Vloerisolatie op fundering: Technieken, materialen en toepassingen

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Het isoleren van vloeren op fundering is een essentiële maatregel in de bouw en renovatiepraktijk, met name om energieverlies te beperken, een comfortabel binnenklimaat te creëren en vochtproblemen te voorkomen. In dit artikel wordt een gedetailleerde beschouwing gegeven over de technieken en materialen die geschikt zijn voor vloerisolatie op fundering, op basis van betrouwbare informatie uit recente en praktische bronnen.

Inleiding

Een vloer die op een fundering ligt, is direct in contact met de grond en kan daarom een belangrijke bron van warmteverlies zijn. Het isoleren van dergelijke vloeren helpt niet alleen om energie te besparen, maar draagt ook bij aan een verbetering van het binnenklimaat en de duurzaamheid van het gebouw. Het kiezen van de juiste techniek en het juiste isolatiemateriaal hangt af van factoren zoals toegankelijkheid, de diepte van de kruipruimte, de bouwmethodiek en de verwachtingen rondom de prestaties van de isolatie.

Technieken voor vloerisolatie op fundering

1. Isolatie van bovenaf

Wanneer een fundering geen kruipruimte heeft, zoals vaak het geval is bij nieuwbouwprojecten, is het mogelijk om van bovenaf te isoleren. Dit betekent dat isolatiemateriaal wordt aangebracht op de betonvloer. De bestaande vloerbedekking moet eerst worden verwijderd, waarna het isolatiemateriaal wordt geplaatst. Daarop volgt een laag beschermend plaatmateriaal en ten slotte wordt de vloerbedekking opnieuw aangebracht.

Een geschikte keuze voor dit type isolatie zijn EPS-vloerplaten (geëxpandeerd polystyreen). Deze platen zijn licht, hebben een hoge isolatiewaarde, zijn vochtbestendig en van brandveilige kwaliteit. Ze zijn vooral effectief voor thermische isolatie, maar ook akoestische isolatie is mogelijk. Mogelijke nadeelen zijn dat de vloer iets hoger komt te liggen, wat kan leiden tot problemen met deuren. Dit kan opgelost worden door deuren in te korten of door ringen te plaatsen tussen de scharnieren.

2. Vloerisolatie in kruipruimte

Vloerisolatie in een kruipruimte is effectief wanneer de kruipruimte voldoende diep is – minstens 50 cm. In dergelijke gevallen is het mogelijk om de onderkant van de vloer te isoleren. Dit is de meest effectieve methode, omdat de isolatie direct onder de vloer ligt en zo de koudebrug verbroken wordt. De toegankelijkheid is echter essentieel; er moet een kruipluik of andere doorgang zijn waarop de aannemer onder de vloer kan komen. Indien dat niet mogelijk is, kan er bijvoorbeeld een doorgang in de funderingsmuur worden gemaakt of ondergronds worden gegraven. Dit gebeurt altijd in overleg met de klant.

3. Bodemisolatie

Wanneer de kruipruimte te laag is (maximaal 45 cm) of niet toegankelijk is, is bodemisolatie een betere keuze. Deze methode bestaat uit het aanbrengen van isolatiemateriaal op de bodem van de kruipruimte. Het meest gebruikte materiaal hiervoor zijn EPS-parels, kleine bolletjes van geëxpandeerd polystyreen. Deze parels zijn gemakkelijk zelf aan te brengen, omdat ze niet vastgeklemd of vastgeplakt hoeven te worden. Ze hoeven alleen maar over de bodem van de kruipruimte te worden gestrooid. Door de stilstaande lucht tussen de parels wordt de kou in de grond gehouden en komt die niet in de woning.

Isolatiematerialen voor vloerisolatie op fundering

1. EPS-vloerplaten

EPS-vloerplaten zijn een veelgebruikte keuze voor vloerisolatie op fundering. Ze zijn licht, vochtbestendig, brandveilig en bieden een hoge isolatiewaarde. Ze zijn gemakkelijk te verwerken en geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. EPS wordt ook wel tempex, airpop of piepschuim genoemd. Het is een goedkope optie die effectief is voor thermische en akoestische isolatie.

