Zwam in funderingen: Oorzaken, gevolgen en professionele sanering

Published by Redactie on augustus 2, 2025 | Category fundering

Inleiding

Zwam in funderingen is een serieuze aandoening die zowel structurele schade als gezondheidsrisico's kan veroorzaken. In combinatie met funderingsproblematiek — zoals verzakkingen of bodemdaling — kan zwam in de kruipruimte of in de houten constructie van een woning leiden tot ernstige schade aan de draagconstructie. Op basis van de informatie uit meerdere betrouwbare bronnen, zoals funderings- en zwamexpertisebedrijven, is duidelijk dat een integrale aanpak nodig is om deze problemen effectief en duurzaam op te lossen.

In dit artikel worden de oorzaken van zwamgroei in funderingen en kruipruimtes besproken, evenals de gevolgen voor de constructieve integriteit van een woning. Daarnaast wordt ingegaan op de stappen die bij professionele zwamsanering worden genomen, evenals de rol van funderingsonderzoek bij het detecteren van onderliggende problemen. Het artikel is gericht op eigenaren, aankoopkandidaten, bouwprofessionals en iedereen die betrokken is bij renovaties of funderingsherstel.

Oorzaken van zwam in funderingen en kruipruimtes

Zwam in funderingen en kruipruimtes ontstaat doorgaans als gevolg van aanhoudend vocht. In deze ruimtes kan vocht zich verzamelen door lekkages, slechte ventilatie, grondwaterstijging of een defecte damprem. Vooral in kruipruimtes is het vochtprobleem snel te verwaarlozen, maar dit kan leiden tot het uitbreiden van schimmels zoals houtzwam of huiszwam.

1. Funderingsconstructies en vocht

Funderingen die op houten palen of balken zijn gelegd — zoals vaak het geval is bij oudere woningen — zijn gevoelig voor vocht. In combinatie met onvoldoende ventilatie en een ontbrekende damprem kunnen deze ruimtes snel schimmels te oord worden. Bovendien kan het hout van de draagconstructie aangetast raken, wat leidt tot een verlies van draagkracht.

2. Bodemdaling en zwam

Bodemdaling is een veelvoorkomend probleem in Nederland, vooral in regio's met veengrond. Deze veranderingen in de grondstructuur kunnen leiden tot scheuren in de vloeren en muren, maar ook tot vochtproblemen in de kruipruimte. De combinatie van vocht en houtmateriaal in de fundering kan de groei van zwam bevorderen.

3. Geen ventilatie of slechte ventilatie

Een van de meest frequente oorzaken van schimmelgroei in kruipruimtes is onvoldoende ventilatie. Zonder adequate luchtverplaatsing kan vocht zich in de ruimte vastzetten, wat de ideale omstandigheden creëert voor schimmelgroei. Dit geldt met name voor woningen waar de kruipruimte wordt afgesloten of waar ventilatieroosters zijn dichtgegroeid of dichtgemaakt.

Gevolgen van zwam in funderingen

De aanwezigheid van zwam in funderingen kan zowel directe als indirecte gevolgen hebben voor de structuur van een woning, de gezondheid van de bewoners en de waarde van het onroerend goed.

1. Structuurverlies

Houtzwam en huiszwam zijn in staat om de houten constructie van een woning aan te tasten. Het hout verliest aan draagkracht, wat kan leiden tot vloeren die verzakken, muren die scheef staan of dakconstructies die instabiel worden. In het ergste geval is een volledige funderingsherstel of houtconstructievervanging nodig.

2. Gezondheidsklachten

Zwam in de kruipruimte kan sporen verspreiden die via de bodem of de wanden de woning in kunnen gaan. Dit kan leiden tot allergische reacties, hoesten, neussluiterij, en in ernstige gevallen astma of andere aandoeningen. Het risico op gezondheidsklachten is vooral groot bij personen met een zwakke immuunstatus of chronische aandoeningen.

3. Waardevermindering

Een woning met zwamproblemen in funderingen of kruipruimtes kan een aanzienlijke waarde verliezen. Kopers zijn vaak terughoudend bij aankoop van zo’n woning, tenzij het probleem volledig is opgelost. Bovendien zijn de saneringskosten vaak aanzienlijk, wat het totale budget voor renovatie of funderingsherstel aantast.

Professionele zwamsanering in 6 stappen

Een integrale en professionele aanpak van zwamproblemen in funderingen en kruipruimtes is essentieel om de schade te beperken en structurele problemen te voorkomen. Hieronder wordt uitgelegd hoe een betrouwbaar bedrijf zoals Bestrijdingsdienst.nl deze sanering uitvoert.

1. Inventarisatie en offerte

De eerste stap is een grondige inventarisatie van de kruipruimte of kelderruimte. Hierbij wordt bepaald of er sprake is van zwamgroei, hoe groot de besmetting is en of er sprake is van structurele schade. Op basis van deze inspectie wordt een vrijblijvende en gedetailleerde offerte op maat gemaakt.

2. Plan van aanpak

Voor de werktuigen worden de houten balken voorbereid. Dit gebeurt door een roodbruine beschermlaag aan te brengen en de kopse kanten van DPC-folie (dampremmende folie) voor te zorgen. Deze maatregelen helpen om het vocht te beperken en de constructie te beschermen tegen verdere aanval.

3. Verwijderen van geïnfecteerd hout

Het hout dat is aangetast door zwam wordt volledig verwijderd. Dit geldt niet alleen voor het visueel zichtbare hout, maar ook voor het gezond ogende hout dat binnen de risicomarge valt. Door dit te verwijderen, wordt de kans op heruitbraak van zwam verkleind.

