Ytong metselen op fundering: technieken, voorbereiding en uitvoering

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Een goede fundering is de basis van elk bouwproject. Bij het gebruik van Ytong of kimblokken als onderdeel van de fundering is het belangrijk om rekening te houden met de thermische isolatie, vochtbeheersing en constructieve integriteit. Ytong, een vorm van cellenbeton, wordt vaak gebruikt als eerste bouwsteen in de fundering, ook wel de funderingsaanzet genoemd. Het metselen van Ytong op de fundering vereist zorgvuldige voorbereiding en naleving van technische richtlijnen.

In dit artikel bespreken we de mogelijkheden voor de EPB-aanvaarde funderingsaanzet met Ytong, de voor- en nadelen van verschillende vochtbeheersingsmethoden, en de rol van metselwerk bij het opbouwen van een stabiele fundering. We richten ons vooral op de praktijkuitvoering, technische aspecten en bouwnormen, zoals beschreven in de bronnen.

Wat is Ytong en waarom wordt het gebruikt in de fundering?

Ytong is een legerend beton, ook wel bekend als cellenbeton. Het bestaat uit een mengsel van cement, kalk, water en gasvormende toevoegingen die microscopische luchtbellen creëren. Hierdoor is Ytong lichter dan gewoon beton en heeft het een goede isolatie-eigenschap.

In de context van funderingsaanzet wordt Ytong vaak gebruikt als eerste bouwsteen op de vloerplaat of fundering. Dit heeft meerdere voordelen:

Warmte-isolatie: Ytong heeft een hoge R-waarde per cm dikte, wat het ideaal maakt om koudebruggen te voorkomen.
Lichte bouwsteen: Ytong is makkelijk te snijden en positioneren, wat het geschikt maakt voor manueel metselen.
Duurzaamheid: Ytong is resistent tegen vocht en heeft een lange levensduur.

De funderingsaanzet vormt een verbinding tussen de spouwisolatie en de vloerplaat. Een slecht geïsoleerde funderingsaanzet kan leiden tot warmteverlies, vochtproblemen en eventueel schimmelvorming. Daarom is het EPB-standaard om de funderingsaanzet te isoleren.

EPB-aanvaarde funderingsaanzet met Ytong

De energieprestatie (EPB) eist dat de funderingsaanzet een bepaalde thermische isolatie moet hebben om koudebruggen te voorkomen. Ytong kan EPB-aanvaard zijn indien de R-waarde aan de vereisten voldoet. De R-waarde wordt berekend aan de hand van de hoogte van het blok en de lambda-waarde (warmtegeleiding).

De formule voor de berekening van de R-waarde is:

R-waarde = hoogte (in meter) / lambda-waarde

Voor Ytong C4/500-blokken met een hoogte van 25 cm (0,25 m) is de lambda-waarde 0,125 W/m·K. De R-waarde wordt dan:

R-waarde = 0,25 / 0,125 = 2 m²K/W

Dit is de minimale R-waarde die EPB-aanvaard is voor een funderingsaanzet. Voor Ytong C5-blokken is de R-waarde van één blok echter te laag. In dat geval moeten twee Ytong-blokken boven elkaar geplaatst worden om de benodigde isolatie te verkrijgen.

Uitvoeringsopties

Er zijn meerdere manieren om Ytong EPB-aanvaard te gebruiken in de funderingsaanzet:

Spouwisolatie doortrekken: Bij deze methode wordt de spouwisolatie minstens 0,5 meter onder de grond getrokken. Dit zorgt ervoor dat de warmtestroom een langere weg moet afleggen, wat het energieverlies beperkt. Deze methode is echter alleen toepasbaar bij funderingen zonder kelder.
Ytong als eerste bouwsteen: Hierbij wordt Ytong direct op de fundering geplaatst. De R-waarde van het Ytong-blok moet minimaal 2 m²K/W zijn.
Cellulair glas of Perinsul: Als alternatief voor Ytong kunnen ook materialen als cellulair glas of Perinsul gebruikt worden. Deze materialen hebben goede isolatie-eigenschappen en kunnen EPB-aanvaard zijn.