2. PIR-isolatieplaten

PIR (Polyisocyanurate) is een hard isolatiemateriaal dat vaak wordt gebruikt voor funderingsisolatie. Het is drukvast, vochtbestendig en biedt een hoge isolatiewaarde. Het is geschikt voor gebruik in droge en vochtige omgevingen en wordt vaak gebruikt in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

3. XPS-isolatieplaten

XPS (expanded polystyrene) is een duurzaam en drukvast isolatiemateriaal dat goed tegen druk kan. Het wordt vaak gebruikt bij funderingsisolatie, omdat het goed isoleert en goed bestand is tegen vocht. Het is geschikt voor gebruik in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. XPS is een betrouwbare keuze voor funderingsisolatie, met name bij projecten waar drukverzadiging van het grondwater een probleem kan zijn.

4. Foamglas

Foamglas is een ander drukvast isolatiemateriaal dat vaak wordt gebruikt voor funderingsisolatie. Het heeft een hoge compressiesterkte en is bestand tegen vocht. Het is ook duurzaam en milieuvriendelijk. Foamglas is geschikt voor gebruik in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten en is een betrouwbare keuze voor funderingsisolatie.

5. Minerale wol

Minerale wol is een veelgebruikte keuze voor vloerisolatie vanaf de onderkant. Het is gemakkelijk aan te brengen en zorgt voor een uitstekende isolatiewaarde. Het is geschikt voor gebruik in droge omgevingen en kan zowel voor thermische als akoestische isolatie gebruikt worden. Minerale wol is echter minder geschikt voor gebruik in vochtige omgevingen, zoals kruipruimtes die direct in contact staan met de grond.

Voordelen van vloerisolatie op fundering

Het isoleren van vloeren op fundering heeft een aantal aanzienlijke voordelen, maar ook enkele nadelen die in overweging genomen moeten worden.

Voordelen:

Energiebesparing: Een goed geïsoleerde vloer voorkomt energieverlies en zorgt voor een betere binnentemperatuur. Dit leidt tot lagere energierekening en een duurzamere woning.
Verbeterd binnenklimaat: Het isoleren van vloeren draagt bij aan een aangenaam binnenklimaat en vermindert het risico op schimmelvorming.
Duurzaamheid: Het gebruik van isolatiematerialen met hoge isolatiewaarden draagt bij aan de duurzaamheid van het gebouw.
Comfort: Een goed geïsoleerde vloer zorgt voor een warmere en comfortabelere leefomgeving, met name in de wintermaanden.
Akoestische isolatie: Sommige isolatiematerialen, zoals EPS en minerale wol, bieden ook akoestische isolatie, wat helpt bij het verlagen van geluidsspreiding tussen ruimtes.

Nadelen:

Toegankelijkheid: Niet in alle gevallen is er voldoende toegang tot de onderkant van de vloer, wat de keuze voor bepaalde isolatiemethoden beperkt.
Hoogte van de vloer: Het plaatsen van isolatiemateriaal op de betonvloer kan leiden tot een hogere vloerhoogte, wat problemen kan geven met deuren. Dit kan opgelost worden door deuren in te korten of door ringen te plaatsen tussen de scharnieren.
Kosten: De keuze van het juiste isolatiemateriaal kan invloed hebben op de totale kosten van de projecten. Materiaalkeuzes zoals Foamglas of PIR kunnen aanzienlijk duurder zijn dan alternatieven zoals EPS of minerale wol.
Vochtproblemen: Niet alle isolatiematerialen zijn geschikt voor gebruik in vochtige omgevingen. Het is belangrijk om te controleren of het gekozen materiaal vochtbestendig is, vooral in kruipruimtes of funderingen die direct in contact staan met de grond.

Case study: Isolatie van een uitbouwproject

Een casus die uit de praktijk komt, betreft een uitbouwproject waarbij fundering en vorstrand in één keer zijn gestort, met 10 cm EPS-isolatie onder de vloer. Het EPS ligt op ongeveer 15 cm zand. De fundering is 70 cm diep aangelegd, en de binnenwand wordt uitgevoerd in houtskeletbouw met isolatie Rc 3.0, terwijl de buitenwand een halfsteensmuur wordt. In de cementdekvloer komt vloerverwarming.

