Het afwerken van gebreide stof: technieken, tips en hulpmiddelen voor een professioneel resultaat

Published by Redactie on augustus 7, 2025 | Category afwerken

Het afwerken van gebreide stof is essentieel voor het verkrijgen van een mooi, duurzaam en comfortabel eindresultaat. Gebreide stoffen, zoals tricot, sweatstof, fleece, modal, french terry en gebreide jacquard, zijn door hun lusstructuur inherent rekbaarder en flexibeler dan geweven stoffen. Hoewel deze eigenschappen een voordeel zijn voor comfort en draagbaarheid, vereisen ze tegelijkertijd een zorgvuldige en gerichte aanpak bij het afwerken van naden. Als de naden niet goed worden afgehandeld, kan de stof opkrullen, rimpelen of vervormen, wat de kwaliteit en het uiterlijk van het kledingstuk negatief beïnvloedt.

In dit artikel worden de belangrijkste methoden en tips besproken voor het correct afwerken van gebreide stof. We leggen uit waarom het afwerken van naden belangrijk is, welke steken en technieken geschikt zijn, en welke hulpmiddelen je kunt gebruiken om het beste resultaat te behalen. Daarnaast geven we u een overzicht van veelvoorkomende problemen en oplossingen bij het naaien en afwerken van gebreide stoffen.

Waarom afwerken van naden belangrijk is bij gebreide stof

Gebreide stoffen hebben een fundamenteel ander gedrag dan geweven stoffen. Ze bestaan uit lussen die in elkaar grijpen, waardoor ze rekbaarder zijn, maar ook kwetsbaarder voor vervorming. Wanneer je naden afwerkt, voorkom je dat de stof opkrult, rimpelt of vervormt. Een onafgewerkte naad kan na meerdere wasbeurten hard worden, wat het comfort van het kledingstuk aantast. Bovendien draagt een goed afgewerkte naad bij aan het esthetische resultaat, zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant van het kledingstuk.

Oplossing: Naden afwerken met de juiste techniek

Er zijn verschillende manieren om naden af te werken, afhankelijk van de soort gebreide stof, het gewenste resultaat en de beschikbare hulpmiddelen. De keuze voor een bepaalde techniek heeft invloed op het uiteindelijke resultaat in termen van stijfheid, elastischheid en duurzaamheid.

Technieken voor het afwerken van gebreide stof

1. Afwerksteek op de naaimachine

Vrijwel alle huishoudelijke naaimachines zijn uitgerust met een zogenaamde afwerksteek. Deze steek is ontworpen om de rand van de stof af te werken en tegelijkertijd de naden te versterken. Het voordeel van deze techniek is dat je de naden direct kunt afwerken tijdens het naaien, wat tijd bespaart. Echter, deze steek vereist een zorgvuldige afstelling van de spanning en het gebruik van de juiste voetjes. Sommige naaimachines hebben zelfs een specifieke afwerksteek voor stretchstoffen.

Een nadeel van deze methode is dat het moeilijk kan zijn om fouten te herstellen. Als je een naad fout afwerkt, moet je vaak de hele steek verwijderen, wat tijdrovend kan zijn. Daarom wordt aanbevolen om eerst een teststuk te maken voordat je aan het eindproduct begint.

2. Zigzagsteek

De zigzagsteek is een klassieke keuze voor het afwerken van gebreide stoffen. Deze steek biedt meer elasticiteit dan de rechte steek en is geschikt voor naden die uitgerukt kunnen worden. Het principe van de zigzagsteek is simpel: de naald beweegt heen en weer, waardoor de steken kunnen rekken met de stof. Dit zorgt voor een flexibel en duurzaam resultaat.

Je kunt de breedte en diepte van de zigzagsteken aanpassen, afhankelijk van de dikte en rekbaarheid van de stof. Voor dunne en fijne gebreide stoffen is een smalle en diepe zigzagsteek meestal het meest geschikt. Voor dikkere en minder rekbaar stoffen is een bredere en plattere steek beter.

