Zelf een funderingsberekening maken: Belangrijke overwegingen en beperkingen

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Als eigenaar van een woning of projectontwikkelaar is het vaak verleidelijk om kosten te besparen door bepaalde technische aspecten, zoals een funderingsberekening, zelf uit te voeren. Deze keuze kan echter gevolgen hebben voor de veiligheid en duurzaamheid van de constructie. In dit artikel worden de mogelijkheden en beperkingen van het maken van een funderingsberekening in eigen beheer besproken, met aandacht voor de technische, juridische en financiële aspecten. Op basis van informatie uit betrouwbare bronnen, zoals bouwadvieswebsites en constructiebedrijven, wordt geanalyseerd of en wanneer het zelf berekenen van een fundering een haalbare optie is.

Inleiding

De fundering is de basis van elke bouwconstructie en speelt een cruciale rol in de stabiliteit van het gebouw. Een funderingsberekening is een technisch document dat de draagkracht en de afmetingen van de fundering bepaalt, op basis van de belastingen van het bovenliggende gebouw. Deze berekening is niet alleen een vereiste bij het aanvragen van een omgevingsvergunning, maar ook een essentieel onderdeel van de verzekering en bouwveiligheid.

Hoewel er vele online tools en instructies zijn om zelf een funderingsberekening te maken, is het belangrijk om te beseffen dat deze taak technische kennis en ervaring vereist. In het vervolg van dit artikel wordt ingegaan op de redenen waarom een funderingsberekening nodig is, de mogelijkheid om deze zelf te maken en de risico’s die daarmee gepaard gaan.

Waarom is een funderingsberekening nodig?

Een funderingsberekening is een technisch onderdeel dat ervoor zorgt dat de fundering aan de eisen van veiligheid, stabiliteit en regelgeving voldoet. Zonder een correcte berekening kan de fundering instabiel worden of zelfs volledig mislukken, wat leidt tot dure herstelwerken, eventuele schadeclaims en juridische aansprakelijkheid.

Constructieve controle

Wanneer er een constructieve wijziging aan een woning wordt doorgevoerd, zoals het uitbreiden van een schuur of het bouwen van een aanbouw, moet de fundering worden gecontroleerd. Dit is niet alleen nodig voor de veiligheid, maar ook voor de vergunning. Een constructeur of bouwkundige zal bepalen of de huidige fundering voldoet aan de eisen of dat er aanpassingen nodig zijn, zoals het plaatsen van extra palen of kolommen.

Juridische en verzekeringseisen

De funderingsberekening is ook een vereiste bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Bovendien is het voor de verzekering van het woning of project een essentieel document. Zowel de gemeente als de verzekeraar wil weten dat de fundering veilig is en dat de constructie aan de regelgeving voldoet.

Invloed op de bouwpraktijk

De keuze voor een fundering hangt af van meerdere factoren, zoals het gewicht van het bovenliggende bouwwerk, de ondergrond, de omgevingsfactoren en de bedoeling van het gebouw. Voor een schuur of tuinhuis kan bijvoorbeeld een fundering op staal voldoen, terwijl een woning met een uitbouw vaak een fundering op palen vereist.

Zelf een funderingsberekening maken: Is dat mogelijk?

Het zelf maken van een funderingsberekening kan een aantrekkelijke optie zijn voor mensen die ervaring hebben met bouwen of een technische achtergrond hebben. Echter, is het werkelijk mogelijk om een betrouwbare berekening te maken zonder hulp van een professional?

Kenmerken van een correcte funderingsberekening

Een goede funderingsberekening moet rekening houden met verschillende factoren, zoals:

Belastingen van het bovenliggende gebouw: Dit omvat zowel statische belastingen (gewicht van muren, vloeren) als dynamische belastingen (bijvoorbeeld wind- of schokbelastingen).
Draagkracht van de ondergrond: De fundering moet voldoende stevig zijn om de belastingen op te nemen en moet afgestemd zijn op de grondsoort.
Regelgeving en Eurocodes: De berekening moet voldoen aan de wettelijke eisen en de Eurocodes, die standaardisatie en veiligheid in de bouwsector bevorderen.
Constructieve details: Ook moet rekening worden gehouden met de afmetingen, wapening en eventuele aanpassingen zoals poeren of extra palen.

Benodigde kennis en ervaring

Om een funderingsberekening zelf te maken, is een bepaald kennisniveau nodig. Dit omvat kennis van constructie, regelgeving en berekeningsmethoden. De meeste constructeurs hebben een HBO- of WO-opleiding in civiele techniek, wat betekent dat zij uitgebreide training hebben gehad in deze vakgebieden. Zonder deze achtergrond is het risico op fouten groter, wat leidt tot mogelijke problemen bij de aanvraag voor een vergunning of eventuele schadeclaims.

Risico’s van zelfberekening

Zelf een funderingsberekening maken houdt aansprakelijkheid voor eventuele fouten in. In tegenstelling tot een professional, ben je als particulier niet beschermd door een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Dit betekent dat eventuele schade of problemen na bouwstart of zelfs jaren later jouw verantwoordelijkheid zijn. Dit is vooral relevant bij langlopende problemen zoals funderingsproblemen, scheuren of instorting.

Daarnaast is het belangrijk om zeker te weten dat de berekening voldoet aan de regelgeving. Fouten in de regelgeving kunnen leiden tot weigering van de vergunning of extra kosten bij het aanpassen van de fundering.

