Waar kan ik de tekening van de fundering van mijn huis vinden?

Published by Redactie on augustus 1, 2025 | Category fundering

De fundering van een woning is een van de belangrijkste constructieve elementen van een gebouw. Zonder een goed functionerende fundering kunnen er ernstige structurele schadeproblemen ontstaan, zoals scheuren in muren, vervorming van vloeren of vochtinfiltratie. Voor zowel renovatieprojecten als bij het aankopen van een bestaande woning is het daarom van groot belang om inzicht te hebben in het type fundering en de bouwtechnische specificaties. Dit artikel richt zich op hoe en waar je de tekening van de fundering van je woning kunt vinden, met gebruik van de beschikbare procedures en instellingen.

Inleiding

De tekening van de fundering is meestal onderdeel van de originele bouwtekeningen die bij de gemeente zijn geregistreerd. Deze documenten zijn essentieel om de constructieve veiligheid van een verbouwing of uitbreiding te garanderen, zoals het aanleggen van een aanbouw of het uitvoeren van onderhoud aan de fundering zelf. Hoewel het opvragen van dergelijke documenten niet altijd eenvoudig is, zijn er duidelijke stappen die je kunt volgen om tot resultaat te komen. In dit artikel worden de belangrijkste opties voor het vinden van een funderingstekening uitgebreid uitgelegd.

1. Bouwtekeningen opvragen bij de gemeente

De meest betrouwbare manier om de funderingstekening van je woning te verkrijgen, is via de gemeente. Bij de aanvraag van een bouwvergunning worden de bouwtekeningen geregistreerd en opgeslagen in het gemeentearchief. Bijna alle gemeenten houden dit materiaal vast en bieden ze mogelijkheden om deze tekeningen te raadplegen.

Hoe werkt het opvragen?

Zoek op Google naar het bouwarchief van jouw gemeente Gebruik zoektermen als “gemeentearchief [naam gemeente]” of “bouwtekeningen archief [naam gemeente]”. Veel gemeenten hebben tegenwoordig een digitaal loket waar je bouwtekeningen kunt inzien of aanvragen.
Controleer of de tekeningen beschikbaar zijn Niet alle gemeenten bewaren bouwtekeningen voor onbepaalde tijd. Oudere woningen, vooral die voor 1980 zijn gebouwd, hebben soms geen digitale archieven meer. In dat geval moet je mogelijk fysieke dossiers raadplegen in het gemeentearchief.
Dien een verzoek in bij de gemeente Dit kan meestal via een online formulier, per e-mail of persoonlijk bij het gemeentehuis. Geef duidelijk aan om welk adres en welke bouwperiode het gaat, zodat de gemeente gericht kan zoeken in het archief.
Betaal eventuele kosten Hoewel sommige gemeenten bouwtekeningen gratis verstrekken, vragen anderen een kleine vergoeding voor het kopiëren of digitaliseren van oude documenten.
Ontvang de bouwtekeningen De meeste gemeenten sturen de documenten digitaal of op papier toe. In sommige gevallen kan dit enkele dagen tot weken duren, afhankelijk van de grootte van de gemeente en de beschikbaarheid van archiefmateriaal.

Wat zit er in een bouwtekening?

De originele bouwtekeningen bevatten in de meeste gevallen ook de funderingstekening. Hierin wordt duidelijk aangegeven welk type fundering is toegepast, inclusief afmetingen (bijvoorbeeld 350x500 mm of 600x200 mm), het materiaal (beton, hout, staal) en eventuele constructieve aanpassingen die zijn doorgevoerd. Voor aanbouwen of renovaties is dit document cruciaal, omdat de gemeentelijke ambtenaar het gebruikt om de constructieve veiligheid te beoordelen.

2. Alternatieve opties als tekeningen ontbreken

In sommige gevallen zijn de originele bouwtekeningen niet meer beschikbaar. Dit kan het geval zijn bij woningen die al decennia oud zijn of waarvan de digitale archieven niet volledig zijn. Gelukkig zijn er alternatieve manieren om toch inzicht te krijgen in het type fundering en eventuele schade aan de fundering.

Grondrapport opvragen

Een grondrapport is een alternatieve methode om informatie te verkrijgen over de fundering van een woning. Dit rapport bevat gegevens over de ondergrond en kan een indicatie geven van het type fundering dat gebruikt is. Het is vooral nuttig als de bouwtekening niet meer beschikbaar is of onvolledig is. Je kunt een grondrapport laten opstellen door gespecialiseerde bedrijven die zich richten op funderingsonderzoek en advies.

