Toetsingshulpmiddel voor Staalvezelbeton in Funderingsconstructies: Innovatie en Praktijktoepassing

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Inleiding

In de huidige bouwsector is innovatie essent om zowel duurzaamheid als efficiëntie te verhogen. Eén van de innovatieve oplossingen die in de laatste jaren regelmatig wordt toegepast is staalvezelbeton (SVB), vooral in funderingsconstructies. Hoewel het gebruik van SVB groeiende populariteit geniet, ontbreekt er in Nederland nog steeds een gedetailleerde en eenduidige regelgeving om dit materiaal volledig te kunnen toetsen en goedkeuren. Hierdoor ontstaan regelmatig discussies tussen toetsende en ontwerpende constructeurs.

Om dit probleem aan te kaarten en innovatie in de bouw te ondersteunen, is het Toetsingshulpmiddel voor Staalvezelbeton in Funderingsconstructies ontwikkeld door het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc) in samenwerking met de bouwindustrie. Dit document biedt een praktische aanpak voor het toetsen van constructies met SVB en is opgebouwd op een vergelijkbare manier als Eurocode 2, met aanvullingen op relevante artikelen. Het hulpmiddel is niet bindend als norm, maar is wel geaccordeerd door de NEN Normcommissie ‘TGB Betonconstructies’ en bevat rekenvoorbeelden om de toepassing te faciliteren.

In dit artikel wordt ingegaan op de achtergrond, inhoud, toepassingsgebied en praktische implementatie van het toetsingshulpmiddel, met speciale aandacht voor de funderingsconstructies in woning- en utiliteitsbouw.

Achtergrond van het Toetsingshulpmiddel

Innovatie en regelgeving

In de bouwsector is het gebruik van staalvezels in beton een relatief jonge ontwikkeling die in de praktijk al regelmatig wordt toegepast, met name in funderingen van woningen en utiliteitsgebouwen. Staalvezels worden toegevoegd aan beton om de scheurbestendigheid en taaiheid te verbeteren, zonder dat een traditionele wapening zoals staalwanden of -staven nodig is. Deze eigenschappen maken SVB aantrekkelijk voor toepassing in funderingsconstructies, waar het vaak niet mogelijk is om traditionele wapening te verwerken.

Hoewel het gebruik van SVB in de praktijk groeit, ontbreekt er in Nederland nog steeds een uitgebreide en eenduidige regelgeving die dit materiaal volledig kan ondersteunen. De bestaande richtlijnen zijn vaak gericht op andere toepassingen, zoals bedrijfsvloeren op palen, en niet op funderingsconstructies. Dit leidt tot onduidelijkheid bij het beoordelen en goedkeuren van projecten door het Bouwtoezicht.

De rol van COBc

Om deze kloof te overbruggen en innovatie in de bouw te ondersteunen, heeft het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc) een toetsingshulpmiddel ontwikkeld voor het toetsen van constructies met SVB. Dit hulpmiddel is een praktisch instrument dat bouwprofessionals helpt bij het toetsen van funderingsconstructies met SVB, met behulp van een aanvullende regelgeving die aansluit bij de bestaande Eurocode 2.

Het hulpmiddel is ontwikkeld in samenwerking met een aantal experts uit de bouwsector, waaronder Anne Hoekstra (Bekaert), Bart Wight, Christiaan Veenink (Constabiel) en René Braam (Adviesbureau Hageman). Het document is ontworpen als een richtlijn en niet als een norm, maar is wel geaccordeerd door de NEN Normcommissie ‘TGB Betonconstructies’, wat een hoge betrouwbaarheid van de inhoud garandeert.

Inhoud van het Toetsingshulpmiddel

Opbouw en structuur

Het Toetsingshulpmiddel voor Staalvezelbeton in Funderingsconstructies is opgebouwd in overeenstemming met de structuur van Eurocode 2 (NEN-EN 1992-1-1). Bij relevante artikelen zijn aanvullende richtlijnen opgenomen die specifiek gericht zijn op de toepassing van SVB in funderingsconstructies. Deze aanvullingen zijn bedoeld om het toetsen van constructies met SVB te faciliteren en om de praktische uitvoering te ondersteunen.

Daarnaast bevat het document rekenvoorbeelden, die bouwprofessionals helpen bij het toepassen van de richtlijnen in de praktijk. Deze voorbeelden zijn belangrijk om het hulpmiddel te testen en te verifiëren, en om ervoor te zorgen dat het daadwerkelijk bruikbaar is in diverse projecten.

Toepassingsgebied

Het toetsingshulpmiddel is specifiek gericht op funderingsconstructies in woning- en utiliteitsbouw, met de volgende kenmerken:

Gevolgklasse CC1 of CC2a: dit betekent dat het hulpmiddel is ontworpen voor constructies waarbij er een beperkte risico is op schade bij schadegevallen.
Funderingsstroken, funderingsbalken, funderingsplaten en beganegrondvloeren: deze constructietypen zijn typisch voor woningbouwprojecten en worden vaak uitgevoerd in combinatie met staalvezelbeton.
Gebouwen van maximaal één bouwlaag hoog (indien gevolgklasse CC2a): dit beperkt de toepassing van het hulpmiddel tot relatief eenvoudige constructies.
Funderingen op staal of palen: dit betekent dat het hulpmiddel geschikt is voor zowel directe als indirecte funderingsconstructies.

Deze beperkingen zijn nodig om ervoor te zorgen dat het hulpmiddel niet alleen bruikbaar is, maar ook veilig en betrouwbaar in de praktijk kan worden toegepast.