Vochtbeheersing bij Ytong in de fundering

Een van de grootste uitdagingen bij het gebruik van Ytong in de fundering is de vochtbeheersing. Ytong is hoewel resistent tegen vocht, niet volledig waterdicht. Daarom is het belangrijk om de blokken te beschermen tegen opstijgend vocht.

Er zijn verschillende methodes om Ytong te beschermen. Twee veelgebruikte methoden zijn:

Optie A: Waterdichte metselverwerking
- Bij deze methode wordt Ytong direct op een DPC (dampdichte laag) gemetseld. De DPC zorgt voor een waterdichte afscheiding tussen de fundering en de Ytong-blokken.
- Een voordeel is dat deze methode 2-in-1 is: de DPC fungeert zowel als dampdichte laag als waterkering.
- Een nadeel is dat het lastig is om een vlakke oppervlakte te verkrijgen, vooral bij het verlijmen van snelbouwstenen.
Optie B: Eerst metselen, daarna waterkeren
- Bij deze methode wordt eerst de snelbouwsteen op een DPC gemetseld, en daarna worden de Ytong-blokken afgewerkt met een waterkerende laag (zoals EPDM of roofing).
- Het voordeel is dat de DPC goedkope is en makkelijk toegepast kan worden.
- Een nadeel is dat het extra werk is en het risico bestaat op overlappende laagdiktes, wat de waterkering kan beïnvloeden.

Er zijn geen duidelijke voorkeuren gemeld in de bronnen voor één van deze methoden. De keuze hangt af van de projecteisen, het type metseltechniek (metselen of verlijmen) en de ervaring van de uitvoerende partij.

Metselen van Ytong op fundering

Het metselen van Ytong vereist precisie en aandacht voor detail. Het metselwerk moet niet alleen esthetisch aantrekkelijk zijn, maar ook structuur- en vochttechnisch betrouwbaar.

Voorbereiding

Voor het metselen van Ytong op de fundering zijn enkele stappen belangrijk:

Grondwerken en bekisting: De fundering moet eerst volledig voltooid zijn, inclusief het storten van beton en het verwijderen van de bekisting.
Controle op uitgehard beton: Het is essentieel dat het beton goed is uitgehard alvorens met het metselwerk te beginnen. Dit kan bepaald worden aan de hand van rekenmodellen of praktische tests.
Voorbereiding van Ytong-blokken: De Ytong-blokken moeten schoon zijn en eventueel aangepast worden aan de gewenste afmetingen.
Aanbrengen van dampdichte laag (DPC): Voor de vochtbeheersing is het aanbrengen van een DPC verplicht.

Uitvoering van het metselwerk

Bij het metselen van Ytong wordt mortel gebruikt om de blokken op elkaar te plaatsen. De mortel moet voldoen aan de bouwnormen en goed afgewerkt worden. Het is belangrijk om het werk regelmatig te controleren, zowel qua horizontale als verticale precisie. Na elk aantal stenen wordt het werk gecontroleerd om eventuele fouten te corrigeren.

Een gemetselde fundering is een solide basis voor het resterende bouwproject. Het metselwerk versterkt de fundering en voorkomt scheuren of structurele problemen later in het bouwproces.

Constructieve aspecten

Een gemetselde fundering met Ytong is niet alleen functioneel, maar ook flexibel. Het kan gebruikt worden voor diverse toepassingen, zoals:

Fundering van woningen
Fundering van garages
Fundering van tuinmuren of muurconstructies

Hoewel de term “gemetselde fundering op staal” soms voorkomt in de branche, is dit bij Ytong niet toepasbaar. De term is verwarrend, aangezien een Ytong-fundering geen staal bevat.

Bouwnormen en voorschriften

Bij het metselen van Ytong op fundering is het belangrijk om de lokale bouwvoorschriften te volgen. Deze voorschriften kunnen variëren per regio en zijn afhankelijk van factoren zoals bodemtype, klimaatzone en het type constructie.