De vraag die hier geraakt is of het verstandig is om de buitenkant van de fundering of vorstrand nog te isoleren vanaf onderkant tot halverwege de 1e rij bakstenen. In dit geval is de onderkant en binnenkant van de fundering of vorstrand niet geïsoleerd.

Volgens de informatie uit de bronnendocumenten is het aanbevolen om de fundering te isoleren, aangezien dit een essentiële maatregel is in het verduurzamen van woningen. Het isoleren van de buitenkant van de fundering kan zorgen voor een hogere oppervlaktetemperatuur en helpt bij het voorkomen van vochtproblemen. In dit geval zou het aanbevolen zijn om XPS of Foamglas te gebruiken, aangezien deze materialen drukvast en vochtbestendig zijn.

Kiezen van het juiste isolatiemateriaal

De keuze van het juiste isolatiemateriaal hangt af van meerdere factoren, waaronder de toegankelijkheid van de kruipruimte, de bouwmethodiek en de verwachtingen rondom de prestaties van de isolatie. Hieronder worden enkele richtlijnen gegeven op basis van de informatie uit de bronnendocumenten:

EPS-vloerplaten: Geschikt voor isolatie van bovenaf in nieuwbouwprojecten. Ze zijn licht, vochtbestendig en hebben een hoge isolatiewaarde. Ze zijn goedkoop en eenvoudig aan te brengen.
XPS-isolatieplaten: Geschikt voor gebruik in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Ze zijn drukvast, vochtbestendig en bieden een hoge isolatiewaarde. Ze zijn geschikt voor gebruik in droge en vochtige omgevingen.
Foamglas: Geschikt voor gebruik in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Het heeft een hoge compressiesterkte en is bestand tegen vocht. Het is ook duurzaam en milieuvriendelijk.
Minerale wol: Geschikt voor gebruik in droge omgevingen. Het is gemakkelijk aan te brengen en zorgt voor een uitstekende isolatiewaarde. Het is echter minder geschikt voor gebruik in vochtige omgevingen.

Praktische overwegingen

Bij het kiezen van een isolatiemethode en -materiaal zijn er een aantal praktische overwegingen van belang:

Toegankelijkheid: Niet in alle gevallen is er voldoende toegang tot de onderkant van de vloer. In dergelijke gevallen is bodemisolatie een betere keuze.
Diepte van de kruipruimte: De diepte van de kruipruimte bepaalt of vloerisolatie of bodemisolatie mogelijk is.
Bouwmethodiek: De keuze van het isolatiemateriaal hangt ook af van de bouwmethodiek. In nieuwbouwprojecten is het vaak mogelijk om van bovenaf te isoleren, terwijl in renovatieprojecten drukvaste isolatiematerialen zoals XPS of Foamglas vaak de meest geschikte optie zijn.
Energieprestaties: Het is belangrijk om te controleren of het gekozen isolatiemateriaal voldoet aan de benodigde energieprestaties. Dit kan bepalend zijn voor de duurzaamheid van het gebouw.

Conclusie

Het isoleren van vloeren op fundering is een essentiële maatregel in de bouw en renovatiepraktijk, met name om energieverlies te beperken, een comfortabel binnenklimaat te creëren en vochtproblemen te voorkomen. De keuze van de juiste techniek en het juiste isolatiemateriaal hangt af van factoren zoals toegankelijkheid, de diepte van de kruipruimte, de bouwmethodiek en de verwachtingen rondom de prestaties van de isolatie. De beschikbare technieken en materialen, zoals EPS-vloerplaten, XPS-isolatieplaten, Foamglas en minerale wol, bieden verschillende voordelen en nadelen die in overweging genomen moeten worden. In zowel nieuwbouw als renovatieprojecten is het isoleren van funderingen een essentiële maatregel in het verduurzamen van woningen.