elementen om het uiterlijk te verbeteren en eventuele losse partikels op te vangen.

Veelvoorkomende fouten en hoe deze te vermijden

Bij het plaatsen van L-elementen zijn er een aantal veelvoorkomende fouten die gemaakt kunnen worden. Deze kunnen leiden tot instabiliteit, scheefzetting of zelfs schade aan de elementen. Hieronder een overzicht van de belangrijkste fouten en hoe deze te vermijden:

Onvoldoende diepte van de fundering: Plaatsing van de fundering boven het vriesvlak kan leiden tot verplaatsing of scheefzetting van de elementen. Zorg ervoor dat de fundering op minimaal 70 cm diepte ligt.
Onvoldoende stabiliteit van de ondergrond: Plaatsing van de elementen op losse of natte grond kan ervoor zorgen dat ze verplaatsen. Controleer altijd of de ondergrond vlak, droog en stevig genoeg is.
Onjuiste afstand tussen de elementen: Plaatsing van de elementen te dicht op elkaar kan leiden tot overlapping of instabiliteit. Zorg ervoor dat er voldoende ruimte is tussen de elementen.
Onvoldoende afwerking: Niet aanbrengen van zand of grind rondom de elementen kan ervoor zorgen dat er losse partikels opvallen en het uiterlijk van de constructie minder aantrekkelijk wordt.

Toepassing in de praktijk

L-elementen kunnen op diverse manieren worden gebruikt, afhankelijk van de behoefte en de omstandigheden op de locatie. Hieronder enkele voorbeelden van toepassingen:

Afwerkranden voor terrassen en trapdelen: L-elementen kunnen dienen als afbakening voor terrassen, trapdelen of trapranden. De lange zijde fungeert dan als een soort muurtje, terwijl de korte zijde in de ondergrond zit. Dit zorgt voor een stabiele en mooi afgewerkte rand.
Ophoging voor bloemperken en plantenbakken: De elementen kunnen gebruikt worden om een bloemperk of plantenbak op te hogen. De korte zijde wordt dan in de ondergrond ingemetseld, terwijl de lange zijde als een rand dienst doet. Dit zorgt voor een mooi afgewerkte rand en voorkomt dat de aarde wegluipt.
Randen voor vijvers of waterpartijen: In combinatie met een fundering kunnen L-elementen ook gebruikt worden als rand voor een vijver of waterpartij. De elementen geven dan een stijlvolle afwerking en zorgen voor stabiliteit.
Afwerkranden voor paadjes of paden: L-elementen kunnen ook gebruikt worden als rand voor paadjes of paden. Ze zorgen dan voor een duidelijke afbakening en voorkomen dat de ondergrond wegluipt of verplaatst.

Conclusie

L-elementen zijn een veelgebruikte en betrouwbare keuze voor het realiseren van diverse tuin- en bouwconstructies. Ze zijn eenvoudig te plaatsen, robuust en geschikt voor gebruik in externe omgevingen. Echter, om te zorgen voor een stabiele en langdurige constructie, is het essent om rekening te houden met de fundering. De fundering zorgt ervoor dat de elementen niet verplaatsen, kantelen of verheven worden. De keuze van de funderingsmethode hangt af van factoren zoals de aard van de grond, de belasting van de constructie en de omgevingstemperatuur. In de praktijk is het aan te raden om de fundering aan te leggen op minimaal 70 cm diepte, afhankelijk van de omstandigheden. Bij de uitvoering is het belangrijk om de ondergrond zorgvuldig voor te bereiden en eventueel losse grond of zand te verwijderen. Door deze stappen te volgen en eventuele fouten te vermijden, kun je ervoor zorgen dat de constructie stabiel en duurzaam is.