Modellering van het nascheurgedrag

Een van de belangrijkste technische aspecten van het hulpmiddel is de modellering van het nascheurgedrag van staalvezelbeton. Dit gedrag is van essentieel belang bij het toetsen van constructies, omdat het aangeeft hoe het materiaal zich gedraagt na het ontstaan van scheurtjes.

Het nascheurgedrag wordt gemodelleerd met een aangepaste trekspanning-rekrelatie, die is gebaseerd op de resultaten van buigproeven op balkjes. Tijdens deze proeven wordt de opening in een zaagsnede opgemeten, wat resulteert in een kracht-scheuropeningrelatie. Deze relatie wordt vervolgens omgerekend tot een spanning-rekrelatie, die gebruikt kan worden voor de toetsing van constructies.

De gekozen aanpak is ontleend aan de fib Model Code 2010, een belangrijk document voor de toekomstige Eurocode. Deze modelcode geeft een gedetailleerde beschrijving van het gedrag van staalvezelbeton en is daarom een betrouwbare basis voor het hulpmiddel. De spanning-rekrelatie is echter vereenvoudigd om de tekst van het hulpmiddel korter en sneller doorgrondbaar te maken. Deze vereenvoudiging leidt wel tot een voldoende nauwkeurige weergave van het werkelijke gedrag van het materiaal.

Praktijkadviezen

Naast de technische richtlijnen bevat het hulpmiddel ook praktijkadviezen voor de uitvoering van staalvezelbeton in funderingen. Deze adviezen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de constructies niet alleen veilig zijn, maar ook goed uitgevoerd worden in de praktijk.

De praktijkadviezen zijn onder andere gericht op:

De juiste verwerking van staalvezels in beton
De toepassing van funderingskisten in combinatie met SVB
De keuze van het juiste type SVB voor het specifieke project
De samenwerking tussen constructeurs, bouwbedrijven en Bouwtoezicht

Deze adviezen zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat het hulpmiddel niet alleen technisch betrouwbaar is, maar ook goed toepasbaar in de praktijk.

Toepassing in de praktijk

Funderingskisten en staalvezelbeton

Een van de praktische toepassingen van het toetsingshulpmiddel is de combinatie van funderingskisten en staalvezelbeton. Funderingskisten zijn moderne constructies die vaak worden gebruikt in nieuwbouwprojecten, met name in de woningbouw. Ze bieden een aantal voordelen, zoals isolatie, sterkte en eenvoudige verwerking. De combinatie van funderingskisten met SVB kan de sterkte en duurzaamheid van de fundering verder verbeteren.

Een bekend voorbeeld is de toepassing van Dramix® 5D van Bekaert, een type staalvezel dat vaak wordt gebruikt in funderingsconstructies. Het gebruik van dit type SVB in combinatie met funderingskisten kan leiden tot duurzamere en efficiëntere funderingsconstructies, waarbij de energieprestaties en de duurzaamheid van het gebouw worden verbeterd.

Het is echter belangrijk om te controleren of de funderingskist geschikt is voor deze combinatie en of de wapening direct in het beton kan worden verwerkt. Dit is afhankelijk van de materiaaleigenschappen van de kist en de toepassing van de SVB. Daarom is het aan te raden om raadpleging van een constructeur of bouwdeskundige te doen bij het kiezen van het juiste type kist en SVB voor het project.

Toekomstbestendig bouwen

De combinatie van funderingskisten en staalvezelbeton is een goede oplossing voor toekomstbestendig bouwen. Deze oplossing is geschikt voor zowel nieuwbouwprojecten als renovatieprojecten, en draagt bij aan het bereiken van de huidige eisen voor energiezuinig en duurzaam bouwen. Daarnaast is deze oplossing toekomstbestendig, wat betekent dat het ook geschikt is voor de toekomstige eisen van de bouwsector.

Het gebruik van funderingskisten en SVB is daarom een verstandige beslissing voor opdrachtgevers en bouwers die op zoek zijn naar een efficiënte, duurzame en thermisch comfortabele oplossing voor hun project. Het is echter belangrijk om de juiste kist te kiezen op basis van de eisen van het project en de adviezen van een constructeur of bouwdeskundige.

Conclusie

Het Toetsingshulpmiddel voor Staalvezelbeton in Funderingsconstructies is een belangrijk instrument voor de bouwsector in Nederland. Het helpt bij het toetsen van constructies met SVB en ondersteunt innovatie in de bouw. Het hulpmiddel is opgebouwd op een vergelijkbare manier als Eurocode 2, met aanvullende richtlijnen en rekenvoorbeelden die de toepassing in de praktijk faciliteren.

Het hulpmiddel is gericht op funderingsconstructies in woning- en utiliteitsbouw, en bevat richtlijnen voor de toetsing en uitvoering van constructies met SVB. De modellering van het nascheurgedrag is een belangrijk technisch aspect van het hulpmiddel, en is gebaseerd op de fib Model Code 2010. De praktijkadviezen in het hulpmiddel helpen bij de uitvoering van constructies met SVB, en ondersteunen de samenwerking tussen constructeurs, bouwbedrijven en Bouwtoezicht.

De combinatie van funderingskisten en staalvezelbeton is een moderne en duurzame oplossing voor funderingsprojecten, en draagt bij aan het bereiken van de huidige eisen voor energiezuinig en duurzaam bouwen. Het gebruik van deze oplossing is daarom een verstandige keuze voor opdrachtgevers en bouwers die op zoek zijn naar een efficiënte, duurzame en thermisch comfortabele oplossing voor hun project.

Het toetsingshulpmiddel is een belangrijke stap in de richting van innovatie en duurzaamheid in de bouwsector, en helpt bij het toetsen en uitvoeren van constructies met SVB in een veilige en betrouwbare manier.