PIR Isolatie onder Fundering: Toepassing, Voordelen en Uitvoering in de Praktijk

Published by Redactie on juli 27, 2025 | Category fundering

Inleiding

Een goed geïsoleerde fundering is van groot belang voor de thermische prestatie van een gebouw. Het voorkomt warmteverlies via de vloer, draagt bij aan comfort en energiebesparing, en helpt bij het beheersen van vocht. In de bouw- en renovatiebranche zijn isolatiematerialen zoals PIR (Polyisocyanuraat) steeds vaker in gebruik gekomen. Dit artikel beoogt de toepassing van PIR isolatie onder funderingen te bespreken, met aandacht voor eigenschappen, voordelen, technische specificaties en praktische uitvoeringsmethoden.

Bij de uitvoering van funderingsisolatie met PIR platen is het belangrijk om rekening te houden met het vochtgehalte van de omgeving, de mechanische belasting die op de fundering rust, en de aansluiting op de rest van de gevel- en vloerisolatie. Het artikel geeft een overzicht van de mogelijkheden en aanbevolen methoden, met praktische voorbeelden uit de constructiepraktijk.

Wat is PIR en wat zijn de eigenschappen?

PIR is een type hard schuim dat uit een gesloten celstructuur bestaat. Deze structuur zorgt ervoor dat PIR weinig tot geen vocht opneemt, wat het ideaal maakt voor toepassingen in vochtige omgevingen zoals funderingen. In vergelijking met PUR (Polyurethaan) heeft PIR een lager λ-waarde, wat betekent dat het een hogere isolatiewaarde biedt. Hierdoor kan een geringere dikte worden gebruikt om een vergelijkbare thermische prestatie te bereiken.

Bij PIR platen is het niet ongebruikelijk dat ze voorzien zijn van een aluminium cachering of dampremmende laag. Deze afwerking zorgt voor extra bescherming tegen vocht en dampdoorlaatbaarheid. Daarnaast zijn PIR platen meestal stijf en duurzaam, waardoor ze goed meegaan met mechanische belastingen tijdens en na de constructie. PIR platen zijn ook moeilijk brandbaar, wat hen geschikt maakt voor toepassingen waar brandveiligheid een prioriteit is.

Voordelen van PIR isolatie onder fundering

Het gebruik van PIR platen onder funderingen biedt een aantal aantrekkelijke voordelen. De belangrijkste voordelen zijn:

Hoge isolatiewaarde: Dankzij de lage λ-waarde is een dikkere isolatie niet altijd nodig. Dit bespaart ruimte en materiaal.
Vochtbestendigheid: De gesloten celstructuur en eventuele aluminium cachering zorgen ervoor dat PIR platen goed bestand zijn tegen vocht. Dit is van groot belang bij funderingen, die direct in contact komen met de grond.
Mechanische sterkte: PIR platen zijn stijf en duurzaam, waardoor ze goed meegaan met mechanische belastingen tijdens en na de constructie.
Brandveiligheid: PIR platen zijn moeilijk brandbaar en voldoen aan hoge brandveiligheidsnormen. Dit is een extra pluspunt bij funderingsisolatie.
Duurzaamheid: Het materiaal heeft een lange levensduur en vereist weinig onderhoud. Dit maakt het een duurzame keuze voor funderingsisolatie.

Toepassing van PIR platen onder fundering

De toepassing van PIR platen onder funderingen kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, afhankelijk van de constructie en de ruimtelijke omstandigheden. In de praktijk worden twee hoofdmethoden onderscheiden: horizontale en verticale isolatie.

1. Horizontale isolatie van de fundering

Bij horizontale isolatie worden PIR platen aangebracht op de bovenkant van de fundering, waar ze onder de vloer of de grondvloer terecht komen. Deze methode is geschikt voor projecten waarbij er geen kruipruimte is. Door gebruik te maken van dunne PIR platen met een hoge isolatiewaarde, kan voldoende thermische isolatie bereikt worden zonder veel ruimte te verliezen.

In een praktisch voorbeeld van de vloeropbouw wordt de volgende opbouw gebruikt:

zandlaag
PE-folie
PIR platen van 150 mm met 2-zijdige aluminium cachering
gewapende betonvloer (constructievloer) van 150 mm
reflectiefolie
gevlinderde betonvloer met vloerverwarming van 100 mm

De PIR platen onder de vloer lopen door tot onder de sleuf fundering en vervolgens langs de muren en het dak. Dit creëert een zo veel mogelijk doorlopende isolatieschil, wat positief is voor de thermische prestatie van het gebouw.