3. Faux overlocksteek

De faux overlocksteek is een alternatief voor de echte overlocksteek, die meestal op een overlockmachine wordt uitgevoerd. Deze steek wordt vaak gebruikt om onafgewerkte randen af te werken, voordat je ze zomet. Het voordeel van deze methode is dat je geen extra machine nodig hebt, wat het toegankelijker maakt voor huishoudelijke naaikunstenaars.

De faux overlocksteek wordt vaak gebruikt als een voorbereidende stap voor het zomen van de stof. Ze voorkomt dat de randen oprollen en verhindert vervorming tijdens het drogen of wassen van het kledingstuk.

4. Tweelingnaald

Als je vaak werkt met gebreide stoffen, kan het handig zijn om een tweelingnaald te gebruiken. Met deze naald vervaardig je een soort deksteek, waarbij twee evenwijdige lijnen bovenop worden genaaid, aangevuld met een zigzag aan de onderkant. Dit zorgt voor een sterke en elastische naad die goed meegaat met de rekbaarheid van de stof.

De tweelingnaald is vooral geschikt voor naden die zichtbaar zullen blijven, zoals schoudernaden of zijkanten. Het resultaat is een professioneel aandoende afwerking die niet snel loskomt of vervormt.

5. Overlockmachine

Een overlockmachine, ook wel serger genoemd, is een specialistische machine die uitkomt bij het afwerken van gebreide stoffen. De steken van een overlockmachine zijn van nature rekbaar, wat ideaal is voor gebreide stoffen die uitstrekbaar zijn. De machine snijdt de rand van de stof af, naait de naad en werkt de rand af in één keer. Dit levert een professioneel resultaat op en voorkomt dat de stof opkrult of vervormt.

De overlockmachine is vooral handig voor het naaien van kledingstukken zoals T-shirts, leggings en sportkleding, waarbij de rekbaarheid van de naad belangrijk is. Het voordeel van deze machine is dat je met weinig inspanning een sterke en aantrekkelijke afwerking kunt verkrijgen.

Hulpmiddelen en technieken om rimpelen en vervorming te voorkomen

Naast de keuze van de juiste steek is het belangrijk om rimpelen en vervorming van gebreide stoffen tijdens het naaien te voorkomen. Gebreide stoffen hebben de neiging om te rimpelen, vooral als de spanning van de machine niet goed is afgesteld of als je de stof aan de verkeerde kant trekt.

1. Spanning van de naaimachine afstellen

Een correcte afstelling van de spanning van de naaimachine is cruciaal bij het afwerken van gebreide stoffen. Te veel spanning kan ervoor zorgen dat de stof uitrekt of breekt. Te weinig spanning kan leiden tot losse naden die niet goed vastzitten. Het is daarom verstandig om eerst een teststuk te maken en de spanning aan te passen aan de dikte en rekbaarheid van de stof.

2. Gebruik van een boven transportvoet

Een boven transportvoet is een handig hulpmiddel om rimpelen te voorkomen. Deze voet helpt bij het gelijkmatig transporteren van de stof door de naaimachine, wat voorkomt dat de stof aan de ene kant sneller verplaatst dan aan de andere kant. Dit is vooral nuttig bij gebreide stoffen die snel rimpelen.

3. Gebruik van stofklemmen in plaats van spelden

Spelden kunnen ervoor zorgen dat de stof aan de punt uitrekt of vervormt. Daarom is het verstandig om stofklemmen te gebruiken in plaats van spelden. Deze klemmen houden de stoflagen bij elkaar zonder dat de naald er doorheen gaat, wat minder kans op vervorming biedt.

4. Stoom de naden na het naaien

Stoomen is een effectieve manier om naden glad te maken en de stof te ontspannen. Dit is vooral nuttig bij gebreide stoffen, die snel opkrullen of vervormen. Stoom de naden na het naaien om ervoor te zorgen dat ze mooi strak liggen en niet vervormen bij het wassen of dragen.

Problemen en oplossingen bij het afwerken van gebreide stof

Hoewel gebreide stoffen veel voordelen bieden, zijn ze ook uitdagend om mee te werken. Hieronder volgt een overzicht van veelvoorkomende problemen en mogelijke oplossingen.

