Keldermuur Afdichten en Afwerken: Stappen, Technieken en Materialen

Published by Redactie on augustus 7, 2025 | Category afwerken

Een kelder is een unieke ruimte in ieder huis. Vaak wordt het als opslagruimte gebruikt of wordt het volledig vergeten. Echter, een goed afgewerkte en afdichte kelder kan een waardevolle ruimte worden, of het nu gaat om een functie als klusruimte, speelkamer, woonkamer of zelfs een slaapkamer. Eén van de belangrijkste aandachtspunten bij het afwerken van een kelder is het afdichten van de muren. Keldermuren zijn vaak onderhevig aan vochtproblemen, en het correct afwerken ervan is essentieel om schimmelvorming, vochtige lucht en eventuele lekkage te voorkomen.

In dit artikel geven we een overzicht van de technieken, materialen en stappen die je kunt aanwenden bij het afdichten en afwerken van keldermuren. We geven aandacht aan zowel de externe en interne afdichting, de keuze tussen dampdichte en dampopen materialen, en de afwerking zoals schildering of stucwerk. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen, zoals experts en bouwbedrijven, geven we een helder overzicht van de mogelijkheden en het beste aanpakken.

Inleiding: Waarom Keldermuren Afdichten is Belangrijk

Keldermuren zijn vaak blootgesteld aan vochtige omstandigheden vanwege hun ondergrondse ligging. Vooral in regio’s met een hoge grondwaterstand of oude woningen zijn lekkage, vochtvorming en schimmelproblemen niet ongebruikelijk. Deze problemen kunnen niet alleen gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, maar ook de structuur van de woning in gevaar brengen. Het afdichten van keldermuren is daarom een essentieel onderdeel van een kelderreparatie of renovatie.

Het proces van afdichten en afwerken houdt meestal meerdere stappen in: het verwijderen van losse stuc- of schilderlagen, het behandelen van scheuren en vochtplekken, het afdichten met het juiste materiaal en tenslotte de afwerking zoals schildering of stucwerk. De keuze van materiaal is hierbij cruciaal, aangezien niet elk product geschikt is voor een kelderomgeving. Zo zijn er zowel dampdichte als dampopen afdichtingsmaterialen, die elk hun eigen toepassing en voordelen hebben.

Stappen bij het Afdichten van Keldermuren

Het afdichten van keldermuren is een complexe klus die beter uitgevoerd wordt door een vakman, vooral bij grotere problemen of bij het gebruik van injectietechnieken. Echter, sommige stappen kunnen ook door een ervaren klusser uitgevoerd worden. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste stappen.

1. Verwijdering van Bestaande Afwerking

Voordat met het afdichten begonnen kan worden, dient de keldermuur voorbereid te worden. Dit betekent dat bestaande schilder-, stuc- of tegellaag verwijderd moet worden. Dit wordt meestal machinaal gedaan met bijvoorbeeld een stofzuigersleper of een verwijderingsmiddel. De reden hiervoor is dat het afdichtingsmateriaal een goed contact met de muur moet maken, zonder dat bestaande lagen dit in de weg staan.

Een schoon en droog oppervlak is essentieel voor een langdurige afdichting. De verwijdering van losse materialen vermindert ook het risico op scheurtjes of losse plekken die later weer lekkage kunnen veroorzaken.

2. Behandeling van Scheuren en Breuken

Scheuren in keldermuren zijn een van de meest voorkomende oorzaken van vocht- en lekkageproblemen. Deze scheuren moeten daarom zorgvuldig worden behandeld. Het proces omvat het uitbikken van de scheur, het opvullen met een speciaal afdichtingsmateriaal en eventueel het injecteren van een vochtwerend middel.

Volgens de beschikbare informatie zijn er twee hoofdmethoden voor het herstellen van scheuren:

Uitbikken en opvullen – Hierbij wordt de scheur uitgebikt tot een V-vorm en opgevuld met een afdichtingsmiddel. Dit zorgt voor een waterdicht resultaat en maakt de scheur lekvrij.
Injectiehars – Bij grotere of diepere scheuren kan gebruik gemaakt worden van een 2-componenten injectiehars. Deze methode injecteert het vochtwerende middel in de muur om een waterkerende laag te vormen. Deze methode is vooral geschikt voor keldermuren die van buitenaf niet toegankelijk zijn.

3. Afdichten van de Muur

Na het verwijderen van losse materialen en het herstellen van scheuren, kan het afdichtingsmateriaal aangebracht worden. De keuze van materiaal is afhankelijk van de oorzaak van het vochtprobleem en de gewenste functie van de kelder.

