Hoe achterhaal je en herken je de fundering van je huis: Handleiding voor woningeigenaren

Published by Redactie on juli 27, 2025 | Category fundering

Een fundering vormt de basis van elke woning en speelt een cruciale rol in de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van het gebouw. Toch zijn er veel woningeigenaren die zich niet bewust zijn van het type fundering waarop hun huis is gebouwd. Het begrijpen van de fundering van je woning is essentieel, niet alleen voor het herkennen van eventuele funderingsproblemen, maar ook om veilig en juridisch correct bouwprojecten te realiseren. In dit artikel bespreken we hoe je de fundering van je woning kunt achterhalen, welke soorten funderingen er zijn, hoe je funderingsproblemen herkent en wat je in dat geval moet doen.

Hoe achterhaal je het type fundering van je woning?

Voor een woningeigenaar is het belangrijk om te weten welk type fundering zijn of haar huis heeft. Deze kennis helpt bij het bepalen van de veiligheid van de woning, het plannen van verbouwingen en het voorkomen van schade. Er zijn meerdere manieren om de fundering van je woning te achterhalen. Hieronder geven we een overzicht van de beschikbare opties.

1. Oorspronkelijke bouwtekeningen opvragen

Een van de meest betrouwbare manieren om te achterhalen welk type fundering je woning heeft, is het opvragen van de oorspronkelijke bouwtekeningen. Deze tekeningen bevatten gedetailleerde informatie over de constructie van het huis, waaronder ook de fundering. Bouwtekeningen kunnen opgevraagd worden bij de bouw- en woningtoezichthouder van jouw stad of gemeente. Dit is een officiële bron en kan als betrouwbaar beschouwd worden.

2. Funderingsrapport of onderzoek uitvoeren

Als de bouwtekeningen niet beschikbaar zijn of onduidelijk zijn, kan een funderingsrapport of onderzoek uitgevoerd worden. Een voorbeeld van een eenvoudig onderzoek is een Fase 0 onderzoek, dat in de regel €395,- kost en uit een visuele inspectie bestaat om mogelijke funderingsrisico’s te identificeren. Dit is een goedkope manier om alvast inzicht te krijgen in de staat van je fundering.

Daarnaast kunnen meer gedetailleerde onderzoeken uitgevoerd worden, zoals een grondrapport, dat informatie geeft over de ondergrond en het type fundering. Dit is vooral nuttig als er vermoedens zijn van funderingsproblemen of als je verbouwingen aan wilt richten die het gewicht van het huis kunnen beïnvloeden.

3. Contact opnemen met de gemeente of funderingsexpert

In sommige gevallen is het type fundering niet duidelijk uit de bouwtekeningen of rapporten. In dat geval is het verstandig om contact op te nemen met de gemeente of een funderingsexpert. Deze partijen kunnen extra informatie leveren of uitleggen wat het type fundering betekent voor de stabiliteit van het huis. In regio’s zoals Rotterdam en Amsterdam, waar oudere huizen vaak gefundeerd zijn op houten palen, is dit bijzonder nuttig, omdat die funderingen gevoeliger zijn voor schade.

4. Onderzoek door buren

Het is ook mogelijk dat eigenaren van funderingen die naast elkaar liggen, samenwerken aan funderingsonderzoek. Deze funderingen vormen dan een “blok”. Het is goedkoper om meerdere funderingen als blok te laten onderzoeken dan afzonderlijk. Er wordt wel een uitspraak over elke fundering gedaan. Dit is vooral van toepassing in wijkprojecten waar meerdere panden op één fundering staan.

Welke soorten funderingen zijn er?

In Nederland worden verschillende soorten funderingen gebruikt, afhankelijk van de bouwperiode, de ondergrond en de structuur van het huis. De meest voorkomende funderingen zijn een fundering op staal en een fundering op palen. Beide soorten fundering hebben hun eigen voordelen en nadelen.

Fundering op staal

Een fundering op staal bestaat uit massieve betonnen platen of stroken die eenvoudig gelijk onder het grondoppervlak worden geplaatst. Dit type fundering is vooral geschikt voor woningen die worden gebouwd op droogere grond. De fundering op staal biedt goede ondersteuning voor zowel lichte als zware constructies en is resistent tegen vocht en rotting. Het is een stevige en duurzame keuze.

Een fundering op staal herken je vaak aan het feit dat er geen kruipruimte is. De vloer ligt dan direct op het zand en de muren staan op de betonnen rand. Dit type fundering is meestal minder gevoelig voor verzakkingen dan fundering op palen, mits de zandlaag onder de fundering voldoende stevig is. Als de zandplaat te dun is, kan dit echter leiden tot problemen bij inzakking van de grond.

