Wat voor fundering heeft jouw woning? Een gids voor het herkennen en begrijpen van funderingstypen

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Inleiding

De fundering van een woning is het fundament van elke constructie. Het is de onzichtbare basis die ervoor zorgt dat je huis stabiel, veilig en duurzaam blijft. Toch is het voor veel huiseigenaren lastig om te achterhalen welke fundering precies onder hun woning zit. Dit artikel biedt een overzicht van de meest voorkomende funderingstypen in Nederland, hoe je deze kunt herkennen en waarom het belangrijk is om te weten welke fundering jouw huis heeft. Daarnaast leggen we uit waarom een funderingsonderzoek of berekening soms nodig is, en hoe je eventuele problemen op de lange termijn kunt voorkomen.

Soorten funderingen

Fundering op staal

Een fundering op staal is een van de oudere funderingsmethoden en wordt vaak toegepast op zandgrond. Deze fundering bestaat uit dragende muren of wanden die direct op de draagkrachtige bodem rusten. Hierdoor is er geen sprake van strookbelasting zoals bij paalfunderingen. De fundering op staal is doorgaans goedkoper in vergelijking met fundering op palen en wordt vaak gebruikt in regio’s waar de ondergrond stabiel is.

Paalfundering

Een paalfundering wordt gebruikt in gebieden waar de bodem niet voldoende draagkracht heeft, zoals in de Randstad en het westen van Nederland, waar vaak tekeningen van klei en veen worden aangetroffen. Bij deze methode worden palen of heipalen in de grond geslagen tot een dragende ondergrond is bereikt. De palen dragen het gewicht van de fundering en eventuele bouwwerken direct over naar diepe, stabiele lagen. Paalfunderingen zijn beter geschikt voor zachte of instabiele bodems en worden vaak gebruikt in bebouwde kom.

Amsterdamse fundering

De Amsterdamse fundering is een variant van de paalfundering. Het betreft een dubbele rij van houten palen die met elkaar worden verbonden via een verbindingsbalk (kesp). Hierop worden een langshout en een betonbalk geplaatst, die het gewicht van de dragende muren ondersteunen. Deze fundering was in het verleden veel gebruikelijk in Amsterdam en omgeving.

Rotterdamse fundering

De Rotterdamse fundering is ook een variant van de paalfundering, maar wordt hierbij gebruikgemaakt van een enkele rij palen. Deze methode is meestal minder complex in opbouw dan de Amsterdamse fundering, maar eveneens effectief voor het dragen van het gewicht van de constructie.

Plaatfundering

Een plaatfundering is een relatief moderne methode waarbij een solide plaat wordt gegoten op een draagkrachtige bodemlaag. Deze methode zorgt ervoor dat het gewicht van de woning gelijkmatig over de hele oppervlakte wordt verdeeld. Hierdoor ontstaat minder strookbelasting, wat gunstig is voor de stabiliteit van de bouw. De plaatfundering is echter nog relatief weinig gebruikt in vergelijking met paalfunderingen.

Hoe herken je jouw fundering?

Het herkennen van je funderingstype is niet altijd eenvoudig, aangezien deze vaak onder het maaiveld zit. Hier zijn enkele manieren waarop je dit kunt achterhalen:

1. Bouwtekeningen opvragen

Een betrouwbare methode is het opvragen van de bouwtekeningen bij het gemeentearchief. Vaak zijn hierin aanduidingen te vinden over het type fundering dat is gebruikt bij de constructie van de woning. Dit is een directe en betrouwbare manier, zeker voor oudere woningen.

2. Funderingsonderzoek uitvoeren

Als je twijfelt of de fundering in goede staat is, is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek wordt meestal uitgevoerd door een kwalificerende expert of bouwkundig adviseur. Tijdens dit onderzoek wordt onder andere gekeken naar de stabiliteit, eventuele schaduwen in de grond en de eventuele aandachtspunten. De resultaten van dit onderzoek geven inzicht in de staat van de fundering en eventuele risico’s.

