Raamwerkfundering: Stabiliteit en functie in de bouwconstructie

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Inleiding

Een goed ontworpen en uitgevoerde fundering is de basis voor elke stabiele en duurzame bouwconstructie. De fundering zorgt ervoor dat het gewicht van het gebouw veilig en gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld, waardoor verzakkingen, scheefstanden en scheuren worden voorkomen. In dit artikel bespreken we de raamwerkfundering, een specifiek type fundering dat in bepaalde situaties gebruikt wordt, en leggen we uit hoe deze fundering werkt, waar ze toegepast wordt en welke voor- en nadelen ze heeft. We baseren ons hierbij uitsluitend op de informatie uit betrouwbare bronnen over funderingsmethoden, technische aspecten en toepassingsgebieden.

Wat is een raamwerkfundering?

Een raamwerkfundering, ook wel aangeduid als strapping-fundering of stripfundering, is een type fundering dat wordt gebruikt om kolommen of dragende muren ondersteunend te verbinden. Deze fundering bestaat uit een verstrengeling van funderingsplaten of bandvoeten, die zoals een raamwerk structuur vormen. Dit type fundering zorgt ervoor dat de verticale belastingen van het gebouw gelijkmatig worden gedistribueerd over de ondergrond en dat eventuele zijdelingse krachten, zoals wind- of aardbevingkrachten, worden opgevangen.

Een raamwerkfundering is meestal aan te passen aan complexe bouwgeometrieën en wordt vaak gebruikt in situaties waar kolommen of muren dicht op elkaar staan of waar aanvullende stabiliteit nodig is. Dit type fundering is een logische keuze wanneer een bandbalk nodig is om twee losse funderingen aan te sluiten of te versterken, bijvoorbeeld bij een uitbreiding of een gebouw met meerdere vleugels.

Technische kenmerken

Bandvoeten of bandbalken vormen de basis van de raamwerkfundering.
De fundering bestaat uit gevouwen of gelaste platen, vaak gemaakt van gewapend beton of stalen profielen.
De bandbalk verbindt funderingsblokken of -platen, waardoor zijdelingse krachten worden opgevangen.
Het ontwerp zorgt voor verdeelde belasting en minimaliseert differentiële zetting.

Toepassingsgebieden

Een raamwerkfundering wordt vooral toegepast in de volgende situaties:

Gebouwen met meerdere vleugels of uitbreidingen, waarbij kolommen of muren dicht bij elkaar staan.
Complexere constructies, zoals woningbouwprojecten of industriële halen, waar extra stabiliteit nodig is.
Structuren met zware belastingen, zoals fabrieken of wissels, waar zowel verticale als horizontale stabiliteit belangrijk is.
Situaties met ongelijkmatige grondverdeling, waar een gelijkmatige zetting moet worden gegarandeerd.

Vervangingsoptie

In sommige gevallen kan een raamwerkfundering ook worden gebruikt als alternatief voor een gecombineerde voet of een matfundering. Een raamwerkfundering biedt meestal een economischere oplossing dan een volledige plaatfundering, terwijl de stabiliteit en het draagvermogen nog steeds voldoende zijn.

Voor- en nadelen van een raamwerkfundering

Net als bij elke funderingstypen heeft een raamwerkfundering haar eigen voordelen en nadelen. Hieronder geven we een overzicht:

Voordelen

Extra stabiliteit: Door de verbinding van funderingsplaten of -kolommen met bandbalken wordt de constructie beter bestand tegen zijdelingse krachten.
Flexibiliteit: Past goed bij complexe bouwgeometrieën en kan meerdere vleugels of uitbreidingen ondersteunen.
Gelijktijdige belastingverdeling: Vermindert het risico op differentiële zetting en vermindert zo de kans op scheuren.
Economisch: In veel gevallen is een raamwerkfundering een goedkoper alternatief dan een volledige plaatfundering, vooral bij constructies met lichte tot middelzware belastingen.

Nadelen

Beperkte toepassing: Niet ideaal voor zware industriële constructies of gebouwen met extreem hoge belastingen.
Gevoelig voor funderingsproblemen: Minder geschikt voor gebieden met zwakke grond of een hoge grondwaterstand.
Complexiteit in ontwerp: Vereist aandacht voor het correcte dimensioneren van bandbalken en het bepalen van de juiste ondergrondse drukverdeling.

Raamwerkfundering versus andere funderingstypen

Om de rol van de raamwerkfundering goed te begrijpen, is het nuttig deze fundering te vergelijken met andere veelvoorkomende funderingstypen. Hieronder geven we een korte uitleg van enkele van deze types en waarom een raamwerkfundering in bepaalde gevallen de betere keuze kan zijn.

Strokenfundering

Een strokenfundering bestaat uit langwerpige stroken van gewapend beton die onder dragende muren worden geplaatst. Deze fundering wordt vaak gebruikt in situaties waar de bodem voldoende draagkracht heeft om het gewicht van het gebouw te dragen. In tegenstelling tot een raamwerkfundering is een strokenfundering meestal niet verbonden met andere funderingen en is het ontwerp minder geschikt voor complexe constructies met meerdere dragende elementen.

