Aquariostelling bouwen en afwerken: Gids voor DIY-ers en visliefhebbers

Published by Redactie on augustus 12, 2025 | Category afwerken

Een aquariumstelling is niet alleen een functionele oplossing voor visliefhebbers die ruimte hebben voor meerdere aquaria, maar ook een project dat veel plezier oplevert voor DIY-ers. Het bouwen van een aquariumstelling vereist aandacht voor structuur, materiaalkeuze en afwerking, terwijl het ook esthetisch moet aansluiten bij de ruimte waarin het geplaatst wordt. In deze gids geven we een gedetailleerde overzicht van de belangrijkste stappen, materialen en tips om een aquariumstelling te bouwen en af te werken, gebaseerd op ervaringen, technische adviezen en praktische voorbeelden uit het veld.

Inleiding

Aquariumhouders die meerdere aquaria gebruiken, zoals voor garnalen, jonge vissen of verschillende soorten, komen vaak in de situatie dat ze ruimte moeten maken voor meerdere bakken. Een aquariumstelling biedt hier een efficiënte en esthetische oplossing voor. In de praktijk blijkt dat het bouwen van zo’n stelling niet enkel een kwestie is van opstellen en vastzetten, maar dat er aandacht moet worden besteed aan stabiliteit, afwerking, verlichting en onderhoud. De SOURCE DATA biedt hierin veel inzicht, vanaf het ontwerp tot en met het kiezen van materiaal en het aanbrengen van verlichting en afwerking. In deze gids leggen we uit hoe je dit kunt aanpakken.

Ontwerp en structuur van de aquariumstelling

Een aquariumstelling moet zowel functioneel als visueel aantrekkelijk zijn. Het ontwerp hangt af van de grootte van de ruimte, het aantal aquariums en de gewenste functie (bijvoorbeeld als opslag, viskweek of display). De SOURCE DATA bevat meerdere voorbeelden van ontwerpen, waarbij aandacht is voor stabiliteit, materiaalkeuze en het gebruik van standaard bouwmaterialen uit de bouwmarkt.

Aantal rijen en aquariums per rij

Een typische aquariumstelling bevat drie rijen met elk vier aquariums. In een rij staan twee aquariums naast elkaar, gevolgd door een steunbalk en weer twee aquariums. Dit zorgt voor balans en stabiliteit. Het is belangrijk om zowel de horizontale als verticale belastingen in overweging te nemen, vooral bij grotere stellingen.

Materiaalkeuze voor de basisconstructie

In de praktijk wordt vaak gebruikgemaakt van vurenhouten palen en balken, OSB-platen of aluminium profielen. Vurenhout is een populaire keuze vanwege de beschikbaarheid en de eenvoud van montage. In het voorbeeld van Bart Jansen uit bron [5] is de stelling opgebouwd uit vurenhouten palen en schappen van OSB-plaat. Dit systeem is kostenefficiënt en makkelijk aan te passen aan specifieke behoeften. Alternatief worden ook aluminium profielen gebruikt, zoals in bron [3], waarbij kunststof koppelstukken de verbindingen vormen. Dit is een lichtere en eventueel duurder optie, maar biedt goede stabiliteit en weersbestendigheid.

Verankering aan de muur

Een aquariumstelling moet goed verankerd zijn om te voorkomen dat het kantelt of beweegt. In bron [3] wordt duidelijk uitgelegd dat het verankeren met minstens twee beugels aan de muur essentieel is. Hierbij worden meubelhoeken of dempelhoeken gebruikt en verankerd met schroeven. Dit voorkomt zowel zijwaartse als voorwaartse bewegingen, wat cruciaal is bij zwaardere stellingen of bij stellingen met meerdere aquariums op elkaar.

Torsiestijfheid en stabiliteit

Om torsie (draaibewegingen) te beperken wordt vaak een Betonplex of Multiplex plaat gebruikt. Deze platen worden op de bovenkant van de stelling geplaatst en vormen een solide ondergrond voor het aquarium. In bron [3] wordt uitgelegd dat het ontbreken van deze platen kan leiden tot doorbuigen van de aluminium profielen en een verlies aan torsiestijfheid. De verankering en aanwezigheid van deze platen zorgen dus voor een betere stabiliteit en levensduur van de stelling.

Afwerking van de aquariumstelling

De afwerking van een aquariumstelling speelt een grote rol in het uiteindelijke resultaat. Niet alleen voor het oog, maar ook functioneel. De volgende onderdelen zijn essentieel bij het afwerken van een aquariumstelling.

Verlichting

Verlichting is een belangrijk aspect, zowel functioneel als esthetisch. Bij aquariums met garnalen en simpele planten is de lichtbehoefte lager dan bij gewone aquascapes. In bron [1] wordt aangeraden om gebruik te maken van LED-balken of zelfklevende LED-strips. Deze zijn energiezuinig en makkelijk aan te passen aan de gewenste breedte van het aquarium. Het is ook mogelijk om een schakelklok te gebruiken om de verlichting automatisch te laten werken. In het voorbeeld van bron [2] zijn twee LED-balken gebruikt, wat een goedkope en handige oplossing opleverde.