Postcodecheck voor funderingstype

Sommige gemeenten bieden een postcodecheck aan, waarmee je kunt achterhalen welk type fundering gebruikelijk is in jouw regio. Deze methode is minder gedetailleerd dan het opvragen van een bouwtekening, maar geeft al wel een goed beeld van mogelijke funderingstypen die kunnen zijn toegepast bij de bouw van jouw woning. Dit is bijvoorbeeld handig in gebieden waar houten paalfunderingen of funderingen op staal veelvoorkomend zijn.

Funderingsrapport via het KCAF

Het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) is een betrouwbare bron voor informatie over funderingsproblematiek in Nederland. Het centrum biedt toegang tot de FunderMaps-database, waarin informatie staat over funderingsrisico’s en de funderingsstatus per regio. Via deze database kun je inzicht krijgen in mogelijke risico’s en patronen die van invloed kunnen zijn op jouw woning.

Bouwkundige inspectie

Als de originele tekeningen niet beschikbaar zijn, kun je overwegen om een bouwkundige keuring te laten uitvoeren. Tijdens zo’n inspectie wordt de woning beoordeeld op constructieve aspecten, inclusief de fundering. Dit is geen vervanging voor een funderingstekening, maar kan wel aangeven of er potentiële problemen zijn, zoals zetting, vochtschade of paalrot. Bij een geschakelde woning is dit bovendien belangrijk om duidelijkheid te krijgen over de relatie tussen jouw woning en die van de buurman of buurman.

3. Signalen van funderingsproblemen

Het is belangrijk om te weten dat bepaalde signalen kunnen wijzen op funderingsproblemen. Deze signalen kunnen indirect aangeven welk type fundering is toegepast en hoe deze zich gedraagt onder invloed van de ondergrond. Enkele veelvoorkomende signalen zijn:

Scheuren in muren of vloeren: Vooral diagonale scheuren in muren kunnen wijzen op zetting of verkeerde belasting van de fundering.
Vocht in de kruipruimte: Bij houten vloeren of paalfunderingen is dit een ernstig probleem dat kan leiden tot paalrot en schimmelvorming.
Onregelmatige zetting van de woning: Bij woningen op staal in klei- of veengebieden kan de woning harder zakken dan de bodemdaling, wat leidt tot oneven vloeren en deformaties.

4. Soorten funderingen en hun kenmerken

Er zijn meerdere funderingstypen in gebruik in Nederland, afhankelijk van de ondergrond, bouwperiode en locatie. Sommige van de meest voorkomende funderingen zijn:

Strookfundering

Een strookfundering is een langwerpige fundering die onder dragende muren wordt aangebracht. Bijvoorbeeld een nieuwe strokenfundering van 600x200 mm. Deze vorm van fundering wordt vaak toegepast bij traditioneel gemetselde woningen en is relatief eenvoudig en kostenefficiënt. In de bouwtekening wordt meestal aangegeven waar deze strookfunderingen zich bevinden en wat hun afmetingen zijn.

Betonvloer op fundering

In een uitbouw of nieuwbouwproject wordt vaak een betonvloer op een fundering van 350x500 mm geplaatst. Dit type fundering biedt een stevige basis en is minder gevoelig voor bodemdaling dan paalfunderingen. De fundering moet voldoende belastbaar zijn, waarbij de toegestane krachten in kN vaak in de tekening zijn aangegeven.

Paalfundering

Houten paalfunderingen zijn vooral gebruikt in veen- of kleigebieden. Deze palen worden in de grond geslagen en vormen de basis voor de vloerconstructie. Er zijn echter risico’s verbonden aan dit type fundering, zoals:

Paalrot: Dit ontstaat wanneer de grondwaterstand te laag is, waardoor houten palen worden aangetast door schimmels.
Bacteriële aantasting: Grenenhouten palen zijn extra gevoelig voor bacteriële afbraak, vooral in vochtige ondergronden.

Een paalplan, dat de positie en diepte van de palen aangeeft, is onderdeel van de funderingstekening en kan van grote waarde zijn bij onderhoud of herstel.