Plaatfundering

Een plaatfundering is een dikke plaat van gewapend beton die over het gehele grondoppervlak van het gebouw wordt gelegd. Deze fundering wordt vaak gebruikt wanneer de draagkrachtige grond zeer diep ligt of wanneer de bodem zwak is. In dergelijke gevallen is een plaatfundering vaak de enige haalbare oplossing, omdat deze het gewicht van het gebouw gelijkmatig over een groot oppervlak verdeelt. Een raamwerkfundering is in dergelijke gevallen niet geschikt en moet dan worden vervangen door een plaatfundering.

Paalfundering

Een paalfundering bestaat uit meerdere palen die diep in de grond worden geheid, geboord of geschroefd. Deze palen dragen het gewicht van het gebouw over naar sterkere grondlagen. Een raamwerkfundering kan worden gecombineerd met een paalfundering, bijvoorbeeld als de grond niet voldoende draagkracht heeft om de funderingplaten te dragen. In dergelijke gevallen kan een raamwerkfundering worden gebruikt als bovenliggende structuur die de verticale belastingen van de paalfundering opvangt.

Gecombineerde fundering

Een gecombineerde fundering is een constructie waarbij meerdere funderingsblokken of -platen worden verbonden in één geheel. Deze fundering is meestal iets zwaarder dan een raamwerkfundering en wordt gebruikt in situaties waar meer draagkracht nodig is. In sommige gevallen kan een raamwerkfundering dienen als een lichtere en flexibelere alternatieve oplossing.

Constructieve aandachtspunten bij een raamwerkfundering

Om een raamwerkfundering goed te ontwerpen en te uitvoeren, zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten die moeten worden meegenomen. Deze aandachtspunten zijn afgeleid uit de technische specificaties en ervaringen die in de gegeven bronnen worden genoemd.

1. Ondergrondse stabiliteit

Een raamwerkfundering vereist een stabilere ondergrond dan een gewone fundering. Omdat de fundering bestaat uit losse elementen die aan elkaar zijn verbonden, is het belangrijk dat de ondergrond homogeen is en voldoende draagkracht heeft. In geval van zwakke grond, zoals veen of klei, kan een raamwerkfundering worden gecombineerd met een paalfundering om extra stabiliteit te bieden.

2. Correcte dimensionering

De bandbalken en funderingsplaten van een raamwerkfundering moeten correct worden gedimensioneerd om de belastingen van het gebouw te dragen. Dit betreft zowel de horizontale als verticale krachten die op de fundering worden uitgeoefend. Fout dimensioneren kan leiden tot vervormingen, scheuren of zelfs kolomverzakkingen.

3. Verbindingen

De verbindingen tussen de losse funderingsblokken zijn een kernaspect van een raamwerkfundering. Deze verbindingen moeten zorgvuldig worden uitgevoerd en meestal worden stalen profielen of gewapend beton gebruikt om de funderingen aan elkaar te verbinden. De verbindingen moeten stijf en duurzaam zijn, zodat zij de krachten die op de fundering worden uitgeoefend kunnen opvangen.

4. Grondwaterstand

De grondwaterstand speelt een belangrijke rol bij de keuze van een raamwerkfundering. In situaties waar de grondwaterstand hoog is, kan een raamwerkfundering niet direct op de grond worden geplaatst, omdat de fundering dan gevoelig is voor verzakkingen of schade. In dergelijke gevallen kan een raamwerkfundering worden gecombineerd met een zwembank of plaatfundering om de fundering hoger te brengen en het risico op schade te verminderen.

5. Bouwvoorschrachten

Alle funderingen moeten voldoen aan de bouwvoorschrachten die gelden in Nederland. Deze voorschrachten zijn afgeleid van nationale en Europese normen en regels. Voor een raamwerkfundering zijn er specifieke regels die betrekking hebben op het ontwerp, de materialen en de uitvoering. Het is belangrijk dat de fundering in overeenstemming is met deze normen, zodat er geen juridische of technische problemen kunnen ontstaan.

Praktijkvoorbeelden van raamwerkfunderingen

Hoewel de informatie in de gegeven bronnen geen expliciete voorbeelden van raamwerkfunderingen in de praktijk bevat, is het mogelijk om enkele algemene toepassingen te overwegen op basis van de beschreven technische kenmerken. Hieronder geven we een fictief voorbeeld van een raamwerkfundering in een typische woningbouwsituatie.

Voorbeeld: Nieuwe woning in een bebouwd gebied

In een bebouwd wijkgebied wordt een nieuwe woning gebouwd met een uitbreiding op de achterkant. De bestaande fundering onder de oude woning bestaat uit prefab palen, terwijl de nieuwe uitbreiding wordt gefundeerd op schroef-combipalen. Om de funderingen aan elkaar te verbinden en extra stabiliteit te bieden, wordt er gekozen voor een raamwerkfundering.

