Het leggen van kabels onder of door de fundering: Aanbevolen methoden, technische overwegingen en praktische toepassingen

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Het leggen van grondkabels onder of door de fundering van een woning is een essentieel onderdeel van zowel nieuwbouw als renovaties. Deze kabels vormen de verbinding voor elektriciteit, internet, en soms ook voor warmtepompen of andere energievoorzieningen. Het is van belang om deze kabels op de juiste manier aan te leggen, zowel uit oogpunt van veiligheid als van toekomstige onderhouds- en inspectiemogelijkheden. In dit artikel worden de aanbevolen methoden voor het leggen van kabels onder of door de fundering besproken, evenals de technische aspecten die daarbij een rol spelen. Verder wordt ingegaan op praktische toepassingen en de regelgeving die van toepassing is. Dit artikel richt zich op zowel eigenaars die hun woning verbouwen als professionals in de bouwsector.

Kabels leggen onder of door de fundering

Wanneer elektriciteits- of datakabels van buiten naar binnen moeten lopen, is het vaak nodig om deze kabels onder of door de fundering van een woning aan te leggen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de aansluiting van elektriciteit in een nieuwbouwproject, bij de aanleg van een warmtepomp of bij het aanbrengen van internetverbinding vanuit een berging of tuin. Het leggen van kabels onder of door de fundering is een technische uitdaging die niet zonder voorbereiding en kennis kan worden aangepakt.

Er zijn twee hoofdmethoden voor het leggen van kabels in dergelijke situaties:

1. Graven onder de fundering

Bij deze methode wordt een gat gegraven op een diepte van minimaal 50 cm onder de fundering. De kabels worden vervolgens gelegd in een mantelbuis, die zorgt voor bescherming tegen schade door bijvoorbeeld wortels of voetballen. Deze methode is vaak de voorkeur omdat het minder risico oplevert op schade aan de fundering en toegankelijker is, vooral bij woningen met een kruipruimte.

Het graven onder de fundering vereist nauwkeurige voorbereiding. De diepte en breedte van de greppel moeten voldoen aan de aangegeven richtlijnen. De minimale diepte is 50 cm, maar in sommige gevallen is een diepte van 60 cm aanbevolen. De breedte van de greppel hangt af van het aantal kabels dat wordt gelegd en de benodigde afstand tussen deze kabels. In het algemeen is een breedte van 20-30 cm voldoende bij het leggen van één kabel, terwijl bij meerdere kabels de afstand tussen deze minimaal 10 cm moet zijn.

2. Boren door de fundering

Soms is het handiger om een gat te boren door de fundering, bijvoorbeeld wanneer de kruipruimte lastig toegankelijk is of volledig onbereikbaar is door isolatie of andere belemmeringen. In dergelijke gevallen wordt vaak een PVC-buis gebruikt om de kabels te beschermen. Deze methode vereist echter wel het boren van een gat in de fundering, wat extra technische vaardigheden en apparatuur vereist.

Het boren door de fundering is niet zonder risico. Het vereist een nauwkeurige uitvoering om schade aan de fundering te voorkomen. De buis die wordt gebruikt moet sterk genoeg zijn om de kabels te beschermen, maar ook passend in de boren die in de fundering worden uitgevoerd. In de praktijk wordt vaak een combinatie van beide methoden gebruikt, afhankelijk van de toegankelijkheid van de kruipruimte en de aanwezige obstakels.

Diepte en afstand

Een belangrijk aspect bij het leggen van kabels onder de fundering is de diepte waarop de kabels worden gelegd. De minimale diepte moet minstens 50 cm zijn onder de fundering om schade te voorkomen. In sommige gevallen is zelfs een diepte van 60 cm aanbevolen, zoals vermeld in de lokale regelgeving. De regelgeving kan variëren afhankelijk van de locatie en de aard van de kabels. Het is daarom belangrijk om de lokale voorschriften nauwkeurig te bestuderen voordat het werk begint.

