Zelf een fundering maken voor je woning: Een gedetailleerde gids voor bouwprojecten

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is de basis van iedere woning, of het nu gaat om het bouwen van een nieuwbouwproject, een uitbreiding, een garage of een veranda. Het zelf maken van een fundering is voor veel mensen een realistische optie, mits er voldoende kennis, gereedschap en voorbereiding zijn. Niet alleen leidt dit tot kostenbesparing, maar het biedt ook flexibiliteit in ontwerp en uitvoering. Toch is het een complexe klus die aandacht voor detail en het juiste gebruik van materialen vereist. In dit artikel wordt een uitgebreid overzicht gegeven van het proces van het maken van een fundering, inclusief de belangrijkste stappen, benodigdheden, aandachtspunten en mogelijke hulp van experts.

Inleiding

De fundering van een woning is het fundament waarop het gehele bouwproject rust. Zonder een stabiele fundering kan een woning verzakken, scheuren of zelfs instorten. Het is daarom van cruciaal belang dat de fundering correct en volgens de juiste normen wordt uitgevoerd. In Nederland varieert de bodemstructuur per regio, wat betekent dat de keuze van de funderingsvorm afhankelijk is van de bodemsterkte en de belasting die het gebouw uitoefent. In sommige gebieden zijn funderingsproblemen van oudsher bekend, waardoor extra voorzichtigheid en professionele begeleiding soms nodig zijn.

Zelf een fundering maken heeft voordelen, zoals kostenbesparing, maar vereist ook een sterke basis van bouwkundige kennis en ervaring. Voor wie dit niet heeft, is het verstandig om een constructeur of bouwprofessional in te schakelen. Dit artikel geeft een stapsgewijze gids voor het maken van een fundering en legt uit wat de belangrijkste aandachtspunten zijn.

Waarom is een fundering belangrijk?

Een fundering is de ondergrondse basisconstructie die ervoor zorgt dat het gewicht van het gebouw gelijkmatig wordt verdeeld over de bodem. Zonder een stabiele fundering kan een woning of aanbouw verzakken of scheuren, wat leidt tot structurele schade en mogelijke gevaarlijke situaties. In Nederland varieert de bodemsterkte per regio, en in sommige gebieden zijn funderingsproblemen van oudsher bekend. Daarom is het extra belangrijk om een funderingsonderzoek uit te voeren voordat je begint met een bouwproject. Dit onderzoek helpt bijvoorbeeld bodemdaling te detecteren en maatregelen te nemen om die te voorkomen.

Voordelen van het zelf maken van een fundering

Het zelf maken van een fundering heeft verschillende voordelen. Ten eerste is het een manier om kosten te besparen. Wanneer je kiest voor DIY, bespaar je op de kosten van een professionele aannemer, mits je vertrouwen hebt in je eigen bouwkundige vaardigheden of die van een betrouwbare helper. Daarnaast biedt het zelf maken van een fundering meer flexibiliteit in het ontwerp. Je kunt de afmetingen en vorm van de fundering aanpassen aan jouw wensen, zonder beperkt te worden door standaardformaten of voorschrachten die bij professionele aannemers voorkomen.

Soorten funderingen

Er zijn verschillende soorten funderingen die je kunt kiezen, afhankelijk van de bodemstructuur, de gewenste belasting en de omgeving. De drie meest voorkomende vormen zijn:

Fundering op staal (strokenfundering)

Een strokenfundering bestaat uit betonnen stroken die het gewicht van het gebouw over de grond verdelen. Deze vorm van fundering is vooral geschikt voor huizen en wordt vaak gebruikt in stedelijke gebieden. De betonnen stroken zorgen ervoor dat de grond niet te veel druk krijgt en voorkomen zo bodemverzakking.

Fundering op palen

Als de bodem niet stevig genoeg is, zoals bijvoorbeeld in moerassige of zachte grond, is een fundering op palen een goede oplossing. De palen worden diep in de grond gedreven of gegoten om zo een stabiele basis te creëren. De diepte en het aantal palen hangt af van de bodem en de belasting die het gebouw uitoefent.

Stappenplan voor het maken van een fundering

Het maken van een fundering is een complexe klus die bestaat uit meerdere stappen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste fasen:

1. Bouwplan maken

Maak een duidelijk bouwplan waarin je alle stappen en benodigdheden opneemt. Dit helpt je om niet in de war te raken en zorgt voor een gestructureerde aanpak van het project.

2. Benodigdheden voorbereiden

Zorg ervoor dat je alle benodigde gereedschappen en materialen vooraf hebt. Dit bespaart tijd en vermijdt frustratie. Belangrijke materialen zijn onder andere beton, stalen staafwerk, funderingsplaten en een waterpas.

3. Hulp zoeken

Het maken van een fundering is een zware klus. Werk samen met betrouwbare helpers om het werk sneller en veiliger te doen.

4. Tijd inplannen

Het maken van een fundering vereist tijd. Plan voldoende uren in voor elk onderdeel van het proces, inclusief voorbereiding, uitvoering en controles.

5. Slechte weersomstandigheden vermijden

Werk niet in regen of extreme hitte. Dit kan de kwaliteit van de fundering negatief beïnvloeden. Kies voor een periode met gunstig weer om de werkzaamheden uit te voeren.