3. Bouwjaar en locatie als indicatie

Het bouwjaar en de locatie van je woning kunnen ook een aanknopingspunt zijn. In de Randstad en het westen van Nederland is paalfundering de meest gebruikte methode, terwijl in regio’s met een zandgrond vaak fundering op staal wordt gebruikt. In oude steden zoals Amsterdam en Rotterdam zijn ook Amsterdamse of Rotterdamse funderingen vaak te vinden.

Waarom is het belangrijk om te weten welke fundering je huis heeft?

Het type fundering heeft gevolgen voor de stabiliteit en duurzaamheid van je woning. Het kiezen van de juiste fundering is cruciaal bij het plannen van verbouwingen of aanbouwen. Hieronder zijn enkele situaties waarin het weten van het funderingstype essentieel is:

1. Aanbouw of uitbouw

Als je plaatst om je woning uit te breiden met een aanbouw of uitbouw, is het belangrijk om te weten welke fundering je huidige woning heeft. De huidige fundering moet in staat zijn om het extra gewicht te dragen. Anders kan dit leiden tot problemen zoals scheuren in de muren of verzakkingen in het maaiveld.

2. Toevoegen van extra gewicht

Het toevoegen van extra gewicht, zoals een dakterras of dakopbouw, kan extra druk opleggen op de fundering. In dergelijke gevallen is het verstandig om te controleren of de huidige fundering voldoet aan de eisen van het extra gewicht.

3. Aanleg van een garage, schuur of berging

Bij het aanleggen van een garage of schuur moet je ook rekening houden met de fundering. Deze constructies vereisen een solide basis, en het type fundering van je woning kan bepalen of je deze constructies direct op de grond kunt bouwen of dat je een aparte fundering nodig hebt.

4. Verwijderen van dragende elementen

Als je overweegt om dragende elementen zoals een draagmuur te verwijderen, is het belangrijk om te weten welke fundering je huis heeft. Dit bepaalt of extra ondersteuning nodig is om de stabiliteit van de woning te behouden.

5. Aanvraag bouwvergunning

Bij de aanvraag van een bouwvergunning moet je meestal aantonen dat je bouwwerk veilig en duurzaam is. Dit omvat onder andere een funderingsberekening door een constructeur. Het type fundering speelt hier een belangrijke rol in de eisen van het bouwvergunningproces.

Funderingsherstel en -versterking

Als je fundering in een ongunstige staat is, kan het nodig zijn om deze te herstellen of te versterken. Een bekende methode voor funderingsherstel is de Sobu-paal®. Deze methode wordt gebruikt om bestaande funderingen te ondersteunen of te versterken. Het voordeel van deze methode is dat het met minimale overlast kan worden uitgevoerd. Het aantal benodigde palen wordt bepaald op basis van een funderingsonderzoek en constructieberekening.

Funderingsberekening en vergunning

De funderingsberekening is een essentieel onderdeel van de bouwproces. Zowel bij het aanvragen van een bouwvergunning als bij vergunningsvrij bouwen is een berekening van de fundering verplicht. Deze berekening moet worden gedaan door een erkende constructeur en toont aan dat de fundering voldoet aan de veiligheidseisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving. Een fundering op staal is vaak goedkoper dan een fundering op palen, maar het is belangrijk om te bepalen welke fundering het beste geschikt is voor de ondergrond van jouw woning.

Conclusie

De fundering van jouw woning is een essentieel onderdeel van elke constructie. Het kiezen van het juiste funderingstype is belangrijk voor de stabiliteit, veiligheid en duurzaamheid van je woning. Het herkennen van het type fundering kan worden gedaan via de bouwtekeningen of met behulp van een funderingsonderzoek. In bepaalde gevallen, zoals bij verbouwingen of aanbouwen, is het noodzakelijk om te weten welke fundering je huis heeft. Dit zorgt ervoor dat je eventuele problemen op de korte of lange termijn kunt voorzien en oplossen. Indien nodig, kan funderingsherstel of -versterking worden uitgevoerd, bijvoorbeeld met behulp van een Sobu-paal®.