Funderingcategorie 1 in Zaandam: Onderzoek, Financiering en Duurzaam Herstel

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

In Zaandam, waar het historische erfgoed in combinatie met de specifieke bodem- en klimaatomstandigheden heeft geleid tot uitdagingen op het gebied van funderingsproblematiek, speelt funderingsonderzoek en -herstel een centrale rol bij de beheersing van risico’s en de duurzame toekomst van woningen. Een van de meest urgente situaties is de zogenaamde funderingcategorie 1, waarin sprake is van ernstige funderingsproblemen die direct aandacht en actie vereisen. In dit artikel bespreken we de aard van funderingsonderzoek in Zaandam, de beschikbare financieringsmogelijkheden en de rol van duurzame maatregelen in het herstelproces. Het artikel is opgebouwd op basis van de informatie die beschikbaar is via lokale en regionale bronnen, zoals gemeentelijke regelingen, adviesdiensten en subsidieverlening.

Inleiding

Veel van de oude panden in Zaandam zijn op houten paalfunderingen gebouwd, een techniek die typisch is voor de Zaanstreek en die in het verleden goed functioneerde onder de toenmalige omstandigheden. Echter, in combinatie met droge zomers, bodemdaling en veranderende grondwaterstanden, zijn funderingsproblemen onvermijdelijk geworden. Voor huiseigenaren die woningen uit voor 1970 kopen of wonen in, is een funderingsonderzoek niet meer weg te denken. In het bijzonder bij funderingscategorie 1 – waarin het funderingsprobleem ernstig en acuut is – is er behoefte aan actieve maatregelen, zoals funderingsherstel of nieuwbouw. De gemeente Zaanstad en haar samenwerkingspartners bieden meerdere opties aan om eigenaren te ondersteunen, zowel op technisch als op financieel vlak.

Funderingsonderzoek in Zaandam: Fase 0 en Fase 1

Een funderingsonderzoek is de eerste stap bij het bepalen van de staat van een fundering en eventuele risico’s. In Zaandam worden voornamelijk funderingsonderzoek fase 0 en fase 1 onderscheiden, afhankelijk van de mate van inzicht die nodig is.

Funderingsonderzoek Fase 0: Voorafgaand Onderzoek

Funderingsonderzoek fase 0, ook wel funderingsrisicoonderzoek, is een vorm van verkennend onderzoek die vooral wordt uitgevoerd tijdens de bouwkundige keuring van een woning die wordt verkocht. Dit type onderzoek is bedoeld om vroegtijdig inzicht te krijgen in eventuele funderingsproblemen en zo mogelijke financiële risico’s voor de koper te beperken. Het onderzoek is een kleine investering, maar kan een groot risico afwentelen.

Het onderzoek in fase 0 wordt uitgevoerd door professionele funderingsexperts, zoals bijvoorbeeld Premiumkeur, een allround bouwkundig adviesbureau dat in Zaandam actief is. De inspecteurs zijn multidisciplinair opgeleid en kunnen een breed scala aan bouwkundige problemen analyseren en adviseren. Voor deze dienst zijn diverse klanten positief beoordeeld, met gemiddeld 4,9 sterren op Google.

Funderingsonderzoek Fase 1: Gestructureerd Onderzoek

Als er al sprake is van bekende of vermoedelijke funderingsproblemen, is funderingsonderzoek fase 1 nodig. Dit onderzoek is uitgebreider en betreft de daadwerkelijke inspectie van de fundering, waaronder het graven rondom de paal of palen om de staat van het hout en de stabiliteit van de fundering te bepalen. Het doel is om een gedetailleerde beoordeling te doen van de fundering, eventuele schade en mogelijke herstelmaatregelen.

Het funderingsloket van Zaanstad, bereikbaar via [email protected] of op telefoonnummer 075-6552227, biedt hierbij ondersteuning aan huiseigenaren. De dienst is ook bereid tot een huisbezoek, waarbij eventueel meerdere buren samen in gesprek kunnen gaan over funderingsproblemen en mogelijke oplossingen.

Funderingscategorie 1: Ernstige Funderingsproblemen

Een funderingscategorie 1 wordt ingedeeld wanneer sprake is van ernstige funderingsproblemen die dringend aandacht en actie vereisen. In dit geval is er sprake van een fundering die instabiel is, of die op korte termijn gevaarlijk kan worden, wat leidt tot de noodzaak van herstel of sloop.

De gemeente Zaanstad stelt duidelijke criteria op voor de indeling van funderingscategorieën, die vaak gebaseerd zijn op meetrapporten en funderingsonderzoeken. Huiseigenaren die in een funderingscategorie 1 wonen, kunnen meestal rekenen op extra ondersteuning van de gemeente, zowel qua advies als qua financiering.

