Promafour Openhaard Afwerken: Stappenplan, Materialen en Veiligheidsrichtlijnen

Published by Redactie on augustus 8, 2025 | Category afwerken

Open haarden zijn populaire elementen in woonkamers, maar het is essentieel dat ze veilig en duurzaam worden afgezet. Voor dit doel wordt het Promafour-systeem van Promat vaak gebruikt. Promafour is een hittebestendig en onbrandbaar bouwmateriaal dat speciaal ontworpen is voor het afwerken van open haarden, kachels en schoorsteenkanalen. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van hoe Promafour openhaarden veilig en efficiënt kunnen worden afgezet. We baseren ons uitsluitend op de informatie uit betrouwbare bronnen, zoals instructies van Promat en aanbevelingen van experts in de bouwsector.

Inleiding

Promafour is een calciumsilicaatplaat die gemaakt is van cement en is bestand tegen temperaturen tot 1000°C. Het wordt vaak gebruikt in combinatie met PROMASIL®-1000L platen, die dienen als isolatieplaten voor de vloer en de achterwand van de haard. Het systeem is ontworpen om warmteverlies te beperken en om te voorkomen dat de omgeving van de haard te heet wordt, wat kan leiden tot oververhitting en eventuele schade. Bovendien zijn Promafour en Promasil platen van klasse A1 (onbrandbaar) volgens EN 13501-1, wat betekent dat ze geen negatieve geur of giftige stoffen afscheiden bij verhitting.

Het afwerken van een open haard met Promafour is een klus die zelfs door een echte DIY’er kan worden uitgevoerd, mits de juiste materialen, gereedschappen en veiligheidsmaatregelen worden gevolgd. In dit artikel zullen we stap voor stap uitleggen hoe het proces verloopt, welke materialen nodig zijn, en welke veiligheidsrichtlijnen opgevolgd moeten worden. We zullen ook ingaan op de thermische eigenschappen van Promafour en hoe dit systeem bijdraagt aan een efficiënter gebruik van warmte in de woonruimte.

Stap voor Stap: Het Afwerken van een Openhaard met Promafour

Stap 1: Achterwand en Vloer Afwerken

De basis van het Promafour-systeem is het afwerken van de achterwand en de vloer van de open haard. Dit wordt gedaan met Promasil 1000L platen, die een dikte van minimaal 30 mm hebben (of 50 mm in geval van houten constructies). Deze platen zijn licht en hebben uitstekende isolerende eigenschappen, wat ervoor zorgt dat de warmte van de haard gelijkmatig wordt verspreid en minder verloren gaat.

De platen worden met behulp van Promafour Glue 1000 geplakt en vastgeschroefd. Het is belangrijk om de platen op de juiste manier te snijden om ruimte te maken voor pijpen of schoorsteenkanalen. Zorg dat de lijm goed is aangebracht en dat de platen strak tegen de achterwand en vloer worden bevestigd. Dit zorgt voor een betrouwbare isolatie en voorkomt oververhitting van de omgeving.

Stap 2: Isolatiedeken Aanbrengen

Naast de platen wordt ook een isolerend deken gebruikt, namelijk het Promaglaf-HTK1100 deken. Dit deken wordt rondom de metalen schoorsteenkanalen en de haard aangebracht om de warmte nog beter te beperken. Het deken is speciaal ontworpen om hitte te absorberen en te voorkomen dat deze in de omgeving terechtkomt.

Het deken wordt eerst op de vloer uitgerold en vervolgens in stukken gesneden zodat het rondom de haard en de schoorsteenkanalen past. Zorg dat het deken goed aansluit op de platen en dat er geen hiaten of losse plekken zijn, want dit kan leiden tot warmteverlies en oververhitting.

Stap 3: Profielen Bevestigen

Voor de omkasting van de haard worden PROMAFOUR®-STUDS gebruikt. Deze profielen zijn gemaakt van hetzelfde materiaal als de Promafour platen en zijn onbrandbaar. Ze worden op maat gezaagd en in standaardafmetingen verkrijgbaar. Twee profielen worden in een rechte hoek tegen elkaar bevestigd en gefixeerd met Promafour Glue 1000 en nieten.

De profielen vormen de structuur van de omkasting en zorgen voor een stevige basis waarop de Promafour platen kunnen worden gemonteerd. Het is belangrijk dat de profielen horizontaal en verticaal precies zijn aangebracht, want anders kan dit leiden tot vervorming of scheuren in de afwerking.

Stap 4: Promafour Platen Monteren

De Promafour platen worden vervolgens op de profielen gemonteerd. Deze platen zijn robuust en mechanisch sterk, met een volumieke massa van ongeveer 980 kg/m³. Ze zijn ontworpen om hittebestendig te zijn en kunnen zonder problemen worden gebruikt in temperaturen tot 1000°C.

De platen worden met schroeven of nietjes vastgemaakt en moeten strak tegen de profielen worden bevestigd. Zorg dat de voegen en schroefkoppen goed dicht zijn, want dit voorkomt warmteverlies en vermindert het risico op scheuren in de afwerking.

Stap 5: Afwerking

Nadat de platen zijn gemonteerd, kan de afwerking beginnen. De voegen en schroefkoppen worden met Promafour Jointfiller dichtgemaakt. Deze lijm zorgt ervoor dat de platen strak en strakke afwerking hebben. Vervolgens worden de hoeken netjes afgesluit met een plamuurmes.