Er zijn verschillende afdichtingsmaterialen beschikbaar, zoals:

Afdichtingsmortels – Deze kunnen zowel dampdicht als dampopen zijn.
Injectiematerialen – Gebruikt voor het herstellen van lekkages van binnenuit.
Nano coatings – Vooral geschikt voor het beschermen van beton, steen en tegels.
Waterdichte verfsystemen – Geschikt voor het schilderen van afgewerkte keldermuren.

4. Afwerking van de Muur

Na het afdichten is het mogelijk om de keldermuur af te werken met een afwerking zoals schildering of stucwerk. De afwerking dient echter pas aan te brengen na het afdichten en moet compatibel zijn met het afdichtingsmateriaal.

Het is aan te raden om de keldermuur minstens 28 dagen te laten drogen voordat een nieuwe afwerking aangebracht wordt. Dit zorgt ervoor dat het afdichtingsmateriaal volledig heeft kunnen indammen en het oppervlak droog en stabiel is.

5. Ventilatie en Isolatie

Nadat de muur is afgewerkt, is het belangrijk om ook rekening te houden met de ventilatie en isolatie van de kelder. Een goed geventileerde kelder voorkomt condensatievocht en houdt de lucht fris. Bovendien is isolatie van de kelder een manier om warmte te behouden en energiekosten te besparen.

Er zijn twee vormen van isolatie mogelijk:

Muurisolatie – Gebruik van een voorzetwand met isolatiemateriaal tussen de wand en de buitenmuur.
Plafondisolatie – Onderdeel van de vloerisolatie van de benedenverdieping, wat ook de warmte in de kelder behoudt.

Keuze tussen Dampdichte en Dampopen Materialen

Een belangrijk aspect bij het afdichten van keldermuren is de keuze tussen dampdichte en dampopen afdichtingsmaterialen. Deze keuze hangt af van het type vochtprobleem en de gewenste afwerking van de muur. In een kelderforum is deze vraag expliciet gesteld: wanneer is een dampdichte afdichtingsmortel de beste keuze, en wanneer is een dampopen variant beter?

Dampdichte Afdichtingsmaterialen

Dampdichte materialen zijn ontworpen om water en vocht volledig tegen te houden. Ze vormen een harde, waterdichte laag die het vocht niet doorlaat. Dit maakt ze ideaal voor situaties waarin er sprake is van lekkage of doorslaand vocht.

Toepassingen: - Bij vochtproblemen van buitenaf (doorslaand vocht) - Bij lekkage of infiltratie van water - Wanneer de kelder niet als leefruimte gebruikt wordt

Voordelen: - Volledig waterdicht - Langdurig effect - Goed geschikt voor schildering of tegelwerk

Nadelen: - Kan leiden tot vochtproblemen als er geen goede ventilatie is - Niet ideaal voor situaties waarin de muur moet kunnen ademen

Dampopen Afdichtingsmaterialen

Dampopen materialen zijn gemaakt om vocht tegen te houden, maar tegelijkertijd het mogelijk te maken dat de muur kan ademen. Dit betekent dat vocht dat zich in de muur bevindt, naar buiten kan trekken, wat voorkomt dat het in de muur blijft vastzitten.

Toepassingen: - Bij opstijgend vocht - Wanneer de kelder verder verwerkt wordt met gipspleister of stucwerk - Bij situaties waarin de muur moet kunnen ademen

Voordelen: - Voorkomt condensatie en schimmelvorming - Betere luchtvochtigheid in de kelder - Compatibel met meeste afwerkingen zoals gips of pleister

Nadelen: - Minder geschikt voor zware lekkages - Verwacht iets minder hard dan dampdichte afdichtingen

Welke keuze maakt het meest zin?

De keuze tussen dampdichte en dampopen afdichting hangt dus af van het type vochtprobleem en de gewenste afwerking. Als je bijvoorbeeld een keldermuur met vochtdoorslag door zandkalkstenen hebt en deze later met gipspleister wilt stucen, dan is een dampopen afdichtingsmortel de meest geschikte keuze. Deze laat het vocht door, maar voorkomt schimmelvorming en maakt het mogelijk om daarna een pleisterlaag aan te brengen.

Afwerking van de Keldermuur

Na het afdichten kan de keldermuur afge werkt worden met een afwerking zoals schildering of stucwerk. Dit is niet alleen esthetisch belangrijk, maar ook functioneel. Een goed afgewerkte muur voorkomt vochtige oppervlakken en maakt de kelder geschikt voor gebruik als leefruimte.

Schildering van de Keldermuur

Schilderen is een eenvoudige en betaalbare manier om de keldermuur af te werken. Echter, het is belangrijk om het juiste type verf te kiezen. Niet elke verf is geschikt voor een vochtige kelderomgeving.