Fundering op palen

Een fundering op palen wordt vaak gebruikt in veengebieden of bij huizen die zijn gebouwd op zwakke grond. De palen dringen diep in de grond en dragen het gewicht van de woning. Dit type fundering is gevoeliger voor schade, vooral bij houten palen die onder water kunnen komen te staan.

Een paalfundering herken je vaak aan de aanwezigheid van kruipruimtes. Deze ruimtes zorgen voor toegang tot de palen en het grondwater, waardoor het gemakkelijker is om eventuele problemen te ontdekken. Bij houten funderingspalen is het belangrijk om de grondwaterstand in de gaten te houden, omdat een dalende grondwaterstand kan leiden tot rotting van de palen en uiteindelijk funderingsproblemen.

In regio’s zoals Rotterdam en Amsterdam, waar oudere huizen vaak gefundeerd zijn op houten palen, is het verstandig om regelmatig de staat van de fundering te controleren. Hier kan het gebruik van een Fase 0 onderzoek of een grondrapport van belang zijn.

Waar zijn er funderingsproblemen in Nederland?

Funderingsproblemen komen vooral voor in regio’s met zwakke grond, zoals veen, en in regio’s waar oudere huizen vaak gefundeerd zijn op houten palen. In Rotterdam en Amsterdam is het bijvoorbeeld steeds vaker aan de orde dat bewoners van huizen geconfronteerd worden met het feit dat hun huizen gefundeerd zijn op houten palen en dat de fundering na al die jaren niet meer voldoet om een pand te kunnen dragen.

Oudere huizen, vooral die ouder zijn dan 50 tot 60 jaar, kunnen last hebben van funderingsproblemen of deze in de toekomst gaan krijgen. Dit is te verklaren door veranderingen in de grondwaterstand, rotting van houten palen, of veranderingen in de ondergrond. In het noorden, westen en langs de rivieren is de kans op funderingsproblemen het grootst.

Er zijn tools beschikbaar om inzicht te krijgen in waar funderingsproblemen voorkomen, zoals de Funderingsviewer. Deze viewer geeft een overzicht van de regio's waar funderingsproblemen zijn opgetreden of waar er een risico is. Het is een waardevolle tool voor woningeigenaren die willen weten of hun gebied risico's op funderingsproblemen loopt.

Hoe herken je funderingsproblemen?

Een gezonde fundering is essentieel voor de stabiliteit van je woning. Maar hoe weet je wanneer er iets mis is met je fundering? Gelukkig zijn er een aantal duidelijke signalen die je kunnen waarschuwen voor funderingsproblemen. Als je deze tekenen vroeg herkent, kan je ernstige schade én hoge kosten voorkomen.

1. Scheuren in muren en vloeren

Heb je plotseling scheuren opgemerkt in je muren of vloeren? Dit is een van de meest voorkomende tekenen van funderingsproblemen. Vooral als de scheuren schuin lopen of breder worden, kan dit duiden op een verzakking van de fundering. Scheuren zijn niet alleen lelijk, maar kunnen ook grotere structurele problemen aangeven. Let daarom goed op scheuren bij deuropeningen, ramen en in de hoeken van kamers.

Het is handig om gebruik te maken van een scheurenwijzer, een tool die helpt bij het beoordelen van de ernst van scheuren. Niet elke scheur is een teken van funderingsproblemen, maar als de scheuren zich snel ontwikkelen of structureel zijn, is het verstandig om actie te ondernemen.

2. Zakken van vloeren

Merk je dat bepaalde delen van je vloer niet meer gelijk liggen? Dit kan een subtieler teken zijn, maar is zeker een waarschuwingssignaal. Als je vloer begint te hellen of golven vertoont, kan dit betekenen dat de fundering zijn draagkracht verliest. Dit kan zelfs zover gaan dat deuren en ramen niet meer goed sluiten.

Bij dergelijke tekens is het verstandig om een visuele inspectie te laten uitvoeren of een grondrapport op te vragen. Dit geeft duidelijkheid over de oorzaak van het probleem en wat er nodig is om het op te lossen.

3. Moeilijk sluitende ramen en deuren

Heb je moeite met het openen of sluiten van ramen en deuren die voorheen prima werkten? Dit probleem kan ontstaan doordat de fundering ongelijk begint te verzakken, wat invloed heeft op het kozijnwerk. Hoewel het op het eerste gezicht onschuldig lijkt, kan dit een aanwijzing zijn dat de structuur van je huis zich begint te vervormen.

