Hoe een quilt afwerken: technieken, tips en inspiratie uit de praktijk

Published by Redactie on augustus 9, 2025 | Category afwerken

Inleiding

Een quilt maken is een project dat zowel creatieve vrije tijd als technische vaardigheden vereist. Wanneer de quilttop klaar is, volgt de afwerking, een essentieel stadium om het werk te voltooien en esthetisch aantrekkelijk te maken. In de praktijk van quilters, zoals beschreven in diverse bronnen, blijkt dat de afwerking bestaat uit verschillende stappen: het verwerken van randen, het maken van binding, het aanbrengen van een label, en het eventuele opbergen van de quilt in een speciale vorm. Deze stappen zijn cruciaal voor het eindresultaat, zowel qua uiterlijk als qua duurzaamheid.

In dit artikel worden de technieken en ervaringen beschreven die quilters gebruiken bij het afwerken van hun werk. Aan de hand van praktijkvoorbeelden en tips uit de community wordt ingegaan op hoe je een quilt eindigd, opdat het niet alleen compleet, maar ook functioneel en esthetisch aantrekkelijk wordt. Het artikel richt zich vooral op handige praktische stappen, inspiratie voor creatieve afwerkingen, en technische overwegingen die bij het proces belangrijk zijn.

Het verwerken van randen

1. Technieken voor het afwerken van de rand

Het verwerken van de rand van een quilt is een essentiële stap. Een goed afgewerkte rand zorgt voor een nette afwerking, voorkomt dat de rand verder scheurt en geeft het werk een professioneel uiterlijk. In de praktijk wordt vaak gebruikgemaakt van verschillende technieken, afhankelijk van het ontwerp en de stijl van de quilt.

a. Engels paper piecing

Sommige quilters gebruiken de techniek van Engels paper piecing om de rand af te werken. Dit is een methode waarbij stukken papier worden gebruikt om vormen op stof te traceren en nauwkeurig af te naijen. Deze techniek wordt bijvoorbeeld gebruikt door Sonja, die een quilt heeft afgemaakt met randen van Engels paper piecing. Het resultaat is een strakke, symmetrische rand die aansluit bij het ontwerp van de quilt zelf.

b. Applicatie en borduurwerk

Een andere manier om de rand af te werken is via handgeappliqueerd of machineborduurwerk. In een aantal praktijkvoorbeelden, zoals bij Helma, is een quilt afgewerkt met handgeappliqueerde figuren en borduurwerk, gebaseerd op een afbeelding van Pinterest. Dit geeft de rand een persoonlijke, unieke toets. Bij andere quilters, zoals Monique, is de rand afgezet met flanel en met machine verder afgewerkt.

c. Een vrije rand of binding

Een vrije rand kan ook functioneel worden gemaakt door middel van binding. Binding is een strook stof dat langs de rand van de quilt wordt genaaid en zo de zijkanten bedekt. In veel praktijkvoorbeelden wordt deze methode gebruikt, bijvoorbeeld door Elly, die een quilt met binding heeft afgemaakt. De binding kan zowel functioneel als decoratief zijn, afhankelijk van de keuze van het stof en de manier waarop het wordt afgewerkt.

Het aanbrengen van een label

2. Labels: functioneel en esthetisch

Een label is een belangrijk onderdeel van de afwerking van een quilt. Het dient niet alleen als identificatie, maar ook als een zinvolle afwerking. Veel quilters brengen een label aan met informatie over de maker, de techniek of eventueel een verhaal achter de quilt.

a. Label vastnaaien

Volgens enkele quilters, zoals die in het eerste praktijkvoorbeeld, blijft het label het enige werk dat nog rest na de quilt is voltooid. Het label moet worden vastgenaaid, meestal aan de achterkant van de quilt. Het kan handge- of met de machine worden genaaid, afhankelijk van de voorkeur en het ontwerp.

b. Informatie op het label

Een label kan informatie bevatten over: - De naam van de maker - De naam van de quilt - Het ontwerp of techniek - Datum van voltooiing - Eventueel een verhaal of inspiratiebron

In het voorbeeld van Elly’s quilt “Sleeping under the stars” is het label bijvoorbeeld een verhaal over de ontwikkeling van de quilt tijdens een creatieve periode. Het label geeft hier een persoonlijke toets aan het werk.

Het opbergen van de quilt

3. Quilt opvouwen en bewaren als quillow

Een andere techniek voor het opslaan van een quilt is het opvouwen en bewaren als een quillow. Deze methode is beschreven in een van de praktijkvoorbeelden, waarbij de quilt opgevouwen kan worden en in een aparte vorm opgeborgen wordt. Dit is een handige oplossing om ruimte te besparen, vooral voor quilters die veel projecten hebben of weinig opslagruimte beschikbaar hebben.

Het gebruik van een quillow als opslagmethode heeft ook het voordeel dat de quilt beschermd is tegen stof, licht en andere invloeden. Het is belangrijk om de quilt goed te verpakken, bijvoorbeeld in een stofdoek of een plastic zak, en op een droge en koele plek op te slaan. Dit voorkomt schimmelvorming en andere schade aan het stoffen werk.

