Welke fundering heeft mijn woning? Een duidelijke gids voor woningeigenaren

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Als woningeigenaar is het belangrijk om goed te weten welke fundering je huis heeft. De fundering is namelijk de basis van je woning en speelt een cruciale rol in de stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid van je huis. In dit artikel leggen we uit wat de verschillende funderingstypen zijn, hoe je zelf kunt achterhalen welk type fundering je huis heeft en waarom deze kennis van belang is bij renovaties, uitbreidingen en bouwprojecten. We geven ook aan hoe je eventuele funderingsproblemen kunt herkennen en wat de betrouwbaarste manieren zijn om dit te onderzoeken.

Wat is een fundering en waarom is die belangrijk?

Een fundering is de ondersteuning van een gebouw. Ze verdeelt het gewicht van het huis gelijkmatig over de ondergrond en voorkomt daarmee verzakkingen, scheuren en andere problemen. Een goede fundering is essentieel voor de levensduur en veiligheid van je woning. Zonder een stabiele fundering kan een woning instorten of ernstige schade oplopen, zowel in de constructie als in de interieurs.

De keuze voor het type fundering hangt af van verschillende factoren, zoals de grondsoort, het grondwaterpeil en de afmetingen van de woning. In Nederland zijn drie hoofdtypen funderingen gebruikelijk: strokenfundering, paalfundering en plaatfundering. Elk heeft zijn eigen voor- en nadelen, en elke fundering is geschikt voor bepaalde situaties.

Welke soorten fundering zijn er?

Strokenfundering

De strokenfundering is de meestvoorkomende fundering in Nederland. Ze bestaat uit een betonnen strip die onder de muren van het huis is aangebracht. Deze fundering wordt voornamelijk gebruikt op stevige grond, zoals zand. De strokenfundering is relatief goedkoop in vergelijking met andere funderingstypen en geschikt voor vrijwel alle woningtypen, zolang de ondergrond voldoende draagkracht heeft.

Voordeel van de strokenfundering is dat ze makkelijk te onderhouden is en dat ze goed functioneert op stabiele grond. Echter, op zwakke grond, zoals veen of klei, kan deze fundering problemen opleveren. Daarom is het belangrijk om de grond vooraf goed te onderzoeken voordat men deze fundering gebruikt.

Paalfundering

De paalfundering wordt gebruikt op plaatsen met een zwakke ondergrond, zoals veen of klei. Bij dit type fundering worden palen of heipalen in de grond geslagen tot ze de draagkrachtige laag bereiken. Deze palen dragen het gewicht van de woning direct over op de stevige bodem beneden.

De paalfundering is vooral gebruikelijk in de randstad en het westen van Nederland, waar de ondergrond vaak uit klei of veen bestaat. Het voordeel van een paalfundering is dat ze goed werkt op zwakke grond. Nadeel is dat het aanzienlijk duurder is dan een strokenfundering. Bovendien vereist het vaak meer tijd en werkzaamheden om de palen in de grond te steken en op te bouwen.

Plaatfundering

De plaatfundering wordt gebruikt onder zware of grote woningen. Ze bestaat uit een massieve betonnen plaat onder de gehele woning. Deze fundering zorgt voor extra stabiliteit en is geschikt voor woningen die zwaar zijn of op minder stabiele grond staan. De plaatfundering is vooral gebruikelijk bij appartementen en woningen die op zwakke grond staan.

Het voordeel van een plaatfundering is dat ze zeer stabiel is en goed kan omgaan met ongelijkmatige druk in de ondergrond. Nadeel is dat het aanzienlijk duurder is dan een strokenfundering en dat het minder geschikt is voor woningen op stevige grond.

Hoe achterhaal je welk type fundering je huis heeft?

Als woningeigenaar is het handig om te weten welk type fundering je huis heeft, vooral als je overweegt om te renoveren, uit te breiden of verbouwen. Hieronder volgen enkele manieren om dit zelf te achterhalen of te laten onderzoeken.

1. Bouwplannen en archieftekeningen

Een van de meest betrouwbare manieren om te weten te komen welk type fundering je huis heeft, is het raadplegen van de oorspronkelijke bouwplannen. Deze tekeningen liggen meestal opgeslagen in het gemeentearchief. Je kunt bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van jouw gemeente deze tekeningen aanvragen. Op deze archieftekeningen staat meestal aangegeven welke funderingsmethode tijdens de bouw is gebruikt.