Risico’s van Categorie 1 Funderingen

Structuurproblemen: Er is sprake van zakkingen of scheuren in muren, vloeren of daken.
Gezondheid en veiligheid: De woning is niet veilig voor bewoners en kan schade aan het lichaam of bezittingen veroorzaken.
Verkoopproblematiek: Woningen in funderingscategorie 1 zijn moeilijk te verkoopen, wat leidt tot een verlaagde marktwaarde en mogelijk verlies voor de eigenaar.
Duurzaamheid: In combinatie met de klimaatverandering is de verwachting dat funderingsproblemen verder zullen verslechteren als er geen maatregelen worden genomen.

Financiering van Funderingsherstel in Zaandam

Omdat funderingsherstel vaak een aanzienlijke investering is – en omdat velen van de betrokken woningen in oude, historische gebieden staan – zijn er diverse financieringsregelingen beschikbaar in Zaandam. Deze regelingen zijn bedoeld om de druk op eigenaren te verlichten en funderingsherstel en duurzame verbeteringen aan te moedigen.

Subsidieregeling Stimuleren Funderingsherstel Zaanse Woningen

De subsidieregeling Stimuleren funderingsherstel Zaanse woningen is een gemeentelijke regeling die geldt voor woningen gebouwd vóór 1970 binnen de gemeente Zaanstad. De doelstelling van deze regeling is om funderingsonderzoek en funderingsherstel te stimuleren in combinatie met duurzame energiemaatregelen.

De regeling is officieel beschikbaar via lokaleregelgeving.overheid.nl, en is geldig tot heden. De regeling is onderdeel van de Algemene Subsidieverordening Zaanstad 2018 en beoogt subsidie te verstrekken voor:

Onderzoek naar de staat van de houten paalfundering van een woning.
Het aanbrengen van duurzame energiemaatregelen in combinatie met funderingsherstel.
Nieuwbouw of sloop in geval van ernstige funderingsproblemen, in combinatie met verduurzaming.

Fonds Duurzaam Funderingsherstel (FDF)

Sinds 2017 is Zaanstad lid van het Nationale Fonds Duurzaam Funderingsherstel (FDF), een programma dat is opgezet om particuliere huiseigenaren te ondersteunen bij funderingsherstel wanneer deze financiële hulp van hun bank niet kunnen krijgen. Deelname aan dit fonds is bedoeld om financieringsproblemen te omzeilen en te zorgen dat funderingsherstel technisch en financieel haalbaar is.

Bijvoorbeeld, eigenaren die schuimbeton en vloerverwarming aanbrengen tijdens een funderingsherstelproject kunnen tevens gebruikmaken van andere regelingen, zoals de ISDE (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing). Deze combinatie maakt het mogelijk om de woning zowel structuur- als energie-efficiënter te maken, wat in de langere termijn leidt tot lagere kosten en een betere leefomgeving.

Volkshuisvestingsfonds

Het Volkshuisvestingsfonds, opgericht door het kabinet, biedt ook een mogelijkheid om investeringen te doen in leefbaarheid, veiligheid en verduurzaming van de woningvoorraad in kwetsbare gebieden. Zaanstad heeft hiermee een specifieke regeling opgesteld voor renovatie en sloop/nieuwbouw in bepaalde postcodegebieden, gericht op woningen met ernstige funderingsproblemen.

Advies en Begeleiding

Naast financiële ondersteuning is er ook een breed aanbod van advies en begeleiding beschikbaar. Het funderingsloket van Zaanstad biedt gratis technisch en financieel advies aan. Huiseigenaren kunnen hier ondersteuning krijgen bij het opstellen van aanvragen voor subsidies of financiering, en bij het nemen van beslissingen over herstel- of sloopmaatregelen.

Duurzame Oplossingen in het Funderingsherstelproces

Een belangrijke trend in de huidige aanpak van funderingsherstel is de nadruk op duurzaamheid. In Zaandam wordt het combineren van funderingsherstel met duurzame maatregelen sterk gestimuleerd. Dit is zowel om de woning langer in gebruik te kunnen houden als om de energie-efficiëntie en leefbaarheid te verbeteren.

