Zelf fundering maken voor uitbouw op kleigrond: Stappenplan, aandachtspunten en juiste technieken

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Bij elke bouw- of uitbreidingsproject is een stevige fundering van essentieel belang. Vooral bij het bouwen op kleigrond is extra zorgvuldigheid en kennis vereist. Kleigrond is namelijk een relatief zachte ondergrond die extra ondersteuning nodig heeft om het gewicht van een gebouw te dragen. In dit artikel wordt een gedetailleerd overzicht gegeven van het proces van het zelf maken van een fundering voor een uitbouw op kleigrond. Het artikel is gericht op zowel de ervaren DIY-ontwerper als de beginnende bouwer die wil weten wat er nodig is om een duurzame, veilige en goed functionerende fundering te realiseren.

Inleiding

Een goede fundering vormt de basis van elk bouwproject. Zonder een stevige ondergrond kan een constructie verzakken, wat leidt tot schade aan het gebouw en mogelijke veiligheidsproblemen. Bij het bouwen op kleigrond is het extra belangrijk om rekening te houden met de eigenschappen van de bodem en de juiste funderingstypen te kiezen. Aangezien kleigrond relatief zacht en draagkrachtig is, is het vaak noodzakelijk om een diepere fundering uit te voeren, zoals fundering op palen.

Deze keuze kan kosten verhogen, maar het is vaak nodig om de stabiliteit van de constructie te waarborgen. In dit artikel worden de stappen, benodigdheden en aandachtspunten bij het zelf maken van een fundering voor een uitbouw op kleigrond behandeld. Bovendien worden de verschillende funderingstechnieken toegelicht en wordt aandacht besteed aan de rol van het sonderingsrapport en de invloed van de ondergrond op de keuze van de fundering.

Stappenplan voor het maken van een fundering op kleigrond

Het maken van een fundering op kleigrond vereist een gedetailleerd plan en aandacht voor technische details. Hieronder wordt een stapsgewijze uitleg gegeven van het proces.

1. Voorbereiding en bouwtekening

Voordat er iets gegraven kan worden, is het essentieel om een gedetailleerde bouwtekening te hebben. Deze tekening dient als leidraad voor de afmetingen, vorm en diepte van de fundering. Bovendien moet rekening worden gehouden met eventuele bouwvoorschriften in de regio, die variëren afhankelijk van de grondsoort en de lading die de fundering moet dragen.

Een belangrijk aspect van de voorbereiding is het in kaart brengen van de grondsoort. In regio’s waar de zandlaag dieper zit, zoals het Westen en Noorden van Nederland, is een fundering op palen vaak de beste keuze. In het Oosten van Nederland wordt vaak gefundeerd op staal, maar dit is slechts geschikt voor zandgrond en niet voor kleigrond.

2. Grondverkenning en sonderingsrapport

Als het bouwterrein op kleigrond ligt, is het noodzakelijk om een sonderingsrapport op te laten maken. Een sondering is een grondmeting waarbij de grondsoorten op verschillende dieptes worden gemeten. Hieruit kan worden bepaald hoe de weerstand in de grond is en op welke diepte er voldoende draagkracht is om een fundering te plaatsen.

Het sonderingsrapport is van groot belang bij het kiezen van de juiste fundering. Als de laag klei relatief klein is, kan het uit kostenbesparing voordelig zijn om deze laag af te graven en te vervangen door betere grond. In andere gevallen is het noodzakelijk om palen in te zetten om de fundering op een stevige ondergrond te plaatsen.

3. Keuze van funderingstype

Bij het bouwen op kleigrond zijn er twee voornaamste funderingstechnieken: fundering op palen en fundering op staal. Beide technieken hebben hun eigen voor- en nadelen, en de keuze hangt af van de situatie en het budget.

Fundering op palen

Een fundering op palen wordt vaak beschouwd als de meest stevige constructie. De palen dringen diep de grond in en bereiken zo de sterke zandlagen die onder de kleilagen liggen. Deze fundering is extra sterk en geschikt voor zware constructies, zoals woningen of aanbouwen. Het nadeel is dat deze fundering technisch complex is en dus duurder uitvalt. Vooral bij DIY-projecten kan dit een beperking vormen, aangezien het gebruik van speciale gereedschap en kennis vereist.

Fundering op staal

Fundering op staal betekent in werkelijkheid een fundering die direct op de ondergrond is geplaatst. Deze methode is goedkoper en sneller uit te voeren, maar is slechts geschikt voor zandgrond. Bij kleigrond is deze fundering niet aan te raden, omdat de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft. Fundering op staal is meestal alleen geschikt voor kleinere constructies zoals terrassen of schuren.

4. Graven van de sleuf

Als de keuze voor een fundering op palen is gemaakt, is het volgende stap het graven van de sleuf. Het is belangrijk om de sleuf op de juiste diepte te graven, zodat de palen op een stabiele ondergrond kunnen worden geplaatst. Bij kleigrond kan het nodig zijn om een deel van de kleilagen te verwijderen en te vervangen door zand of gestabiliseerde grond.

Het graven van de sleuf vereist zorgvuldig uitvoering en het gebruik van het juiste gereedschap. Bij een DIY-project is het verstandig om een grachtgraver of een handgereedschap zoals een schop en graafhark te gebruiken. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de afmetingen van de fundering, zodat deze aansluit op de rest van de constructie.

5. Plaatsing van de palen

Na het graven van de sleuf volgt de plaatsing van de palen. De palen moeten op de juiste diepte worden ingebracht en goed worden bevestigd om de stabiliteit van de fundering te waarborgen. Het is belangrijk om rekening te houden met de afstand tussen de palen en de belasting die de fundering moet dragen.