Tip: Gebruik een waterdichte verf of een nanoverf die speciaal ontwikkeld is voor gebruik in kelders. Nano coatings zijn bijvoorbeeld transparant, voorkomen water- en vuilafstoting en zijn geschikt voor beton-, steen- en tegeloppervlakken.

Stappen bij het schilderen van een keldermuur: 1. Zorg dat de muur droog, schoon en vrij van losse materialen is. 2. Gebruik een geschikte primer of onderverf. 3. Breng een waterdichte verf aan in meerdere lagen. 4. Laat de verf drogen volgens de instructies van de fabrikant.

Stucwerk of Pleisterwerk

Als je van plan bent om de keldermuur te stucen of te pleisteren, dan is het belangrijk dat het afdichtingsmateriaal compatibel is met gips of pleister. Dit is meestal het geval bij dampopen afdichtingen.

Tip: Informeer de schilder of stucwerker over het gebruik van afdichtingsmaterialen, zodat ze het juiste product kunnen aanbrengen. Bijvoorbeeld, een dampopen afdichtingsmortel is ideaal als je later met gipspleister wilt werken.

Ventilatie en Condensatievocht

Naast het afdichten van de muren is het belangrijk om ook rekening te houden met de ventilatie van de kelder. Een goed geventileerde kelder voorkomt condensatievocht en houdt de lucht fris. Dit is vooral belangrijk bij kelders die als leefruimte gebruikt gaan worden.

Tips voor goede ventilatie: - Zorg voor minimaal twee koekoekramen die regelmatig open gezet kunnen worden. - Verwijder eventuele barrières die de luchttocht belemmeren. - Gebruik eventueel een luchtvanger of een kleine ventilator als de natuurlijke ventilatie onvoldoende is.

Condensatievocht ontstaat wanneer warme lucht tegen een koele muur aan komt. Door voldoende ventilatie kan deze lucht afgevoerd worden, waardoor condensatie wordt voorkomen.

Kostenaanblik en Tijdvoorbehoud

Het afdichten en afwerken van een keldermuur is een relatief ingrijpende klus die zowel tijd als geld kost. De exacte kosten hangen af van de omvang van het probleem, de keuze van materiaal en of het door een vakman of een klusser wordt gedaan.

Bijvoorbeeld: - Scheurherstel en afdichting: € 150-300 per muur - Injecteren van keldermuren: € 400-800 per kelder - Afwerking (schildering of stuc): € 100-200 per muur - Ventilatie en isolatie: € 500-1500 afhankelijk van de omvang

Het totale budget voor het afwerken van een kelder kan zo snel oplopen tot € 2000-5000. Echter, investeren in een goed afgewerkte kelder is vaak verstandig, omdat het langdurige kosten en problemen kan voorkomen.

Gebruik van de Kelder als Leefruimte

Na het afdichten en afwerken van de keldermuur is het mogelijk om de kelder om te vormen in een functionele ruimte. De keuze van functie bepaalt ook welke materialen en afwerkingen het beste passen. Bijvoorbeeld:

Opslagruimte: Minimaal afwerking, schildering of tegel.
Klusruimte: Goede ventilatie, vloerisolatie, eventueel stucwerk.
Woonkamer of kamer: Grote aandacht voor isolatie, schildering, eventueel vloerbedekking.
Badkamer of keuken: Grote aandacht voor waterdichtheid, tegelwerk en vochtbestendige afwerkingen.

Het afwerken van een kelder tot een functionele ruimte vereist vaak een grondige renovatie, inclusief elektriciteit, sanitair en isolatie. Echter, met een goed afgewerkte keldermuur als basis, is dit een haalbare klus die de waarde van de woning kan verhogen.

Conclusie

Het afdichten en afwerken van een keldermuur is een essentieel onderdeel van een kelderreparatie of renovatie. Door het correcte materiaal te kiezen, de muur voor te bereiden en eventuele scheuren of lekkages te herstellen, wordt de kelder waterdicht en lekvrij. Bovendien zorgt een goede afwerking ervoor dat de kelder visueel aantrekkelijk is en geschikt voor gebruik als leefruimte.

De keuze tussen dampdichte en dampopen afdichtingsmaterialen hangt af van het type vochtprobleem en de gewenste afwerking. Zorg dat je de juiste stappen volgt bij het afdichten, inclusief het verwijderen van oude materialen, het herstellen van scheuren en het aanbrengen van een geschikte afwerking. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met ventilatie en isolatie om vochtvorming en energieverlies te voorkomen.

Een goed afgewerkte keldermuur zorgt voor een droge, gezonde en functionele ruimte. Of je nu een kelder gebruikt als opslagruimte, klusruimte of leefruimte, investeren in de juiste afdichting is vaak verstandig en langdurig.

Bronnen

keldermuur