Afwerken van elektriciteitsdraden: Een stapsgewijze handleiding voor installaties

Published by Redactie on augustus 10, 2025 | Category afwerken

De afwerking van elektriciteitsdraden is een kritische fase in elke elektrische installatie. Zowel bij nieuwbouw als bij renovatie is het belangrijk dat deze fase correct wordt uitgevoerd om veiligheid en functionaliteit te waarborgen. In dit artikel wordt een gedetailleerde, stapsgewijze uitleg gegeven van hoe elektriciteitsdraden moeten worden afgehandeld, gebaseerd op handreikingen van betrouwbare bronnen in de bouwsector.

We geven aandacht aan het gebruik van het juiste materiaal, de juiste montagepraktijken, veiligheidsmaatregelen en de rol van een centraaldoos. De focus ligt op de praktische stappen die nodig zijn om de afwerking van elektriciteitsdraden correct en efficiënt uit te voeren.

Introductie

Bij de afwerking van elektriciteitsdraden gaat het niet alleen om het fysiek verstoppen van kabels of het plaatsen van stopcontacten en schakelaars. Het is een proces dat veel aandacht vraagt voor technische details en veiligheidsnormen. Tijdens deze fase worden de draden geïsoleerd, verbonden en afgekleed zodat ze volledig functioneel worden en op de juiste manier zijn beveiligd.

De bronnen die in dit artikel worden gebruikt, zoals Elektrototaalmarkt.nl en Hoogspoor.nl, geven duidelijke richtlijnen over hoe dit proces op een betrouwbare manier moet worden uitgevoerd. Deze richtlijnen zijn belangrijk voor zowel professionals als ervaren hobbyisten die een elektrische installatie willen uitvoeren.

Stapsgewijze afwerking van elektriciteitsdraden

1. Het ontwerp en voorbereiding

Een goed ontwerp is de basis voor een succesvolle elektrische installatie. Voordat er met de fysieke montage wordt begonnen, dient een duidelijke tekening gemaakt te worden van waar stopcontacten, schakelaars en lichtpunten komen en hoe deze met elkaar worden verbonden. Dit ontwerp dient als leidraad voor het aanleggen van de leidingen en zorgt voor overzicht en efficiëntie.

Volgens Elektrototaalmarkt.nl is het verstandig om de locaties van stopcontacten en schakelaars op de muren af te tekenen. Stopcontacten moeten op minimaal 20 cm hoogte van de vloer geplaatst worden, terwijl schakelaars op 110 cm hoogte moeten komen. Deze maatrichtlijnen zijn afgeleid van standaarden voor gemak en gebruiksgemak.

2. Uitschakelen van de stroom

Een essentiële veiligheidsmaatregel bij het aanleggen van elektriciteitsdraden is het uitschakelen van de stroom. Dit wordt gedaan via de groepenkast, waarbij de groep die de betreffende ruimte bedient, wordt uitgeschakeld. Deze stroomloosheid zorgt ervoor dat er geen risico op elektrische schokken is tijdens de montage.

3. Aanleggen van de leidingen

De leidingen worden aan de muur bevestigd met behulp van klemzadels, die op ongeveer 10 cm vanaf de lasdozen worden gemonteerd. Afhankelijk van het type buis (rigide of flexibel), worden de klemzadels met een bepaalde afstand geplaatst. Bij rigide buizen is een afstand van ongeveer 40 cm aan te raden, terwijl bij flexibele buizen deze afstand 30 cm moet zijn.

De leidingen worden op maat gezaagd en in de sleuven in de muur geplaatst. Vervolgens worden deze leidingen met muurdozen verbonden, die zorgvuldig geklemd moeten worden. Hierbij is het belangrijk dat de rand van de muurdoos gelijk ligt met de muur, zodat er geen ongelijkheid ontstaat bij de afwerking.

4. Trekken van de draden

Het trekken van draden is een handige techniek om de leidingen in de buizen te voeren. Eén draad wordt door het oog van een trekveer gestoken, waarna de andere draden om deze draad heen worden gedraaid. De uiteinden van de draden moeten voor ongeveer 5 cm blank worden gestript. Twee personen werken het beste samen bij het trekken van de draden: één persoon zorgt voor het invoeren van de draden in de buis, terwijl de ander de trekveer trekt.

Bij leidingen met veel bochten is het nuttig om een trekdoos in te voegen tussen koppelstukken. Dit maakt het trekken van de draden eenvoudiger en voorkomt het vastlopen van de draden in de buis.

5. Verbindingen maken in de centraaldoos

De centraaldoos speelt een centrale rol in een elektrische installatie. Hier worden alle elektrabuizen met elkaar verbonden, en vanuit deze doos loopt de elektriciteit verder naar de meterkast. In oudere huizen kan het voorkomen dat er nog geen centraaldoos aanwezig is. In dat geval dient deze eerst geplaatst te worden.