2. Verticale isolatie van de fundering

In gevallen waarbij de fundering een zijkant heeft die bloot staat aan de grond of regen, is verticale isolatie met PIR platen een goede oplossing. De platen worden dan aangebracht langs de zijkant van de fundering en worden vastgezet met een PU-lijm of mechanisch. Deze methode is vooral geschikt voor funderingen met een vrij hoge zijkant.

Tijdens de uitvoering moet aandacht worden besteed aan de aansluiting van de funderingsisolatie op de gevelisolatie. Als bij de gevelisolatie een ander type isolatiemateriaal wordt gebruikt, is het belangrijk dat de aansluiting nauwkeurig uitgevoerd wordt. Dit voorkomt thermische bruggen en lekages, die negatief kunnen zijn voor de energieprestatie en de duurzaamheid van de constructie.

Uitvoeringsmethoden en praktische aandachtspunten

De manier waarop PIR platen worden bevestigd aan de fundering, hangt af van de constructie. In sommige gevallen kunnen de platen op voorhand worden geïnstalleerd als onderdeel van de bekisting van de fundering. Dit heeft het voordeel dat de isolatie direct een rol speelt bij de vorming van de fundering. In andere gevallen wordt de isolatie aangebracht nadat de fundering is opgetrokken. Dan kunnen de platen mechanisch worden bevestigd of verlijmd met een PU-lijm.

Bij de uitvoering van PIR platen onder funderingen is het belangrijk om aandacht te besteden aan het vochtgehalte van de omgeving. De PE-folie die wordt aangebracht op de zandlaag en onder de PIR platen dient als damprem. Het is belangrijk dat deze folie goed doorloopt naar de muren toe, om vochtinbreng te voorkomen. In de praktijk is het aan te raden dat de folie doorloopt tot waar de eerste laag van de nieuwe binnenmuur (kalkblok) komt. Dit zorgt voor een dichte damprem en voorkomt het optreden van schimmel.

Bij de aansluiting van de PIR platen op de bestaande muren is het ook belangrijk om een luchtruimte van minimaal 20 mm te houden. Dit zorgt voor adequate ventilatie en voorkomt dat vocht opstijgt. De PIR platen kunnen hiervoor voorzien zijn van een tand- en groefconstructie, wat het gemakkelijk maakt om ze in de spouw te plaatsen.

Samenwerking met andere isolatiematerialen

PIR platen kunnen ook worden gebruikt in combinatie met andere isolatiematerialen. In sommige gevallen wordt gekozen voor PIR platen met een extra afwerking, zoals OSB (Oriented Strand Board) of Gips. Deze platen zijn ideaal voor projecten waarbij isolatie en afwerking in één stap worden uitgevoerd. Ze zijn bijzonder geschikt voor wanden en plafonds boven de fundering, waarbij PIR platen gebruikt worden als onderdeel van een duurzame isolatiesysteem.

In het geval van een spouwmuur met PIR platen is het belangrijk om rekening te houden met de dikte van het isolatiemateriaal en de totale spouw. De luchtspouw dient minimaal 20 mm te bedragen. PIR-isolatieplaten kunnen hiervoor worden gebruikt in combinatie met spouwpluggen en spouwankers, afhankelijk van de ruimte die beschikbaar is.

Conclusie

PIR platen zijn een uitstekende keuze voor funderingsisolatie vanwege hun hoge isolatiewaarde, vochtbestendigheid en mechanische sterkte. Tegenwoordig worden ze steeds vaker ingezet in zowel nieuwbouwprojecten als renovaties, waarbij het beheersen van vocht en warmteverlies een prioriteit is. Door de beschikbaarheid van verschillende diktes en typen PIR platen, is het mogelijk om de isolatie aan te passen aan de specifieke vereisten van een project.

In de praktijk is het belangrijk om aandacht te besteden aan de uitvoering van de isolatie, de aansluiting op de rest van de constructie en de vochtbeheersing. Door deze aspecten goed aan te pakken, kan een duurzame en energie-efficiënte funderingsisolatie worden gerealiseerd. PIR platen zijn dus niet alleen een technisch betrouwbare keuze, maar ook een duurzame en toekomstbestendige oplossing voor de isolatie van funderingen.