Opkrikken van funderingen: Uitleg, methoden en praktische aanpak

Published by Redactie on juli 27, 2025 | Category fundering

Inleiding

Een stevige fundering is de basis voor elke woning of bouwwerk. Zodra de fundering echter onderhevig raakt aan schade of verzakkingen, kunnen ernstige problemen ontstaan. Deze variëren van scheuren in muren en vloeren tot volledige instabiliteit van het gebouw. In Nederland zijn momenteel ongeveer 425.000 woningen getroffen door funderingsproblematiek, waarbij het totale schadebedrag zich kan opwerpen tot wel € 54 miljard zonder preventieve maatregelen. Funderingsherstel, ofwel opkrikken van funderingen, is dan ook van essentieel belang om zowel de veiligheid als de levensduur van gebouwen te waarborgen.

In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaken en signalen van funderingsproblemen, de beschikbare herstelmethoden, en de praktische stappen die bij zo’n proces genomen kunnen worden. Aan de hand van betrouwbare bronnen uit de bouwsector, adviesrapporten en praktijkgerichte toepassingen wordt een duidelijk overzicht gegeven van hoe funderingsherstel effectief kan worden uitgevoerd.

Oorzaken van funderingsproblemen

De oorzaken van funderingsproblemen zijn meestal verankerd in externe of interne factoren. Deze kunnen op meerdere vlakken liggen, van bodemverzakking tot technische bouwfouten. De meest voorkomende oorzaken zijn:

1. Bodemverzakking

Een van de meest voorkomende oorzaken van funderingsproblemen is bodemverzakking. Dit gebeurt wanneer de grond onder de fundering wegzakt of verschuift. Dit kan het gevolg zijn van:

Overmatige wateraanwezigheid: Water kan de bodem rondom de fundering eroderen, wat leidt tot ondergronds lekken en instabiliteit.
Droogte: Langdurige droogte kan de bodem doen krimpen, wat op zijn beurt kan leiden tot verzakkingen.
Zachte of sponzige grondlagen: Gebouwen op zachte grond zoals veen, klei of leem zijn extra gevoelig voor funderingsproblemen. Deze grondlagen kunnen niet voldoende druk verdragen, wat leidt tot voortijdige afbraak of slijten van de fundering.

2. Bouwfouten

Niet alle funderingsproblemen zijn het gevolg van externe omstandigheden. Soms ligt de oorzaak bij de bouw zelf. Dit kan het geval zijn bij:

Gebruik van inferieure materialen: De kwaliteit van de gebruikte bouwmaterialen speelt een grote rol in de stabiliteit van een fundering. Minderwaardige materialen kunnen sneller slijten of niet voldoen aan de vereisten voor een stevige fundering.
Slechte bouwpraktijken: Fouten tijdens de constructie van de fundering, zoals onjuiste diepte, afwijkingen in het ontwerp of het niet volgen van bouwnormen, kunnen in de loop van de tijd leiden tot schade en verzakkingen.

Signalen van funderingsproblemen

Het herkennen van funderingsproblemen in vroege stadia is essentieel om schade en kosten te beperken. De volgende signalen duiden op mogelijke funderingsproblemen:

Scheuren in muren of vloeren: Zowel horizontale als verticale scheuren zijn duidelijke indicatoren dat de fundering niet gelijkmatig ondersteuning biedt.
Scheefhangende deuren of ramen: Wanneer deuren of ramen niet goed sluiten of klemmen, kan dit wijzen op een verplaatsing van het gebouw.
Verzakte of scheve vloeren: Deze zijn vaak duidelijk zichtbaar en wijzen op een verslechterde ondergrond onder de fundering.
Water in de kelder: Een lekkage of overlast van water in de kelder kan ook wijzen op funderingsproblemen, vooral wanneer het zich herhaalt.
Verschil in hoogte tussen de woning en het trottoir: Dit duidt op een verplaatsing van het gebouw t.o.v. de omgeving.

