Afmetingen en fundering van cellenbetonblokken: een overzicht voor woningbouw en renovatieprojecten

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Bij renovatieprojecten of nieuwbouwprojecten worden cellenbetonblokken steeds vaker gebruikt vanwege hun voordelen qua thermische isolatie, gemak van verwerking en relatief lage kosten. Voor een correcte toepassing is het belangrijk om zowel de afmetingen van de blokken als de funderingsvoorbereiding goed te begrijpen. Deze artikelen geven een gedetailleerde inzage in de standaardafmetingen van cellenbetonblokken, hun thermische en mechanische eigenschappen, en de eisen die aan de fundering worden gesteld. Met behulp van deze informatie kunnen bouwplannen optimaal worden uitgevoerd, zowel door professionals als door particulieren die zelf bouwen.

Inleiding

Cellenbetonblokken worden vaak gebruikt voor het bouwen van binnen- en buitenwanden, scheidingswanden en spouwbladen in woningbouw- en utiliteitsprojecten. Ze worden ook toegepast in herstel- en verbouwprojecten vanwege hun lichtgewicht, goede isolatie-eigenschappen en eenvoudige verwerking. De keuze van de juiste afmetingen van de blokken en de voorbereiding van de fundering zijn cruciale elementen bij het uitvoeren van een bouwproject.

In de bronnen wordt duidelijk uitgelegd hoe cellenbetonblokken worden gekozen en verwerkt, welke afmetingen beschikbaar zijn, en hoe de fundering er onder wordt uitgevoerd. In dit artikel worden deze aspecten verder toegelicht, zodat een duidelijk beeld ontstaat van de mogelijkheden en eisen die bij een bouwproject met cellenbetonblokken van toepassing zijn.

Afmetingen van cellenbetonblokken

Cellenbetonblokken zijn beschikbaar in verschillende standaardmaatregelen, waarbij zowel de lengte, breedte als de dikte kunnen variëren. De keuze van de maat is afhankelijk van de toepassing, zoals het bouwen van een scheidingswand, een dragende muur of een spouwblad. De meest gebruikte afmetingen zijn:

600 mm (lengte) × 400 mm (hoogte) × 100 mm (dikte) – vaak gebruikt voor scheidingswanden.
600 mm × 400 mm × 70 mm – geschikt voor dunnere wanden zoals in kleine ruimtes.
600 mm × 300 mm × 200 mm – gebruikt in dragende wanden.

Daarnaast is het mogelijk om blokken volgens maatvoorschriften aan te vragen, bijvoorbeeld wanneer specifieke afmetingen nodig zijn om een muur precies aan te passen aan de ruimte of bovenkant van een kamer. In sommige gevallen worden ook blokken van 200 mm hoog gebruikt om de bovenkant van een muur passend te maken zonder dat het blok overdwars hoeft te worden doorgezaagd.

De afmetingen van de blokken bepalen niet alleen de constructie van de muur, maar ook het aantal benodigde blokken per m². Bijvoorbeeld: het Ytong cellenbetonblok G4/600 heeft een afmeting van 600 × 400 × 70 mm en zijn er 4,1 stuks per m² nodig.

Eigenschappen van cellenbetonblokken

Cellenbetonblokken worden gekenmerkt door een aantal belangrijke eigenschappen die bepalend zijn voor hun toepassing. Deze eigenschappen zijn:

Gemak van verwerking: Cellenbetonblokken zijn lichtgewicht en kunnen makkelijk worden gesneden of gezaagd. Ze zijn geschikt voor zowel professionele bouwprojecten als DIY-projecten.
Thermische isolatie: Een muur van gasbetonblokken met een dikte van 200 mm heeft de thermische isolatie-eigenschappen van een bakstenen muur van 60–70 cm. Hierdoor is het materiaal ideaal voor energiezuinige woningen.
Mechanische sterkte: De sterkte van cellenbetonblokken wordt uitgedrukt in druksterkte (B-waarde) en dichtheid (D-waarde). Voor dragende wanden worden blokken met een sterkteklasse van B3.5 of hoger en een dichtheid van D700 of hoger gebruikt.
Lichtgewicht: Een blok van 200 mm breed weegt gemiddeld 12 tot 16 kg, wat betekent dat de fundering minder wordt belast dan bij het gebruik van zwaardere materialen zoals baksteen.
Vocht- en vorstbestendigheid: Cellenbetonblokken zijn goed bestand tegen vocht en vorst, wat het geschikt maakt voor gebruik in verschillende klimatologische zones.