Afwerking van de zijkanten en achterkant

De zijkanten en achterkant van een aquariumstelling worden vaak afgedekt met multiplex of MDF. In bron [1] wordt de vraag gesteld of dit een goedkope oplossing is. Multiplex is duurzaam, waterbestendig en makkelijk te bewerken, maar het is ook mogelijk om alternatieve materialen te gebruiken, afhankelijk van het budget en de esthetica. Bijvoorbeeld is het ook mogelijk om MDF of zelfs gewoon hout te gebruiken, mits deze goed worden verwerkt en eventueel geverfd.

Dichtmaken van de open ruimte tussen de aquariums

In veel aquariumstellen blijven de open ruimtes tussen de aquariums leeg, maar het kan nuttig zijn om deze ruimtes te dichten, bijvoorbeeld voor esthetica of om eventueel toebehoren te verbergen. In bron [1] wordt gesuggereerd om schuifdeurtjes te maken, maar dit is niet eenvoudig te realiseren. Alternatieve oplossingen kunnen zijn het gebruik van zware stukken multiplex of MDF die met scharnieren of kniphaakjes worden bevestigd. Een andere optie is het gebruik van zachte materialen zoals kussentjes of panelen, die makkelijk in en uit te schuiven zijn. Het belangrijkste is dat de oplossing makkelijk toegankelijk blijft voor voeren of onderhoud.

Montage en opstellen van de aquariums in de stelling

Het opstellen van de aquariums in de stelling vereist zorgvuldig plannen en bouwen. In bron [3] worden drie verschillende montageopties besproken, waarbij elke optie voordelen en nadelen heeft.

Aquaria op aluminiumprofielen

De meest eenvoudige methode is het rusten van de aquariums op de aluminiumprofielen. Hierbij wordt vaak een rubberen strip gebruikt tussen het glas en het profiel om puntbelastingen te voorkomen. Dit is een lichte oplossing, maar het biedt minder stabiliteit dan andere methoden.

Aquaria op een Betonplexplaat

Een andere methode is het gebruik van een Betonplexplaat die de gehele bodem van het aquarium ondersteunt. Deze plaat wordt met siliconenkit bevestigd aan het profiel, wat ervoor zorgt dat er geen vuil of water terechtkomt tussen de plaat en het profiel. De voordelen zijn verbeterde torsiestijfheid en minder doorbuigen. Het nadeel is dat de kant van de plaat zichtbaar is en moet worden verwerkt of verflakt.

Aquaria op een aluminium fles

De meest voorkeursmethode in bron [3] is het plaatsen van de Betonplexplaat op een aluminium fles. Hierdoor is de plaat niet direct op het profiel bevestigd, wat het monteren van PVC-leidingen en verlichting gemakkelijker maakt. Bovendien wordt er geen kant van de plaat zichtbaar, wat het uiterlijk beter maakt. Dit is een robuuste en functionele oplossing.

Onderhoud en veiligheid

Een aquariumstelling vereist regelmatig onderhoud en veiligheidstests. Het is belangrijk om de constructie regelmatig te controleren op eventuele verwerende materialen of losse bevestigingen. In bron [4] wordt melding gemaakt van een aquariumstelling die niet volgens verwachting was geleverd. Dit benadrukt de noodzaak van kwaliteitscontrole en zorgvuldige afwerking bij het bouwen van een stelling. Onderhoudsschermen, losse deurtjes of open ruimtes moeten makkelijk toegankelijk zijn, zodat onderhoud zonder moeite kan worden uitgevoerd.

Veiligheid

Aquariums bevatten veel water en dus ook veel gewicht. Het is essentieel dat de stelling sterk genoeg is om het gewicht te dragen. In bron [4] is het gebruik van beugels en extra bevestigingen aan de balken genoemd als een veiligheidsmaatregel. De verankering aan de muur en het gebruik van stabiliserende platen zijn ook belangrijk om te voorkomen dat de stelling kantelt of instort.

Conclusie

Het bouwen en afwerken van een aquariumstelling is een project dat veel plezier en voldoening kan opleveren. Vanaf het ontwerp tot aan de afwerking en onderhoud, zijn er verschillende factoren om in overweging te nemen. Met de juiste materialen, technische kennis en aandacht voor detail is het mogelijk om een stelling te bouwen die zowel functioneel als esthetisch aansluit bij je ruimte en viskweekdoeleinden. Het is belangrijk om zorgvuldig te plannen, om veiligheid en duurzaamheid te waarborgen.

Door te kiezen voor de juiste materialen, zoals vurenhout, aluminium profielen of OSB, en door aandacht te besteden aan verankering, torsiestijfheid en afwerking, kun je een robuuste en aantrekkelijke aquariumstelling creëren. Zowel DIY-ers als ervaren visliefhebbers kunnen hier veel uit leren en inspiratie vinden voor hun eigen project.