Als een of meerdere van deze signalen aanwezig zijn, is het aan te raden om een funderingsinspectie uit te voeren. Dit is een eerste stap om de oorzaak van de schade te bepalen en een passende herstelmaatregel te kiezen.

Funderingsherstelmethoden

Er zijn verschillende methoden voor funderingsherstel, waarbij de keuze ervan afhangt van de aard en ernst van de schade, de bouwconstructie en de toegankelijkheid van de ondergrond. De belangrijkste methoden zijn:

1. Bodeminjectie (URETEK DeepInjection®)

De URETEK DeepInjection® methode is een moderne en effectieve techniek voor het herstel en versterken van verzakte funderingen. Deze methode wordt toegepast op gebouwen die op staal zijn gefundeerd. Het proces bestaat uit drie stappen:

Stappen van de URETEK DeepInjection® methode

Boren langs de funderingsvoet: Met een handboormachine worden gaten van 16 mm in de grond geboord aan de buitenzijde van het pand. De gaten worden geboord op een onderlinge afstand van 50 tot 70 cm.
Injectielans plaatsen en injecteren: Een speciaal ontwikkelde expansiehars, die uit twee componenten bestaat, wordt door de gaten in de ondergrond geïnjecteerd. De hars expandeert direct en verdicht en versterkt zo de bodem onder de fundering.
Versterking en opkrikken van de fundering: Na de injectie wordt de ondergrond versterkt, waardoor verdere verzakking voorkomen kan worden. In sommige gevallen is het zelfs mogelijk om de verzakte fundering weer op te liften, wat helpt bij het reduceren van scheuren in muren.

De methode is toepasbaar in vrijwel alle soorten bodemlagen, zoals zand, klei, leem en veen. Het is een snelle, betrouwbare en onaangedane methode die weinig overlast veroorzaakt.

2. Onderkeldering

Een andere methode voor funderingsherstel is onderkeldering. Dit betreft het toevoegen van een nieuwe fundering onder de bestaande. Deze methode wordt vaak toegepast bij ernstige funderingsproblemen waarbij de huidige fundering niet meer in staat is om het gewicht van het gebouw te dragen.

Voordelen en nadelen van onderkeldering

Voordelen: - Volledige stabilisatie van de fundering. - Mogelijkheid om het gebouw volledig te herstellen. - Goede oplossing voor ernstige schade.

Nadelen: - Hoog werkvolume en kosten. - Tijdverlies en aanzienlijke overlast tijdens het proces. - Veel ingrijpende ingrepen in de ondergrond.

Onderkeldering is een complexe methode die vaak in samenwerking met een aannemer en bouwtechnisch advies wordt uitgevoerd.

3. Funderingsversterking via Duurzaam Funderingsherstel

Duurzaam Funderingsherstel biedt een alternatieve aanpak voor het versterken van funderingen. Deze methode richt zich op het stabiliseren van de ondergrond en het voorkomen van verdere verzakkingen. Het is een duurzamere en minder ingrijpende methode vergeleken met traditionele funderingshersteltechnieken.

Stappen van Duurzaam Funderingsherstel

Inspectie: Een funderingsinspectie wordt uitgevoerd om de exacte oorzaak van de schade te bepalen.
Analyse en planning: Op basis van de inspectie wordt een plan opgesteld voor het versterken van de fundering.
Versterking van de ondergrond: Met behulp van duurzame methoden wordt de bodem onder de fundering versterkt.
Beheer en ondersteuning: Na de herstelmethode wordt het gebouw gecontroleerd en, indien nodig, verder ondersteund.

Deze methode is vooral geschikt voor woningen met lichte tot middelzware funderingsproblemen en wordt vaak toegepast bij aanbouw of uitbouwprojecten.

Praktische stappen bij funderingsherstel

Wanneer een woning of gebouw last heeft van funderingsproblemen, is het belangrijk om een systematische aanpak te volgen. Dit helpt om de schade te beperken en een duurzame oplossing te verkrijgen. De volgende stappen worden aanbevolen:

1. Funderingsinspectie

De eerste en belangrijkste stap is het uitvoeren van een funderingsinspectie. Dit is een grondige analyse van de toestand van de fundering en de oorzaken van de schade. De inspectie kan worden uitgevoerd door een kwalificerende aannemer of een technisch adviseur.