De platen kunnen vervolgens worden afgewerkt met een kwaliteitsvolle verfsystemen of met glasvlies voor een glad oppervlak. Promat raadt aan om eerst een dubbele laag Promafour Primer aan te brengen, gevolgd door een alkalibestendige silicaatverf. Dit zorgt voor een duurzame en hittebestendige afwerking.

Veiligheid en Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Het werken met Promafour en Promasil platen vereist een aantal veiligheidsmaatregelen. Het poeder van de platen kan bij het snijden of schuren fijn stof veroorzaken, wat schadelijk kan zijn voor de ademhalingsorganen. Daarom is het verplicht om een goed stofmasker te dragen en ervoor te zorgen dat er voldoende afzuiging is in de werkruimte.

Daarnaast is het belangrijk om de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken, zoals handschoenen en oogbescherming. Het is ook aan te raden om de platen op een droge en veilige werkplek te behandelen om te voorkomen dat er ongelukken kunnen gebeuren.

Aanbevelingen en Beperkingen

Promat adviseert om geen hout of andere brandbare materialen te gebruiken in de omkasting van een open haard. Hout kan gemakkelijk ontbranden en is niet geschikt voor gebruik in een omgeving met hoge temperaturen. Ook is het niet aan te raden om staal te gebruiken in de constructie, omdat staal bij hoge temperaturen kan vervormen en scheuren kan veroorzaken in de afwerking.

Als de omkasting moet worden betegeld, moet er zorg worden gedragen dat Promafour platen van minimaal 18 mm dikte worden gebruikt. Dit zorgt voor voldoende stabiliteit en voorkomt dat de tegels loskomen of scheuren bij verhitting.

Thermische Eigenschappen en Warmteverlies

Een van de voornaamste voordelen van het Promafour-systeem is dat het warmte goed kan opslaan en gelijkmatig kan verdelen. Dit betekent dat de haard nog warmte afgeeft nadat hij is gedoofd. Bovendien helpt het systeem om warmteverlies naar buiten of naar andere ruimtes te beperken.

De Promasil 1000L platen op de vloer en achterwand spelen een belangrijke rol bij het beperken van warmteverlies. Deze platen zijn speciaal ontworpen voor het isoleren van open haarden en zorgen ervoor dat de warmte binnenblijft en niet naar andere ruimtes terechtkomt. Dit maakt het systeem niet alleen veiliger, maar ook efficiënter in termen van warmtegebruik.

Ventilatie en Speling

Het is essentieel om voldoende ventilatieopeningen in te bouwen in de onder- en bovenzijde van de omkasting. De temperatuur in de omkasting moet voldoende laag blijven om te voorkomen dat er scheuren ontstaan in de afwerking. Daarom is het aan te raden om minstens 5 mm speling te laten tussen de omkasting en de kachel of haard. Dit zorgt voor voldoende ruimte voor de warmte en voorkomt dat de platen te strak worden geplakt, wat kan leiden tot vervorming of scheuren.

Verf en Afwerking

Promat raadt aan om de Promafour platen met een alkalibestendige silicaatverf te schilderen. Deze verf is speciaal ontworpen voor gebruik op Promafour platen en zorgt voor een duurzame en hittebestendige afwerking. Na een voorbehandeling met een dubbele laag Promafour Primer is de verf direct aan te brengen. Promat wijst erop dat het gebruik van glasvlies of hittebestendig behangpapier ook mogelijk is, maar dat een verf het meest geschikt is voor langdurige resultaten.

Als u kiest voor een gladde afwerking, kunt u ook een glasvlies aanbrengen. Dit zorgt voor een perfect glad oppervlak dat eenvoudig schoon te maken is. Promat raadt aan om eerst het werkstuk glad te schuren met schuurpapier (korrel 100) en vervolgens finishpasta aan te brengen. Dit zorgt voor een strakke en professionele afwerking.

Veiligheidsmaatregelen en Risico’s

Het werken met Promafour platen en Promasil 1000L platen vereist een aantal veiligheidsmaatregelen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de platen correct zijn geplakt en bevestigd zijn, want anders kan er sprake zijn van oververhitting of eventueel brand. Daarom is het aan te raden om de instructies van Promat nauwkeurig te volgen en eventuele twijfels te bespreken met een professional.

Bovendien is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de omgeving van de haard goed is afgezet en dat er geen brandbare materialen in de buurt zijn. Promat raadt aan om geen hout of andere brandbare materialen in de omkasting te gebruiken, omdat deze gemakkelijk kunnen ontbranden en gevaarlijk kunnen zijn.

Conclusie

Het afwerken van een open haard met Promafour is een klus die zelfs door een DIY’er kan worden uitgevoerd, mits de juiste materialen, gereedschappen en veiligheidsmaatregelen worden gevolgd. Het Promafour-systeem biedt een veilige, duurzame en efficiënte oplossing voor het afwerken van open haarden en kachels. Door gebruik te maken van Promasil 1000L platen, Promafour platen en PROMAFOUR®-STUDS kan een stevige en hittebestendige omkasting worden gemaakt die niet alleen veilig is, maar ook bijdraagt aan een efficiënter gebruik van warmte.

Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de platen correct zijn geplakt en bevestigd zijn, en dat er voldoende ventilatie is in de omkasting. Promat raadt aan om geen hout of andere brandbare materialen te gebruiken, en om ervoor te zorgen dat de temperatuur in de omkasting voldoende laag blijft. Door deze richtlijnen op te volgen kan een open haard veilig en efficiënt worden afgezet met het Promafour-systeem.

Bronnen

promafour