Waterkerende Laag voor Fundering: Belangrijke Maatregel Tegen Vocht

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Een waterkerende laag op de fundering is een essentiële maatregel om optrekkend vocht te beperken en schade aan de structuur van een woning te voorkomen. Optrekkend vocht treedt op wanneer water uit de grond opstijgt via de poriën van de muren en vloeren, wat kan leiden tot schimmelvorming, verkleuring en afbrokkelend metselwerk. In dit artikel wordt ingegaan op de noodzaak van een waterkerende laag, mogelijke uitvoeringsmethoden, technische aandachtspunten en de rol van professionele vochtbestrijding. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen en richtlijnen voor de uitvoering van bouwwerkzaamheden.

Wat is een waterkerende laag?

Een waterkerende laag is een constructieve maatregel die een barrière vormt tussen de grond en de fundering of muren. Deze laag voorkomt dat vocht uit de grond binnendringt en zich in de constructie verspreidt. Het kan bestaan uit een waterdicht membraan, zoals bitumen- of cementgebonden membraan, PVC-, TPO, HDPE of EPDM-folie. Deze materialen vormen een dichte afsluiting die vochtwerend is en daarmee de structuur beschermt.

De waterkerende laag wordt meestal tegen de fundering of muren gelegd en moet correct afgestoten worden aan het bouwmateriaal. Het membraan moet goed op elkaar aansluiten om zowel horizontale als verticale vochttoetreding te voorkomen. Een volledige opening door de muur kan worden gemaakt om het membraan aan te leggen. Deze methode is doorgaans ingrijpend, maar biedt een duurzame oplossing voor vochtproblemen.

Noodzaak van een waterkerende laag bij fundering

De aanwezigheid van een waterkerende laag bij de fundering is van groot belang, vooral in gebieden met hoge grondwaterstand of een vochtige bodem. Funderingen zijn de basis van elke woning en zijn daarom gevoelig voor schade veroorzaakt door optrekkend vocht. Zonder een waterkerende laag kunnen muren onderaan nat worden, wat kan leiden tot verzwakking van het bouwmateriaal en structuurschade op de lange termijn.

Een waterkerende laag zorgt bovendien voor een betere isolatie en vermindert de kans op condensatievorming in de muren. Dit is van groot belang bij nieuwbouwprojecten, waarbij de CUR-aanbeveling 93-2 richtlijnen geeft voor het aanbrengen van een waterkerende muurafdekking en een ventilerende luchtspouw. Deze combinatie helpt bij het voorkomen van vochtproblemen en zorgt voor een duurzame en technisch correcte constructie.

Uitvoeringsmethoden voor een waterkerende laag

Er zijn verschillende manieren om een waterkerende laag aan te brengen of te herstellen. De keuze van de methode hangt af van de toestand van de fundering, het type bouwmateriaal en de mate van vochtprobleem. De volgende methoden worden vaak toegepast:

1. Aanbrengen van een waterdicht membraan

Het aanbrengen van een waterdicht membraan is een klassieke methode om een waterkerende laag te realiseren. Het membraan wordt tegen de fundering of muren gelegd en vormt een barrière tegen vochttoetreding. Het membraan moet horizontaal en verticaal goed op elkaar aansluiten om lekkages en vochtbeweging te voorkomen. De opening in de muur moet volledig worden gemaakt om het membraan correct aan te leggen.

Deze methode is doorgaans ingrijpend, omdat het metselwerk mogelijk gedeeltelijk moet worden verwijderd om toegang te krijgen tot de fundering. Het is daarom belangrijk dat deze werkzaamheden worden uitgevoerd door ervaren vochtbestrijders. Het membraan moet goed afgestoten worden aan het bouwmateriaal en aan de randen van de opening, zodat er geen zwakke plekken ontstaan waar vocht doorheen kan trekken.

2. Chemische vochtwering

Een alternatieve methode is chemische vochtwering, waarbij een vochtwerende vloeistof in de muren wordt geïnjecteerd. Deze vloeistof vormt een waterafstotende barrière binnen de poriën van het bouwmateriaal. Deze methode heeft het voordeel dat het geen grote bouwwerkzaamheden vereist en daardoor minder ingrijpend is dan het aanbrengen van een membraan.

Chemische vochtwering wordt vaak toegepast op zowel oudere gebouwen als nieuwbouwprojecten. Het is echter belangrijk dat deze methode wordt uitgevoerd door ervaren vochtbestrijders, omdat een incorrecte uitvoering kan leiden tot onvoldoende vochtwerendheid of schade aan het bouwmateriaal.

3. Muren onderkappen

Muren onderkappen is een ingrijpende, maar effectieve methode om optrekkend vocht te bestrijden. Hierbij wordt het aangetaste metselwerk gedeeltelijk verwijderd, vaak tot een bepaalde hoogte boven de grond. In de vrijgekomen ruimte wordt een vochtwerende laag aangebracht, die ervoor zorgt dat vocht niet meer omhoog kan trekken in de muren.

Muren onderkappen is een arbeidsintensieve en kostbare methode. Het is daarom essentieel dat deze werkzaamheden worden uitgevoerd door een ervaren vochtbestrijder om de structuur van het huis niet in gevaar te brengen. Het membraan dat wordt aangebracht moet goed afgestoten worden aan de randen van de opening en het bouwmateriaal.