2. Kiezen voor de juiste herstelmethode

Bij de keuze van een herstelmethode is het belangrijk om rekening te houden met de aard van de schade, de bouwconstructie, de toegankelijkheid van de ondergrond en de budgettaire mogelijkheden. De URETEK DeepInjection® methode is vaak de voorkeursmethode vanwege haar efficiëntie en minimale overlast.

3. Uitvoering van de herstelmethode

De herstelmethode wordt uitgevoerd door een kwalificerende aannemer. Het is belangrijk dat de aannemer ervaring heeft met het type herstel dat nodig is. Tijdens het proces is het essentieel om de communicatie met de aannemer te behouden en eventuele aandachtspunten direct te bespreken.

4. Monitoring na herstel

Na het herstel is het belangrijk om de toestand van de fundering te monitoren. Dit helpt bij het vroegtijdig herkennen van eventuele nieuwe problemen. Ook is het aan te raden om periodieke inspecties uit te voeren, vooral bij gebouwen op kwetsbare grondlagen.

Funderingsherstel in de nationale agenda

De problematiek rond funderingen is niet alleen een technisch vraagstuk, maar ook een maatschappelijk en economisch vraagstuk. In Nederland is het probleem op zo’n grote schaal dat er op nationaal niveau een aanpak is ingezet. In het advies 'Goed gefundeerd', uitgebracht door de RLI in februari 2024, is sprake van een nationale aanpak om funderingsproblematiek aan te pakken.

De aanpak richt zich op drie pijlers:

Verminderen van schade: Door preventieve maatregelen en beter grondgebruik.
Ondersteuning van eigenaren: Door financiële en praktische hulp bij het oplossen van funderingsproblemen.
Verbetering van het systeem: Door transparantie, registratie en verbetering van de bouw- en financieringsprocessen.

De VNG benadrukt in haar position paper dat dit een gezamenlijke opgave is die niet alleen het rijk betreft, maar ook decentrale overheden, de bouwsector en de financiële sector. Het doel is om onwetendheid over funderingsproblemen te doorbreken en een betere ondersteuning voor inwoners te bieden.

Conclusie

Funderingsproblemen zijn een serieuze aangelegenheid die niet langer genegeerd kan worden. Het kan niet alleen leiden tot schade aan het gebouw, maar ook tot financiële verliezen en emotionele belasting voor de woningeigenaar. Het herkennen van de signalen, het uitvoeren van een funderingsinspectie en het kiezen van de juiste herstelmethode zijn essentieel om een duurzame oplossing te verkrijgen.

De URETEK DeepInjection® methode biedt een snelle en efficiënte oplossing voor veel funderingsproblemen, terwijl onderkeldering en Duurzaam Funderingsherstel ook hun voordeel hebben in bepaalde situaties. De keuze voor de juiste methode hangt af van de aard van de schade en de bouwconstructie. Bovendien is het belangrijk om na het herstel de toestand van de fundering te monitoren en eventuele aandachtspunten direct te bespreken.

Op nationaal niveau is er ook aandacht voor funderingsproblematiek. De nationale aanpak, zoals uitgelegd in het advies 'Goed gefundeerd', benadrukt de noodzaak van preventie, ondersteuning en systeemverbetering. Deze aanpak benadrukt de rol van de overheid, de bouwsector en de financiële sector bij het oplossen van funderingsproblemen.

Bij het herstel van funderingen is het verstandig om altijd het advies van een kwalificerende aannemer of technisch adviseur in te winnen. Dit helpt bij het bepalen van de juiste maatregelen en het voorkomen van verdere schade. Door vroegtijdige interventie en professionele uitvoering is het mogelijk om de levensduur en veiligheid van een gebouw te waarborgen.

Bronnen

opkrikken