Fundering op staal

Woningen die zijn gebouwd op staal in klei- of veengebieden kunnen last hebben van bodemdaling. In dit geval zakken de woningen minstens net zo hard als de bodemdaling, soms zelfs sneller en onregelmatig. Hierdoor ontstaan er vochtschadeproblemen, doordat het grondwater relatief blijft stijgen ten opzichte van de kruipruimtevloer. Voldoende ventilatie via roosters in de gevel of open voegen in het metselwerk is dan van groot belang om schade te voorkomen.

5. Stappenplan: Hoe vind ik de funderingstekening?

Als je op zoek bent naar de funderingstekening van je woning, kun je het beste het volgende stappenplan volgen:

Zoek contact met de gemeente
- Bezoek de website van jouw gemeente en zoek naar de afdeling bouwarchief of vergunningen.
- Gebruik zoektermen zoals “bouwtekeningen opvragen” of “vergunningen en tekeningen”.
Controleer of er al een funderingsrapport beschikbaar is
- In sommige gevallen zijn er al eerdere funderingsrapporten gemaakt, bijvoorbeeld bij een vorige verbouwing.
- Vraag dit expliciet aan bij de gemeente of via een bouwtechnische keuring.
Vraag de bouwtekeningen aan
- Indien beschikbaar, kunnen deze digitaal per e-mail worden toegestuurd of fysiek worden opgehaald bij het Stadsloket of gemeentearchief.
- Denk eraan dat je voor elk adres een apart verzoek moet indienen.
Bekijk het Kadaster (optioneel)
- Het Kadaster beschikt niet over bouwtekeningen, maar wel over kadastrale kaarten en perceelinformatie.
- Dit kan nuttig zijn bij grenzen of erfverdelingen, maar niet voor het achterhalen van de funderingsconstructie.
Bespreek met een constructeur of bouwkundige
- Als je plannen hebt voor een verbouwing, kan een bouwkundige expert meekijken of de fundering geschikt is voor de nieuwe belasting.
- Hij of zij kan ook een nieuwe constructietekening maken, mocht de originele niet meer beschikbaar zijn.

6. Wat als de tekeningen niet beschikbaar zijn?

Als blijkt dat er geen originele bouwtekeningen beschikbaar zijn, zijn er nog steeds mogelijkheden:

Nieuwe bouwtekeningen laten maken Als je een renovatie of uitbreiding plandt, kan het noodzakelijk zijn om nieuwe tekeningen te laten opstellen. Bedrijven zoals WILTEK bieden professionele bouwkundige tekeningen aan, inclusief fundering, plattegronden en detailtekeningen. Dit is een betrouwbare optie, vooral bij oudere woningen waarvan de originele tekeningen verloren zijn gegaan.
Funderingsrapport laten opstellen Een gedetailleerd funderingsrapport kan worden opgesteld door een gespecialiseerd adviesbureau. Dit rapport bevat na een grondige inspectie informatie over het type fundering, de staat van onderhoud, en eventuele aanbevelingen voor herstel of versterking.

7. Conclusie

Het vinden van de funderingstekening van een woning is een essentiële stap voor iedereen die een verbouwing plandt of graag inzicht wil krijgen in de bouwtechnische staat van de woning. De meest betrouwbare bron hiervoor is de gemeente, waar de originele bouwtekeningen zijn geregistreerd bij de vergunningsaanvraag. Sommige gemeenten bieden tegenwoordig digitale inzage via een online loket, terwijl anderen nog steeds gebruikmaken van fysieke archieven.

Indien de tekeningen niet meer beschikbaar zijn, zijn er alternatieven zoals een grondrapport, een postcodecheck voor funderingstypen, of het inschakelen van een bouwkundige expert. Het KCAF is ook een waardevolle instelling voor het verkrijgen van informatie over funderingsrisico’s en mogelijke herstelmaatregelen.

Het is belangrijk om tijdig te beginnen met het opvragen van de benodigde documenten, omdat dit proces soms enkele weken kan duren. Bovendien is het verstandig om bij verdachte signalen, zoals scheuren of vocht in de kruipruimte, een funderingskeuring te laten uitvoeren. Dit helpt bij het bepalen van het type fundering en of er al dan niet schade is ontstaan.

Door de juiste stappen te volgen en gebruik te maken van beschikbare middelen, kun je zeker weten dat je over de juiste informatie beschikt om constructieve beslissingen over jouw woning goed te onderbouwen.