Mieren onder de fundering: oorzaak, risico’s en professionele oplossingen

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Inleiding

Mierenondergraving onder de fundering van een woning of gebouw kan ernstige problemen veroorzaken. Deze schadelijke insecten bouwen complexe gangenstelsels die de structuur en stabiliteit van het fundament ondermijnen. Mieren kunnen zich nesten onder stoeptegels, in de grond en zelfs in holle bomen. De aandrift van mieren naar voedsel, water en geschikte nestlocaties maakt dat ze gemakkelijk in de buurt van woningen terechtkomen, vooral wanneer de omgeving gunstig is.

In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaak van mierenoverlast onder funderingen, de mogelijke schade die hierdoor kan ontstaan, en hoe men dit probleem kan aanpakken. Aan de hand van bestaande informatie wordt een duidelijk beeld geschetst van de situatie, de risico’s en mogelijke oplossingen.

Hoe ontstaat mierenoverlast onder de fundering?

Mieren zijn sociaal levende insecten die in kolonies leven en hun nesten meestal onder de grond bouwen. Een typisch nest bestaat uit meerdere ingangen en kamers, waarin de mieren voedsel opslaan en hun levende voorraad (werkmieren, larven en de koningin) onderbrengen. In de winter trekken mieren zich terug in hun nesten, waar ze de koudere periode doorbrengen.

Mieren onder de fundering van een woning of gebouw kunnen zich daar nesten, vooral als de omgeving gunstig is. Ze graven gangenstelsels die zich kunnen uitstrekken in de kruipruimte of spouwmuur. Deze activiteit kan jaren ongemerkt doorgaan, totdat de schade opvalt of problemen ontstaan bij inspecties.

Een bekende soort die verantwoordelijk kan zijn voor dit soort schade is het mediterrane draaigatje. Deze mier is in Nederland in opkomst en staat bekend om het vermogen om trottoirs en straten te ondergraven, wat leidt tot zichtbare verweringsverschijnselen. Bij woningen en gebouwen kan dit het fundament bedreigen en leidinggeven tot instabiliteit of dichtstans van ondergrondse structuren.

Hoe detecteer je mierenoverlast onder de fundering?

Het detecteren van mierenoverlast onder de fundering is niet altijd eenvoudig. Mieren zijn in staat om zich verborgen te houden in tunnels die diep onder de grond lopen. Dit maakt het lastig om de schade op te merken in vroeg stadium. Sommige tekenen die op mierenoverlast kunnen wijzen zijn:

Hoopjes zand of aarde rondom de fundering of onder de stoeptegels.
Mieren die het huis binnenkruipen, vooral via kieren onder de deuren of langs kozijnen.
Zwammen of vliegende mieren die actief worden in de zomer, vooral rondom het nest.
Gebroken of losse tegels, vooral in de tuin of bij het terras.
Verweringsverschijnselen aan de gevel of fundament, die kunnen wijzen op onstabiliteit.

Mieren zijn aantrekkelijk door voedsel, vocht en bescherming. Als ze een geschikte plek vinden onder een fundering, kunnen ze zich daar vestigen en groeien tot grote kolonies. In dit proces kunnen de gangenstelsels zich uitbreiden naar andere delen van de woning, zoals spouwmuur of vloeren, wat de schade verder verergert.

Risico’s van mierenoverlast onder de fundering

Mieren die zich onder de fundering van een woning nesten, kunnen ernstige schade veroorzaken. De gangenstelsels die ze graven kunnen ondermijnen de stabiliteit van het fundament, wat leidt tot:

Verweringsverschijnselen aan de gevel of muur.
Inval van het fundament of de vloer.
Leidingbreuken door de gangenstelsels die de ondergrond verstoren.
Problemen met de kruipruimte, bijvoorbeeld het instorten van muren of vloeren.

Daarnaast kunnen mieren ook een hygiënisch risico vormen. Ze kunnen schimmels en bacteriën meedragen en besmetten voedsel dat zich in de woning bevindt. In de keuken of in de voorraadkasten kunnen mieren zich nesten en voedsel beschadigen, wat tot ziekteverwekkende situaties kan leiden.

Bij sommige mierensoorten is er ook sprake van bijten, wat leidt tot pijnlijke en jeukende bulten. In uitzonderlijke gevallen kan dit tot allergische reacties leiden. Hoewel mieren in de meeste gevallen niet direct gevaarlijk zijn, kunnen ze dus indirect schadelijk zijn voor de gezondheid.

Hoe kan mierenoverlast onder de fundering worden bestreden?

Het bestrijden van mieren die zich onder de fundering van een woning hebben genesteld, vraagt om een gerichte en professionele aanpak. Omdat mierennesten zich vaak ver onder de grond bevinden, is het vaak niet mogelijk om ze zonder ingrijpende maatregelen te bereiken.

1. Lokdoosjes gebruiken

Lokdoosjes zijn een veelgebruikte methode om mierenbestrijding te starten. Deze doosjes bevatten een giftig lokaas dat door werkmieren naar het nest wordt meegenomen. Hierdoor wordt de hele kolonie uitgeroeid. Lokdoosjes kunnen zowel binnen als buiten worden gebruikt en moeten op strategische plekken worden geplaatst, zoals bij ingangen of langs looproutes van mieren.