1. Uitgerekte naden

Oorzaak: Gebreide stoffen kunnen uitrektten als de spanning van de naaimachine niet goed is afgesteld of als je de stof aan trekt in plaats van te laten transporteren.

Oplossing: Gebruik een stretchsteek of een zigzagsteek om de naden elastisch te maken. Verstevig eventueel de naden met een tweelingnaald of een afwerksteek. Pas bovendien de spanning van de machine aan aan de stof.

2. Rimpels in de naad

Oorzaak: Gebreide stoffen kunnen gemakkelijk rimpelen als ze ongelijkmatig worden getransporteerd door de naaimachine.

Oplossing: Gebruik een boven transportvoet om de stof gelijkmatig te verplaatsen. Pas de spanning aan en vermijd het trekken aan de stof. Stoom de naden na het naaien om ze glad te maken.

3. Gaatjes in de stof

Oorzaak: Gebreide stoffen kunnen gaan als je een verkeerde naald gebruikt. De naald kan bijvoorbeeld de draad van de stof doorboren in plaats van door de lussen te gaan.

Oplossing: Gebruik een ballpointnaald of een stretchnaald die speciaal is ontworpen voor gebreide stoffen. Deze naalden hebben een punt die de draad doorlaat in plaats van het door te snijden.

4. Ladderen

Oorzaak: Ladderen kan optreden als de naald beschadigd is of als de stof te strak staat tijdens het naaien.

Oplossing: Vervang de naald als deze beschadigd is. Zorg ervoor dat de stof niet te strak staat tijdens het naaien en pas de spanning van de machine aan.

5. Krullende randen

Oorzaak: Gebreide stoffen kunnen opkrullen, vooral aan de randen. Dit kan het uiterlijk van het kledingstuk negatief beïnvloeden.

Oplossing: Strijk de stof vooraf en gebruik een verstevigende spray of vlieseline om de randen strak te houden. Je kunt ook een verstevigende stiksel aanbrengen langs de randen om vervorming te voorkomen.

Speciale tips voor het naaien met gebreide stof

1. Stabiliseer de schoudernaden

Schoudernaden van gebreide stoffen kunnen uitreken tijdens het naaien. Om dit te voorkomen, is het verstandig om een stukje transparante elastiek in de naden te plaatsen. Dit zorgt voor extra stabiliteit en voorkomt vervorming.

2. Vermijd overstretching

Let erop dat de stof niet overstretched wordt tijdens het naaien. Dit kan leiden tot naden die niet strak zitten en vervormd zijn. Gebruik een stretchsteek of een zigzagsteek om de elasticiteit van de stof te behouden.

3. Verstevig de halslijn

Een verstevigende stiksel, ook wel staystitching genoemd, kan worden aangebracht langs de halslijn om te voorkomen dat deze uitrekt tijdens het naaien. Dit helpt bij het behouden van de vorm van het kledingstuk en voorkomt vervorming.

4. Gebruik een lockmachine

Een lockmachine is een waardevol hulpmiddel voor het afwerken van gebreide stoffen. Deze machine snijdt de rand van de stof af, naait de naad en werkt de rand af in één keer. Het resultaat is een professioneel en duurzaam resultaat dat goed meegaat met de rekbaarheid van de stof.

Conclusie

Het afwerken van gebreide stof vereist een zorgvuldige aanpak, omdat deze stoffen anders gedragen dan geweven stoffen. Door de juiste technieken en hulpmiddelen te gebruiken, kun je een mooi, duurzaam en comfortabel eindresultaat verkrijgen. Of je nu een zigzagsteek gebruikt, een overlockmachine inschakelt of een afwerksteek toepast, het is belangrijk om te rekening te houden met de elasticiteit en rekbaarheid van de stof.

Daarnaast is het verstandig om eventuele problemen, zoals rimpelen of uitgerekte naden, voor te voorkomen door de spanning van de naaimachine correct af te stellen en de stof zorgvuldig te hanteren. Door deze tips en technieken te volgen, kun je het volledige potentieel van gebreide stoffen benutten en kledingstukken creëren die zowel stijlvol als duurzaam zijn.