Duurzame Energiemaatregelen

De subsidieregeling Stimuleren funderingsherstel Zaanse woningen beoogt onder andere het aanbrengen van duurzame energiemaatregelen in combinatie met funderingsherstel. Deze maatregelen kunnen bijvoorbeeld het volgende omvatten:

Vloerverwarming: Het installeren van vloerverwarming kan zowel comfort als energiebesparing opleveren.
Schuimbeton: Het gebruik van schuimbeton bij funderingsherstel zorgt voor betere isolatie en stabiliteit.
Energielabelverbetering: Door maatregelen zoals het isoleren van muren, daken of ramen te combineren met funderingsherstel, kan het energielabel van een woning sterk verbeteren.
Duurzame elektriciteit: Het aansluiten van zonnepanelen of het gebruik van andere duurzame energiebronnen kan ook worden gestimuleerd in combinatie met herstelprojecten.

Deze maatregelen worden ondersteund door de ISDE-regeling, waarbij het Rijk subsidies kan verstrekken voor investeringen in duurzame energie en energiebesparing. Door de combinatie van funderingsherstel en duurzame energiemaatregelen kan een woning niet alleen langer in gebruik blijven, maar ook aantrekkelijker worden op de markt.

Nieuwbouw en Verduurzaming

In gevallen waarin funderingsherstel niet technisch haalbaar is, kan sloop en nieuwbouw worden overwogen. Ook hier is er financiering beschikbaar via de subsidieregeling Stimuleren funderingsherstel Zaanse woningen, mits deze wordt gecombineerd met duurzame maatregelen. Dit betekent dat eigenaren financiële ondersteuning kunnen krijgen voor het opstellen van een duurzaam nieuwbouwproject, inclusief energie-efficiënte materialen en technieken.

Big Data en Voorspellend Model

Zaanstad is ook een pionier op het gebied van big data en technologische innovatie in het funderingsherstelproces. In samenwerking met Berenschot Intellerts heeft de gemeente een pilot uitgevoerd om te bepalen of het mogelijk is om een voorspellend model te bouwen op basis van bouwjaar, locatie, grondwaterstand, zakkingssnelheid en staat van onderhoud. Dit model kan worden gebruikt om te voorspellen welke woningen het meest risico lopen op funderingsproblemen, zelfs voordat er meetdata beschikbaar is.

Deze aanpak maakt het mogelijk om funderingsproblemen vroegtijdig te detecteren en maatregelen te nemen voordat ze ernstig worden. Ook kan het helpen bij het prioriteren van funderingsherstelprojecten en subsidies, zodat de meest dringende gevallen eerst worden aangepakt.

Samenwerking en Advies

De gemeente Zaanstad werkt nauw samen met diverse partijen, zoals KCAF (Kerncompetentie Aanpak Funderingsproblematiek), om een gestructureerde aanpak van funderingsproblemen te realiseren. KCAF is verantwoordelijk voor de coördinatie van de aanpak van funderingsproblematiek in de Zaanstreek en biedt ondersteuning aan huiseigenaren, gemeenten en andere betrokken partijen.

De rol van KCAF in Zaandam is onder andere om:

Funderingsonderzoeken te faciliteren.
Advies te geven bij herstel- of sloopmaatregelen.
Financieringsmogelijkheden te ondersteunen.
Informatie te verstrekken over funderingscategorieën en risico’s.

KCAF werkt ook mee aan nationale initiatieven, zoals het Rapport 'Goed Gefundeerd' en 'De Olifant onder de Kamer', waarin een aanpak wordt voorgesteld voor het nationale funderingsprobleem. Deze rapporten zijn onderdeel van het advies dat is uitgebracht door het RLI (Rijks Leger Instituut) en zijn beschikbaar via de officiële website van de Rijksoverheid.

Conclusie

De aanpak van funderingsproblemen in Zaandam is grotendeels gebaseerd op vroegtijdige detectie, financiële ondersteuning en duurzame herstelmaatregelen. Voor huiseigenaren in funderingscategorie 1 is dit van groot belang, omdat er sprake is van dringende funderingsproblemen die niet langer kunnen worden uitgesteld. Door middel van funderingsonderzoek fase 0 en 1, subsidies van de gemeente, financiering via het Nationaal Fonds Duurzaam Funderingsherstel en combinatie met duurzame energiemaatregelen, kunnen eigenaren hun woning langer in gebruik houden of verbeteren.

Het gebruik van big data en voorspellende modellen zorgt bovendien voor een proactieve aanpak van funderingsproblemen, waarbij risico’s vroegtijdig worden geïdentificeerd en voorkomen. Samenwerking met partijen zoals KCAF en de Rijksoverheid helpt om een gestructureerde en effectieve aanpak te realiseren. Voor huiseigenaren is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met het funderingsloket van Zaanstad of met professionele funderingsexperts om de situatie van hun fundering onder de loep te nemen.

Bronnen

categories