De raamwerkfundering bestaat uit drie bandbalken die de funderingsplaten van de oude en nieuwe woning met elkaar verbinden. Deze bandbalken zijn gemaakt van gewapend beton en zijn zorgvuldig gedimensioneerd om de belastingen van beide delen van het gebouw te dragen. De bandbalken zorgen ervoor dat er geen ongelijkmatige zettingen optreden en dat de constructie extra bestand is tegen zijdelingse krachten.

De raamwerkfundering is hier een slimme keuze, omdat het de bestaande fundering met de nieuwe uitbreiding verbindt en tegelijkertijd het risico op scheuren of verzakkingen vermindert. Deze toepassing illustreert hoe een raamwerkfundering in de praktijk kan worden gebruikt om complexe bouwprojecten te ondersteunen.

Problemen en risico’s

Ondanks de vele voordelen van een raamwerkfundering, zijn er ook enkele risico’s en problemen die kunnen optreden. Deze risico’s zijn afhankelijk van de bouwvoorschrachten, de uitvoering, de materialen en de ondergrondse situatie.

1. Onvoldoende draagkracht

Een raamwerkfundering is niet geschikt voor zwakke grond. Als de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft, kan de fundering verzakken of vervormen. In dergelijke gevallen is het beter om te kiezen voor een plaatfundering of een paalfundering.

2. Fout dimensionering

Een raamwerkfundering is afhankelijk van correcte dimensionering. Als de bandbalken of funderingsplaten te dun zijn of te weinig ondersteuning bieden, kan de fundering niet de belastingen van het gebouw opvangen. Dit kan leiden tot verzakkingen, scheuren of kolomverzakkingen.

3. Schade door grondwater

Een hoge grondwaterstand kan een raamwerkfundering beschadigen. Als de grondwaterstand hoger is dan de fundering, kan de fundering nat raken, wat leidt tot scheuren, vervorming of rotting van houten palen (in oude constructies). In dergelijke gevallen is het beter om een raamwerkfundering te combineren met een zwembank of plaatfundering.

4. Onjuiste verbindingen

De verbindingen tussen de losse funderingsblokken zijn kernaspecten van een raamwerkfundering. Als deze verbindingen niet goed worden uitgevoerd, kan de fundering niet de krachten opvangen die erop worden uitgeoefend. In dergelijke gevallen kan het tot verzakkingen of scheuren komen.

5. Vergeten van bouwvoorschrachten

Alle funderingen moeten voldoen aan de bouwvoorschrachten die gelden in Nederland. Als een raamwerkfundering niet voldoet aan deze regels, kan het leiden tot juridische problemen of technische risico’s. Het is daarom belangrijk dat de fundering wordt ontworpen en uitgevoerd door een gespecialiseerd bouwbedrijf of ingenieur.

De rol van de bouwprofessional bij een raamwerkfundering

Het ontwerpen en uitvoeren van een raamwerkfundering is een technisch complexe klus die niet zonder expertise kan worden gedaan. Het is daarom belangrijk dat de fundering wordt ontworpen en uitgevoerd door een gespecialiseerde bouwprofessional, zoals een constructeur, bouwbedrijf of funderingsbedrijf.

Een bouwprofessional zorgt ervoor dat:

De fundering voldoet aan de bouwvoorschrachten.
De ondergrondse situatie goed wordt beoordeeld.
De fundering correct wordt gedimensioneerd.
De verbindingen tussen de funderingsblokken goed worden uitgevoerd.
De fundering bestand is tegen omgevingsinvloeden, zoals grondwater, vorst of schimmels.

Bij complexe projecten kan het ook nuttig zijn om extra advies in te huren, bijvoorbeeld van een bouwadviesbureau of funderingsdeskundige. Dit zorgt ervoor dat de fundering veilig, duurzaam en conform de regels is.

Conclusie

Een raamwerkfundering is een specifiek type fundering dat in bepaalde situaties een goede oplossing biedt voor stabiliteitsproblemen. Het is meestal geschikt voor constructies met meerdere vleugels, uitbreidingen of compexe bouwgeometrieën. De fundering bestaat uit verbonden funderingsplaten of -kolommen die worden versterkt door bandbalken. De voordelen van een raamwerkfundering zijn onder andere extra stabiliteit, flexibiliteit en economie.

Een raamwerkfundering is echter niet geschikt voor alle situaties. Bij zwakke grond, hoge grondwaterstand of zware belastingen is het beter om te kiezen voor een plaatfundering of een paalfundering. Bovendien is het belangrijk dat de fundering correct wordt ontworpen en uitgevoerd door een gespecialiseerde bouwprofessional.

In de praktijk is een raamwerkfundering een slimme keuze in situaties waar extra stabiliteit nodig is, maar waar een volledige plaatfundering te duur of onnodig is. Het is een funderingstypen die goed past bij woningbouwprojecten, industriële halen of uitbreidingen en die vaak een goede balans biedt tussen kostenefficiëntie en constructieve stabiliteit.

Het is altijd belangrijk om de ondergrondse situatie goed te beoordelen en de bouwvoorschrachten te volgen bij het ontwerpen van een raamwerkfundering. Dit zorgt ervoor dat de fundering veilig, duurzaam en conform de regels is.

Bronnen

raamwerk