Als je merkt dat ramen en deuren niet meer goed sluiten, is het verstandig om dit te laten onderzoeken door een funderingsexpert. Dit kan voorkomen dat het probleem groter wordt.

Wat te doen bij vermoedens van funderingsproblemen?

Als je vermoedt dat je huis funderingsproblemen heeft, is het belangrijk om actie te ondernemen. Een funderingsrapport is een essentieel onderdeel van de diagnose en het bepalen van de nodige maatregelen.

1. Onderzoek uitvoeren

Een eerste stap is het uitvoeren van een visuele inspectie. Dit kan door een funderingsexpert of door middel van een Fase 0 onderzoek. Deze inspectie helpt bij het identificeren van mogelijke funderingsrisico’s. Het is een goedkope en efficiënte manier om inzicht te krijgen in de staat van je fundering.

2. Grondrapport opvragen

Als de visuele inspectie wijst op mogelijke funderingsproblemen, is het verstandig om een grondrapport op te vragen. Dit rapport geeft gedetailleerde informatie over de ondergrond en het type fundering. Het helpt bij het bepalen van de oorzaak van het probleem en wat er nodig is om het op te lossen.

3. Maatregelen nemen

Afhankelijk van de resultaten van de inspectie en het grondrapport, kunnen verschillende maatregelen genomen worden. Dit kan variëren van het versterken van de fundering tot het uitvoeren van een grondverbetering of het herstellen van de funderingspalen.

Het is belangrijk om dit zo snel mogelijk aan te pakken, omdat funderingsproblemen zich snel kunnen verergeren en leiden tot ernstige schade aan het huis. In sommige gevallen is het nodig om professionele hulp in te schakelen, zoals een funderingsingeneer of bouwbedrijf.

Waarom is het belangrijk om funderingsproblemen te melden?

Het melden van funderingsproblemen is niet alleen belangrijk voor de eigenaar van het huis, maar ook voor de gemeenschap en de overheid. Hoe meer meldingen er komen, hoe groter de kans dat de overheid er iets aan gaat doen. Meldingen van funderingsproblemen kunnen gedaan worden via het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (kcaf.nl). Dit is een centrale plek waar woningeigenaren hun problemen kunnen melden en waarin samen met de overheid wordt gekeken naar oplossingen.

In het noorden, westen en langs de rivieren, waar funderingsproblemen het meest voorkomen, is het belangrijk dat woningeigenaren actief zijn. Hier kunnen funderingsproblemen leiden tot grotere risico’s, vooral in oude stadsgebieden. Door problemen vroegtijdig te melden, kan voorkomen worden dat grotere schade ontstaat.

Samenwerking met buren

Het is ook mogelijk dat woningeigenaren samenwerken met hun buren om funderingsproblemen te onderzoeken. In veel wijkprojecten zijn meerdere panden op één fundering gebouwd. Het is daarom goedkoper om funderingsonderzoek als blok uit te voeren. Iedereen krijgt een individuele uitspraak over hun fundering, wat handig is om te weten bij verbouwingen of verkoop van het huis.

Contactpersonen worden aangewezen om andere woningeigenaren te overtuigen om mee te werken aan onderzoek. Deze contactpersonen ontvangen ondersteuning van instanties zoals Steenvlinder, die hen informeert en begeleidt bij het onderzoek. Iedereen kan contactpersoon worden, zolang ze bereid zijn om hun mede-eigenaren te informeren en te helpen.

Conclusie

Het begrijpen van de fundering van je huis is van groot belang voor elke woningeigenaar. Door de fundering van je woning te achterhalen, kun je eventuele funderingsproblemen op tijd herkennen en voorkomen. Dit helpt bij het bepalen van de veiligheid van de woning, het plannen van verbouwingen, en het voorkomen van schade.

Er zijn verschillende manieren om de fundering van je woning te achterhalen, zoals het opvragen van bouwtekeningen, het uitvoeren van onderzoek of het vragen van advies aan een funderingsexpert. Het is belangrijk om regelmatig de staat van de fundering te controleren, vooral in regio’s met zwakke grond of oudere huizen.

Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn, is het verstandig om actie te ondernemen. Door vroegtijdige detectie en het nemen van maatregelen, kan schade aan je woning voorkomen worden. Bovendien is het belangrijk om problemen te melden via platforms zoals kcaf.nl, zodat de overheid en gemeenschap er samen iets aan kunnen doen.

In samenspraak met buren en professionals is het mogelijk om funderingsproblemen efficiënt en goedkoop aan te pakken. Door bewustwording en samenwerking te stimuleren, kunnen woningeigenaren ervoor zorgen dat hun woning veilig en stabiel blijft, nu en in de toekomst.