Fundering op staal: Werking, toepassing en aandachtspunten bij bouw en renovatie

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen of renoveren van een woning of gebouw is een goede fundering essentieel. Een fundering op staal is een van de meest gebruikte funderingsmethoden in Nederland, vooral voor woningen, schuren en kleinere constructies. De term "fundering op staal" verwijst niet naar het gebruik van het materiaal staal, maar naar een stabiele bodemlaag waarop de fundering direct rust. Deze methode is kostenefficiënt en geschikt voor situaties waarin de ondergrond voldoende draagkracht heeft. In dit artikel leggen we de werking van een fundering op staal uit, geven we een overzicht van de drie meest gebruikte vormen, en bespreken we belangrijke aandachtspunten bij toepassing, inclusief mogelijke problemen en herstelmogelijkheden.

Wat is een fundering op staal?

Een fundering op staal is een constructiemethode waarbij het gewicht van een bouwwerk direct op een draagkrachtige bodemlaag wordt overgedragen, zonder gebruik te maken van palen of diepe fundamenten. De term "staal" verwijst hier niet naar het metalen materiaal, maar naar een stabiele en stevige ondergrond, zoals zand of stevige klei. Deze bodemlaag dient als de fundament voor de constructie. De fundering op staal is meestal geschikt voor gebouwen met een beperkte belasting, zoals woningen, schuren en kleinere gebouwen.

Het gebruik van deze methode vereist dat een grondonderzoek is uitgevoerd om te bepalen of de ondergrond voldoende draagkracht heeft. Dit onderzoek, vaak een sondering of funderingsonderzoek, helpt bij het identificeren van de draagkrachtige laag. Wanneer deze laag zich op minder dan drie meter diepte onder het grondoppervlak bevindt, is een fundering op staal meestal een geschikte keuze.

Hoe werkt een fundering op staal?

De werking van een fundering op staal begint met een grondonderzoek. Dit onderzoek helpt bij het bepalen of de ondergrond voldoende draagkracht heeft om de belasting van het gebouw te dragen. Als dit het geval is, kan de fundering worden uitgevoerd in een van de drie hoofdvormen: plaatfundering, strookfundering of poerfundering.

Het proces omvat meestal de volgende stappen:

Grondonderzoek: Een funderingsonderzoek of sondering wordt uitgevoerd om de draagkracht van de ondergrond te bepalen. Hierbij wordt gekeken naar de type bodem, de diepte van de draagkrachtige laag, de grondwaterstand en eventuele onregelmatigheden in de ondergrond.
Uitgraven van de bouwput: De bovenliggende, minder stevige grondlagen worden verwijderd totdat de draagkrachtige laag bereikt is. Deze laag wordt meestal zand of stevige klei.
Plaatsen van de fundering: Afhankelijk van het ontwerp wordt een plaatfundering, strookfundering of poerfundering aangebracht. Deze funderingsvormen zorgen voor een gelijkmatige verdeling van de belasting over de ondergrond.
Constructie opbouwen: Zodra de fundering is afgewerkt, kan de opbouw van het bouwwerk beginnen. Het is belangrijk dat de fundering tijdens deze fase niet wordt belast voordat het bouwwerk volledig is en de belasting gelijkmatig is verdeeld.

Soorten funderingen op staal

Er zijn drie meest gebruikte vormen van funderingen op staal: plaatfundering, strookfundering en poerfundering. Elke vorm heeft zijn eigen toepassingsgebied, voordelen en nadelen. De keuze van de juiste funderingsvorm hangt af van factoren zoals de belasting van het gebouw, de draagkracht van de ondergrond en de structuur van het bouwwerk.

1. Plaatfundering

Een plaatfundering bestaat uit een gewapende betonplaat die over de volledige oppervlakte van het bouwwerk wordt geplaatst. Deze fundering verdeelt de belasting van het gebouw gelijkmatig over de ondergrond, wat voorkomt dat er verzakkingen optreden. Plaatfunderingen zijn vooral geschikt voor gebouwen met een hoge belasting, zoals woningen met meerdere verdiepingen of zware constructies.

Voordelen van een plaatfundering: - Goedkeuringsvrij: Meestal voldoet een plaatfundering aan de bouwvoorschrachten zonder extra versterking. - Stabiel: Omdat de belasting gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld, is er weinig kans op verzakkingen. - Kostenefficiënt: Een plaatfundering is vaak goedkoper dan andere funderingsvormen, zoals paalfunderingen.

Nadelen van een plaatfundering: - Geen keldervermogen: Een plaatfundering is meestal niet geschikt voor het aanleggen van een kelder. - Voorwaarden: De ondergrond moet voldoende draagkracht hebben om de belasting van de plaatfundering te dragen.

2. Strookfundering

Een strookfundering bestaat uit een doorlopende strook van beton onder dragende muren. Deze fundering verdeelt de belasting van de muren gelijkmatig over de ondergrond. Strookfunderingen zijn vaak te zien bij woningen met dragende muren en zijn geschikt voor gebouwen met een beperkte belasting.

Voordelen van een strookfundering: - Kostenefficiënt: Een strookfundering is meestal goedkoper dan andere funderingsvormen, zoals paalfunderingen. - Eenvoudig: De uitvoering van een strookfundering is relatief eenvoudig en snel. - Geschikt voor zandgrond: Deze fundering is vaak geschikt voor bouwprojecten op zandgrond.

Nadelen van een strookfundering: - Beperkte belastingcapaciteit: Een strookfundering is meestal niet geschikt voor zware constructies of gebouwen met meerdere verdiepingen. - Onregelmatigheden: Wanneer de ondergrond niet gelijkmatig is, kunnen er verzakkingen optreden.