Alle draden die uit de centraaldoos en muurdozen steken, moeten voldoende lang zijn en voorzien van 1 cm gestript materiaal. Deze draden worden met lasklemmen met elkaar verbonden, waarbij de juiste kleurcodes gevolgd moeten worden:

Bruin: stroomaanvoer
Blauw: stroomafvoer
Zwart: schakeldraad
Geel/groen: aarde

De kleurcodes zijn belangrijk voor de veiligheid en functionele opbouw van de installatie. Het is aan te raden om met een spanningzoeker te controleren of de kleurcodes in de bestaande installatie correct zijn gebruikt.

6. Afwerken van de muurdozen

Nadat de draden zijn verbonden, wordt de muurdoos afgekleed. Een stucdeksel wordt op elke muurdoos gemonteerd en de sleuf rond de leidingen wordt gevuld met cement. Dit zorgt voor een stevige en strakke afwerking. De stopcontacten en schakelaars worden vervolgens geïnstalleerd, waarna de elektriciteitsklus is afgerond.

Bij het afwerken van de muurdozen dient er op te worden gelet dat de draden opgevouwen worden in de doos, zodat het stucdeksel goed past. Dit voorkomt dat de draden te strak of los zitten, wat tot oververhitting of losse verbindingen kan leiden.

7. Montage van stopcontacten en schakelaars

Het monteren van stopcontacten en schakelaars is een essentieel onderdeel van de afwerking. Het is belangrijk dat de juiste kleuren met elkaar worden verbonden:

Stopcontact:
- Bruine draad van de stroomaanvoer in de juiste klem
- Blauwe draad van de stroomafvoer in de juiste klem
- Geel/groene aardedraad eventueel op de randaardeklem
Schakelaar:
- Bruine draad van de stroomaanvoer in de P-klem
- Zwarte draad in de tegenoverliggende klem

De schroefjes van de inbouwdoos worden losgemaakt en het stopcontact of schakelaar wordt horizontaal in het gat gezet. De schroefjes worden gelijkmatig vastgezet om ervoor te zorgen dat het apparaat stabiel zit. Vervolgens wordt de afdekplaat gemonteerd, meestal via klemmen of schroeven.

8. Opbouwsysteem en montageplaat

Voor een professionele afwerking is het noodzakelijk om een opbouwsysteem te gebruiken. Dit systeem bestaat uit een muurplaat waarop het stopcontact of schakelaar wordt gemonteerd. De locatie van deze muurplaat moet vooraf worden afgetekend op de muur. Gaten worden geboren en voorzien van pluggen, waarna de muurplaat met schroeven wordt bevestigd.

Het stopcontact of schakelaar wordt vervolgens op de muurplaat gemonteerd. Het is belangrijk dat dit op een horizontale manier gebeurt om ervoor te zorgen dat het apparaat gelijk ligt. De afdekplaat wordt als laatste gemonteerd en vastgeschroefd of geklemd.

Veiligheid en kwaliteit

1. Veiligheidsmaatregelen

Tijdens de afwerking van elektriciteitsdraden is het van groot belang dat veiligheid altijd voorop staat. Het is verplicht om de stroomgroep uit te schakelen voordat er wordt gewerkt aan de elektrische installatie. Daarnaast is het aan te raden om een spanningzoeker te gebruiken om te controleren of er geen stroom meer op de leidingen zit.

2. Kwaliteitsborging

Om ervoor te zorgen dat de elektrische installatie veilig en duurzaam is, moeten alle materialen voorzien zijn van het KEMA-keurmerk. Dit keurmerk garandeert dat het materiaal voldoet aan de huidige normen en veiligheidsregels. Het gebruik van het juiste type behuizing is essentieel, afhankelijk van de specifieke klus die uitgevoerd wordt.

Aanbevelingen en praktische tips

1. Werkplan maken

Voor een efficiënt en foutloos uitvoeren van de afwerking van elektriciteitsdraden is het aan te raden om eerst een werkplan op te stellen. Dit werkplan dient te bevatten:

Locaties van stopcontacten, schakelaars en lichtpunten
Kleurcodes van de draden
Aantal benodigde materialen
Tijdsschatting per fase

Een duidelijk werkplan voorkomt fouten en zorgt voor een overzichtelijke uitvoering van de installatie.

2. Werk samen

Het aanleggen van elektriciteitsdraden is vaak een teamklus. Het is aan te raden om met twee personen te werken, zeker bij het trekken van de draden of het monteren van stopcontacten en schakelaars. Dit zorgt voor een betere controle en veiligheid.

3. Hulp inschakelen

Hoewel het mogelijk is om een elektrische installatie zelf uit te voeren, is het aan te raden om bij twijfel hulp in te schakelen van een erkend elektricien. Dit geldt vooral bij ingewikkelde installaties of bij onzekerheid over veiligheidsaspekten.

Conclusie

Het afwerken van elektriciteitsdraden is een complex proces dat veel aandacht vraagt voor technische details, veiligheid en kwaliteit. Met behulp van de stappen en richtlijnen uit de beschikbare bronnen is het mogelijk om een professionele en betrouwbare elektrische installatie uit te voeren.

Een goed uitgevoerde installatie zorgt voor een veilige en functionele elektriciteitsvoorziening, wat essentieel is voor elk huis of kantoorgebouw. Of je nu zelf aan de slag gaat of hulp inschakelt, het is belangrijk dat de afwerking volgens de juiste methoden en richtlijnen wordt uitgevoerd.