Water rond nieuwe fundering: Risico’s, oplossingen en bouwpraktijken

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen van een woning is de fundering de basis voor een stabiel en duurzaam gebouw. Echter, het aanbrengen van een fundering in een omgeving waarin water een rol speelt, zoals een drassige bodem of nabij water, brengt specifieke uitdagingen met zich mee. Water rond de fundering kan zowel directe als indirecte problemen veroorzaken, variërend van funderingsverzakkingen tot vochtproblemen in de woning. Het is daarom essentieel om bij nieuwbouw zorgvuldig te rekenen met het waterpeil, de bouwmethoden en de toepassing van waterdichte technieken.

In deze artikel wordt ingegaan op de invloed van water op funderingen, de risico’s bij een onjuiste aanleg en mogelijke oplossingen. Verder worden actuele bouwmethoden en adviezen uitgelegd op basis van praktijkvoorbeelden, technische specificaties en regelgeving.

Het belang van een stabiele fundering

De fundering vormt de ondersteuning van het gehele gebouw. In een droge omgeving is de fundering relatief eenvoudig uit te voeren, maar in een omgeving waarin water een rol speelt, zoals een kustgebied of een gebied met een hoog grondwaterpeil, is een zorgvuldige aanpak vereist. De fundering moet worden uitgevoerd op een manier die de invloed van water minimaliseert en de structuur van het gebouw beschermt.

In nieuwbouwprojecten is het gebruik van stalen buispalen vaak noodzakelijk om de fundering te versterken. Deze palen worden in de bodem gedreven en verder verstevigd met beton en kopwapening. Voorbeelden uit de praktijk tonen aan dat het gebruik van trillingsarme machines en slimme bouwmethoden de funderingswerken effectiever en betrouwbaarder maken.

Voorbeeldproject: Nieuwbouw aan het water

Een praktijkvoorbeeld uit Oudega toont aan hoe complex het aanbrengen van een fundering kan zijn wanneer het dichtbij water ligt. Hier is een fundering gerealiseerd met 41 stalen buispalen met een diameter van 273 mm. Deze palen zijn aangebracht met heistellingen en voetplaten en verder verstevigd met beton. Vanwege de drassige bodem was het noodzakelijk om een damwand rond de bouwput aan te leggen om een veilige werkplek te garanderen.

Deze uitdagingen tonen aan dat het aanbrengen van een fundering in een vochtige omgeving niet alleen vereist dat de technische uitvoering correct is, maar ook dat het werkplek veilig en toegankelijk wordt gehouden. Daarnaast is het gebruik van lichte machines en rupsbanden een noodzakelijke maatregel om de omgeving zo weinig mogelijk te belasten.

Risico’s van water rond de fundering

Water is een belangrijke factor die invloed kan hebben op de duurzaamheid van een fundering. Een te hoge of fluctuerende grondwaterstand kan leiden tot funderingsproblemen, zoals verzakkingen en scheuren in de muren. Ook bij nieuwbouw is het aanbrengen van een waterdichte fundering van groot belang om vochtproblemen te voorkomen.

Grondwater en funderingsschade

Grondwater is het water dat zich in de ondergrond ophoudt en vaak direct in contact staat met de fundering. Het grondwaterpeil kan wisselen door weersomstandigheden, klimaatverandering of veranderingen in de omgeving. Bij een dalend grondwaterpeil kunnen funderingen in problemen komen, vooral wanneer deze op houten palen zijn uitgevoerd. Hout kan gaan rotten wanneer het droog raakt, wat leidt tot barsten en verlies van stabiliteit.

Een voorbeeld hiervan is het landelijke probleem dat door het dalen grondwaterpeil funderingsschade optreedt. Dit heeft geleid tot schade in honderden woningen en een miljardensubsidiebehoefte. De vereniging Eigen Huis roept op tot actie op nationaal niveau om de funderingsproblematiek aan te pakken en de woningbouw niet verder te vertragen.

Optrekkend vocht via de fundering

Een ander vochtprobleem dat zich bij funderingen kan voordoen is optrekkend vocht. Dit vocht komt uit de grond en wordt via de fundering en metselwerk omhoog getrokken. Dit fenomeen is vooral voorkomend in oude woningen, maar kan ook optreden bij nieuwbouw wanneer de fundering niet correct is afgewerkt.

Oorzaken van optrekkend vocht zijn onder andere een gemetselde fundering, poreuze bouwmaterialen en een slechte drainage rond het gebouw. De oplossing voor dit probleem ligt vaak in het aanbrengen van een waterdichte afdichting, zoals een waterkeringsmembraan of bitumineuze afdichting. Ook kan het aanbrengen van een drainagesysteem helpen bij het afvoeren van overtollig water.