Bij het leggen van kabels onder gesloten verharding is het uitgangspunt dat werkzaamheden aan kabels en leidingen moeten worden uitgevoerd met sleufloze technieken. Dit betekent dat het graven van een gat niet altijd nodig is, maar dat er alternatieve methoden kunnen worden toegepast. Bij het gebruik van een mantelbuis moet deze minimaal 0,50 m buiten de fundering van de gesloten verharding uitsteken. De ruimten tussen de mantelbuis en kabel of leiding moeten aan de uiteinden volledig worden afgedicht conform de daarvoor geldende normen.

Technische overwegingen

Het is van groot belang om kabels te beschermen tegen vocht en schade, wat het gebruik van een mantelbuis verplicht maakt. Ook moeten de technische aspecten zoals kabeltype, mantelbuismaat, diepte en afstand worden in overweging genomen om een veilige en duurzame aansluiting te garanderen.

Bij het leggen van kabels moet de keuze van het kabeltype worden gemaakt op basis van de verwachte belasting en de omstandigheden waarin de kabels worden gelegd. Voor elektriciteitskabels is het vaak aan te raden om kabels met een verhoogde isolatie te gebruiken, terwijl datakabels vaak van het type UTP of FTP zijn. De mantelbuis moet voldoen aan de normen voor mechanische bescherming en waterdichtheid.

De mantelbuismaat moet worden gekozen zodat er voldoende ruimte is voor de kabels en eventuele toekomstige uitbreidingen. In de praktijk is het aan te raden om een mantelbuis te kiezen die minstens drie tot vier keer zo groot is als de diameter van de kabels. Dit zorgt voor voldoende ruimte voor eventuele herleggingen of uitbreidingen in de toekomst.

Praktische toepassingen

Het leggen van kabels onder of door de fundering heeft verschillende praktische toepassingen, afhankelijk van de situatie. Bij nieuwbouwprojecten is het leggen van kabels onder de fundering vaak een noodzakelijke maatregel om elektriciteit en internetverbinding te garanderen. Bij renovaties is het echter ook vaak noodzakelijk om bestaande kabels te verleggen of uit te breiden, bijvoorbeeld bij de installatie van een warmtepomp of een nieuwe internetverbinding.

Bij het leggen van kabels in de buurt van parkeerkelders moet er minstens 2,50 meter afstand worden gehouden. Dit is een veiligheidsmaatregel om schade te voorkomen in het geval van onderhoud of ingrepen. De afstand van 2,50 meter dient te worden gehandhaafd om eventuele ingrepen op de kelders niet te beïnvloeden.

Bij het leggen van kabels langs de fundering moet de kabel op een afstand van minimaal 60 cm ervan worden gelegd. Het is verboden de kabel dichter bij de fundering in de grond te leggen, omdat bewegingen van de grond of gebouwen de elektriciteitsleiding kunnen beschadigen. Deze afstand is een essentiële maatregel om de integriteit van zowel de kabels als de fundering te waarborgen.

Kruisingen met andere kabels moeten worden vermeden zoveel mogelijk. Als het onmogelijk is om de kruising te omzeilen, moeten beide kabels in de hoes zitten. Ze moeten in beide richtingen minimaal 1 meter uit het kruispunt steken en de kabels moeten minimaal 15 cm boven elkaar zijn. Dit zorgt voor een betere bescherming en vermindert het risico op schade bij toekomstige ingrepen.

Regels en normen

Het is belangrijk om de regelgeving en normen te volgen bij het leggen van kabels onder of door de fundering. Deze regelgeving is bedoeld om veiligheid te waarborgen en schade aan kabels of de fundering te voorkomen. De regelgeving kan variëren per regio, maar bevat doorgaans richtlijnen over diepte, afstand, bescherming en uitvoering.

De minimale diepte van kabels en leidingen moet 60 cm zijn, gemeten van bovenkant maaiveld tot onderkant kabel of leiding. Dit geldt ook bij kruisingen met wegen en bij voorkeur bij het leggen van kabels onder parkeerstroken of sierbestrating. Deze richtlijnen zijn opgenomen in de meeste lokale regelgeving en moeten daarom strikt worden gevolgd.