Deze eigenschappen maken cellenbetonblokken tot een veelzijdig bouwmateriaal dat zowel in nieuwbouw als in renovatieprojecten kan worden toegepast.

Fundering bij het gebruik van cellenbetonblokken

Bij het bouwen van muren met cellenbetonblokken is het noodzakelijk om een goede fundering aan te leggen. De fundering moet voldoen aan de eisen van stabiliteit, waterdichtheid en drukverdeling. In de praktijk is een fundering van minimaal 30 cm diep aan te raden, waarin beton kan worden gestort. Eventueel kan er wapening worden toegevoegd om extra stevigheid te geven.

Het gebruik van een goed ontworpen fundering is belangrijk om de structuur van de muur te waarborgen. Cellenbetonblokken zijn lichter dan bakstenen of andere zwaardere bouwmaterialen, maar toch is een voldoende sterke fundering nodig om de belasting aan te kunnen. De fundering moet ook goed worden afgewerkt zodat de blokken horizontaal en verticaal precies op hun plek kunnen komen.

Daarnaast is het belangrijk om te zorgen voor een goede afwatering rondom de fundering, zodat er geen wateropstapeling of vochtnauwkeurigheid optreedt. Dit kan worden gerealiseerd door een afwateringskoker of een gracht aan te leggen rondom het bouwwerk.

Bouwtechniek: lijmen in plaats van mortelen

Een belangrijk aspect bij het bouwen met cellenbetonblokken is het gebruik van speciale lijm in plaats van mortel. In de meeste gevallen wordt alleen mortel gebruikt voor de eerste laag blokken (de zogenaamde kimlaag), terwijl de overige lagen met lijm worden geplaatst. Dit heeft enkele voordelen:

Energie-efficiëntie: Door het gebruik van lijm in plaats van mortel, ontstaan er geen koudebruggen in de muur. Dit helpt de thermische isolatie van de muur te behouden.
Scherpe lijnen: Lijmen zorgt voor scherpere en betere aansluitingen tussen de blokken, waardoor de muur een strakke uiterlijke indruk maakt.
Snelheid en efficiëntie: Het lijmen van blokken is sneller en vereist minder tijd dan het mortelen, wat bijdraagt aan een snelle bouwtijd.

Het is belangrijk om de juiste lijm te gebruiken die speciaal ontworpen is voor cellenbetonblokken. Dit type lijm is geschikt om de blokken stevig te verbinden en een goede grip te geven. Voor een m² muur is doorgaans ongeveer 1,13 kg lijm nodig.

Voorbeeldproject: bouwen van een scheidingswand

Een typisch voorbeeld van het gebruik van cellenbetonblokken is het bouwen van een scheidingswand binnen een woning. De meest gebruikte afmetingen zijn 600 × 400 × 100 mm. Voor het bouwen van zo’n wand zijn enkele stappen nodig:

Voorbereiding: Zorg voor de benodigde materialen, zoals cellenbetonblokken, lijm, troffel, waterpas, rubberen hamer en meetlint.
Fundering: Graaf een geul en stort een betonplaat van minstens 30 cm diep. Zorg voor een vlakke ondergrond.
Begin met stapelen: Plaats de eerste laag blokken met mortel en zorg voor een horizontale lijn met behulp van een waterpas.
Lijmen van de volgende lagen: Gebruik lijm voor de volgende lagen en zorg dat de blokken goed op elkaar passen.
Controle en afronding: Controleer regelmatig de horizontale en verticale lijnen en afrond de wand met behulp van lijm of mortel waar nodig.