Bouwmethoden en technieken voor funderingen in vochtige omgevingen

Bij nieuwbouw is het essentieel om de juiste bouwmethoden en technieken te gebruiken om funderingsproblemen te voorkomen. Aanbevolen praktijken omvatten het aanbrengen van een waterdichte afdichting, het gebruik van stalen of betonpalen en het uitvoeren van een goed drainagesysteem.

Afdichting van funderingen

Bij nieuwbouw is het aanleggen van een waterdichte fundering een noodzakelijke stap. Dit kan gerealiseerd worden met behulp van een waterkeringsmembraan of een bitumineuze afdichting. Deze afdichting vormt een barrière tegen vocht en voorkomt dat water in de ondergrondse constructie trekt.

Na het bouwen kan de afdichting nog steeds uitgevoerd worden, bijvoorbeeld door het aanbrengen van een waterafstotende laag, een drainagesysteem of vochtwerend pleisterwerk. Een drainagesysteem zorgt ervoor dat water dat zich rond de fundering verzamelt, wordt afgevoerd. Dit systeem kan uitgerust zijn met een pomp en sensoren die het waterpeil continu monitoren.

Drainagesystemen en afvoer

Het aanbrengen van een drainagesysteem is een effectieve maatregel om funderingsproblemen te voorkomen. Dit systeem zorgt ervoor dat overtollig water afgevoerd wordt en niet terechtkomt bij de fundering. Het is aan te raden om het systeem uit te rusten met een pomp en sensoren die het waterpeil continu monitoren.

Bij droge periodes is het aan te raden om de grond rondom het gebouw nat te houden. Dit voorkomt dat de grond uitdroogt en krimpt, wat kan leiden tot funderingsproblemen. Dit is vooral van toepassing in regio’s met een hoge concentratie klei- of veengrond.

Luchtdichte afwerking

Naast waterdichtheid is ook luchtdichtheid van belang. Een luchtdichte afwerking voorkomt ongewenste warmteverlies en vochtverplaatsing, wat leidt tot een comfortabeler en energiezuiniger woning. Het is aan te raden om gebruik te maken van een gecontroleerd ventilatiesysteem en isolatielagen die ook luchtdicht zijn.

Bouwregelgeving en bouwvoorschriften

Het is belangrijk om rekening te houden met de lokale bouwregelgeving bij het isoleren en afdichten van een fundering. In sommige gevallen zijn er minimale eisen qua dikte of type isolatiemateriaal. Deze eisen variëren per regio en moeten daarom altijd worden geraadpleegd. Ook bij de toepassing van waterdichtingsproducten is het noodzakelijk om te voldoen aan de geldende bouwnormen en regelgeving.

Bij nieuwbouwprojecten is het aan te raden om de bouwvoorschriften en regelgeving te checken met een bouwprofessional of gemeentelijke instantie. Dit voorkomt dat de fundering niet volgens de vereisten is aangelegd en eventueel schade kan veroorzaken.

Preventie en onderhoud

Naast het correct aanleggen van een fundering is het ook belangrijk om preventieve maatregelen te nemen en het onderhoud goed te organiseren. Dit geldt zowel voor nieuwbouw als voor bestaande woningen.

Preventieve maatregelen

Voor nieuwbouwprojecten is het aan te raden om de volgende maatregelen in acht te nemen:

Aanleggen van een waterdichte fundering
Uitvoeren van een drainagesysteem
Gebruik van stalen of betonpalen
Zorgen voor een luchtdichte afwerking

Deze maatregelen voorkomen funderingsproblemen en zorgen voor een langere levensduur van de woning.

Onderhoud aan de grond

Een aanvullende maatregel is het regelmatig onderhouden van de grond rond het gebouw. In droge periodes is het aan te raden om de grond nat te houden om uitdroging en krimp te voorkomen. Dit is vooral van belang in regio’s met een hoge concentratie klei- of veengrond.

Herstel en onderzoek

Wanneer funderingsproblemen zich al hebben voorgedaan, is het belangrijk om deze tijdig te herstellen en de oorzaak van de schade te onderzoeken. Een inspectie door een vochtspecialist kan helpen bij het diagnosticeren van het probleem en het opstellen van een geschikt herstelplan.

Conclusie

De aanleg van een fundering in een vochtige omgeving brengt specifieke uitdagingen met zich mee. Het is essentieel om bij nieuwbouw zorgvuldig te rekenen met het waterpeil, de bouwmethoden en de toepassing van waterdichte technieken. Een correcte aanleg van de fundering, gecombineerd met een goed drainagesysteem en luchtdichte afwerking, voorkomt funderingsproblemen en zorgt voor een duurzame woning.

Praktijkvoorbeelden tonen aan dat het gebruik van moderne bouwtechnieken en slimme oplossingen de funderingswerkzaamheden effectiever maken. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de lokale bouwregelgeving en bouwvoorschriften om schade te voorkomen. Preventieve maatregelen en regelmatig onderhoud zorgen voor een langere levensduur van de woning en voorkomen funderingsproblemen in de toekomst.

Bronnen

nieuwe