Het verschil tussen een gescheiden en een niet-gescheiden riolering in de praktijk

Published by Redactie on juli 4, 2025 | Category riolering

In Nederland is het aanleggen van een gescheiden riolering niet altijd verplicht, maar het is wel een veelgebruikte oplossing voor de afvoer van afvalwater en regenwater. In veel gebieden wordt nog steeds met een gemengd systeem gewerkt, waarbij zowel afvalwater als regenwater in één buis terechtkomen. Dit systeem wordt ook wel niet-gescheiden riolering genoemd. In dit artikel worden de verschillen tussen het gescheiden en het niet-gescheiden rioleringssysteem toegelicht, inclusief de voordelen, nadelen en praktijkvoorbeelden. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de effecten van dit type riolering op het milieu en de waterkwaliteit.

Wat is een niet-gescheiden riolering?

Een niet-gescheiden riolering, ook wel gemengd riolering genoemd, is een systeem waarbij zowel afvalwater van huishoudens en bedrijven als regenwater in één buis worden afgevoerd. Dit systeem wordt vaak gebruikt in oudere bebouwde kernen, waar het aanleggen van een gescheiden riolering geen verplichting is. In dit geval wordt het water naar de rioolwaterzuivering geleid, waar het wordt opgeklaard voordat het op het oppervlaktewater wordt geloosd.

Deze vorm van riolering is in veel steden en dorpen in Nederland nog steeds van toepassing. In de praktijk kan dit leiden tot overstromingen bij hevige regenbuien, omdat het systeem is gecreëerd om het gemengde water te kunnen afvoeren. Het is echter belangrijk om op te merken dat in sommige regio’s, zoals in België, de aanleg van een gescheiden riolering verplicht is. In Nederland is dit voor nieuwe bebouwingen nog niet verplicht, maar wel aanbevolen.

Voordelen van een niet-gescheiden riolering

Een van de belangrijkste voordelen van een niet-gescheiden riolering is de lagere aanlegkosten. Het aanleggen van een gescheiden riolering vereist meer ruimte en materialen, waardoor de kosten aanzienlijk kunnen stijgen. Daarnaast is het aanleggen van een gemengd systeem vaak sneller en eenvoudiger uitvoerbaar, vooral in bestaande bebouwingen waar het aanpassen van de riolering moeilijk is.

Bij een niet-gescheiden riolering hoeft er geen aparte buis aan te leggen voor het regenwater, wat ook weer kostenefficiënt is. Daarnaast is het systeem eenvoudiger in gebruik, zeker als er geen aparte afvoer van het regenwater is. In sommige gevallen kan dit zelfs leiden tot een efficiëntere afvoer van het gemengde water, mits het systeem goed is ontworpen en onderhouden.

Nadelen van een niet-gescheiden riolering

Hoewel een niet-gescheiden riolering soms voordelen heeft op het gebied van kosten en uitvoering, heeft het ook nadelen. Een van de grootste nadelen is dat het systeem bij hevige regenbuien kan overstromen, waardoor het water niet goed kan worden afgevoerd. Dit leidt vaak tot wateroverlast op straat en in woningen. Ook kan het gemengde water, dat door de riolering wordt afgevoerd, het oppervlaktewater verontreinigen, wat negatieve gevolgen heeft voor de waterkwaliteit.

Bij een foutieve aansluiting van het riool kan het afvalwater zelfs in het oppervlaktewater terechtkomen, wat de milieu- en gezondheidsrisico’s verhoogt. Daarnaast is het aanleggen van een niet-gescheiden riolering in sommige gevallen lastig, omdat het systeem niet voldoet aan de huidige maatstaven voor afstroming en hydraulisch functioneren bij standaard neerslag situaties. Dit kan leiden tot problemen met wateroverlast en schade aan de openbare ruimte.

Het verschil met een gescheiden riolering

Het belangrijkste verschil tussen een niet-gescheiden en een gescheiden riolering is het feit dat in een gescheiden systeem het afvalwater en het regenwater apart worden afgevoerd. Bij een gescheiden riolering heeft het systeem dus twee buizen: één voor het huishoudelijk afvalwater en één voor het regenwater. Het regenwater wordt rechtstreeks op het oppervlaktewater geloosd, terwijl het afvalwater via een aparte buis naar de rioolwaterzuivering wordt geleid.

Een gescheiden riolering is dus beter voor het milieu en de waterkwaliteit, omdat het regenwater niet met het vuile afvalwater wordt gemengd. Daarnaast kan dit systeem ook helpen bij het voorkomen van overstromingen, omdat het regenwater op een andere manier wordt afgevoerd. In veel nieuwe bebouwingen wordt daarom een gescheiden riolering aangelegd.

Toepassing en uitvoering in de praktijk

In de praktijk is het aanleggen van een niet-gescheiden riolering vooral van toepassing in oude bebouwde kernen en gebieden waar het aanpassen van het rioleringssysteem lastig is. Bij renovaties en herstructureringen van bestaande gebieden wordt vaak gekozen voor een gescheiden riolering, mits de ruimte en de kosten het toelaten. In sommige gevallen wordt het systeem ook aangepast om het regenwater af te koppelen van het vuilwater, waardoor het risico op overstromingen wordt verminderd.

Een voorbeeld van een praktijkmaatregel is het aanbrengen van een bergingsbassin, dat het regenwater tijdelijk opslaat en daarna naar de rioolwaterzuivering leidt. Hiermee wordt het rioolstelsel niet extra belast, wat vooral belangrijk is bij grote regenbuien. Ook kunnen grote verharde oppervlakken, zoals parkeerterreinen, worden afgekoppeld van de riolering, zodat het regenwater rechtstreeks op het oppervlaktewater wordt geloosd.

Invloed op het milieu

De invloed van een niet-gescheiden riolering op het milieu is aanzienlijk. Bij hevige regenbuien kan het systeem overstromen, waardoor het gemengde water in het oppervlaktewater terechtkomt. Dit kan leiden tot verontreiniging van het water en negatieve gevolgen voor de waterkwaliteit. Daarnaast kan het systeem bij drukke tijden ook leiden tot overlast en schade aan de openbare ruimte.

Bij een gescheiden riolering is dit risico kleiner, omdat het regenwater apart wordt afgevoerd. Hierdoor wordt het oppervlaktewater minder verontreinigd, en is de waterkwaliteit beter. Daarnaast kan het systeem helpen bij het voorkomen van wateroverlast, wat vooral belangrijk is in gebieden met een hoge regenintensiteit.

Conclusie

De keuze tussen een niet-gescheiden en een gescheiden riolering hangt af van meerdere factoren, waaronder de locatie, de bebouwing, de kosten en het milieu. Een niet-gescheiden riolering is in veel gevallen eenvoudiger en goedkoper uit te voeren, maar heeft ook nadelen in de vorm van overstromingen en verontreiniging van het oppervlaktewater. Een gescheiden riolering is beter voor het milieu en de waterkwaliteit, maar vereist meer ruimte en materialen. Het is daarom belangrijk om bij de aanleg van een riolering rekening te houden met de behoeften van het gebied en de klimaatverandering.

Bronnen

gescheiden