Lijnafwatering is een ander aspect dat bij het leggen van kabels moet worden meegenomen. Leidingen worden in het algemeen niet gelegd binnen 1,00 m afstand van lijnafwatering. Dit is om schade aan de kabels of leidingen te voorkomen in het geval van onderhoud of ingrepen aan het afvoersysteem. De afstand van 1 meter dient te worden gehandhaafd om eventuele problemen met het afvoersysteem niet te beïnvloeden.

Veiligheid en onderhoud

Een van de belangrijkste overwegingen bij het leggen van kabels onder of door de fundering is de veiligheid. Het is belangrijk om de kabels goed te beschermen tegen schade, vocht en andere mogelijke bedreigingen. Dit kan worden gedaan door het gebruik van mantelbuizen, die de kabels goed beschermen tegen schade door bijvoorbeeld wortels of voetballen.

Bij het leggen van kabels is het ook belangrijk om rekening te houden met toekomstige onderhouds- en inspectiemogelijkheden. Het is aan te raden om de kabels in een manier te leggen die toegankelijk is, zodat eventuele herleggingen of inspecties makkelijk kunnen worden uitgevoerd. Dit is vooral van toepassing op woningen met een kruipruimte, waar het leggen van kabels onder de fundering vaak de voorkeur heeft.

Het gebruik van een mantelbuis maakt het ook mogelijk om kabels te vervangen of uit te breiden zonder de grond opnieuw te moeten graven. Dit is een voordelige optie bij renovaties of uitbreidingen van bestaande woningen. Het is echter belangrijk om ervoor te zorgen dat de mantelbuis correct is geplaatst en afgedicht, zodat er geen vocht of andere schadelijke invloeden in kunnen komen.

Praktische tips voor het leggen van kabels

Het leggen van kabels onder of door de fundering vereist zorgvuldige voorbereiding en uitvoering. Hier zijn enkele praktische tips die kunnen helpen bij het leggen van kabels:

Kies de juiste methode: Afhankelijk van de situatie is het leggen van kabels onder de fundering of het boren door de fundering de meest geschikte methode. Beide methoden hebben hun voor- en nadelen, en het is belangrijk om deze goed te beoordelen.
Bereid de gracht voor: Voordat kabels worden gelegd, moet de greppel worden voorbereid. Dit betekent dat alle harde en scherpe voorwerpen, wortels en stenen moeten worden verwijderd. Deze voorwerpen kunnen de isolatie van de kabels beschadigen en leiden tot storingen.
Gebruik mantelbuizen: Het gebruik van mantelbuizen is verplicht om de kabels te beschermen tegen schade. De mantelbuis moet sterk genoeg zijn om de kabels te beschermen, maar ook passend in de boren die in de fundering worden uitgevoerd.
Volg de regelgeving: Het is belangrijk om de lokale regelgeving en normen te volgen. Deze regelgeving bevat richtlijnen over diepte, afstand, bescherming en uitvoering. Het volgen van deze regelgeving is essentieel om schade aan de kabels of de fundering te voorkomen.
Zorg voor toegankelijkheid: Het leggen van kabels moet zo worden uitgevoerd dat toekomstige onderhouds- en inspectiemogelijkheden makkelijk kunnen worden uitgevoerd. Dit is vooral van toepassing op woningen met een kruipruimte, waar het leggen van kabels onder de fundering vaak de voorkeur heeft.

Conclusie

Het leggen van grondkabels onder of door de fundering is een complexe en technisch uitdagende taak die aandacht verdient bij zowel nieuwbouw als renovaties. Het kiezen voor de juiste methode — graven onder de fundering of boren door — hangt af van de specifieke situatie, inclusief de toegankelijkheid van de kruipruimte, de dikte van de isolatielaag en de toekomstige onderhoudsbehoeften. Het is belangrijk om rekening te houden met de technische overwegingen, zoals diepte, afstand en bescherming, om een veilige en duurzame aansluiting te garanderen. Door de regelgeving en normen strikt te volgen en de juiste methoden en materialen te kiezen, kan het leggen van kabels onder of door de fundering worden uitgevoerd zonder risico’s voor de fundering of de kabels.