4. Saneren of vervangen van balken

De verwijderde balken worden vervangen of gesaneerd, afhankelijk van de mate van schade. In geval van ernstige schade is een volledige vervanging nodig. Bij nodige versterking wordt de draagconstructie hersteld, zodat de vloer en muren weer stabiliteit verkrijgen.

5. Professionele bestrijding tegen zwam

Na de fysieke sanering wordt een grondige zwamsbestrijding uitgevoerd. De gehele kruipruimte, funderingsmuren en het hout — inclusief de nieuwe balken — worden behandeld met zwamdodende middelen. Deze middelen zijn effectief tegen zowel huiszwam als houtzwam en helpen bij het voorkomen van nieuwe besmettingen.

6. Bodemfolie met Tonzon-isolatie

Het laatste stuk van de sanering bestaat uit het aanbrengen van een dampremmende bodemfolie in combinatie met Tonzon-isolatie. Deze isolatielaag helpt bij het voorkomen van vochtproblemen en zwamgroei. Daarnaast zorgt het voor een warme vloer en lagere stookkosten.

Funderingsonderzoek: Essentieel bij aankoop of renovatie

Wanneer zwam in de funderingen aanwezig is, is het vaak ook een teken van onderliggende funderingsproblemen. Daarom is funderingsonderzoek een essentieel onderdeel van de inspectie en sanering.

1. Fundering op staal

Een fundering op staal betekent dat het huis direct op de grond is gelegd, meestal met houten palen of balken. In vele gevallen zinkt de grond onder het huis, wat leidt tot verzakkingen, scheuren en schade aan de constructie. Dit is vooral het geval in regio's met veengrond of losse bodem.

2. Funderingsonderzoek fase 1 en fase 2

Bij funderingsonderzoek worden meestal twee fasen onderscheiden:

Funderingsonderzoek fase 1 bestaat uit een inspectie met meetapparatuur om eventuele verzakkingen of scheuren in muren en vloeren op te sporen. Dit onderzoek is minder intensief en geschikt voor een voorlopige beoordeling.
Funderingsonderzoek fase 2 is een grondigere inspectie waarbij de houten funderingspalen worden opgegraven. Deze fase is arbeidsintensief en kan leiden tot schade aan de vloeren of kelders. Het is meestal vereist bij splitsing of bij aankoop van een woning met funderingsproblematiek.

3. Waarom funderingsonderzoek nodig is

Funderingsproblemen zijn vaak verborgen en kunnen pas op het laatste moment worden ontdekt. Dit kan leiden tot aanzienlijke extra kosten bij aankoop of renovatie. Een funderingsonderzoek biedt duidelijkheid over de staat van de fundering en helpt bij het voorkomen van onverwachte kosten.

Een voorbeeld is vermeld in de bronnen, waarbij een koper bijna een woning aankocht op basis van een voorlopige inspectie. Pas bij een funderingsonderzoek bleek dat de herstelkosten aanzienlijk hoger waren dan geschat. Hierdoor kon het koopcontract worden afgewezen, wat het kopen van een woning met funderingsproblemen voorkwam.

Integrale aanpak: Zwam en fundering samen aanpakken

Wanneer er sprake is van zwam in de fundering, is het verstandig om zowel de schimmelproblematiek als de funderingsproblemen tegelijkertijd aan te pakken. Dit voorkomt herhaalde saneringen en zorgt voor een duurzame oplossing.

1. Sanering en funderingsherstel combineren

Een professionele zwamsanering kan in combinatie met funderingsherstel worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld: bij het saneren van de kruipruimte kan tegelijkertijd een onderzoek naar funderingsproblemen worden uitgevoerd. Dit helpt bij het voorkomen van verdere schade en zorgt voor een efficiënter proces.

2. Expertise en ervaring

Het combineren van zwam en funderingsproblematiek vereist een integrale aanpak. Bedrijven die zowel zwamsanering als funderingsonderzoek uitvoeren, zoals ASB en Premiumkeur, hebben de expertise om deze problemen op te lossen. Hun ervaring zorgt voor een snelle en doeltreffende oplossing.

3. Voorkomen van heruitbraak

Door zowel de zwam als de funderingsproblemen aan te pakken, wordt de kans op heruitbraak van zwam en verdere schade aan de draagconstructie verkleind. Dit zorgt voor een langdurige en duurzame oplossing.

Conclusie

Zwam in funderingen en kruipruimtes is een ernstig probleem dat zowel structurele schade als gezondheidsrisico’s kan opleveren. De aanwezigheid van zwam is vaak een gevolg van vochtproblemen, onvoldoende ventilatie of funderingsproblematiek. Het is daarom essentieel om dit probleem professioneel aan te pakken.

Een integrale aanpak, bestaande uit inspectie, sanering en funderingsonderzoek, helpt bij het voorkomen van verdere schade en zorgt voor een duurzame oplossing. Door het combineren van zwamsbestrijding en funderingsherstel, worden de oorzaken van het probleem niet alleen opgelost, maar ook de risico’s op heruitbraak verkleind.

Voor eigenaren, aankoopkandidaten en bouwprofessionals is het belangrijk om tijdig te handelen bij het ontdekken van zwam in funderingen. Dit zorgt niet alleen voor de veiligheid en gezondheid van de bewoners, maar ook voor de waarde en levensduur van de woning.

Bronnen

zwam