Persleidingen en hun rol in de riolering

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

Inleiding

Persleidingen spelen een cruciale rol in de riolering, waarin afvalwater vanuit woningen en bedrijven wordt getransporteerd naar rioolwaterzuiveringsinstallaties. In Nederland zijn ruim 13.000 kilometer persleidingen aangelegd, waarvan ongeveer 60% in beheer ligt bij waterschappen en 40% bij gemeenten. De meeste persleidingen zijn uit de jaren ’70, en afhankelijk van de beheerfilosofie van de leidingbeheerder zijn deze nu op de helft of op het eind van de beoogde levensduur. Hoewel het inspecteren van persleidingen niet routinematig is, is de aandacht voor de conditie van deze leidingen in de komende jaren aangroeiend. Dit artikel bespreekt de functie van persleidingen, hun toepassingen, problemen, en de noodzaak van inspectie en onderhoud.

Wat is een persleiding?

Een persleiding is een leiding waarmee vloeistoffen of gassen onder druk worden getransporteerd. In de riolering worden persleidingen gebruikt om afvalwater vanuit woningen en bedrijven naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties te pompen. Deze leidingen zijn meestal van beton, kunststof of metaal gemaakt en hebben een diameter van ongeveer 1 meter. In sommige gevallen zijn de persleidingen zelfs groter, zoals bij transport van grote hoeveelheden afvalwater. De persleidingen vormen dus een essentieel onderdeel van het rioleringssysteem, waardoor het belangrijk is om deze regelmatig te onderhouden en te inspecteren.

Toepassingen van persleidingen

Persleidingen worden in verschillende sectoren gebruikt, maar hun primaire functie is het verplaatsen van vloeistoffen of gassen onder druk. In de riolering worden persleidingen veel gebruikt om afvalwater vanuit woningen en bedrijven naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties te transporteren. Daarnaast worden persleidingen ook ingezet bij het aanvoeren van druksystemen, zoals in de gas- of waterindustrie. In elke toepassing zorgen persleidingen ervoor dat de vloeistof of het gas snel en effectief op de juiste plek komt, zonder verlies van druk.

Verschil tussen persleidingen en afvoerleidingen

Hoewel persleidingen en afvoerleidingen vaak worden verward, zijn er belangrijke verschillen tussen de twee. Afvoerleidingen zijn meestal niet onder druk, terwijl persleidingen wel onder druk werken. Bovendien zijn persleidingen vaak groter en gemaakt van steviger materiaal. Afvoerleidingen worden vaak gebruikt voor het afvoeren van regenwater of afvalwater, terwijl persleidingen worden ingezet voor het transporteren van afvalwater naar zuiveringsinstallaties.

Problemen bij persleidingen

Net als bij elke andere vorm van leidingwerk kunnen er ook problemen optreden bij persleidingen. Een van de meest voorkomende problemen is de vorming van lekkages door beschadigde onderdelen of een slechte installatie. Lekkages kunnen leiden tot ernstige water- of gasverlies, wat niet alleen onnodig energieverbruik veroorzaakt, maar ook milieuvervuiling kan veroorzaken. Een ander probleem is het verstoppen van de leiding door afval of sedimenten die zich ophopen in de leiding. Regelmatig onderhoud en inspectie zijn cruciaal om dergelijke problemen te voorkomen en de levensduur van de persleiding te verlengen.

Inspectie en onderhoud van persleidingen

Het inspecteren van persleidingen is, anders dan bij vrijvervalriolering, (nog) geen routinematige activiteit van de leidingbeheerders. Het gebrek aan dubbel uitgevoerde transportroutes en toegangsmogelijkheden, het ontbreken van een ‘one-size-fits-all’-inspectietechniek en het ontbreken van een acute noodzaak vormen hiervoor de belangrijkste verklaringen. De faalfrequentie van persleidingen ligt rond de 1 per 100 km persleiding per jaar, terwijl de storingsfrequentie van drinkwaterleidingen rond de 6 per 100 km ligt. Daarnaast is de introductie van assetmanagement voor een toegenomen aandacht voor risico’s die samenhangen met het falen van persleidingen. Dit maakt dat de inspectie van persleidingen de komende jaren aan relevantie zal winnen.

Technieken voor inspectie en onderhoud

Er zijn verschillende technieken voor het inspecteren en onderhouden van persleidingen. Een veelgebruikte methode is het gebruik van een ronde spons met geavanceerde ultrasone sensoren. Deze sensoren zenden geluidsgolven uit en vangen ze weer op om afwijkingen in de wand of de verbindingen van de persleiding op te sporen. Daarnaast kunnen ook andere methoden worden gebruikt, zoals het gebruik van camera’s om de binnenkant van de leiding te bekijken. Het is belangrijk om regelmatig te inspecteren en onderhouden om problemen vroegtijdig te herkennen en te voorkomen.

Conclusie

Persleidingen spelen een cruciale rol in de riolering, waarin afvalwater vanuit woningen en bedrijven wordt getransporteerd naar rioolwaterzuiveringsinstallaties. Hoewel het inspecteren van persleidingen niet routinematig is, is de aandacht voor de conditie van deze leidingen in de komende jaren aangroeiend. Het is belangrijk om regelmatig te inspecteren en onderhouden om problemen vroegtijdig te herkennen en te voorkomen. Met de juiste technieken en methoden kan de levensduur van persleidingen worden verlengd en kunnen risico’s worden beheerst.

Bronnen

persleiding