Dit proces is geschikt voor zowel professionele bouwers als particulieren die zelf bouwen. Het is belangrijk om de juiste gereedschappen en materialen te gebruiken om een stabiele en strakke wand te verkrijgen.

Toepassingen van cellenbetonblokken

Cellenbetonblokken worden gebruikt in verschillende toepassingen binnen de woningbouw, zoals:

Dragende en niet-dragende binnenwanden: Voor het bouwen van scheidingswanden of dragende muren.
Binnen- en buitengevels: Vooral in combinatie met spouwbladen.
Spouwbladen: Voor thermische isolatie en structuur.
Verbouw- en herstelprojecten: Voor het aanpassen of herstellen van bestaande woningen.

Het gebruik van cellenbetonblokken is vooral geschikt voor projecten waarbij thermische isolatie, lichtgewicht en eenvoudige verwerking belangrijk zijn. Ze zijn minder geschikt voor projecten waarbij extreme belastingen of hoge mechanische sterkte nodig zijn.

Kwaliteitskenmerken en markering

Cellenbetonblokken worden vaak gekenmerkt door een aantal technische parameters die hun kwaliteit aangeven. Deze parameters zijn:

Druksterkte (B-waarde): De belasting die het blok kan weerstaan. Voor dragende wanden is een B-waarde van 3.5 of hoger aan te raden.
Dichtheid (D-waarde): De gemiddelde dichtheid van het blok. Voor dragende wanden is een D-waarde van 700 of hoger geschikt.
Vorstbestendigheid (F-waarde): Het aantal cycli van vriezen en ontdooien dat het blok kan doorstaan. Voor woningen in Nederland is een F-waarde van 35 of hoger aan te raden.
Nauwkeurigheidscategorie (I of II): De nauwkeurigheid van de afmetingen. Een categorie I betekent dat de blokken zeer nauwkeurig zijn, terwijl categorie II minder nauwkeurig is.

Deze kenmerken worden vaak aangegeven in de markering van het blok. In sommige gevallen is de markering in Romeinse cijfers, zoals in de oude standaard. In de nieuwe GOST is de markering eenvoudiger en wordt de afmeting in millimeters aangegeven.

Aanvullende voorzieningen en aansluiting

Bij het bouwen met cellenbetonblokken is het belangrijk om rekening te houden met aansluitingen en aanvullende voorzieningen, zoals:

Openingen: Voor deuren en ramen is het nodig om eventuele openingen in het ontwerp te verwerken.
Verwerking van kabels en leidingen: Voor elektriciteits- en waterleidingen moet er voldoende ruimte worden gemaakt.
Aansluiting op andere materialen: Bij aansluiting op bakstenen, metselwerk of beton is het belangrijk om de juiste verwerking en aansluiting te garanderen.

Het is aan te raden om deze aspecten in het bouwplan op te nemen en eventueel te laten beoordelen door een professional.

Conclusie

Cellenbetonblokken zijn een veelzijdig bouwmateriaal dat geschikt is voor verschillende toepassingen in de woningbouw, zoals scheidingswanden, dragende muren en spouwbladen. De afmetingen van de blokken variëren en moeten afgestemd worden op de toepassing. Voor het bouwen van een muur is het noodzakelijk om een goede fundering aan te leggen en de blokken te lijmen in plaats van te mortelen. Dit zorgt voor een energie-efficiënte en strakke uitvoering.

Het gebruik van cellenbetonblokken vereist een zorgvuldige voorbereiding en uitvoering, maar het biedt voordelen qua thermische isolatie, lichtgewicht en eenvoudige verwerking. Door de juiste keuze van afmetingen, sterkteklasse en verwerkingstechniek kan een duurzame en efficiënte bouw worden gerealiseerd, zowel in nieuwbouw als in verbouwprojecten.