2. Visuele inspectie

Als je toegang hebt tot een kelder of kruipruimte onder je huis, kun je zelf een visuele inspectie uitvoeren. Let daarbij op kenmerken zoals het type gebruikte materialen en de constructie van de funderingsmuren. Bijvoorbeeld: - Bij een strokenfundering zie je een betonnen strip onder de muren. - Bij een paalfundering zie je palen of heipalen die in de grond zijn gestoken. - Bij een plaatfundering zie je een massieve betonnen plaat onder de gehele woning.

Hoewel een visuele inspectie nuttig kan zijn, is het niet altijd voldoende om het type fundering met zekerheid vast te stellen. Voor een betrouwbaar beeld is het vaak beter om een professional te raadplegen.

3. Bouwkundige inspectie

Een professionele bouwkundige inspectie, ook wel een funderingsonderzoek, is de meest betrouwbare methode om te achterhalen welk type fundering je huis heeft. Een bouwkundige of funderingsadviseur kan de bouwplannen analyseren en ter plekke de fundering inspecteren. In sommige gevallen is het nodig om de fundering deels bloot te leggen om het type met zekerheid vast te stellen.

4. Grondonderzoek

Bij een grondonderzoek, zoals een sondering, wordt de draagkracht van de ondergrond bepaald. Deze metingen geven informatie over de grondsoort en de stabiliteit van de ondergrond. Hoewel dit niet direct het type fundering aangeeft, kan het wel aantonen of de huidige fundering geschikt is voor eventuele verbouwingen of uitbreidingen.

Waarom is het weten van je fundering belangrijk?

Het weten van het type fundering is niet alleen belangrijk bij het herkennen van eventuele funderingsproblemen, maar ook bij verschillende bouw- en renovatieprojecten. Hieronder geven we een aantal voorbeelden waarbij het type fundering van jouw huis van invloed is op het project:

1. Verwijdering van dragende muren

Als je overweegt om een dragende muur te verwijderen, is het essentieel om te weten hoe de fundering van je huis is opgebouwd. Dit helpt bij het bepalen of extra ondersteuning nodig is om de stabiliteit van de woning te behouden. Bijvoorbeeld bij een strokenfundering kan het verwijderen van een dragende muur problemen opleveren als er geen extra ondersteuning wordt aangebracht.

2. Aanbouw of uitbouw

Als je overweegt om je woning uit te breiden met een aanbouw of uitbouw, is het belangrijk om te weten of de huidige fundering het extra gewicht kan dragen. Bijvoorbeeld, een paalfundering kan goed omgaan met extra belasting, terwijl een strokenfundering eventueel moet worden versterkt om het gewicht van een extra ruimte te dragen.

3. Aanleg van een dakterras of dakopbouw

Een dakterras of dakopbouw zorgt voor extra gewicht en moet daarom goed worden ondersteund door de fundering. Als je huis bijvoorbeeld op zwakke grond staat, kan het aanleggen van een dakterras extra druk opleveren op de fundering. In dergelijke gevallen is het verstandig om een bouwkundige adviseur te raadplegen voordat je begint met werkzaamheden.

4. Aanvraag van een bouwvergunning

Bij het aanvragen van een bouwvergunning is het vaak noodzakelijk om te weten welk type fundering je huis heeft. Dit is vooral van toepassing bij grotere verbouwingen of uitbreidingen. De gemeente kan hierbij eisen stellen aan de fundering om ervoor te zorgen dat het project veilig en duurzaam is.

5. Aanleg van een garage of schuur

Bij de aanleg van een garage of schuur is het ook belangrijk om te weten welk type fundering je huis heeft. Dit bepaalt bijvoorbeeld of de huidige fundering geschikt is om een extra constructie aan te sluiten. Bijvoorbeeld bij een paalfundering is het mogelijk om extra palen aan te brengen, terwijl bij een strokenfundering extra ondersteuning nodig kan zijn.

Wat zijn de gevolgen van een slechte fundering?