3. Poerfundering

Een poerfundering bestaat uit betonnen blokken onder specifieke punten, zoals kolommen of hoeken van een gebouw. Deze fundering is geschikt voor constructies met lokaal geconcentreerde belastingen. Poerfunderingen zijn vaak te zien bij schuren, garages en kleinere constructies.

Voordelen van een poerfundering: - Kostenefficiënt: Een poerfundering is meestal goedkoper dan andere funderingsvormen, zoals paalfunderingen. - Eenvoudig: De uitvoering van een poerfundering is relatief eenvouded. - Geschikt voor lokaal geconcentreerde belastingen: Deze fundering is vaak geschikt voor constructies met lokaal geconcentreerde belastingen.

Nadelen van een poerfundering: - Beperkte belastingcapaciteit: Een poerfundering is meestal niet geschikt voor zware constructies of gebouwen met meerdere verdiepingen. - Onregelmatigheden: Wanneer de ondergrond niet gelijkmatig is, kunnen er verzakkingen optreden.

Aandachtspunten bij toepassing van fundering op staal

Bij het toepassen van een fundering op staal zijn er verschillende aandachtspunten die moeten worden overwogen. Deze aandachtspunten zijn van belang voor zowel bouwprojecten als renovatieprojecten. Het is belangrijk om te controleren of de ondergrond voldoende draagkracht heeft en of er aan de voorwaarden voldaan is.

1. Draagkracht van de ondergrond

De ondergrond moet voldoende draagkracht hebben om de belasting van het gebouw te dragen. Wanneer de ondergrond te zwak is, kan er sprake zijn van verzakkingen of instabiliteit. Een grondonderzoek is daarom essentieel om te bepalen of een fundering op staal geschikt is.

2. Diepte van de draagkrachtige laag

Een fundering op staal is meestal geschikt wanneer de draagkrachtige laag zich op minder dan drie meter diepte onder het grondoppervlak bevindt. Wanneer de draagkrachtige laag zich dieper bevindt, is een paalfundering vaak een betere keuze.

3. Grondwaterstand

De grondwaterstand moet voldoende laag zijn om te voorkomen dat er sprake is van optrekkend vocht of instabiliteit. Een hoge grondwaterstand kan leiden tot problemen met de fundering, zoals verzakkingen of schade aan de constructie.

4. Belasting van het gebouw

De belasting van het gebouw moet beperkt zijn voor een fundering op staal. Wanneer het gebouw zwaar is of meerdere verdiepingen heeft, is een paalfundering vaak een betere keuze.

Mogelijke problemen bij fundering op staal

Hoewel een fundering op staal over het algemeen duurzaam en stabiel is, kunnen er enkele mogelijke problemen optreden. Deze problemen kunnen leiden tot schade aan de constructie en moeten daarom op tijd hersteld worden.

1. Verzakkingen

Verzakkingen kunnen optreden wanneer de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft of wanneer er onregelmatigheden in de ondergrond zijn. Deze verzakkingen kunnen leiden tot scheuren in de muren en vloeren, en kunnen ook leiden tot schade aan de constructie.

2. Scheurvorming in de funderingsplaat

Scheurvorming in de funderingsplaat kan optreden wanneer er zettingen of externe belastingen zijn. Deze scheuren kunnen leiden tot instabiliteit en moeten daarom op tijd hersteld worden.

3. Corrosie van funderingselementen

Wanneer funderingselementen, zoals stalen platen, blootgesteld worden aan vocht of andere corrosieve omstandigheden, kan er sprake zijn van corrosie. Deze corrosie kan leiden tot schade aan de fundering en moet daarom op tijd hersteld worden.

Funderingsherstel en onderhoud

Wanneer een fundering op staal verzwakt of beschadigd is, is funderingsherstel vaak nodig om de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie te waarborgen. Funderingsherstel kan uit verschillende stappen bestaan, afhankelijk van de mate van schade en de oorzaak van de problemen.

1. Visuele inspectie

Een visuele inspectie is een eerste stap om te bepalen of er sprake is van schade of problemen. Teken van schade kunnen zijn, zoals scheuren in de muren, verzakkingen in de vloeren, of onregelmatigheden in de constructie.

2. Funderingsonderzoek

Een funderingsonderzoek is vaak nodig om te bepalen of de fundering nog voldoende draagkracht heeft. Dit onderzoek kan uit verschillende stappen bestaan, zoals een sondering of een test van de ondergrond.

3. Herstelmaatregelen

Wanneer er sprake is van schade of problemen, zijn er verschillende herstelmaatregelen mogelijk. Deze maatregelen kunnen zijn, zoals het aanbrengen van extra sterkte, het herstellen van scheuren, of het versterken van de fundering.

4. Grondverbetering

Wanneer de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft, kan grondverbetering een oplossing zijn. Grondverbetering bestaat uit het vervangen van de slecht dragende grondlaag met schoon zand of andere draagkrachtige materialen.

Conclusie

Een fundering op staal is een kostenefficiënte en vaak geschikte keuze voor bouwprojecten en renovatieprojecten. Deze methode is geschikt voor gebieden met een goede ondergrond en is vaak goedkoper dan andere funderingsvormen, zoals paalfunderingen. De werking van een fundering op staal is relatief eenvoudig, maar het is belangrijk om aandacht te besteden aan de draagkracht van de ondergrond, de diepte van de draagkrachtige laag, de grondwaterstand en de belasting van het gebouw. Wanneer er sprake is van problemen, zoals verzakkingen of schade aan de fundering, is funderingsherstel vaak nodig om de stabiliteit en duurzaamheid van de constructie te waarborgen. Het is daarom belangrijk om regelmatig te controleren of de fundering nog in orde is en eventuele problemen op tijd te herstellen.

Bronnen

staal
slot