Technische aandachtspunten bij het aanbrengen van een waterkerende laag

Het aanbrengen van een waterkerende laag vereist niet alleen technische kennis, maar ook aandacht voor detail. De CUR-aanbeveling 93-2 bevat uitgebreide richtlijnen voor het uitvoeren van metselwerk en het aanbrengen van waterkerende maatregelen. Enkele belangrijke aandachtspunten zijn:

1. Waterkerende muurafdekking

Een waterkerende muurafdekking is een essentiële maatregel om water binnen de muren te voorkomen. Deze afdekking kan bestaan uit een waterdicht membraan of een chemische vochtwerende behandeling. Het doel is om water af te stoten en voorkomen dat het in de poriën van het bouwmateriaal terechtkomt. Een waterkerende muurafdekking helpt ook bij het voorkomen van schimmelvorming en vermindert de kans op condensatievorming.

2. Ventilerende luchtspouw

Een ventilerende luchtspouw is een essentieel onderdeel van een waterkerende constructie. Deze luchtspouw zorgt ervoor dat eventueel opgelopen vocht kan ontsnappen en zo schimmelvorming voorkomen. De luchtspouw moet goed geventileerd zijn en aansluiten op een natuurlijke luchtstroom. Dit zorgt ervoor dat het vocht continu kan ontsnappen en niet kan ophopen in de muren.

3. Dakoverstek met buiten gelegen goot

Een dakoverstek met een buiten gelegen goot zorgt voor extra bescherming van de funderingsaansluiting tegen regenwater. Het dakoverstek vermindert het contact tussen regenwater en de fundering, wat de kans op vochttoetreding verkleint. De goot moet goed afgestoten zijn en regelmatig onderhouden worden om stilstaand water te voorkomen.

4. Dilatatievoegen in het metselwerk

Dilatatievoegen zijn belangrijk om scheuren in het metselwerk te voorkomen door beweging in de constructie. Deze voegen zorgen voor flexibiliteit in het metselwerk en voorkomen dat vocht kan infiltreren via scheuren. Het is belangrijk dat de voegen goed worden afgestoten en dat er geen zwakke plekken ontstaan waar vocht doorheen kan trekken.

Ventilatie en drainage als aanvullende maatregel

Naast het aanbrengen van een waterkerende laag zijn ventilatie en drainage ook belangrijke maatregelen om vochtproblemen te beperken. Voldoende luchtcirculatie is nodig om vocht uit de muren en vloeren te houden. Een duurzaam ventilatiesysteem dat op natuurlijke wijze zorgt voor luchtcirculatie in huis kan hierbij helpen. Door middel van muurelementen in de buitenmuur en natuurlijke luchtstromen wordt voortdurend vocht aan de muren en het huis onttrokken.

Drainage betekent dat alle plekken rond de fundering die gevoelig zijn voor stilstaand water moeten worden geïdentificeerd en goed waterdicht gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld door het aanleggen van een afwateringsleiding of het aanbrengen van een waterdichte laag rond de fundering. Deze maatregelen moeten worden uitgevoerd door een professionele vochtbestrijder om te garanderen dat de constructie correct en duurzaam wordt uitgevoerd.

Rol van de professionele vochtbestrijding

Het aanbrengen van een waterkerende laag is een technische en ingrijpende maatregel die moet worden uitgevoerd door ervaren vochtbestrijders. Deze experts kunnen een correcte diagnose uitvoeren en de juiste oplossing kiezen, afhankelijk van de toestand van de fundering en het type bouwmateriaal. Het is essentieel dat de vochtbestrijding wordt uitgevoerd met kwaliteitsmaterialen en dat de werkzaamheden volledig worden uitgevoerd om structurele schade te voorkomen.

Wanneer het vochtprobleem al tot ernstige schade aan de fundering is gekomen, kan het noodzakelijk zijn om de fundering volledig te herstellen. Dit is een complex en vaak kostbaar proces waarbij de integriteit van de gehele structuur wordt hersteld. In dergelijke gevallen is het essentieel om een specialist te raadplegen voor een accurate diagnose en passende oplossing.

Samenvatting

Een waterkerende laag voor de fundering is een essentiële maatregel om optrekkend vocht te beperken en schade aan de structuur van een woning te voorkomen. Het aanbrengen van een waterdicht membraan, chemische vochtwering of muren onderkappen zijn effectieve methoden die kunnen worden ingezet, afhankelijk van de toestand van de fundering en het bouwmateriaal. Aanvullende maatregelen zoals ventilatie, drainage en het aanbrengen van een ventilerende luchtspouw zijn ook belangrijk om vochtproblemen te beperken.

Het is essentieel dat deze werkzaamheden worden uitgevoerd door ervaren vochtbestrijders om de structuur van het huis niet in gevaar te brengen. Een waterkerende laag zorgt niet alleen voor een betere isolatie, maar ook voor een duurzame en technisch correcte constructie die langdurig beschermd is tegen vochtinbreng.

Conclusie

De aanwezigheid van een waterkerende laag bij de fundering is cruciaal voor het voorkomen van vochtproblemen en structuurschade. Door het aanbrengen van een waterdicht membraan, chemische vochtwering of muren onderkappen kan optrekkend vocht worden beperkt. Aanvullende maatregelen zoals ventilatie, drainage en de aanleg van een ventilerende luchtspouw spelen ook een belangrijke rol in het beperken van vochtproblemen.

Het is belangrijk om deze werkzaamheden uit te voeren door ervaren vochtbestrijders die ervaring hebben met dergelijke constructieve maatregelen. Een correct uitgevoerde waterkerende laag zorgt voor een duurzame en technisch correcte constructie die bescherming biedt tegen optrekkend vocht en schimmelvorming. Door aandacht te besteden aan de technische aandachtspunten en de juiste uitvoeringsmethoden kan de levensduur en het comfort van het gebouw worden verbeterd.