Een onjuiste of slecht onderhouden fundering kan leiden tot ernstige problemen in je woning. Hieronder geven we een overzicht van mogelijke gevolgen:

Verzakkingen: Als de fundering niet gelijkmatig het gewicht van het huis draagt, kunnen er verzakkingen ontstaan. Dit leidt vaak tot scheuren in de muren, daken en vloeren.
Scheuren: Verschillende soorten scheuren kunnen ontstaan in gevels, muren en daken. Deze kunnen wijzen op een onstabiele fundering of probleem met de ondergrond.
Drempelverschillen: Als de vloeren niet gelijk blijven, kunnen er drempelverschillen ontstaan tussen verschillende ruimtes.
Waterproblemen: Een slechte fundering kan ook leiden tot infiltratie van grondwater, wat schimmel en vochtproblemen kan veroorzaken.
Instabiliteit: In extreme gevallen kan een onstabiele fundering leiden tot instabiliteit van het gehele gebouw, wat levensgevaarlijk kan zijn.

Hoe herken je eventuele funderingsproblemen?

Het herkennen van funderingsproblemen kan lastig zijn, maar er zijn enkele duidelijke tekenen die wijzen op een mogelijke probleem. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste kenmerken:

1. Scheuren in muren en gevels

Brede of verticale scheuren in muren en gevels zijn een duidelijk teken van funderingsproblemen. Deze scheuren ontstaan vaak als gevolg van ongelijkmatige verzakking van de fundering.

2. Verzakkingen van vloeren

Als je merkt dat de vloeren in je huis scheef staan of dat er drempelverschillen ontstaan tussen kamers, kan dit wijzen op funderingsproblemen. Dit is vaak het geval bij een onstabiele fundering of bij een fundering die niet gelijkmatig het gewicht van het huis draagt.

3. Problemen met deuren en ramen

Als je deuren of ramen moeilijk open of dicht kunt doen, kan dit wijzen op funderingsproblemen. Dit gebeurt vaak als de muren of daken zijn veranderd van vorm door funderingsproblemen.

4. Voelbare bewegingen in het huis

Als je voelt dat het huis zacht of wankel is, kan dit wijzen op een slechte fundering. Dit is bijvoorbeeld het geval bij woningen op zwakke grond of bij woningen die zijn opgebouwd op een onstabiele fundering.

5. Voetproblemen in de kelder of kruipruimte

Als je toegang hebt tot een kelder of kruipruimte, kun je eventuele funderingsproblemen vaak opsporen. Let daarbij op vocht, scheuren of verzakkingen in de funderingsconstructie.

Wat te doen bij vermoedelijke funderingsproblemen?

Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn in je woning, is het verstandig om dit zowel snel als professioneel aan te pakken. Hieronder geven we een aantal stappen die je kunt ondernemen:

1. Raadpleeg een bouwkundige adviseur

Een bouwkundige adviseur of funderingsexpert is de meest betrouwbare persoon om funderingsproblemen te onderzoeken en op te lossen. Deze professional kan een grondige inspectie uitvoeren en eventuele problemen diagnosticeren.

2. Laat een bouwkundige inspectie uitvoeren

Een bouwkundige inspectie of funderingsonderzoek geeft een duidelijk beeld van de staat van de fundering. Dit onderzoek kan bijvoorbeeld aantonen of er scheuren zijn in de fundering, of of er verzakkingen zijn ontstaan.

3. Overweeg een grondonderzoek

Bij grotere funderingsproblemen is het verstandig om een grondonderzoek te laten uitvoeren. Dit onderzoek geeft informatie over de stabiliteit van de ondergrond en de draagkracht van de grond. Het kan bijvoorbeeld aantonen of de huidige fundering geschikt is voor eventuele verbouwingen.

4. Neem contact op met de gemeente

Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn, is het verstandig om dit ook aan de gemeente te melden. De gemeente kan in sommige gevallen helpen bij het vinden van oplossingen of het aanbod van subsidies voor funderingsherstel.

Conclusie

Het weten van het type fundering van jouw huis is essentieel bij renovaties, uitbreidingen en bouwprojecten. Het bepaalt bijvoorbeeld of je een dragende muur kunt verwijderen, of of een aanbouw veilig kan worden aangebracht. De meest betrouwbare manieren om het type fundering van je huis te achterhalen zijn het raadplegen van de oorspronkelijke bouwplannen, een visuele inspectie in de kelder of kruipruimte, en een professionele bouwkundige inspectie.

Als je vermoedt dat er funderingsproblemen zijn in jouw woning, is het verstandig om dit snel en professioneel aan te pakken. Een bouwkundige adviseur of funderingsexpert kan hierbij helpen om eventuele problemen te diagnosticeren en op te lossen. Door je fundering goed te onderhouden en eventuele problemen op tijd te herkennen, zorg je ervoor dat je woning veilig, stabiel en duurzaam blijft.