Alternatief: Hulp van een professional

Hoewel het zelf maken van een funderingsberekening mogelijk is, is het vaak veiliger en efficiënter om dit aan een constructeur of bouwkundige over te laten. De kosten voor een professionele funderingsberekening liggen tussen €300 en €1.000, afhankelijk van de complexiteit van het project. Deze kosten zijn vaak bescheidener dan de kosten die kunnen ontstaan door fouten in de berekening.

Wat zijn de stappen bij het maken van een funderingsberekening?

Als je toch besluit om zelf een funderingsberekening te maken, zijn er meerdere stappen die je moet doorlopen. Deze stappen zijn gebaseerd op informatie uit bouwadvieswebsites en constructiebedrijven.

Stap 1: Informatie verzamelen

Voor het maken van een funderingsberekening is het noodzakelijk om alle relevante informatie over het project te verzamelen. Dit omvat:

Gewicht van het bovenliggende bouwwerk: Inclusief muren, vloeren, daken en eventuele inrichting.
Grondsoort en ondergrond: Dit is cruciaal om te bepalen hoeveel druk de fundering kan opnemen.
Belastingen en omgevingsfactoren: Denk aan windbelasting, seizoensgebonden belastingen en eventuele extra belastingen van bijvoorbeeld machines of houtopslag.

Stap 2: Kiezen voor het type fundering

Op basis van de verzamelde informatie kan je kiezen voor het type fundering. De meest voorkomende opties zijn:

Fundering op staal: Voor lichte constructies zoals schuren of tuinhuisjes.
Fundering op palen: Voor zwaardere constructies of wanneer de ondergrond minder stevig is.
Fundering met poeren: Wanneer er lokaal extra belastingen zijn.

Stap 3: Uitvoeren van de berekening

De funderingsberekening moet rekening houden met de belastingen en de draagkracht van de ondergrond. Dit houdt in dat je berekent hoeveel gewicht de fundering kan dragen en of extra palen of wapening nodig zijn. Hierbij worden meestal Eurocodes gebruikt, die standaarden zijn voor bouwveiligheid en duurzaamheid.

Stap 4: Tekenings en plannen maken

Naast de berekening zelf is het ook nodig om tekeningen van de fundering te maken. Dit omvat:

Een palenplan: Welke palen waar staan.
Een wapeningstekening: Hoe de wapening is geplaatst.
Constructietekeningen: Voor de funderingselementen.

Voor woningen worden deze tekeningen vaak gescheiden gemaakt, terwijl ze bij verbouwingen of kleinere projecten kunnen worden gecombineerd.

Stap 5: Aanvraag voor vergunning

De funderingsberekening en tekeningen zijn nodig bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning. Zorg ervoor dat alles correct is en dat de berekening voldoet aan de regelgeving. Anders kan de aanvraag worden geweigerd of extra kosten ontstaan.

Zelfberekening: Voor wie is het geschikt?

Het zelf maken van een funderingsberekening is geen keuze die iedereen kan doen. Het vereist een bepaalde mate van kennis, ervaring en verantwoordelijkheid. Volgens constructiebedrijven zijn er drie vragen die je moet beantwoorden voordat je besluit om de berekening zelf te maken:

Heb je voldoende vertrouwen dat je kunt voldoen aan de geldende wet en regelgeving?
Als je fouten maakt, ben je aansprakelijk. Dit is niet het geval bij een professionele constructeur, die beschermd is door een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.
Heb je genoeg kennis en ervaring om zelf een constructieberekening te maken?
Het is niet alleen voldoen aan de regelgeving, maar ook om zeker te zijn dat de constructie veilig is. Scheuren of instabiliteit kunnen optreden, ook als de regelgeving is nageleefd.
Kun je de kwaliteit van een constructieberekening van een constructeur benaderen?
Een constructeur heeft specifieke opleidingen en ervaring, die jij mogelijk niet hebt. Zorg ervoor dat je berekening qua kwaliteit en precisie niet minder is.

Conclusie

Het zelf maken van een funderingsberekening is in theorie mogelijk, maar het is een taak die veel technische kennis en verantwoordelijkheid vereist. Voor iemand zonder professionele opleiding of ervaring is het risico op fouten groot, wat leidt tot mogelijke problemen bij de vergunningaanvraag of eventuele schadeclaims. Bovendien is het belangrijk om te beseffen dat je zelf aansprakelijk bent voor eventuele fouten in de berekening, in tegenstelling tot een professionele constructeur die beschermd is door een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.

Voor kleinere projecten met lichte belastingen, zoals een schuur of tuinhuis, kan een eenvoudige funderingsberekening wellicht in eigen beheer worden gemaakt, mits je over de juiste kennis beschikt. Voor grotere projecten of complexere constructies is het aanbevolen om hulp in te huren van een constructeur of bouwkundige.

Tot slot is het ook belangrijk om rekening te houden met de kosten. Een professionele funderingsberekening kost tussen €300 en €1.000, wat vaak minder is dan de kosten van eventuele herstelwerken of schadeclaims die ontstaan door een verkeerde berekening. Bovendien is het een zekerheid dat de berekening voldoet aan de regelgeving en dat de fundering veilig en duurzaam is.

Bronnen

berekening