Belangrijke richtlijnen

Voorbereiding en uitvoering: Volg de technische richtlijnen voor het metselen en het gebruik van Ytong.
Vergunningen: Zorg ervoor dat alle benodigde bouwvergunningen verkregen zijn.
Energieprestatie (EPB): Zorg dat de funderingsaanzet EPB-aanvaard is, door de R-waarde en vochtbeheersing te controleren.
Vocht- en waterbeheersing: Implementeer een waterkerende laag om opstijgend vocht te voorkomen.
Constructieve integriteit: Controleer regelmatig de kwaliteit van het metselwerk om scheuren of afwijkingen te voorkomen.

Het is aan te raden om een ervaren bouwbedrijf of funderingsspecialist in te schakelen om te zorgen voor naleving van deze richtlijnen. Dit zorgt voor een betrouwbaar en kwalitatief hoogstaand bouwresultaat.

Voor- en nadelen van Ytong in de fundering

Het gebruik van Ytong in de fundering heeft zowel voordelen als nadelen. Hieronder geven we een overzicht:

Voordelen

Goede isolatie: Ytong heeft een hoge R-waarde en kan EPB-aanvaard zijn.
Lichte bouwsteen: Ytong is makkelijk te hanteren en snijden, wat de bouwwerkzaamheden versnelt.
Voorkomt koudebruggen: De goede isolatie zorgt voor een warme basis en vermindert energieverlies.
Duurzaam en resistent: Ytong is resistent tegen vocht en heeft een lange levensduur.
Flexibel: Ytong kan gebruikt worden voor verschillende toepassingen, zoals woningen, garages of muren.

Nadelen

Vermoeilijke waterkering: Hoewel Ytong resistent is tegen vocht, is het niet waterdicht. Extra waterkering is nodig.
Technische kennis vereist: Het metselen van Ytong vereist ervaring en precisie.
Lokale bouwvoorschriften: De toepassing van Ytong kan beperkt zijn afhankelijk van de lokale bouwregels.
Extra kosten: Het aanbrengen van waterkerende materialen kan extra kosten opleveren.

De voordelen van Ytong zijn aanzienlijk, maar het is belangrijk om rekening te houden met de nodige voorzieningen voor vochtbeheersing en naleving van de bouwnormen.

Samenvatting van de uitvoeringsstappen

Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste stappen bij het metselen van Ytong op fundering:

Grondwerken en bekisting: Voorbereid de fundering en verwijder de bekisting.
Controle op uitgehard beton: Controleer of het beton goed is uitgehard.
Aanbrengen van DPC: Zorg voor een dampdichte laag onder de Ytong-blokken.
Metselen van Ytong-blokken: Plaats de Ytong-blokken met mortel en zorg voor horizontale en verticale precisie.
Waterkering toepassen: Afhankelijk van de methode (A of B) wordt een waterkerende laag aangebracht.
Controle en afwerking: Controleer regelmatig het metselwerk en breng eventuele aanpassingen aan.

Een goed uitgevoerde fundering met Ytong zorgt voor een stabiele basis voor het bouwproject en beïnvloedt positief de energieprestatie en vochtbeheersing van het gebouw.

Conclusie

Het metselen van Ytong op fundering is een technische klus die zorgvuldige voorbereiding en uitvoering vereist. Ytong is een uitstekende keuze voor de funderingsaanzet vanwege zijn goede isolatie-eigenschappen en flexibiliteit. Het is echter belangrijk om rekening te houden met de vochtbeheersing en naleving van de bouwnormen.

De EPB-aanvaarde funderingsaanzet met Ytong is een essentieel onderdeel van het energiebesparingssysteem en kan koudebruggen voorkomen. De keuze voor waterkering – of via de DPC of via een afzonderlijke waterkerende laag – hangt af van de projecteisen en het type metseltechniek.

Door het metselen van Ytong zorgvuldig uit te voeren en de bouwnormen te volgen, kunt u een stevige en duurzame fundering creëren die aan de eisen van het bouwproject voldoet. Het is aan te raden om een ervaren bouwbedrijf of funderingsspecialist in te schakelen om te zorgen voor een professionele uitvoering.

Bronnen

metselen