Bij een DIY-project is het verstandig om advies te zoeken bij een ervaren aannemer of bouwprofessional, vooral bij het bepalen van de juiste palenafstand en diepte. De constructeur kan een paalberekening uitvoeren die aangeeft hoeveel palen nodig zijn en hoe deze moeten worden geplaatst.

6. Storten van de fundering

Na de plaatsing van de palen volgt het storten van de fundering. Voor een fundering op kleigrond is het verstandig om gewapend beton te gebruiken, omdat dit sterker is dan ongewapend beton. Het beton moet goed worden afgelost en gedurende een bepaalde periode worden gecuré om het sterk te maken.

Het storten van de fundering vereist zorgvuldig uitvoering en het gebruik van het juiste gereedschap. Bij een DIY-project is het verstandig om een betonmixer te gebruiken en het beton snel te storten om scheuren te voorkomen. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de temperatuur en de vochtigheid tijdens het storten, want deze hebben invloed op de sterkte van het beton.

7. Controle en afronding

Na het storten van de fundering is het belangrijk om de constructie te controleren en eventuele fouten op te sporen. Het is verstandig om een sondering of een grondtest uit te voeren om te bepalen of de fundering stabiel is. Als de fundering goed is uitgevoerd, kan het volgende bouwproces beginnen.

Bij het afronden van de fundering is het belangrijk om rekening te houden met de afwerking en het gebruik van het juiste materiaal. Het is verstandig om een waterdicht laag te gebruiken om te voorkomen dat er water in de fundering terechtkomt. Dit helpt om schade aan de fundering te voorkomen en de levensduur van de constructie te verlengen.

Aandachtspunten bij het maken van een fundering op kleigrond

Bij het maken van een fundering op kleigrond zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten die moeten worden gehanteerd. Deze aandachtspunten helpen om schade aan de fundering en de rest van de constructie te voorkomen en de stabiliteit van de fundering te waarborgen.

1. Grondsoort en sonderingsrapport

De keuze van de fundering hangt sterk af van de grondsoort. Bij kleigrond is het noodzakelijk om een sonderingsrapport op te laten maken, zodat de juiste fundering kan worden gekozen. Het sonderingsrapport geeft informatie over de draagkracht van de ondergrond en de diepte waarop een stevige fundering kan worden geplaatst.

2. Kwaliteit van het materiaal

Het gebruik van het juiste materiaal is essentieel voor de stabiliteit van de fundering. Bij kleigrond is het verstandig om gewapend beton te gebruiken, omdat dit sterker is dan ongewapend beton. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de kwaliteit van het zand en de kiezelstenen die gebruikt worden in het betonmengsel.

3. Waterafvoer en afwerking

Het voorkomen van wateropstapeling is belangrijk voor de stabiliteit van de fundering. Het is verstandig om een waterdicht laag te gebruiken en een goede waterafvoer te creëren. Dit helpt om schade aan de fundering te voorkomen en de levensduur van de constructie te verlengen.

4. Veiligheid en bouwvoorschriften

Het is belangrijk om rekening te houden met bouwvoorschriften en veiligheidsmaatregelen bij het maken van een fundering. Het is verstandig om advies te zoeken bij een ervaren aannemer of bouwprofessional, vooral bij complexe projecten of bij het gebruik van speciale gereedschap.

Voordelen van het zelf maken van een fundering

Het zelf maken van een fundering heeft meerdere voordelen, vooral bij kleinere projecten. Een van de belangrijkste voordelen is de kostenbesparing. Wanneer men kiest voor DIY, bespaart men op de kosten van een professionele aannemer, mits men vertrouwen heeft in de eigen bouwkundige vaardigheden of in die van een betrouwbare helper.

Een andere voordelen is de flexibiliteit in het ontwerp. Men kan de afmetingen en vorm van de fundering aanpassen aan de eigen wensen, zonder beperkt te worden door standaardformaten of voorschriften die bij professionele aannemers voorkomen. Dit maakt het mogelijk om een fundering te realiseren die precies aansluit op de wensen en behoeften van het bouwproject.

Nadelen van het zelf maken van een fundering

Hoewel het zelf maken van een fundering meerdere voordelen heeft, zijn er ook enkele nadelen die moeten worden overwogen. Eén van de belangrijkste nadelen is de technische moeilijkheid. Het maken van een fundering vereist kennis van bouwtechnieken en het gebruik van het juiste gereedschap. Bij een DIY-project kan dit een beperking vormen, vooral bij complexe projecten of bij het gebruik van speciale gereedschap.

Een andere nadeel is de tijd die nodig is om een fundering te maken. Het maken van een fundering is een complex proces dat veel tijd en moeite vereist. Bij een DIY-project kan dit een beperking vormen, vooral bij personen die weinig ervaring hebben met bouwprojecten.

Conclusie

Het maken van een fundering voor een uitbouw op kleigrond is een complex proces dat veel kennis, voorbereiding en aandacht vereist. Bij kleigrond is het noodzakelijk om een fundering op palen te kiezen, omdat de ondergrond niet voldoende draagkracht heeft. De keuze van de fundering hangt sterk af van de grondsoort en de belasting die de fundering moet dragen.

Het maken van een fundering vereist een gedetailleerd stappenplan, waarin rekening wordt gehouden met de bouwtekening, de grondverkenning en de keuze van het juiste materiaal. Het is belangrijk om rekening te houden met bouwvoorschriften en veiligheidsmaatregelen, vooral bij complexe projecten of bij het gebruik van speciale gereedschap.

Bij het zelf maken van een fundering zijn er meerdere voordelen, zoals kostenbesparing en flexibiliteit in het ontwerp. Echter, het maken van een fundering vereist ook veel kennis, voorbereiding en aandacht, wat voor sommige personen een beperking kan vormen.

Bronnen

klei
uitbouw