De rol van licht en schaduw in de afwerking van beeldhouwwerken

Inleiding

De afwerking van een beeldhouwwerk is een kritische fase in het creatieproces. Het is de overgang van een ruwe, ongepolijste vorm naar een geïntegreerde, harmonieuze sculptuur die niet alleen visueel aansprekend is, maar ook symbolisch een dieper verhaal vertelt. In de context van beeldhouwkunst, zoals die wordt gepresenteerd door Simone van Olst en andere kunstenaars, speelt het gebruik van licht en schaduw een centrale rol bij het benadrukken van vorm, texturen en emoties. Deze invloed is niet enkel artistiek, maar ook functioneel: het licht bepaalt hoe het werk wordt geïnterpreteerd en ervaren door het publiek.

In dit artikel onderzoeken we de technieken en concepten die betrokken zijn bij de afwerking van beeldhouwwerken, met een nadruk op het gebruik van licht en schaduw. We baseren ons uitsluitend op informatie uit de beschikbare bronnen en geven hierbij een overzicht van het creatieve proces, de betekenis van gladde oppervlakken en de rol van het atelier in het totaalgeheel.

Het creatieproces: van donker naar licht

Een beeldhouwwerk begint meestal als een ruw blok steen of materiaal dat geen vorm heeft. Dit staat symbool voor de vormeloosheid of het onbewerkte aspect van het leven. Het proces van beeldhouwen is dan ook vaak gezien als een metamorfose: het veranderen van een donkere, gesloten massa naar een verlichte, open vorm. Dit concept komt terug in de werken van Simone van Olst, waarin de sculpturen symbolisch de cyclus van strijd, herstel en veerkracht weerspiegelen.

Van chaos tot harmonie

Het beitelwerk is de eerste fase waarin de kunstenaar de vorm uit het materiaal haalt. Elke beitelslag verwijdert een deel van het oorspronkelijke blok en onthult een nieuwe vorm. Deze fase is intens en fysiek, maar ook emotioneel. De kunstenaar moet een visie hebben over de eindvorm en tegelijkertijd het vermogen om de chaos aan te vatten. De schaduw die op dit stadium nog dominant is, vertegenwoordigt de onzekerheid en de tegenslagen die het proces met zich meebrengt.

Het verschijnen van het licht

Naarmate het beitelwerk vooruitgaat, komt het licht in beeld. Het is het moment waarop de vorm zich begint te ontplooien, waarbij de contouren duidelijker worden en de details zich ontvouwen. Deze fase is symbolisch voor het herstel, de herstelkracht en de transformatie. Het is het moment waarop het beeldhouwwerk zijn eigen identiteit vindt en zich losmaakt van de oorspronkelijke massa.

Afwerking: het belang van oppervlakken

De afwerking van een beeldhouwwerk is het proces waarin de vorm zich definitief ontploot. Deze fase omvat het slijpen, het polijsten en eventueel het beschilderen van het werk. In het geval van Simone van Olst's sculpturen is het gebruik van glad gepolijste oppervlakken een centraal element. Deze gladheid symboliseert de helderheid van inzicht, de kalmte die ontstaat na een periode van strijd, en de stabiliteit die het resultaat is van het proces.

De betekenis van gladheid

Gladde oppervlakken reflecteren het licht en benadrukken de contouren van de sculptuur. In kunstpsychologie wordt vaak gesproken over de emotionele impact van oppervlakken. Glanzende of glimmende oppervlakken worden vaak geassocieerd met positiviteit, hoop en transformatie. In de context van de beeldhouwkunst van Simone van Olst, vertegenwoordigen deze oppervlakken de geestelijke en fysieke herstelkracht van het lichaam en de geest.

Holtes en doorlaten als lichtsymboliek

Een belangrijk aspect van de afwerking is ook de verwerking van holtes en doorlaten in de sculptuur. In de beschreven werken wordt duidelijk gemaakt dat deze elementen niet alleen vormgevend zijn, maar ook een symbolische functie vervullen. Ze vertegenwoordigen de leegte die eerder een negatieve betekenis had, maar nu doorgangen worden voor licht en verbinding met de buitenwereld. Deze holtes zijn bijna als poorten naar nieuwe mogelijkheden.

Het atelier: een ruimte van licht en schaduw

Het atelier van Simone van Olst speelt een cruciale rol in het proces van creatie en afwerking. Het atelier aan de Kenauweg in Leiden is ontworpen als een ruimte waarin licht en schaduw elkaar ontmoeten. De grote ramen zorgen ervoor dat het natuurlijke licht het werk van de kunstenaar ondersteunt en de vormen dynamisch maken. Tegelijkertijd werpen deze ramen schaduwen die de complexiteit en de diepte van de sculpturen benadrukken.

De invloed van licht op het werk

Licht is niet alleen een technische voorwaarde voor het beeldhouwproces, maar ook een artistieke keuze. Het licht bepaalt hoe het beeldhouwwerk eruitziet vanaf verschillende hoeken en hoe het in de ruimte staat. In het atelier is het licht een leidend element dat de sculpturen in beweging brengt. Tijdens de dag veranderen de schaduwen en het licht dynamisch, waardoor de sculpturen op verschillende manieren worden gezien.