2. Nest lokaliseren en behandelen

Een essentiële stap bij mierenbestrijding is het lokaliseren van het nest. Dit kan gedaan worden door te observeren waar de mieren vandaan komen. Soms is het nest zichtbaar, bijvoorbeeld tussen tegels of in het zand. In andere gevallen moet men dieper graven of inspecteren om het nest te bereiken.

Zodra het nest is gevonden, kan het worden behandeld met mierenpoeder of spray. Deze middelen zijn speciaal ontworpen om mieren te doden en hun nest onbewoonbaar te maken. Bij grotere kolonies kan het nodig zijn om meerdere behandelingen uit te voeren.

3. Dode mieren snel opruimen

Dode mieren kunnen aantrekkelijk zijn voor andere ongewenste insecten. Het is daarom belangrijk om dode mieren snel op te ruimen. Veeg of zuig ze weg en maak de oppervlakken daarna schoon met een vochtige doek om eventuele geursporen te verwijderen.

4. Preventie: afdichten en hygiëne

Het voorkomen van mierenoverlast begint met het afdichten van kieren en naden langs de fundering, kozijnen en deuren. Mieren kunnen via gaten van slechts 2 mm de woning binnendringen. Door deze openingen goed te dichten, wordt het voor mieren lastiger om binnen te komen.

Bovendien is het belangrijk om de hygiëne in de woning te bewaken. Mieren zijn vooral aangetrokken tot zoete, vettige of eiwitrijke voedingsmiddelen. Bewaar voedsel in lekkere of afgesloten containers en veeg kruimels en vlekken snel op.

5. Professionele hulp inschakelen

Het bestrijden van mieren die zich onder de fundering hebben genesteld, kan complex zijn. Het vereist vaak het verwijderen van tegels of andere bouwmaterialen om het nest te bereiken. In dergelijke gevallen is het verstandig om professionele hulp in te schakelen.

Een ongediertebestrijder heeft de nodige ervaring en kennis om mierenkolonies effectief te bestrijden. Ze kunnen ook bepalen of er sprake is van een groter probleem, zoals een verweringsverschijnsel aan het fundament of een schaduwvorming in de kruipruimte.

Mierenoverlast beheren in de tuin en op het terras

Mieren die in de tuin of op het terras actief zijn, kunnen ook een probleem worden. Ze kunnen het zomergenot verstoren en zich daar nesten. Het is daarom belangrijk om ook deze gebieden in de gaten te houden.

1. Planten die mieren afhouden

Er zijn planten die mieren afhouden, zoals brandnetel, lavendel, rozemarijn, goudsbloem en afrikaantjes. Deze planten hebben een prikkelend of onaangenaam aroma voor mieren. Het is echter belangrijk op te merken dat sommige van deze soorten pas effectief worden als ze volgroeid zijn.

2. Mieren onder de tegels

Mieren onder de tegels kunnen een lastig probleem vormen. Het nest kan zich diep onder de tegels bevinden, wat het moeilijk maakt om het direct te bereiken. Een mogelijke aanpak is het verwijderen van een paar tegels om bij het nest te komen. Echter, mierennesten kunnen zich uitstrekken over een groot oppervlak, wat betekent dat het verwijderen van tegels soms niet genoeg is.

Een alternatief is om mierenpoeder in de voegen van de tegels te strooien. Hiervoor moet men de voegen eerst wat openkrabben. Dit zorgt erin dat een deel van het nest onbewoonbaar wordt. Het is echter belangrijk om te controleren of deze maatregel effect heeft en of het nest volledig uitgeroeid is.

Mieren en hout: een extra risico

Sommige mierensoorten kunnen zich nesten in hout, zoals in holle bomen. Ze maken gangen in het hout en kunnen hierdoor schade veroorzaken. In woningen kan dit een probleem worden bij houtconstructies of in de kruipruimte. Het is daarom belangrijk om regelmatig te controleren of er mierenactiviteit is in houtstructuren.

Conclusie

Mierenoverlast onder de fundering van een woning is een ernstig probleem dat schade kan veroorzaken aan de structuur van het huis. Mieren graven gangenstelsels die de stabiliteit van het fundament ondermijnen en kunnen jarenlang ongemerkt blijven actief. Het detecteren van mierenoverlast kan lastig zijn, maar er zijn tekenen die wijzen op aanwezigheid.

Het bestrijden van mierenoverlast vraagt om een gerichte en professionele aanpak. Lokdoosjes, mierenpoeder en het lokaliseren en behandelen van het nest zijn effectieve maatregelen. Daarnaast is het belangrijk om preventieve stappen te nemen, zoals het afdichten van kieren en het bewaken van de hygiëne.

In complexe gevallen, waarbij het nest zich diep onder de fundering bevindt of waarbij er sprake is van verweringsverschijnselen, is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Een ervaren ongediertebestrijder kan de situatie beoordelen en de juiste maatregelen nemen om de mierenkolonie volledig te bestrijden.

Het belang van vroegtijdige detectie en professionele bestrijding kan het verschil maken tussen een klein probleem en een groot schadeverloop aan de woning of het fundament.

Bronnen

mieren