Praktische tips voor DIY-enthousiastelingen

Voor wie kiest voor het zelf maken van een fundering, zijn er een aantal praktische tips die je kunt gebruiken:

Maak een duidelijk bouwplan.
Zoek hulp bij betrouwbare helpers.
Bereid al het benodigde gereedschap en materiaal voor.
Plan voldoende tijd in.
Vermijd werken in slechte weersomstandigheden.

Aandachtspunten bij het maken van een fundering

Bij het maken van een fundering zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten:

Controle op de bodemstructuur: Voordat je begint, is het belangrijk om een funderingsonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek helpt bijvoorbeeld bodemdaling te detecteren en maatregelen te nemen om die te voorkomen.
Kies de juiste funderingsvorm: Afhankelijk van de bodemstructuur en de gewenste belasting, kies je voor een strokenfundering, palenfundering of een andere vorm.
Volg de bouwnormen en regelgeving: Zorg dat de fundering voldoet aan de geldende bouwnormen en regelgeving. Dit is belangrijk voor de veiligheid en de duurzaamheid van het bouwproject.
Zorg voor een goede uitvoering: De kwaliteit van de fundering is bepalend voor de stabiliteit van het gebouw. Zorg daarom voor een nauwkeurige uitvoering en gebruik van het juiste materiaal.

Klimaatverandering en funderingsproblemen

Klimaatverandering heeft een directe invloed op de funderingsproblemen in Nederland. Volgens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) heeft ongeveer half een miljoen huizen funderingsproblemen of kunnen die krijgen. Oorzaken van funderingsproblemen zijn onder andere bodemdaling en onstabiele bodemstructuren. Deze problemen worden verergd door klimaatverandering, zoals meer regenval en droogtes. Het is daarom belangrijk om een funderingsonderzoek uit te voeren en eventuele maatregelen te nemen.

Rol van een constructeur of bouwprofessional

Het is verstandig om bij het maken van een fundering een ervaren constructeur of bouwprofessional in te schakelen. Deze kan je helpen met het berekenen van de afmetingen, het kiezen van het juiste type fundering en het uitvoeren van de werkzaamheden. Een professionele aannemer garandeert bovendien dat de fundering voldoet aan de bouwnormen en regelgeving.

Als je kiest voor DIY, is het verstandig om de constructeur toch te raadplegen voor advies en begeleiding. Deze kan je helpen bij het maken van een bouwplan en het kiezen van de juiste materialen. Bovendien kan een constructeur je helpen bij het uitvoeren van de werkzaamheden als je twijfelt of iets niet weet.

Funderingsonderzoek en herstel

Als je een huis koopt waarbij de fundering al geplaatst is, laat deze altijd controleren door een constructeur. Deze kan de bestaande bouwtekeningen bekijken en hieraan zien of de fundering goed is geplaatst. Bij twijfel is het verstandig om een uitgebreid funderingsonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek moet worden uitgevoerd volgens de laatste F3O-richtlijnen voor funderingsonderzoek, om zeker te zijn dat het onderzoek op een consistente en objectieve manier wordt uitgevoerd.

Bij het onderzoek worden de lintvoeg in het metselwerk en enkele vloervelden nagemeten met een waterpas om eventuele verzakkingen sinds de oorspronkelijke bouw in beeld te krijgen. Vervolgens wordt op een aantal plaatsen de fundering blootgelegd, ingemeten en in kaart gebracht. Bij houten funderingen worden monsters genomen om de hardheid van het houd te bekijken en om te achterhalen of er schimmel of bacteriële aantasting in het hout zit.

Funderingsproblemen en maatregelen

Om je huis te beschermen tegen funderingsproblemen, is het belangrijk om een funderingsonderzoek uit te voeren en eventuele maatregelen te nemen. Dit kan bijvoorbeeld het aanpassen van de fundering zijn of het plaatsen van extra steunstructuren. Ook is het verstandig om regelmatig de fundering te controleren en eventuele schade te herstellen.

Financiële planning en verbouwplanning

Voor wie kiest voor het zelf maken van een fundering, is het belangrijk om een verbouwplanning, een verbouw budget en een financieringsplan op te stellen. Dit helpt je tijdens de verbouwing goed op weg en zorgt ervoor dat je niet te veel geld uit geeft. Daarnaast is het verstandig om de verbouwplannen met je buren te bespreken. Een goede buur is beter dan een verre vriend, en het is verstandig om eventuele gevolgen voor de omgeving in overleg te stellen.

Conclusie

Het zelf maken van een fundering is een complexe klus die zowel technische kennis als fysieke inzet vereist. Toch biedt het voordelen zoals kostenbesparing en flexibiliteit in ontwerp. Het is belangrijk om de juiste soort fundering te kiezen op basis van de bodemstructuur en de gewenste belasting. Daarnaast is het verstandig om een funderingsonderzoek uit te voeren en, indien nodig, een constructeur of bouwprofessional in te schakelen. Zorg voor een goede voorbereiding, plan voldoende tijd in en vermijd werken in slechte weersomstandigheden. Met de juiste aanpak en begeleiding is het mogelijk om een stabiele en duurzame fundering te realiseren die het fundament vormt voor een veilige en betrouwbare woning.

Bronnen

huis