Een spiegel van het thema

Het atelier is zelf ook een kunstwerk. Het is een ruimte die de dialoog tussen materie en licht weerspiegelt. Het is een levende metafoor voor het thema van "Donker & Licht", waarin de kunstenaar en het publiek een plek vinden voor reflectie en dialoog. Het atelier is niet alleen een werkplaats, maar ook een uitstallingsruimte waarin het publiek de processen van creatie en herstel kan meemaken.

De samenwerking in creatie: complementaire stijlen

De sculpturen die worden gepresenteerd in het atelier zijn het resultaat van een intensieve samenwerking tussen Simone van Olst en een andere kunstenaar. Deze samenwerking leidt tot beelden die zowel kwetsbaarheid als kracht uitstralen. Simone’s stijl, gevoed door haar creatieve databank en onorthodoxe verbanden, benadrukt de transformerende kracht van het fysieke. De andere kunstenaar, met zijn precisie en technische meesterschap, brengt de structurele kracht en inherente stabiliteit naar voren.

Een complementaire visie

De combinatie van deze stijlen leidt tot beelden die compleet zijn. Ze vertellen een verhaal dat niet alleen over het fysieke gaat, maar ook over het emotionele en mentale. De sculpturen zijn twee zijden van dezelfde munt: het donker en het licht, de kwetsbaarheid en de kracht, de strijd en de vrede.

Een uitnodiging tot reflectie

De samenwerking is ook een uitnodiging voor het publiek om te reflecteren. Het is een uitnodiging om niet alleen naar de beelden te kijken, maar ook naar binnen te kijken. Hoe ervaar jij donker en licht in jouw leven? Waar vind jij de glans na de schaduw? Hoe geef jij vorm aan de chaos, en hoe komt daaruit het licht tevoorschijn?

De rol van de bezoeker

In de tentoonstelling van Simone van Olst en haar medewerkers is de bezoeker niet alleen een toeschouwer, maar ook een deelneemster of deelnemer. Het is een katalysator voor persoonlijke reflectie en dialoog. Het publiek wordt uitgenodigd om zichzelf en de cycli van het leven te bestuderen. De beelden zijn een uitnodiging tot een dieper begrip van zichzelf en de wereld.

Een collectieve ervaring

De tentoonstelling weerspiegelt ook de collectieve ervaring van de samenleving. Na periodes van ziekte, afsluiting of tegenslagen, komt er een moment van verlichting. Deze verlichting is niet alleen fysiek, maar ook emotioneel. Het is de opluchting van een gezonde ademhaling, de pure vreugde van pijnvrije beweging, en de hernieuwde verbinding met de wereld om je heen. De beelden symboliseren deze transformatie.

De Leidse Kunstroute: een verlengstuk van de tentoonstelling

Het atelier van Simone van Olst is dit jaar opgenomen in de Leidse Kunstroute, een evenement dat kunstliefhebbers en bezoekers uitnodigt om de stad te verkennen via kunst. Dit is een unieke kans om het werk van Simone van Olst en haar medewerkers te zien in een bredere context. De kunstroute is een verlengstuk van de tentoonstelling, waarin het thema van "Donker & Licht" zich verder ontvouwt.

Een eerder startpunt

Simone van Olst's atelier is zelfs het officiële startpunt van de kunstroute. Dat betekent dat bezoekers hier hun route kunnen plannen en beginnen, waardoor ze de drukte van het evenement kunnen omzeilen. De atelierdeuren openen op beide dagen een uur vroeger dan de rest van de locaties, waardoor bezoekers ruim de tijd hebben om te genieten van de tentoonstelling voordat de drukte losbarst.

Conclusie

De afwerking van een beeldhouwwerk is meer dan alleen het slijpen van het materiaal. Het is een proces dat symbolisch is en emotioneel rijk is. Het is een overgang van donker naar licht, van chaos naar harmonie, en van kwetsbaarheid naar kracht. In de werken van Simone van Olst en haar medewerkers wordt dit proces visueel en emotioneel verwerkt in sculpturen die niet alleen aansprekend zijn, maar ook een dieper verhaal vertellen.

Het gebruik van licht en schaduw speelt een centrale rol in de afwerking. Het benadrukt de vormen, de contouren en de emoties van de beelden. Het atelier is een levendige metafoor voor dit proces, waarin licht en schaduw elkaar ontmoeten en een dynamische dialoog voeren. De samenwerking tussen kunstenaars is een complementaire visie die het totaalbeeld verrijk. En de bezoeker is uitgenodigd om mee te reflecteren, mee te voelen en mee te ontdekken.

De tentoonstelling is niet alleen een artistieke uitdrukking, maar ook een uitnodiging tot een dieper begrip van het leven, het herstel en de veerkracht. Het is een viering van de menselijke geest en een erkenning van de cycli van het leven. Het is een verhaal dat iedereen raakt, en dat iedereen kan herkennen.

Bronnen

1. beeldhouwen
2. de vlinders van sepp