Technieken en tools voor snellere en efficiëntere afwerking

4. Het gebruik van tools zoals een ponstang

Tijdens de afwerking van een quilt is het gebruik van hulpmiddelen zoals een ponstang een waardevolle tijdwinst. In een praktijkvoorbeeld beschrijft een quilter hoe ze een ponstang van Fiskars gebruikt voor het maken van plastic mallen. De ponstang vervangt het oude proces van het smelten van gaatjes in plastic met een prikmatje en een waxinelichtje. Dit leidt tot snellere en schoner gaatjes, zonder de luchtverontreiniging en mogelijke schade aan de hand.

Deze techniek is vooral handig voor quilters die regelmatig mallen gebruiken voor het uitknippen van patronen. Het maakt het proces efficiënter en voorkomt fouten bij het aangeven van lijnen op de stof.

Aanvullende technieken voor het afwerken van een quilt

5. Applicatie, paper piecing en andere technieken

Naast het verwerken van de rand en het aanbrengen van een label zijn er nog andere technieken die quilters gebruiken bij het afwerken van hun werk. Deze technieken kunnen zowel functioneel als decoratief zijn.

a. Applicatie

Applicatie is een techniek waarbij figuren op de quilt worden genaaid. Dit kan met de hand of met de machine gebeuren. In een aantal praktijkvoorbeelden is het gebruik van handgeappliqueerde figuren beschreven, zoals bij Helma’s quilt “Mara”, die is gemaakt naar een plaatje van Pinterest. Applicatie kan het werk een extra dimensie geven en het verhaal van de quilt versterken.

b. Paper piecing

Paper piecing is een methode waarbij patronen op stof worden getekend met het gebruik van papier als leidraad. Deze techniek wordt vaak gebruikt voor het maken van complexe patronen en randen. In diverse voorbeelden, zoals bij Tineke en Marieke, is paper piecing gebruikt om de rand van de quilt af te werken. Het is een nauwkeurige methode die geschikt is voor quilters die structuur en symmetrie belangrijk vinden.

c. Borduurwerk

Borduurwerk is een techniek die vaak wordt toegepast in de afwerking van een quilt. Het kan toegevoegd worden aan het ontwerp of als een aparte afwerking gebruikt worden. In praktijkvoorbeelden, zoals bij Monique’s bankquilt, is het borduurwerk een belangrijk onderdeel van de afwerking. Het geeft de quilt een extra esthetische waarde en maakt het werk uniek.

Het invullen van de quilt en het gebruik van batting

6. Batting kiezen en invullen

Het invullen van de quilt met batting is een essentieel onderdeel van de afwerking. De keuze van de juiste batting hangt af van de functie van de quilt. Voor een wandkleed is een dunne batting voldoende, terwijl voor een beddeken een dikke, warme batting beter aansluit bij de functie.

In praktijkvoorbeelden wordt vaak gebruikgemaakt van wollen batting, zoals bij Monique’s bankquilt, die “licht en warm” moet zijn. Andere quilters gebruiken flanel of andere stoffen, afhankelijk van de gewenste functie en het gewenste uiterlijk.

Het invullen van de quilt gebeurt meestal na het naaien van de quilttop en de achterkant. Het is belangrijk om de batting goed uit te rollen en gelijkmatig te spreiden over de ondergrond, zodat er geen vouwen of hobbels ontstaan.

Het naaien van de quilt

7. Naaien van de quilt: machine of hand

Het naaien van de quilt is de volgende stap na het invullen. De keuze voor machine- of handnaaien hangt af van de voorkeur van de quilter en het type quilt. In veel praktijkvoorbeelden wordt gebruikgemaakt van de machine, zoals bij de quilt van Monique, die met de machine gequilt is. De machine geeft hier een snellere en efficiëntere manier om het werk af te ronden.

Handnaaien wordt vooral gebruikt voor meer delicate of functionele projecten, zoals bij Elly’s quilt “Sleeping under the stars”, die volledig met de hand is gemaakt. Handnaaien geeft een persoonlijkere toets aan het werk en is handig voor quilters die het proces van het naaien zelf willen ervaren.

Conclusie

Het afwerken van een quilt is een essentieel deel van het proces en vereist zowel technische vaardigheden als creatieve inzichten. Aan de hand van praktijkvoorbeelden blijkt dat quilters verschillende technieken gebruiken om hun werk te voltooien, waaronder het verwerken van de rand, het aanbrengen van een label, het opbergen van de quilt en het invullen met batting. Technieken zoals paper piecing, applicatie en borduurwerk geven de quilt een unieke toets en versterken het verhaal achter het werk.

De afwerking bepaalt niet alleen het uiterlijk van de quilt, maar ook de duurzaamheid en de functionele waarde. Door aandacht te besteden aan de detailwerken en de kwaliteit van de afwerking kan een quilt niet alleen mooi worden, maar ook een langdurige plezier blijven geven aan de eigenaar.

Bronnen

quilt